palenie tytoniu a choroby górnych dróg oddechowych

PALENIE TYTONIU A CHOROBY GÓRNYCH DRÓG ODDECHOWYCH
W XIX w palenie tytoniu przyjęło się w Europie, szczególnie w Hiszpanii i Francji. Bardzo
modne stało się od początku XX w na całym świecie. Od lat trzydziestych XX w liczba palaczy ciągle
rośnie.
Papierosy zaczynają palić coraz młodsi ludzie. Jak pokazują wyniki badań przedstawione
w Helsinkach w 2003 r. na Konferencji „Tytoń albo zdrowie” na całym świecie pali 14 % młodzieży
w wieku 13-14 lat. W Europie są kraje gdzie zaczynają palić dzieci poniżej dziesiątego roku życia
(Włochy, Rosja, Polska). W Polsce pali około dziesięciu milionów ludzi (40 % mężczyzn i 20 %
kobiet). Tyle też osób, nie licząc biernych palaczy jest narażonych na szkodliwe działanie nikotyny
i innych toksycznych związków zawartych w dymie tytoniowym.
Dym tytoniowy zawiera 4000 związków w tym 40 rakotwórczych szczególnie niebezpiecznych,
do których należą: tlenki węgla, azotu i siarki, metale ciężkie, pierwiastki promieniotwórcze oraz
związki pirenu ( 3,4 Benzopiren) i antracenu.
Nikotynizm jest to bardzo silny nałóg palenia, żucia tytoniu lub zażywania tabaki prowadzący
do przewlekłego zatrucia organizmu. Za nałóg ten odpowiedzialna jest nikotyna, alkaloid występujący
w liściach tytoniu, którego małe dawki powodują pobudzenie czynności układu nerwowego, a duże
wywołują zatrucie mogące prowadzić do śmierci.
Najbardziej narażone na substancje zawarte w dymie tytoniowym są górne drogi oddechowe
(nos, gardło, krtań) tak zwane „wrota organizmu”. U palaczy bardzo często dochodzi do przewlekłego
zapalenia błony śluzowej: jamy ustnej, gardła, nosa i krtani czyli chorób, które są uznawane za stany
przedrakowe. W błonie śluzowej powstają zmiany, na których może rozwijać się choroba
nowotworowa. Objawy takie jak upośledzenie drożności nosa, zaburzenia powonienia, uczucie
drapania, zawadzania i zalegania w gardle, ciągłe chrząkanie, okresowe chrypki, bądź uczucie
wysychania i pieczenia, a także bóle gardła i kaszel są objawami bardzo niepokojącymi i powinny
skłonić palacza do udania się do lekarza. Przyjmuję się, że istnieje duża zależność między paleniem
tytoniu a występowaniem raka jamy ustnej gardła i krtani.
Jak podają statystyki krzywa wzrostu zużycia papierosów przebiega prawie równolegle
z krzywą wzrostu liczby raków krtani. Do wyjątków należą osoby chore na raka krtani, które nigdy nie
paliły papierosów. Rak krtani zajmuje pierwsze miejsce wśród raków górnych dróg oddechowych
i jest chorobą często prowadzącą do śmierci. Ryzyko występowania raka krtani jest około
dwudziestokrotnie większe u palaczy niż u osób niepalących. Palenie papierosów ma także wpływ na
powstanie raka wargi górnej i raka przełyku. Rak przełyku jest chorobą bardzo ciężką i często
prowadzi do śmierci. U palaczy nadużywających alkoholu ryzyko wystąpienia choroby
nowotworowej jest jeszcze większe.
Należy wspomnieć także o innych bardzo ciężkich chorobach, których przyczyną jest palenie
papierosów. Częstymi chorobami u palaczy są: nadciśnienie tętnicze i inne choroby układu krążenia,
choroby płuc i przewodu pokarmowego. Z chorób nowotworowych często występują: rak płuc oraz
rak trzustki. Należy pamiętać, że paląc papierosy narażamy nie tylko swoje zdrowie i życie ale
również innych ludzi – biernych palaczy.
Czym dłuższy okres palenia tym większe prawdopodobieństwo wystąpienia choroby
nowotworowej. Szczególnie niebezpieczne jest palnie w wieku dojrzewania przed osiemnastym
rokiem życia.
Pomyślmy więc o rzuceniu tego szkodliwego nałogu i zadbajmy o to, aby po papierosy nie
sięgały nasze dzieci.
Dodam jeszcze, że w ostatnich latach szczególnie w Europie Wschodniej i Środkowej oraz w
krajach Trzeciego Świata wciąż wzrasta liczba palaczy i chorób nowotworowych.
Nałóg palenia jest bardzo silnym uzależnieniem i dlatego często nie jesteśmy w stanie go sami
pokonać. Obecnie istnieją różne metody walki z nikotynizmem takie jak: psychoterapia, zastępcza
terapia nikotynowa i akupunktura. Jednak w walce z tym nałogiem najważniejsze jest nasza silna
wola i determinacja, dlatego nigdy nie należy rezygnować z rzucenia palenia.