Pomoce naukowe 10

POMOCE NAUKOWE
EUROPE DIRECT WROCŁAW
N U M E R
1 0 / 2 0 1 3
0 1 . 1 0 . 2 0 1 3
POLITYKA KULTURALNA
UE
W TYM
NUMERZE
Materiał
dydaktyczny
Sprawdź
się!
Szanowni Państwo,
Pomoce Naukowe Wrocławskiego Punktu
Europe Direct to zbiór informacji, quizów,
2
testów, gier o tematyce Europejskiej. Skierowany jest to wszystkich, którzy pragną
10
poszerzyć swoją wiedzę na temat Unii Europejskiej, nauczycieli,
wychowawców chcących urozmaicić swoje zajęcia a także do
Odpowiedzi 12
uczniów, którzy pragną sprawdzić swoją wiedzę.
W dziesiątym wydaniu Pomocy Naukowych przedstawiamy
Państwu praktyczne informacje o polityce kulturalnej UE. Zwracamy uwagę na rozwój tej polityki, jej uwarunkowania prawne,
realizowane przez nią cele, w końcu– prezentujemy konkretne
działania podejmowane przez Wspólnotę w zakresie kultury, a
także przedstawiamy perspektywę działań na lata 2014-2020.
Na zakończenie tradycyjnie przedstawiamy kilka zadań
sprawdzających wiedzę nabytą podczas lektury naszej publikacji.
Życzę Państwu przyjemnej lektury i wielu inspiracji.
Konsultantka Europe Direct Wrocław
Roksana Tomaszewska
STR.
2
TOŻSAMOŚĆ KULTUROWA PAŃST
CZŁONKOWSKICH
Kraje Europy są bardzo różnorodne pod względem kulturowym. Różnorodność ta przejawia się w dziedzinach takich jak:
literatura, teatr, kino, czy architektura. Dyscypliny te, specyficzne dla poszczególnych regionów, tworzą tożsamość kulturową,
będącą duchową więzią między mieszkańcami danego regionu, a ich materialnymi dokonaniami.
Unia Europejska szanuje odrębność i specyfikę kulturową
każdego z państw członkowskich, dlatego w tym obszarze jej celem nie jest ujednolicenie, czy wprowadzenie wspólnego prawa
regulującego politykę kulturalną, ale działania wspierające wzajemne poszanowanie kultur oraz zachowanie ich suwerenności.
ROZWÓJ POLITYKI KULTURALNEJ UE
Trochę historii...
Początkowo sprawy kultury nie były dla integracji europejskiej szczególnie istotne. Priorytetem w pierwszych etapach
zjednoczenia były przede wszystkim problemy gospodarcze.
Konieczność stworzenia podstaw prawnych w dziedzinie
kultury pojawiła się w momencie znoszenia ograniczeń w handlu
międzynarodowym (określonych w Jednolitym Akcie Europejskim), co dotyczyło także dóbr artystycznych, mających przecież
wartość dla poszczególnych narodów. Sytuację przepływu dóbr
artystycznych w następujący sposób uregulował art.36 Traktatu
Rzymskiego:
„Postanowienia artykułów 30-34 (zniesienie ograniczeń w
handlu międzynarodowym) nie stanowią przeszkody w stosowaniu zakazów lub ograniczeń przywozowych, wywozowych lub
tranzytowych, uzasadnionych względami (…) ochrony narodowych dóbr kultury o wartości artystycznej, historycznej lub
archeologicznej, bądź ochrony własności przemysłowej i handlowej. Zakazy te i ograniczenia nie powinny jednak stanowić środka
arbitralnej dyskryminacji ani ukrytych ograniczeń w handlu między Państwami Członkowskimi.”
Do lat 80. kwestie kulturalne pozostawały w gestii wewnętrznych regulacji państw członkowskich. Dopiero szczyty w
Hadze (‘69), Paryżu (‘72) i Kopenhadze (‘79) zwróciły uwagę na
istotność kultury dla procesu zjednoczenia Europy.
POMOCE
NAUKOWE
NUMER
10/2013
STR.
Pierwszym traktatem regulującym prawne podstawy dla podejmowania
działań wspólnotowych w zakresie polityki kulturalnej był Traktat z Maastricht
(1992). Poniżej przedstawiono treść art.128 owego traktatu:
1. Wspólnota przyczynia się do rozkwitu kultur Państw Członkowskich w poszanowaniu ich różnorodności narodowej i regionalnej, równocześnie podkreślając
znaczenie wspólnego dziedzictwa kulturowego.
