karta przedmiotu

Transkrypt

karta przedmiotu

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Gnieźnie
Nazwa modułu/przedmiotu
Kod
Instytut Nauk o Zdrowiu
Elementy anatomii z fizjologią
A
KARTA OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA
Kierunek studiów
Profil kształcenia
(ogólnoakademicki, praktyczny)
Pielęgniarstwo
Rok / Semestr
praktyczny
Specjalność
Przedmiot oferowany w języku:
Pielęgniarstwo
1/1
Kurs (obligatoryjny/obieralny)
polskim
Obligatoryjny
Godziny
wykłady: 10 +10
Stopień studiów:
pierwszy
Forma studiów
(stacjonarna/niestacjonarna)
Obszar(y) kształcenia
niestacjonarne(pomostowe)
ścieżka kształcenia AB
Status przedmiotu w programie studiów (podstawowy, kierunkowy, inny)
zakres nauk medycznych, nauk o zdrowiu oraz
nauk o kulturze fizycznej
(ogólnouczelniany, z innego kierunku)
ogólnouczelniany
Nauki podstawowe
Jednostka prowadząca przedmiot:
Wykładowca odpowiedzialny za przedmiot:
dr Leszek POROWSKI e-mail: [email protected]
dr n. biol. Witold Kaczmarek e-mail: [email protected]
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Gnieźnie, ul. Ks. Kard. St. Wyszyńskiego 38, 62-200 Gniezno
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności, kompetencji społecznych:
1
Wiedza:
Poznanie podstawowych wiadomości o budowie i topografii ciała ludzkiego w nawiązaniu do
ich funkcji i kliniki.
2
Umiejętności:
Kształtowanie umiejętności posługiwania się w praktyce mianownictwem anatomicznym i
wykorzystanie znajomości topografii narządów ciała ludzkiego oraz fizjologii człowieka.
3
Kompetencje
społeczne
Rozwijanie wiedzy i kształtowanie umiejętności zawodowych niezbędnych do opieki nad
pacjentem.
Cel przedmiotu:
1.Opanowanie podstawowych wiadomości o budowie i topografii narządów, naczyń i nerwów (w nawiązaniu
do ich funkcji i kliniki w stopniu niezbędnym do wykonywania zawodu pielęgniarki
2. Poznanie najważniejszych wad rozwojowych poszczególnych układów anatomicznych i ich konsekwencji w
rozwoju.
3.Przygotowanie studenta do interpretowania i rozumienia wiedzy dotyczącej podstawowych zjawisk
fizjologii człowieka.
4.Wyjaśnienie związków pomiędzy funkcjonowaniem poszczególnych układów a całością organizmu.
5.Zapoznanie z zasadami prawidłowego funkcjonowania tkanek i narządów człowieka.
Wskazanie dróg rozwoju oraz perspektyw korzystania z literatury fachowej
Kształtowanie postawy studenta do: aktywnego pogłębiania wiedzy z zakresu fizjologii
Efekty kształcenia
Wiedza
W wyniku przeprowadzonych zajęć student:
1
2
3
Posługuje się mianownictwem anatomicznym
Odniesienie do
Kierunkowych Efektów
Kształcenia
A.W1.
Określa budowę ciała ludzkiego w ujęciu topograficznym (kończyna górna i
dolna, klatka piersiowa, brzuch, miednica, grzbiet, szyja, głowa) oraz
czynnościowym (układ kostno-stawowy, układ mięśniowy, układ krążenia,
układ oddechowy, układ pokarmowy, układ moczowy, układy płciowe, układ
nerwowy i narządy zmysłów, powłoka wspólna)
A.W2.
Rozumie neurohormonalną regulację procesów fizjologicznych oraz
procesów elektrofizjologicznych
A.W3.
KRK/PWSZ Gniezno/Pielęgniarstwo/2015-2016
Kod
A
Charakteryzuje specyfikację i znaczenie gospodarki wodnoelektrolitowej i kwasowo-zasadowej w utrzymaniu homeostazy ustroju
Różnicuje budowę aminokwasów, nukleozydów, monosacharydów,
kwasów karboksylowych i ich pochodnych, wchodzących w skład
makrocząsteczek obecnych w komórkach, macierzy
zewnątrzkomórkowej i płynach ustrojowych, różnicuje witaminy
Opisuje budowę chromosomów oraz molekularne podłoże mutagenezy
