Konkurs biologiczny - klucz odpowiedzi - 2007/2008
Transkrypt
Konkurs biologiczny - klucz odpowiedzi - 2007/2008
Klucz odpowiedzi do konkursu biologicznego dla gimnazjum Nr Max Prawidłowe odpowiedzi zad. punktów 1. 3 Typ: Strunowce Podtyp: Kręgowce Gromada: Ssaki Podgromada: Łożyskowce Rząd: Naczelne Rodzina: Człowiekowate Rodzaj: Człowiek Gatunek: Człowiek rozumny 2. 3 1. Wysklepiona stopa. 2. Kości miednicy szerokie, wklęsłe, wysunięte do przodu. 3. Esowato wygięty kręgosłup. 4. Szkielet kończyny górnej krótszy od szkieletu kończyny dolnej. 3. 1 4. 3 5. 3 6. 2 Zdanie fałszywe - d 1. 2. 3. 1. 2. 3. Mięsień czworoboczny. Mięsień brzuchaty łydki. Miesień prostownik grzbietu. Schemat B. Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana. Mięśnie międzyżebrowe. Punktacja Uwagi Za poprawne wpisanie 8 jednostek systematycznych - 3 pkt 7-6 jednostek – 2 pkt 5-4 jednostek – 1 pkt 3-0 jednostek – 0 pkt Za podanie 4 poprawnych cech – 3 pkt 3 cech – 2 pkt 2 cech – 1 pkt 1-0 cech – 0 pkt Punkty przyznajemy tylko za wypisanie takich cech, które są następstwem wykształcenia u człowieka pionowej postawy ciała. Za zaznaczenie poprawnej odpowiedzi – 1 pkt Za każde poprawne wpisanie nazwy mięśnia – 1 pkt Za poprawną odpowiedź – 1 pkt Za poprawną odpowiedź – 1 pkt Za poprawną odpowiedź – 1 pkt Obecność rzęsek ułatwia wyłapywanie zanieczyszczeń Za prawidłowe przedstawienie każdej pyłowych z wydychanego powietrza. z dwóch adaptacji nabłonka do Obecność gruczołów śluzowych, (ich wydzielina powleka pełnionej funkcji – po 1 pkt powierzchnię nabłonka), umożliwia nawilgocenie wdychanego powietrza, (zlepianie zanieczyszczeń pyłowych, co ułatwia ich usuwanie). . W przypadku, gdy uczeń nieco inaczej sformułuje odpowiedzi, ale są one poprawne – przyznaje się 1 pkt Strona1z6 7. 2. Proces I zachodzi w płucach (pęcherzykach płucnych, Za prawidłową lokalizację każdego z naczyniach włosowatych płuc) procesów – po 1 pkt Proces II zachodzi w tkankach organizmu (w narządach, w naczyniach włosowatych narządów). Prawidłowa odpowiedź -b Za zaznaczenie poprawnej odpowiedzi – 1 pkt 8. 1 9. 1 Prawidłowa odpowiedź - c Za zaznaczenie poprawnej odpowiedzi – 1 pkt 10. 1 Prawidłowa odpowiedź - a Za zaznaczenie poprawnej odpowiedzi – 1 pkt 11. 3 Naczynia, w których płynie krew odtlenowana to: żyła główna górna, żyła główna dolna, żyła wątrobowa, tętnica płucna. 12. 4 Za poprawne wypisanie 4 naczyń – 3 pkt 3 naczyń – 2 pkt 2 naczyń -1 pkt 1-0 naczyń – 0 pkt Za prawidłową ocenę każdego ze zdań – po1 pkt 13. 3 1. Prawda. 2. Prawda. 3. Prawda. 4. Prawda. Związek chemiczny Woda Sole min. Białko Związki azotowe Glukoza Osocze + + + + Mocz pierwotny + + + Mocz ostateczny + + + + + - Za podanie prawidłowego składu osocza – 1pkt Za podanie prawidłowego składu moczu pierwotnego – 1pkt Za podanie prawidłowego składu moczu ostatecznego – 1pkt Strona2z6 14. 2 15 2 16. 4 Prawidłowa odpowiedź -b Za zaznaczenie poprawnej odpowiedzi – 2 pkt Za prawidłowe zaznaczenie 3 miejsc 2 pkt 2 miejsc – 1 pkt 1-0 miejsc 0 pkt Ułatwia przyswajanie wapnia w jelicie cienkim i wbudowywanie go w kości. Zwiększa odporność organizmu, przyśpiesza gojenie ran, w największej ilości występuje w owocach dzikiej róży. Wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, mięśni, serca, przy braku – choroba beri-beri. Przy braku tej witaminy występuje niedowidzenie o zmierzchu oraz zmiany nabłonka skóry. Wytwarzana w organizmie człowieka w obecności flory jelitowej, niezbędna w procesie krzepnięcia krwi. 2 3 Za poprawne przyporządkowanie 5 witamin do ich charakterystyki – 3 pkt 4-3 witamin – 2 pkt 2 witamin – 1 pkt 1-0 witamin – 0 pkt 5 1 4 Witaminy rozpuszczalne w wodzie to: witamina C i B1. Za właściwe podkreślenie 2 witamin – 1 pkt. Podkreślenie tylko 1 witaminy – 0 pkt. Strona3z6 17. 