2. Działanie Wspólnoty zmierza do zachęcenia do współpracy między Państwami
Członkowskimi oraz, jeśli to niezbędne, do wspierania i uzupełniania ich działań
w następujących dziedzinach:
- pogłębiania wiedzy oraz upowszechniania kultury i historii narodów europejskich;
- zachowania i ochrony dziedzictwa kulturowego o znaczeniu europejskim;
- niehandlowej wymiany kulturalnej;
- twórczości artystycznej i literackiej włącznie z sektorem audiowizualnym
3.Wspólnota i Państwa Członkowskie sprzyjają współpracy z państwami trzecimi
oraz z kompetentnymi organizacjami międzynarodowymi w dziedzinie kultury,
zwłaszcza z Radą Europy. (…)
5. Aby przyczynić się do osiągnięcia celów określonych w niniejszym artykule, Rada przyjmuje:
- środki zachęcające, z wyłączeniem jakiejkolwiek harmonizacji przepisów ustawowych i wykonawczych Państw Członkowskich, stanowiąc zgodnie z procedurą
określoną w artykule 189b i po konsultacji z Komitetem Regionów. Rada stanowi
jednomyślnie w toku całej procedury określonej w artykule 189b;
- zalecenia, stanowiąc jednomyślnie na wniosek Komisji.
Zapamiętaj!
UE nie zmierza do ujednolicenia polityk kulturalnych państw członkowskich, opierając się na
przekonaniu, iż siła wspólnoty tkwi w jej
różnorodności. To właśnie różnorodność
należy wspierać i pielęgnować przy jednoczesnym poszanowaniu kulturowej
odrębności państw członkowskich.
Źródło: http://queer.uw.edu.pl/?
page_id=987
3
STR.
4
CELE POLITYKI KULTURALNEJ UNII
Do celów polityki kulturalnej UE należą:
zgodnie z traktatem z Maastricht:
—> pogłębianie wiedzy oraz upowszechnianie kultury i historii narodów europejskich;
—-> zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego o znaczeniu europejskim;
—-> niehandlowa wymiana kulturalna;
—-> wspieranie twórczości artystycznej i literackiej włącznie z sektorem audiowizualnym

realizacja strategicznych celów UE (osiągnięcie dobrobytu, bezpieczeństwa i solidarności między obywatelami UE);

poszanowanie różnorodności kulturowej (propagowanie dialogu
międzykulturowego) państw członkowskich i pielęgnowanie
wspólnego dziedzictwa kulturowego;

promowanie kultury jako elementu niezbędnego w stosunkach
międzynarodowych

Trzy ostatnie cele określone zostały w maju 2007 r., kiedy Komisja Europejska przyjęła ważny komunikat dotyczący Europejskiej
agendy kultury w dobie globalizacji świata.
Maria Amalia Mercouri
– grecka polityk, aktorka, piosenkarka; w
1981r. została ministrem kultury w Grecji;
pomysłodawczyni instytucji Europejskiej
Stolicy Kultury
Źródló: http://pl.wikipedia.org/wiki/
Melina_Mercouri
POMOCE
NAUKOWE
NUMER
10/2013
STR.
5
INICJATYWY REALIZOWANE PRZEZ UE W RAMACH
POLITYKI KULTURALNEJ
Program Kultura (2007-2013)
Cele programu „Kultura” (2007–2013) obejmują promowanie transnarodowej
mobilności twórców kultury, wspieranie upowszechniania dzieł i wyrobów artystycznych i kulturalnych, jak również propagowanie dialogu międzykulturowego. Ogólny
budżet programu wynosi 400 milionów euro, które przeznacza się na przedsięwzięcia i
inicjatywy poświęcone europejskiej różnorodności kulturowej oraz wspierające nasze
wspólne dziedzictwo kulturowe poprzez rozwój transgranicznej współpracy podmiotów
działających w dziedzinie kultury i instytucji kultury.
Europejskie Stolice Kultury
W 2012 r. obchodzono 27. rocznicę Europejskich Stolic Kultury. Inicjatywa
ta, zarówno pod względem swojego zakresu, jak i skali, stała się jednym z najbardziej ambitnych długotrwałych przedsięwzięć europejskich w dziedzinie kultury.