4
5
6
Wylicza enzymy biorące udział w trawieniu i objaśnia podstawowe
defekty enzymów trawiennych oraz określa skutki tych zaburzeń
7
3
A.W11.
Odniesienie do
Kształcenia
Posługuje się w praktyce mianownictwem anatomicznym oraz wykorzystuje
znajomość topografii narządów ciała ludzkiego;
Wykazuje różnice w budowie i charakteryzuje funkcje życiowe człowieka
dorosłego i dziecka;
Konstruuje wzór wykorzystania podstaw wiedzy anatomicznej w badaniu
przedmiotowym
2
A.W9.
A.W13.
Umiejętności
1
A.W4.
A.U1.
A.U2.
A.U4.
Odniesienie do
Kształcenia
Kompetencje
ABCD.K2
2
Systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności, dążąc
do profesjonalizmu
Rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe
3
Przestrzega tajemnicy zawodowej
ABCD.K7
1
ABCD.K6
Przyjęte kryteria oceny
Ocena
lokalna
Definicja lokalna
Ocena
ECTS
Definicja ECTS
5
Bardzo dobry – znakomita wiedza, umiejętności,
kompetencje
A
Celujący – wybitne osiągnięcia
4,5
Dobry plus– bardzo dobra wiedza, umiejętności,
kompetencje
B
Bardzo dobry – powyżej średniego
standardu, z pewnymi błędami
Dobry – dobra wiedza, umiejętności, kompetencje
C
Dobry – generalnie solidna praca z
szeregiem zauważalnych błędów
Dostateczny plus – zadowalająca wiedza,
umiejętności, kompetencje, ale ze znacznymi
niedociągnięciami
D
Zadowalający – zadowalający, ale ze
znaczącymi błędami
3
Dostateczny – zadowalająca wiedza, umiejętności,
kompetencje, z licznymi błędami (próg 60%
opanowania W,U,KS)
E
Dostateczny – wyniki spełniają
minimalne kryteria
2
Niedostateczny – niezadowalająca wiedza,
umiejętności, kompetencje (poniżej 60%
opanowania W,U,KS)
4
3,5
FX, F
Niedostateczny – podstawowe braki w
opanowaniu materiału
Kod
A
Przyjęte metody oceny
Ocenianie diagnozujące:
1. Sprawdzian wiedzy, np. z wykładów lub z zakresu wymagań wstępnych
Ocenianie formujące:
1. Kolokwia zaliczeniowe obejmujące daną tematykę zajęć.
2. Obserwacja studenta podczas wykonywanych zajęć.
3. Ocena dyskusji na zajęciach.
4. Zaliczenie zestawów zagadnień niezbędnych do zaliczenia praktycznego (prowadzenie badania podmiotowego, ocena
sprawności manualnej, przeprowadzenia badania fizykalnego)
5. Ocena przygotowanego projektu.
6. Ocena prezentacji.
7. Ocena innych zadań wykonywanych przez studenta zgodnie z efektami założonymi w sylabusie.
Ocenianie podsumowujące:
1. Egzaminy i zaliczenia ustne - wykaz zagadnień przyporządkowanych do określonych efektów kształcenia.
2. Egzaminy i zaliczenia pisemne z przyporządkowaniem do określonych efektów kształcenia.
3. Na zajęciach praktycznych, praktykach zawodowych - ocena realizacji efektów kształcenia na podstawie zaliczenia
efektów kształcenia zajęć praktycznych, umiejętności praktycznych wykazanych w dzienniczku zaliczenia efektów
kształcenia
4. Egzaminu dyplomowego, który składa się z części teoretycznej i praktycznej - obejmuje sprawdzenie wiedzy,
umiejętności praktycznych i kompetencji społecznych zdobytych w całym okresie studiów (Zał. Regulamin przebiegu
egzaminu dyplomowego).
Kod
A
TREŚCI PROGRAMOWE ANATOMIA
1. Wprowadzenie do zajęć z anatomii, podstawowe pojęcia anatomiczne. Ogólna budowa ciała, narządy i
układy.
2. Budowa ogólna i rodzaje kości, podział szkieletu.
3. Ogólne wiadomości o połączeniach kości. Rodzaje połączeń.
4. Układ mięśniowy: budowa i zasady czynności mięśni. Podział topograficzny i czynnościowy mięśni.
5. Mięśnie działające na stawy kończy górnej.
6. Mięśnie działające na stawy kończyny dolnej.
7. Mięśnie oddechowe.