3 1a,d * 2b,c * 3b,c * 4a,d Za poprawne przyporządkowanie sposobów zarażenia do 4 pasożytów – 3pkt 3 pasożytów – 2 pkt 2 pasożytów – 1 pkt 1-0 pasożytów – 0 pkt 18. 1 Prawidłowa odpowiedź - e Za prawidłową odpowiedź – 1pkt 19. 5 20. 3 Nazwa choroby Czynnik etiologiczny (przyczyna) grypa W krztusiec B rzęsistkowica P angina B opryszczka W lamblioza P tężec B kiła B żółtaczka zakaźna W dur brzuszny B toksoplazmoza P 1. Nowotwory skóry (czerniak). 2. Przyśpieszenie procesu starzenia skóry (odwodnienie skóry). 3. Zmniejszenie odporności organizmu na zarażenia chorobami wirusowymi np. opryszczką. 4. Negatywny wpływ na narząd wzroku (ograniczone widzenie, utrata wzroku). Jeśli do danego pasożyta nie zostaną prawidłowo przyporządkowane 2 sposoby zarażenia, wówczas takiej odpowiedzi nie traktujemy jako poprawnej. Za poprawne przypisanie 11 czynników etiologicznych do chorób – 5 pkt 10-9 czynników – 4 pkt 8-7 czynników – 3 pkt 6-5 czynników – 2 pkt 4-3 czynników – 1 pkt 2-0 czynników – 0 pkt Za poprawne wypisanie 4 skutków – 3 pkt 3 skutków – 2 pkt 2 skutków – 1 pkt 1-0 skutków – 0pkt Strona4z6 21. 4 Luki powinny być uzupełnione następująco: - dezoksyrybozy - zasad azotowych - guanina - tymina - pirymidyny - dwóch -T -G Za poprawne uzupełnienie wszystkich 8 luk w tekście – 4 pkt 7 – 6 luk – 3 pkt 5 - 4 luk – 2 pkt 3– 2 luki – 1 pkt 1-0 luk – 0 pkt 22. 3 Bezprzecinkowy – nie ma znaków przestankowych między kodonami. Uniwersalny – u wszystkich organizmów kodony mają to samo znaczenie. Trójkowy – kodon zawsze zawiera trzy nukleotydy. Jednoznaczny – jeden kodon koduje jeden aminokwas. Niezachodzący – kodony nie zachodzą na siebie. Za poprawne przyporządkowanie 5 cech kodu genetycznego i ich wyjaśnienia – 3 pkt 4-3 cech – 2 pkt 2 cech - 1 pkt 1 -0 cech – 0 pkt 23. 1 Prawidłowa odpowiedź -a Za zaznaczenie poprawnej odpowiedzi – 1 pkt 24. 3 25. 5 A – brak jednego chromosomu płci: Zespół Turnera B – występują 3 chromosomy w 21 parze: Zespół Downa C – występują trzy chromosomy płci, dodatkowy chromosom X: Zespół Klinefeltera 1. Barwa czarna sierści (B) dominuje nad brązową (b) 2. Świnka czarna - BB, świnka brązowa – bb 3. Świnka czarna - B, świnka brązowa – b 4. Genotyp F1: Bb, fenotyp F1: barwa czarna sierści 5. Gamety F1: B,b Za prawidłowe wyjaśnienie nieprawidłowości i nazwanie każdego z trzech zespołów chorobowych – po 1 pkt. Za każdą prawidłową odpowiedź – po 1 pkt. Strona5z6 26 4 1. 2. 3. 4. 27 3 1. 2. 3. 28. 3 1. 2. 3. Genotypy rodziców: ♀ XAXa , ♂ XaY. 2.Genotypy dzieci: XAXa, XaXa, XAY, XaY. Odpowiedź na pytanie 1- 25%. odpowiedź na pytanie drugie – chłopiec. Za każdą poprawną odpowiedź -po 1 pkt. Aby przyznać punkty, genotypy obojga rodziców jak i wszystkich dzieci muszą być poprawnie zapisane. A o A B Genotypy rodziców: ♀ I i , ♂ I I Za każdą prawidłową odpowiedź -po Aby przyznać punkty, Genotypy dzieci: IAIA , IAIB , IAio , IBio 1 pkt. genotypy obojga Prawdopodobieństwo urodzenia się dziecka o rodziców jak grupie krwi B : 25% i wszystkich dzieci muszą być poprawnie zapisane. Pobranie z organizmu chorego komórki(komórek). Za poprawne opisanie każdego z W przypadku, gdy Wprowadzenie do niej terapeutycznego genu. trzech etapów – po 1 pkt. uczeń nieco inaczej Tak zmodyfikowaną genetycznie komórkę sformułuje odpowiedzi, wszczepia się z powrotem do organizmu. Poprzez ale są one poprawne – ekspresję terapeutycznego genu w organizmie przyznaje się po 1 pkt. odbywa się synteza brakującego białka i wyleczenie choroby, Strona6z6