Realizowana przez lata inicjatywa dotycząca europejskich stolic kultury stała się
również unikalnym bodźcem do rewitalizacji miast,
zwiększania ich kreatywności oraz poprawy wizerunku. Tytuł
Europejskiej Stolicy Kultury otrzymało
dotychczas ponad
40 miast, od Sztokholmu po Genuę, od
Aten po Glasgow, od
Krakowa po Porto.
Jedyną instytucją, która może
przyznawać tytuł
Europejskiej Stolicy
Kultury, jest Rada
Unii Europejskiej. Począwszy od 2011
r. co roku dwa miasta
— z dwóch różnych państw UE — wyznaczane są na
Europejskie Stolice Kulbyła to Marsylia i Kotury (w 2013 r.
szyce). Do procedury wyboru miasta
przystępuje się
około sześć lat wcześniej, ale kolejność państw członkowskich, które mogą
być gospodarzami wyhttp://
darzenia, ustalana Źródło:
jest
wcześniej i przebiechojnowski.blogspot.com/2011/06/wrocawga w dwóch etapach. Polega ona między
innymi na ocenie wniosków przez zespół niezależnych ekspertów w dziedzinie kultury.
Dwa polskie miasta zdobyły do tej pory tytuł Europejskiej Stolicy Kultury. W
2000 roku był to Kraków, natomiast w 2016r. Europejską Stolicą Kultury będzie
Wrocław (wraz z hiszpańskim San Sebastián).
STR.
6
Zapamiętaj
Europejska Nagroda Literacka
przyznawana
jest w dziedzinie
literatury od
2008r. W konkursie biorą
udział państwa
uczestniczące w
unijnym programie ‘Kultura’.
W 2012r. nagrodę zdobył polski
autor Piotr Paziński za powieść pt.:
„Pensjonat”.
Nagrody
Program „Kultura” wspiera przyznawanie nagród w
dziedzinie dziedzictwa kulturowego, architektury, literatury i
muzyki. Nagrody UE mają służyć zwracaniu uwagi na najwyższą jakość działań europejskich w tych sektorach oraz ich powodzenie. Za pomocą nagród wyróżnia się przede wszystkim
artystów, muzyków, architektów i pisarzy, którzy podejmują
problematykę dziedzictwa kulturowego, i zwraca uwagę na
ich twórczość. Tym samym stają się oni wizytówką Europy,
propagując jej bogatą różnorodność kulturową oraz znaczenie
dialogu międzykulturowego i transgranicznych działań w
dziedzinie kultury, zarówno w Europie, jaki poza jej granicami.
Źródło: http://ec.europa.eu
Mobilność artystów
Transnarodowa mobilność artystów i osób zawodowo
zajmujących się kulturą odgrywa niebagatelną rolę w urzeczywistnianiu idei wspólnej „europejskiej przestrzeni kulturowej”. Artyści i osoby zawodowo zajmujące się kulturą muszą
mieć możliwość odbywania podróży zagranicznych, aby poszerzać zakres swoich działań oraz konfrontować się z nową
publicznością. Stanowi to dla nich nowe źródło inspiracji i
motywuje ich do twórczej pracy, a także wymiany doświadczeń z innymi i wzajemnej nauki, dzięki czemu mają oni więcej możliwości rozwoju kariery. Transnarodowa mobilność artystów i osób zawodowo zajmujących się kulturą jest jednym
z działań priorytetowych programu Kultura od 2000 r. Zagadnieniu temu nadano jeszcze większą wagę, uznając je za
jeden z trzech szczegółowych celów programu Kultura (2007–
2013), i przyjmując jako sposób wspierania wspólnej europejskiej przestrzeni kulturowej oraz promowania europejskiej
aktywnej postawy obywatelskiej.
POMOCE
NAUKOWE
NUMER
10/2013
STR.
POZOSTAŁA DZIAŁALNOŚĆ UE WSPIERAJĄCA CELE POLITYKI KULTURALNEJ
Europa dla Obywateli
Program ten zapewnia współpracę obywateli Europy w tworzeniu
Europy otwartej na Świat i zjednoczonej w swej różnorodności
(kulturowej i językowej). Inicjatywa
uświadamia Europejczykom wspólne
tradycje, historię, wartości. Umacnia
poczucie odpowiedzialności za Wspólnotę, a także propaguje tolerancję i
wzajemny szacunek, przyczyniając się
do pogłębiania dialogu międzykulturowego.