8. Mięśnie stawów kręgosłupa i głowy.
9. Układ nerwowy, ogólne wiadomości, podział. Budowa neuronu, receptory i efektory, glej, synapsy.
10. Budowa rdzenia kręgowego.
11. Podział topograficzny i kliniczny mózgowia.
12. Podział układu nerwowego obwodowego i rola poszczególnych części, nerwy czaszkowe, nerwy
rdzeniowe, podział, budowa, gałęzie, sploty nerwowe.
13. Podział i rola układu autonomicznego.
14.Układ sercowo – naczyniowy, części składowe i funkcja. Krążenie duże i małe. Krążenie płodowe, główne
pnie żylne, żyły kończyn.
15. Podział układu chłonnego. Narządy układu chłonnego.
16. Układ wewnątrzwydzielniczy, części składowe i funkcje.
17. Układ pokarmowy: ogólna budowa i podział układu pokarmowego.
18. Ogólna budowa i rola gruczołów przewodu pokarmowego.
19. Układ oddechowy: budowa i funkcja poszczególnych części układu oddechowego (dolne drogi
oddechowe, drzewo oskrzelowe, opłucna).
20. Części składowe układu moczowego i ich funkcje. Drogi wyprowadzające mocz.
21. Podział i funkcje narządów płciowych męskich i żeńskich.
22.Ogólna budowa narządów zmysłów. Narząd wzroku, narząd słuchu i równowagi.
23. Powłoka wspólna: ogólna budowa i funkcje skóry. Zakończenia nerwowe w skórze.
Kod
A
TREŚCI PROGRAMOWE FIZJOLOGIA
WYKŁADY
Fizjologia - jako nauka zajmujaca się procesami życiowymi organizmu człowieka
Homeostaza. Gospodarka wodna ustroju. Przedziały wodne w organizmie. Gospodarka
kwasowo – zasadowa. Typy sprzężeń wodnych Izotonia, izojonia, izohydria. Termoregulacja,
Normotermia, hipotermia, hipertermia, gorączka.. Funkcja poszczególnych układów w
zachowaniu homeostazy
Podstawy fizjologii komórki: Struktura komórki. Rola organelli komórkowych. Rola błony
komórkowej, Struktura błony komórkowej, Transport przez błonę komórkową, Jądro
komórkowe, Ekspresja informacji genetycznej, Transkrypcja, Translacja, Reticulum
Endoplazmatyczne, Aparat Goldiego, Mitochondria – uzyskiwanie energii w komórce .
Fizjologia układu nerwowego. Czynność komórek nerwowych, Potencjał spoczynkowy,
Pompa sodowo-potasowa, Potencjał czynnościowy, Rola synaps w przewodzeniu sygnałów w
układzie nerwowym, Budowa i fizjologia synaps, Przeniesienie informacji do wnętrza
komórki, Neurotransmitery i Modulatory
Podstawy czynnościowe układu nerwowego, Łuk odruchowy, odruchy bezwarunkowe i
warunkowe
Fizjologia układu wegetatywnego – część współczulna; część przywspółczulna; część jelitowa;
włókna trzewno – czuciowe. Kotransmisja w wegetatywnym układzie nerwowym. Czynność
zwojów autonomicznych.. Receptory układu autonomicznego – podział ze względu na: rodzaj
transmitera; układ drugiego przekaźnika; efekty wywołane w komórce. Regulacja liczby
receptorów. Antagonizm pomiędzy układem współczulnym i przywspółczulnym. Odruchy
autonomicznego układu nerwowego.
Wyższe funkcje nerwowe. Ośrodki motywacyjne w podwzgórzu, pamięć świeża i trwała.
Uczenie się. Sen i czuwanie. Neurofizjologiczne podstawy zachowania się człowieka. Budowa
i rola układu limbicznego.
Fizjologia mięśni. Podział mięśni. Mięśnie szkieletowe. Płytka motoryczna Czynność
bioelektryczna mięśni szkieletowych. Budowa mięśni szkieletowych – układ białek
kurczliwych; sarkom er; Błonowy system kontrolny; Mechanizm skurczu mięśnia
szkieletowego; Typy włókien mięśniowych; Jednostka motoryczna.
Podział czynnościowy mięśni szkieletowych. Rodzaje skurczów mięśni szkieletowych. Źródła
energii pracujących mięśni, sprawność energetyczna.
Utrzymanie i regulacja napięcia mięśniowego.
