Nietypowe zaburzenia odżywiania
Transkrypt
Nietypowe zaburzenia odżywiania
NIETYPOWE ZABURZENIA ODŻYWIANIA ORTOREKSJA (ORTHOREXIA NERVOSA) Definicja: Obsesyjne spożywanie jedynie zdrowej żywności Źródło choroby: nadmierna chęć uniknięcia konkretnych chorób, zachowania dużej sprawności fizycznej, zmniejszenia masy ciała Chęć zachowania modelu idealnej sylwetki propagowanego w środkach masowego przekazu Występowanie mechanizmów obsesyjnokompulsywnych, hipochondrycznych i fobii ORTOREKSJA Charakterystyka choroby: Spożywanie żywności jak najmniej przetworzonej Staranne przygotowywanie posiłków w sposób „czysty i bezpieczny” Przywiązywanie większej wagi do jakości posiłków niż przyjemności jedzenia Rygorystyczne przestrzeganie narzuconych przez siebie zasad dotyczących diety Unikanie barów i restauracji Poczucie winy/ wstrętu do samych siebie w momencie nie sprostania wymogom diety Wyznaczanie kar za odstępstwa od diety ORTOREKSJA Powikłania: Znaczny spadek masy ciała niedożywienie obniżenie nastroju, izolacja społeczna ,dysfunkcja życia codziennego Ogólnie osłabienie, hiponatremia, kwasica metaboliczna niedobory żelaza, witaminy B12 i białka Brak miesiączki (kobiety) Może prowadzić do: jadłowstrętu psychicznego czy żarłoczności psychicznej. PERMAREKSJA Definicja: uzależnienie od bycia na diecie, skrupulatne ważenie posiłków, dokładne liczenie kalorii i ciągłe planowanie ograniczeń w codziennym jadłospisie. Źródło choroby: Obsesyjna chęć utraty masy ciała cechy indywidualne: niestabilność emocjonalna, niska samoocena, trudności w akceptowaniu siebie (szczególnie własnego wyglądu), wysokie ambicje PERMAREKSJA Powikłania: niedoborów witamin, mikroelementów anemia zaburzenia metaboliczne, osteoporoza, niedokrwistość, zaburzenia układu nerwowego i hormonalnego, choroby degeneracyjne układu ruchowego, obniżenie odporności. Doprowadzenie do anoreksji, destabilizacja życia rodzinnego i towarzyskiego ZESPÓŁ KOMPULSYWNEGO JEDZENIA (BED) Definicja: utrata kontroli nad ilością spożywanych pokarmów oraz brak obecności takich zachowań jak np. prowokowanie wymiotów czy przeczyszczanie się. Źródło choroby: Biologiczne: predyspozycje genetyczne, uszkodzenie układu ośrodkowej regulacji apetytu , zaburzenia neurochemiczne Psychologiczne: otyłość wczesnodziecięca, występujące u innych członków rodziny przejadanie się lub BED, konflikty w rodzinie, nadmierne wymagania rodzicielskie niezadowolenie z własnego ciała i depresja nieregularne jedzenie, które zaburza wrażliwość na głód i sytość zły nastrój, ospałość, niskie poczucie kontroli nad jedzeniem ZESPÓŁ KOMPULSYWNEGO JEDZENIA (BED) Charakterystyka choroby: powtarzające się epizody żarłoczności: zjadanie w stosunkowo niedługim czasie (np. 2 godzin) zdecydowanie większej ilości pożywienia niż większość osób mogłaby zjeść w podobnym czasie, poczucie braku kontroli nad jakością i ilością pożywienia oraz sposobem jedzenia w trakcie epizodu Utrata kontroli podczas epizodów: jedzenie szybsze niż zwykle, jedzenie aż do nieprzyjemnego uczucia pełności, zjadanie dużych ilości pożywienia ( również w sytuacjach stresowych), jedzenie samotne, uczucie wstrętu do siebie, przygnębienia lub winy po przejedzeniu się, występowanie epizodów przynajmniej dwa razy w tygodniu przez 6 miesięcy; odczuwanie wyraźnego dyskomfortu w związku z epizodami; ZESPÓŁ KOMPULSYWNEGO JEDZENIA (BED) Powikłania: Rozwój otyłości wyższy poziom depresji, niepokoju, zachowań kompulsywnych, przedwczesne zakończenie leczenia i powrót do utraconej wagi (w porównaniu z otyłymi bez tego zaburzenia) poczucie gorszej jakości życia w związku z masą ciała zły stan psychiczny spowodowanym brakiem kontroli nad jedzeniem i stałym przyrostem masy ciała ZESPÓŁ JEDZENIA NOCNEGO (NES) Definicja: niekontrolowane, najczęściej wielokrotne w ciągu nocy objadanie się, związane z zaburzeniami nastroju i snu. Źródło choroby: podłoże genetyczne Zaburzenia snu powodujące jego fragmentację objawy występujące po odstawieniu alkoholu, kawy, papierosów, opiatów ZESPÓŁ JEDZENIA NOCNEGO (NES) Charakterystyka choroby: zaburzenia snu w postaci bezsenności 3 razy w tygodniu i częściej, nadmierne wieczorne łaknienie (spożywanie przynajmniej połowy dziennej racji żywnościowej po godzinie 19.00), jedzenie spożywane kompulsywnie, łaknienie trudne do pohamowania ZESPÓŁ JEDZENIA NOCNEGO (NES) Powikłania: źródło stresu przewlekłego, zmęczenie, poczucie winy, wstydu, brak kontroli podczas snu. zaburzenia depresyjne i lękowe, niskie poczucie wartości, wolniejsza utrata masy ciała podczas odchudzania BIBLIOGRAFIA Praca poglądowa „ Ortoreksja – nowe zaburzenie odżywiania” Anna Dittfeld, Aneta Koszowska, Katarzyna Fizia, Katarzyna Ziora Praca poglądowa „Zespół jedzenia nocnego rozpowszechnienie, diagnoza i leczenie” Katarzyna Jakuszkowiak, Wiesław Jerzy Cubała Psychiatria Polska 2009, tom XLIII, numer 4 strony 445–456 „Interwencja psychologiczna w zespole kompulsywnego jedzenia” Monika Bąk-Sosnowska „Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne” - „Odżywianie wśród młodzieży – niespecyficzne zaburzenia wzorców” Ewa Brzozowska DZIĘKUJE ZA UWAGĘ Agnieszka Świderska