Źródło: http://mediadeskpoland.eu/
Źródło: http://news.o.pl/2013/05/20/
szkolenie-europa-dla-obywateli-
Media Desk Polska
Program MEDIA przyznaje dofinansowania w europejskim sektorze audiowizualnym, będąc jednym
z najważniejszych elementów polityki audiowizualnej Unii Europejskiej.
Jest skierowany do: firm zajmujących się produkcją audiowizualną,
dystrybutorów, organizatorów festiwali filmowych i targów branżowych,
organizatorów szkoleń dla przedstawicieli branży audiowizualnej, kin
promujących filmy europejskie.
Program promuje projekty mające
na celu zachowanie europejskiego
dziedzictwa audiowizualnego.
Młodzież w działaniu
Młodzież w działaniu” to program Unii Europejskiej, który pozwala uzyskać młodym ludziom dofinansowanie na realizację projektu, dzięki czemu
mogą realizować swoje pasje, rozwijać umiejętności i zdobywać nowe doświadczenia. Program adresowany jest również do osób pracujących z młodzieżą oraz organizacji działających na rzecz młodzieży, które chcą podnieść
swoje kwalifikacje, rozwinąć działalność czy nawiązać współpracę międzynarodową. Program "Młodzież w działaniu" realizuje także długofalowe cele, takie jak:
przezwyciężanie barier, uprzedzeń i stereotypów wśród młodych ludzi i zastępowanie
ich poczuciem solidarności i tolerancji,
wspieranie mobilności młodzieży oraz promowanie aktywności obywatelskiej, a w
szczególności obywatelstwa europejskiego.
Źródło: http://www.mlodziez.org.pl/
7
STR.
8
Dialog międzykulturowy
Wobec wciąż rosnącej
w i e l o ś c i
k u l t u r
w społeczeństwach europejskich Komisja dąży do pogłębiania i ulepszenia struktury
wieloletniego
dialogu
między kulturami, który rozwijany jest dzięki krokom podejmowanym przez Komisję.
W tym celu dialog powinien
stać się horyzontalnym priorytetem we wszystkich programach Wspólnoty w tej dziedzinie.
Zapamiętaj!
Rok 2008 został ogłoszony przez Komisję Europejską Rokiem Dialogu Międzykulturowego. Obchody Roku mają na celu:




poszanowanie i promocję różnorodności
kulturowej
zapewnienie równości szans wszystkim
mieszkańcom UE i przeciwdziałanie dyskryminacji
wsparcie idei solidarności i sprawiedliwości społecznej
budowanie partnerskich relacji z krajami członkowskimi i krajami spoza
Wspólnoty
7 milionów. Tylu mieszkańców UE pracuje w sektorach
związanych z kulturą
POMOCE
NAUKOWE
Wsparcie dla twórców kultury
Unia przyjęła szereg dyrektyw o prawach autorskich
i własności intelektualnej, a
także postanowienia w zakresie
prawa odsprzedaży oraz prawa
najmu i użyczenia.
Mając na uwadze wspieranie twórczości artystycznej
i intelektualnej, Unia Europejska zezwala na stosowanie
przez państwa członkowskie
obniżonej stawki podatku
VAT od niektórych towarów
i usług, np. od sprzedaży książek i periodyków, dostępu do
wydarzeń kulturalnych czy odbioru programów radiowych
i telewizyjnych (minimalna
stawka standardowa wynosi
15%, stawka obniżona 5%).
W czerwcu 2007 r. Parlament Europejski przyjął także
sprawozdanie na temat społecznego statusu artystów,
w którym podkreślono fakt, iż
wielu artystów, pracujących
przez krótki czas w różnych
państwach członkowskich, napotyka na problemy związane
z otrzymaniem wizy, ubezpieczeniem
zdrowotnym
i uzyskaniem świadczeń
w wypadku bezrobocia lub
świadczeń emerytalnych. UE
działa na rzecz opracowania
praktycznych wytycznych dla
artystów europejskich w związku z powyższymi problemami.
NUMER
10/2013
STR.