Mięśnie gładkie. Budowa mięśni gładkich. Podział. Mechanizm skurczu mięśnia gładkiego.
Plastyczność mięśni gładkich.
Fizjologia narządów zmysłów.
Receptory czuciowe. Podział receptorów. Potencjał generujący. Adaptacja receptorów.
Rekrutacja receptorów. Czucie bólu. Receptory bólowe. Hamowanie czucia bólu.
Zmysł słuchu. Budowa narządu słuchu. Metody badania słuchu – metody subiektywne;
metody obiektywne.
Zmysły równowagi. Budowa narządu równowagi. Oczopląs
Zmysł smaku. Receptory smaku. Rodzaje smaków.
Zmysł węchu. Receptory węchowe. Pobudzanie receptorów węchowych.
Narząd wzroku. Budowa narządu wzroku. Właściwości optyczne oka. Wady refrakcji.
Siatkówka. Tworzenie obrazu na siatkówce. Widzenie dwuoczne i przestrzenne. Uszkodzenia
drogi wzrokowej. Zaburzenia rozpoznawania barw.
Kod
A
Neurohormonalna regulacja procesów fizjologicznych. Ogólne zasady organizacji układu
hormonalnego. Definicja hormonu. Molekularne mechanizmy działania hormonów. Kontrola
wydzielania dokrewnego. Fizjologia podwzgórza. Hormony podwzgórza. Fizjologia przysadki.
Hormony płata przedniego przysadki, hormony części pośredniej przysadki. Hormony
tylnego płata przysadki mózgowej.
Fizjologia szyszynki. Hormony wydzielania przez szyszynkę. Fizjologia Tarczycy, Fizjologia
Trzustki, Fizjologia rdzenia i kory nadnerczy, Fizjologia Przytarczyc
Fizjologia układu krążenia. Automatyzm serca. Układ bodźcoprzewodzący serca.
Hemodynamika serca. Cykl serca. Rola aparatu zastawkowego. Autoregulacja serca.
Charakterystyka układu krążenia. Podział układu krążenia – podział anatomiczny; podział
czynnościowy; zbiornik wysokociśnieniowy, zbiornik odżywczy, zbiornik niskociśnieniowy,
Powrót żylny. Ciśnienie krwi w naczyniach krwionośnych. Krążenie obwodowe. Budowa
naczyń krwionośnych. Rola naczyń sprężystych w zachowaniu przepływu krwi. Rola tętnic
mięśniowych w dystrybucji krwi. Regulacja przepływu krwi – miejscowa i humoralna. Tętno.
Nerwowe i humoralne czynniki rozszerzające i zwężające naczynia krwionośne. Wybrane
reakcje odruchowe układu krążenia. Elektrokardiografia.
Fizjologia układu oddechowego. Funkcje układu oddechowego. Mechanika oddychania, rola
mięśni oddechowych oraz opłucnej. Podział strukturalny i czynnościowy dróg oddechowych,
Wentylacja płuc, Opory oddechowe. Rola surfaktantu. Podatność płuc. Pojemność i objętość
oddechowe. Spirometria.
Wymiana gazowa w płucach, skład powietrze w drogach oddechowych. Krążenie krwi w
płucach. Nerwowa i chemiczna regulacja oddychania. Mięśnie oddechowe.
Fizjologia układu moczowego. Czynność nerek. Budowa nerki. Nefron. Unerwienie nerek.
Nerkowy przepływ krwi ( RBF). Regulacja przepływu krwi przez nerki. Mechanizm powstania
moczu pierwotnego – filtracja kłębuszkowa. Powstawanie moczu ostatecznego – cewka
proksymalna, pętla Henlego, cewka dystralna, cewka zbiorcza, układ RAA, diureza wodna i
osmotyczna. Czynność wewnątrzwydzielnicza nerek. Udział nerek w gospodarce kwasowo –
zasadowej. Klirens nerkowy.
Fizjologia przewodu pokarmowego. Regulacja przyjmowania pokarmu. Budowa układu
pokarmowego. Obróbka pokarmu w przewodzie pokarmowym.Podstawowy rytm elektryczny
mięśniówki przewodu pokarmowego. Motoryka żołądka i jelit. Czynność
zewnątrzwydzielnicza układu pokarmowego, Trawienie i wchłanianie węglowodanów,
tłuszczów i białek. Czynność wewnątrzwydzielnicza przewodu pokarmowego.
Fizjologia rozrodu. Determinacja i różnicowanie płci. Funkcja układu podwzgórze –
przysadka w regulacji rozrodu. Fizjologia jajnika, czynność rozrodcza i hormonalna jajnika.
