Polityka kulturalna Unii Europejskiej - e

Polityka kulturalna
Unii Europejskiej
Jedność w różnorodności
(oficjalne motto)
●
Rada Europy a Unia Europejska
–
różne role, wspólne wartości
Zagadnienia
1. ROLA KULTURY W UE
2. KSZTAŁTOWANIE SIĘ WSPÓŁPRACY KULTURALNEJ W UE
3. PODSTAWY PRAWNE
4. ROZWÓJ POLITYK I PROGRAMÓW UE po Traktacie z
Maastricht
Dialog miedzykulturow, Program Kultura (2007-2010), Europejskie Stolice
Kultury, Nagrody, Mobilnosc artystów, Europejska Agenda na rzecz Kultury,
Inne programy Dyrekcji Generalnej ds Edukacji I Kultury
Polityka kulturalna na lata 2014-2020: Kreatywna Europa
1. ROLA KULTURY W UE
A. Kultura jako motor
C. Kultura w
wzrostu
stosunkach
gospodarczego
międzynarodowych
- pomoc rozwojowa
- współpraca z ważnymi
B. Kultura jako
partnerami
czynnik spójności
społecznej
Forum Kulturalne UE-Chiny 2010
Programy kulturalne UE w USA
2. KSZTAŁTOWANIE SIĘ WSPÓŁPRACY
KULTURALNEJ W UE
●
●
a) U źródeł Wspólnot Europejskich: integracja
gospodarcza
Jedynym wyjątkiem dotyczącym kultury był przez
wiele lat:
–
art. 36 Traktatu Rzymskiego (1957)
●
wprowadza ograniczenia w stosunku do majątku
narodowego, posiadającego wartość historyczną,
artystyczną lub archeologiczną
b) Deklaracja Tożsamosci Europejskiej (1973,
Kopenhaga)
c) W 1974 Parlament Europejski przyjął Rezolucje o
Ochronie dóbr kultury europejskiej, a w roku 1979
powołał Komisje ds. Polityki kulturalnej.
d) 1983 Deklaracja Stuttgarcka
d) Od lat 80. intensywna współpraca w sektorze
kultury
Kontrowesje wobec wspólnej
polityki kulturalnej
a. różne modele
b. koncepcja
polityki kulturalnej
regionalizmu
Denis de Rougemont
ZASADA SUBSYDIARNOŚCI
zasada subsydiarności
Wspólnota wspiera oraz uzupełnia działania
państw członkowskich w celu zachowania i
ochrony dziedzictwa kulturowego o znaczeniu
europejskim.
3. PODSTAWY PRAWNE
●
●
Przełomem dla polityki kulturalnej był
koniec Zimnej Wojny i ustanowienie UE
Traktat z Maastricht – kultura po raz 1.
osadzona w prawie
Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej
art. 167
1. Unia przyczynia sie do rozkwitu kultur Państw Członkowskich, w
poszanowaniu ich różnorodnosci narodowej i regionalnej, równoczesnie
podkreslając znaczenie wspólnego dziedzictwa kulturowego.
2. Działanie Unii zmierza do zachecania do współpracy miedzy Państwami
Członkowskimi oraz, jesli to niezbedne, do wspierania i uzupełniania ich
działań w nastepujących dziedzinach:
— pogłebiania wiedzy oraz upowszechniania kultury i historii narodów
europejskich,
— zachowania i ochrony dziedzictwa kulturowego o znaczeniu europejskim,
— niehandlowej wymiany kulturalnej,
— twórczosci artystycznej i literackiej, włącznie z sektorem audiowizualnym.
3. Unia i Państwa Członkowskie sprzyjają współpracy z państwami
trzecimi oraz z organizacjami miedzynarodowymi własciwymi w
dziedzinie kultury, zwłaszcza z Radą Europy.
5. Aby przyczynic sie do osiągniecia celów (…)
— Parlament Europejski i Rada (...) przyjmują srodki zachecające, z
wyłączeniem jakiejkolwiek harmonizacji przepisów ustawowych i
wykonawczych Państw Członkowskich,
Instytucje UE zajmujące się kulturą
●
●
Komisja Europejska:
–
Dyrekcja Generalna ds. Edukacji i Kultury
–
Przedstawicielstwa KE w krajach trzecich
Rada Unii Europejskiej
Andrulla Vassiliou
komisarz
ds. edukacji, kultury,
wielojęzyczności i młodzieży
4. ROZWÓJ POLITYK I PROGRAMÓW po Traktacie
z Maastricht
Wiele projektów, mało spójnej
polityki. Lata 90. Przykłady:
●
●
●
●
ratowanie dziedzictwa
europejskiego
architektonicznego i
archeologicznego
ochrona archiwów
europejskie stolice i miasta
kultury oraz europejski miesiąc
kultury
wsparcie dla kształcenia
administratorów i menedżerów
kultury
●
●
●
●
●
●
wsparcie dla teatru, nauczania
muzyki
nagrody za przekłady dzieł
europejskich
promocja niekomercyjnej
wymiany kulturalnej
koncerty i nagrania
Młodzieżowej Orkiestry
Wspólnoty
twórczosc artystyczna i
literacka
Publikacje wielojezyczne
Program Kultura
(2007-2013)
Cele:
a) promowanie transnarodowej
mobilnosci twórców kultury,
b) wspieranie upowszechniania
Komponenty Programu
a) wspieranie działań w zakresie
kultury
b) wspieranie podmiotów
dzieł i wyrobów artystycznych i
działających na szczeblu
kulturalnych,
europejskim
c) propagowanie dialogu
miedzykulturowego w Europie
c) wspieranie badań oraz
gromadzenie i
rozpowszechnianie informacji
Europejskie Stolice Kultury
od 1985 r.
Ateny -1. Europejskie Miasto Kultury
Nagrody UE
Program Kultura wspiera
przyznawanie nagród w obszarze
dziedzictwa kulturowego,
architektury, literatury, muzyki
Inne programy realizowane przez Dyrekcję
Generalną ds. Edukacji I Kultury
●
,,Uczenie się przez całe życie” (budżet 7
mld euro, 2007-2013)
–
Coemnius
–
Erasmus
–
Leonardo da Vinci
–
Grundtvig
●
“Młodzież w działaniu”
●
“Europa dla obywateli”
Polityka kulturalna na lata 20142020
Polityka kulturalna
Podsumowanie
a) UE nie prowadzi polityki kulturalnej w
oparciu o dyrektywy I rekomendacje, jak
RE
b) niejednolita, niespójna, zróżnicowana
c) ograniczone kompetencje UE
(wspieranie inicjatyw oddolnych I
projektów o ,,europejskiej wartości
dodanej”)
d) nie dąży do homogenizacji kultury