PROGRAM NA LATA 2014-2020
Źródło: http://
nowoczesnekino.pl
Androulla Vassiliou- cypryjska polityk , od 2010 roku jest
komisarzem ds. edukacji, kultury, wielojęzyczności i młodzieży w Komisji Europejskiej.
Na lata 2014-2020 Komisja Europejska
zaproponowała nowy program—”Kreatywna Europa”, wspierający europejskie sektory kultury,
filmu i kreatywne. Zakładany budżet na cały
okres programowania to aż 1,8 miliarda euro
(na program Kultura zakładano budżet w wysokości 400 mln euro).
Kreatywna Europa ma po pierwsze
wspierać takie działania, które będą miały na celu rozwijanie międzynarodowych karier artystycznych, tworzenie nowych możliwości zawodowych i zwiększanie umiejętności sektora
kultury do konkurencyjnego działania ponadnarodowo zarówno w dziedzinie literatury,
jak i filmu, muzyki czy teatru. Dzięki temu artyści mają łatwiej docierać do słuchaczy, widzów
itd. w innych krajach europejskich.
Po drugie wspierane będzie budowanie
nowej publiczności i rozwój już istniejącej na
przykład poprzez korzystanie z innowacyjnych
metod pracy z publicznością, nowych mediów i
interaktywnych narzędzi internetowych. Chodzi
o to, aby w perspektywie długofalowej kształtował się pewien gust, aby dzieła europejskie mogły docierać do jak największej liczby odbiorców
w różnych krajach i skutecznie konkurować z
wszechobecną kulturą angloamerykańską, aby
sektor kultury mógł sprostać wyzwaniu jakim
jest cyfryzacja i globalizacja, które zmieniają relacje między artystą i publicznością.
Źródlo: http://
www.europeanvoice.com
W Polsce urzędem obsługującym
dział administracji rządowej– kultura i
dziedzictwo narodowe- jest Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Na jego czele od 2007r. stoi Bogdan Zdrojewski. Fundusze strukturalne UE są głównym zewnętrznym źródłem finansowania działań ministerstwa.
Źródło: http://www.mimearttheatre.pl/
9
STR.
10
SPRAWDŹ SIĘ!
Test składa się z 3 części. Pierwsza zawiera zbiór pytań zamkniętych, za każde z nich zdobyć można 1 pkt. Część
drugą stanowią pytania otwarte, punktacja każdego z nich
podana została w nawiasach obok treści zadania. Ostatnia
część zawiera kilka fotografii, które należy rozpoznać (3pkt
za każde zdjęcie). Po podliczeniu zdobytych przez siebie
punktów zajrzyj do tabeli wyników i sprawdź jak dużo wiesz
o polityce kulturalnej UE. Powodzenia!
CZĘŚĆ 1
Pytanie 1. Pierwszym traktatem regulującym prawne
podstawy dla podejmowania
działań wspólnotowych w
zakresie polityki kulturalnej
był:
A) traktat rzymski
B) Jednolity akt europejski
C) Traktat z Maastricht
Pytanie 2. Konieczność
stworzenia podstaw prawnych w dziedzinie kultury
pojawiła się w momencie:
A) nasilonych migracji artystów europejskich
B) znoszenia ograniczeń w
handlu międzynarodowym
C) apelu ministrów kultury
państw UE
Pytanie 3. Kraków zdobył
tytuł ESK na rok:
A) 2000
B) 2004
C) 2016
TYTUŁ
BIULETYNU
Pytanie 4. Szacuje się, że
w sektorach związanych z
kulturą pracuje w UE około:
A) 300 000 mieszkańców
B) 7 milionów mieszkańców
C) 12 milionów mieszkańców
Pytanie 5. W 2016r. Europejską Stolicą Kultury
będzie Wrocław. Wraz z
nim, tytuł ESK na rok
2016 zdobył:
A) Amsterdam
B) Kraków
C) San Sebastian
Pytanie 6. Rok 2008 został
ogłoszony przez Komisję
Europejską Rokiem:
A) Dialogu Międzykulturowego
B) Kreatywnej Europy
C) Europy dla Obywateli
NUMER
10/2013
STR.
CZĘŚĆ 2
Pytanie 7. Wymień 5 celów polityki
kulturalnej UE (5 pkt):
Pytanie 10. Uzupełnij zdania (10
pkt):
1………………………………………………
………………………………………………..