Przełomy hormonalne w życiu kobiety – dojrzewanie; endokrynologia
Ciąży i porodu.; Przekwitanie. Regulacja rozrodu u mężczyzn – mechanizm działania
gonadotropin u mężczyzn. Przełomy hormonalne u mężczyzn – dojrzewanie; przekwitanie.
Fizjologia krwi. Krew jako tkanka płynna, Rola krwi, Skład krwi. Elementy morfotyczne i
niemorfotyczne, Hematopoeza, Szereg rozwojowy krwinek. Fizjologia krwinek czerwonych.
Regulacja erytropoezy.
Układ odpornościow. Antygeny i przeciwciała. Krwinki Białe. Czynność leukocytów –
granulocyty obojętno-chłonne; granulocyty kwasochłonne; granulocyty zasadochłonne;
monocyty; makrofagi. Regulacja leukopoezy. Czynność limfocytów Limfocyty B i T¸Limfocyty
cytotoksyczne, pomocnicze, supresorowe, NK i K.
Hemostaza. Hemostaza naczyniowa, płytkowa i osoczowa. Fibrynoliza. Zaburzenia
hemostazy.
Kod
A
Układy grupowe krwi. Charakterystyka krwi. Charakterystyka antygenów i przeciwciał.
Układ grupowy ABO. Układ grupowy Rh. Inne układy grupowe krwinek czerwonych.
Przetaczanie krwi i jej pochodnych. Diagnostyka konfliktu serologicznego – konflikt w
układzie ABO; konflikt w układzie Rh. Oznaczenie grup krwi w układzie ABO. Oznaczenie
grup w układzie Rh.
Fizjologia żywienia. Wartość energetyczna pożywienia. Podstawowa przemiana materii.
Całkowita przemiana materii. Rola składników odżywczych – białka; tłuszcze; węglowodany;
witaminy; składniki mineralne.
SAMOKSZTAŁCENIE
Reakcja stresowa organizmu. Czynności układu nerwowego, udział hormonów.
Spirometria, prężności gazów oddechowych.
Rola witamin rozpuszczalnych w tłuszczach w żywieniu człowieka.
Rola białych krwinek w procesach obronnych i odpornościowych organizmu.
Energetyka, substraty energetyczne mięśni szkieletowych i mięśnia serca.
Fizjologia wysiłku fizycznego
Literatura podstawowa:
Woźniak W., 2006r., Anatomia człowieka, Wyd. Med. Urban&Partner
Sobotta, 2006r., Atlas anatomii człowieka, Wyd. Med. Urban&Partner , tom I i II
Marecki B., 2001r., Anatomia człowieka, Wyd. AWF Poznań
O. Narkiewicz, J. Moryś Anatomia człowieka, Wyd. Lekarskie PZWL, tom I, II, III, IV
Krauss H., Sosnowski P. (red) Podstawy fizjologii człowieka. Wydawnictwo UM
im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu, 2009.
Michajlik A., Ramotowski W. Anatomia i Fizjologia Człowieka. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL Warszawa 2009
Literatura uzupełniająca:
Jakubowicz M., 2008r. Anatomia człowieka, Wyd. WSzPZiU, tom I i II
Czerwiński F., 2008r., Anatomia człowieka. 1500 pytań testowych, Wyd. Lekarskie PZWL
Gray, 2010r., Anatomia. Pytania Testowe. Do tomu 1,2 i 3. Red. R.Maciejewski, A. Torres, Wyd. Elsevier Urban&Partner
Traczyk W.Z., Trzebski A. (red.), Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej
i klinicznej. PZWL, 2007.
Ganong W.F. Fizjologia. PZWL, 2007.
Traczyk W.Z. Fizjologia człowieka w zarysie. PZWL, 2006.
Obciążenie pracą studenta
Forma aktywności
Łączny nakład pracy
Zajęcia wymagające bezpośredniego kontaktu z nauczycielem
godzin
20
20

karta przedmiotu

Transkrypt

Podobne dokumenty

13. Typ modułu kształcenia

Szkolny Plan Nauczania Zawód : Higienistka Stomatologiczna, 322

fizjologia - Warszawski Uniwersytet Medyczny

Fizjologia i patofizjologia

FIZJOLOGIA AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA I ŻYWIENIE

przewodnik po przedmiocie - Wydział Podstawowych Problemów

Opis modułu kształcenia / przedmiotu (sylabus)

Wydziały nieposiadające uprawnień do nadawania stopnia