Sieć szpitalnych koordynatorów transplantacyjnych w

Sieæ szpitalnych koordynatorów
transplantacyjnych w Polsce w 2010 r.
W 2010 r. Poltransplant, po uzyskaniu na ten cel œrodków finansowych z Ministerstwa Zdrowia, rozpocz¹³ program zatrudniania szpitalnych koordynatorów transplantacyjnych w szpitalach, w których mo¿liwa jest identyfikacja zmar³ego dawcy, orzeczenie œmierci mózgu i pobranie narz¹dów (szpitale z potencja³em dawstwa). Takich szpitali jest w Polsce 410 (dane
z roku 2007).
Zatrudnienie koordynatorów odbywa³o siê na podstawie umów cywilno-prawnych, po uprzednim porozumieniu z dyrektorem szpitala, ustaleniu osoby kandydata i zaakceptowaniu
przez kandydata warunków umowy. Pierwsze umowy zosta³y podpisane w lipcu 2010 r., umowy przewidywa³y czas ich trwania do 31 grudnia 2010 r.
Ofertê zatrudnienia koordynatora skierowano do dyrektorów 188 szpitali (Tabela 1). Wybór szpitala oraz kandydata na to stanowisko odbywa³ siê wg kryteriów zorientowanych
na szpital oraz kryteriów nakierowanych na osobê kandydata.
Kryteria zorientowane na szpital.
1. Lokalizacja szpitala wg województwa. Zaplanowano, by wskaŸnik zatrudnienia by³ w ka¿dym województwie zbli¿ony; podobny odsetek szpitali z potencja³em dawstwa, w którym
przewidziano zatrudnienie koordynatora oraz podobny wskaŸnik okreœlaj¹cy liczbê koordynatorów na 1 mln mieszkañców.
2. Szpitale w województwach, w których liczba pobrañ jest wyraŸnie niska. Zaplanowano
w tych województwach wiêksz¹ liczbê koordynatorów do zatrudnienia.
3. Szpitale z du¿ym potencja³em dawstwa (np. szpitale wojewódzkie), ale z nisk¹ aktywnoœci¹ w zakresie identyfikacji zmar³ych dawców.
4. Szpitale dzieciêce. Zastosowano przy naborze parytet: przynajmniej jeden szpital dzieciêcy w województwie
Kryteria nakierowane na osobê kandydata.
1. W czêœci przypadków w piœmie do dyrektorów szpitali wskazywano kandydata, bo osoba ta da³a siê ju¿ poznaæ jako aktywna przy identyfikacji zmar³ych dawców, bo jest absolwentem Podyplomowych Studiów Koordynatorów Transplantacyjnych.
2. Du¿¹ rolê przy wskazywaniu osoby kandydata mia³y konsultacje z koordynatorami regionalnymi
3. Ostateczn¹ decyzjê o wyborze kandydata podejmowa³ dyrektor szpitala i dopiero wtedy kierowano do kandydata propozycjê zatrudnienia i podpisania umowy.
Do koñca 2010 r. w 123 szpitalach powsta³o stanowisko szpitalnego koordynatora
transplantacyjnego (z czego Poltransplant podpisa³ umowy ze 119 osobami, a 4 osoby zosta³y zatrudnione bezpoœrednio przez dyrektorów swoich szpitali), w kolejnych 19 szpitalach zatrudnienie koordynatora by³o w trakcie procedowania. W 3 przypadkach dyrektorzy nie przyjêli oferty zatrudnienia koordynatora, a w 43 dalszych przypadkach do koñca
roku nie by³o w tej sprawie decyzji dyrekcji szpitala.
49
Tabela 1. Szpitalni koordynatorzy transplantacyjni w poszczególnych województwach.
Województwo/
liczba mieszkañców
Liczba szpitali
z potencja³em
dawstwa/Odsetek
szpitali, w którym
zaplanowano
zatrudnienie
koordynatorów
Przewidywana
liczba
zatrudnionych
koordynatorów/
przewidywany
wskaŸnik:
liczb
koordynatorów
na 1 mln
mieszkañców
Liczba
koordynatorów
szpitalnych do
koñca 2010
zatrudnionych
przez
Poltransplant
+ zatrudnionych
przez w³asny
szpital = ³¹cznie
Dolnoœl¹skie / 2,9
Kujawsko-pomorskie / 2,1
Lubelskie / 2,2
Lubuskie / 1,0
£ódzkie / 2,5
Ma³opolskie / 3,3
Mazowieckie / 5,2
Opolskie / 1,0
Podkarpackie / 2,1
Podlaskie / 1,2
Pomorskie / 2,2
Œl¹skie / 4,6
Œwiêtokrzyskie / 1,3
Warmiñsko- mazurskie / 1,4
Wielkopolskie / 3,4
Zachodniopomorskie / 1,7
31 / 42%
22 / 55%
23 / 39%
15 / 27%
28 / 54%
27 / 59%
54 / 39%
9 / 56%
20 / 45%
13 / 46%
22 / 41%
47 / 51%
17 / 53%
20 / 50%
37 / 46%
25 / 36%
13 / 4
12 / 6
9/4
4/4
15 / 6
16 / 5
21 / 4
5/5
9/4
6/5
9/4
24 / 5
9/7
10 / 7
17 / 5
9/5
7+1=8
5
5
1
10
10 + 1 = 11
16
3+1=4
7
4
9
15
6
6+1=7
10
5
£¹cznie / 38,2
410 / 46%
188 / 5
119 + 4 = 123
Szpitalnym koordynatorom transplantacyjnym powierzono nastêpuj¹ce zadania i obowi¹zki:
1. Identyfikacja zmar³ych dawców i koordynacja pobrañ wielonarz¹dowych, w szczególnoœci wstêpna kwalifikacja medyczna, organizacja i dokumentacja pracy komisji orzekaj¹cej œmieræ mózgu, autoryzacja pobrania, opieka nad potencjalnym dawc¹, organizacja i dokumentacja pobrania, wspó³praca z koordynatorem regionalnym.
2. Monitorowanie potencja³u dawstwa w szpitalu poprzez dokumentacjê ka¿dego przypadku œmierci w OIT w oparciu o za³o¿enia programu DOPKI. Przesy³anie sprawozdañ
w tym zakresie do dyrekcji szpitala i Poltransplantu.
3. Szkolenia; w tym organizacja i prowadzenie szkoleñ w zakresie pobierania i przeszczepiania narz¹dów dla personelu szpitala, szkó³ lub innych grup oraz odbycie szkoleñ
(wstêpnego, ustawicznych i uaktualniaj¹cych).
Jaros³aw Czerwiñski
Anna B¹k
50