………………………………………………..
2………………………………………………
………………………………………………..
………………………………………………..
3………………………………………………
………………………………………………..
………………………………………………..
4………………………………………………
………………………………………………..
………………………………………………..
5………………………………………………
……………………………………………….
………………………………………………..
1. Maria Amalia Mercouri, piastująca
stanowisko ………………………………..
……………………………………………….
w Grecji od roku……………….,była
pomysłodawczynią powołania instytucji…………………………………………
….
Pytanie 8. Podaj definicję tożsamości kulturowej (2 pkt):
………………………………………………
………………………………………………
………………………………………………
………………………………………………
………………………………………………
………………………………………………
………………………………………………
………………………………………………
………………………………………………
………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………..
2. Ogólny budżet programu Kultura
(2007-2013) wynosił w założeniach………………..mln euro. Budżet
programu Kreatywna Europa ma wynosić……………………..mld euro.
3. Przykładem nagród przyznawanych przez UE w dziedzinie kultury
jest…………………………………………
…………………..przyznawana od
……………...roku.
4. Urzędem administracji państwowej
działającym w dziedzinie kultury i
dziedzictwa narodowego jest
………………………………………………
………………………………………………
……………….. Na jego czele stoi minister kultury i dziedzictwa narodowego
………………………………………………
……………. Głównym zewnętrznym
źródłem inwestowania działalności
ministerstwa są
………………………………………………
CZĘŚĆ 3
Pytanie 10. Rozpoznaj postaci przedstawione na fotografiach. Podaj ich narodowość i piastowany przez nich urząd. (9 pkt za cale zadanie, po 1 pkt za każdą informację)
11
ODPOWIEDZI
TABELA WYNIKÓW
Część 1
c 2. b 3.a 4. b 5.c 6.a
32-28
Jesteś mistrzem!
Część 2.
7. przykładowe odpowiedzi: pogłębianie
wiedzy oraz upowszechnianie kultury i
historii narodów europejskich; zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego o
znaczeniu europejskim; wspieranie twórczości artystycznej i literackiej; realizacja
strategicznych celów UE (osiągnięcie dobrobytu, bezpieczeństwa i solidarności
między obywatelami UE; promowanie
kultury jako elementu niezbędnego w
stosunkach międzynarodowych
8. duchowa więź między mieszkańcami
danego regionu, a ich materialnymi dokonaniami.
9. ministra kultury; 1981; Europejskiej
Stolicy Kultury; 400; 1,8; Europejska Nagroda Literacka; 2008; Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego; Bogdan
Zdrojewski; fundusze strukturalne UE.
27– 20
Masz sporą wiedzę!
Część 3
10. od lewej: Maria Amalia Mercouri– w
1981r. została ministrem kultury w Grecji; Bogdan Zdrojewski– polski minister
kultury i dziedzictwa narodowego; Androulla Vassiliou- cypryjska polityk , od
2010 roku jest komisarzem ds. edukacji,
kultury, wielojęzyczności i młodzieży w
Komisji Europejskiej.
19-10
Coś Ci świta;)
9-5
Kultura nie jest Twoją mocną stroną
4-0
Następnym razem będzie lepiej!
EUROPE DIRECT– WROCŁW
Ul. Legnicka 65, Wrocław
Poniedziałek: 9.00-15.00
Wtorek: 9.00-15.00
Środa: 9.00-17.00
Mail: [email protected]
Tele: 717237351
GG: 46076235
Znajdziesz nas na
Facebooku, Twitterze i YouTube
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach dotacji dla punktów informacji publicznej
"Sieć Punktów Informacji Europejskiej Europe Direct" w latach 2013-2017
Źródła informacji:
1. http://europa.eu/
2. http://archiwum-ukie.polskawue.gov.pl/www/
serce.nsf/0/0A45F4878245F88DC1256E7E0032DBF0?Open
3. http://www.cie.gov.pl/HLP/files.nsf/0/5C1A2848DFCFBB24C1256E7B00485ED0/
$file/inf08.pdf
4. http://www.program-kultura.eu/kreatywna-europa-2014-2020
5. http://dialog2008.pl/
6. http://www.mlodziez.org.pl/program/o-programie
7. http://mediadeskpoland.eu/program-media-2007/