Twardość wody

Oddział Higieny Komunalnej
PSSE Kluczbork
Twardość wody
Twardość ogólna jest cechą określającą zawartość w wodzie metali ziem alkalicznych, (głównie
wapnia i magnezu). Praktycznie jest to suma rozpuszczonego w wodzie wapnia oraz
w mniejszym stopniu magnezu.
Twardość ogólna dzieli się na twardość węglanową, obejmującą tę część jonów wapnia
i magnezu, która może być związana z kwaśnymi węglanami (HCO3-) i węglanami (CO32-) oraz
twardość niewęglanową, obejmującą pozostałą część wapnia i magnezu, związaną z siarczanami,
chlorkami, azotanami itp.
Opisowe określenie skali twardości wody podano w tabeli.
Tabela nr 2.
Skala twardości wody*
mval/dm3
mgCaCO3/dm3
0 – 1,78
0 - 90
miękka
1,78 – 3,57
90 - 180
o średniej twardości
3,57 – 5,35
180 - 270
o znacznej twardości
5,35 – 7,13
270 - 360
twarda
7,13 – 10,70
360 – 450
powyżej 10,70
powyżej 540
bardzo miękka
bardzo twarda
*Witold Hermanowicz, Jan Dolido Wiera Dożańska, Bohdan Koziorowski, Jerzy Zerbe – Fizyczno-chemiczne badanie
wody
i ścieków wydanie drugie Warszawa 1999.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody
przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2007 r. Nr 61, poz. 417 z późn. zm.), które jest
aktualnie obowiązującym przepisem w Polsce regulującym wymagania jakości wody pitnej,
określa dopuszczalny zakres twardości wody na poziomie 60-500 mgCaCO3/dm3, magnezu na
poziomie 30-125 mg/l. Poziom wapnia nie jest normowany.
Twardość wody wyrażana jest w kilku rodzajach jednostek, które przedstawiono w tabeli.
Tabela 3.
mm/dm3
mval/dm3
mm/dm3
1
2
5,61
mval/dm3
0,5
1
Jednostki
0
francuski
mgCaCO3/dm3
7,02
10
100
2,8
3,5
5
50
niemiecki
0
angielski
0
0
niemiecki
0,178
0,356
1
1,25
1,78
17
0
angielski
0,143
0,286
0,8
1
1,43
14
0
francuski
0,1
0,2
0,56
0,7
1
10
0,01
0,02
0,056
0,07
0,1
1
mgCaCO3/dm3
Przykład:
1 mval/ dm3 = 50 mg CaCO3/dm3 = 2,8 0niemieckiego
Twardość wody dość powszechnie przez konsumentów uważana jest za zjawisko negatywne,
gdyż:
– powoduje powstawanie kamienia w przewodach ciepłej wody, grzałkach i innych
urządzeniach grzewczych;
–
–
jest jedną z przyczyn nieekonomicznego prania i zmywania naczyń ze względu na trudną
zwilżalność powierzchni (dodatek detergentów powoduje zmniejszenie twardości wody: im
woda jest twardsza, tym więcej trzeba ich dodawać, by uzyskać skuteczny efekt mycia);
może powodować intensywny posmak, powodując spadek intensywności zapachu
gotowanych potraw (badania tego nie potwierdzają).
Odpowiedzialna za to zjawisko jest twardość wody czyli zawartość w wodzie związków wapnia
i magnezu. Wodorowęglany wapnia i magnezu podczas gotowania przekształcają się w węglany,
które osadzają się na ścianach naczyń w postaci białego osadu. Ta twardość, określana mianem
twardości przemijającej, jest usuwana z wody. Istnieje również twardość wody nieprzemijająca,
której nie można usunąć poprzez gotowanie, gdyż jest ona wynikiem obecności w wodzie innych
soli niż węglany.
Badania nad wpływem twardości wody na zdrowie człowieka prowadzone są przez wielu
naukowców od szeregu lat. W latach 70-tych potwierdzono, że u osób pijących miękką wodę
śmiertelność z powodu chorób serca jest o 20% wyższa, a spożywanie wody pozbawionej
elektrolitów prowadzi do zmian stałości składu elektrolitowego płynu pozakomórkowego.
Warto zaznaczyć iż związki wapnia i magnezu znajdują się także w pożywieniu, niemniej
zawarte w wodzie są przez organizm przyswajane w znacznie większym stopniu, ponieważ są
łatwo absorbowane w przewodzie pokarmowym.
Jak podaje Polskie Towarzystwo Magnezologiczne są dowody na to, że twarda woda,
zawierająca większe ilości takich biopierwiastków jak, magnez i wapń, może być zdrowsza od
miękkiej, ponieważ na terenie gdzie występuje, zaobserwowano niższą zapadalność na choroby
układu krążenia. Przykładem są mieszkańcy Gruzji, którzy pijąc wodę twardą, w mniejszym
stopniu cierpią na choroby miażdżycowe i dożywają sędziwego wieku. Inaczej jest w Finlandii,
której obywatele mający do dyspozycji wodę miękką, polodowcową, częściej zapadali na
choroby serca i umierali nawet w młodym wieku.
Według amerykańskiego naukowca, dr Sari Dawsona z uniwersytetu medycznego w Galves,
tam, gdzie występuje woda twarda, ludzie są zdrowsi. Zmniejsza się ryzyko zawałów,
nadciśnienia, wysokiego poziomu cholesterolu we krwi.
Kluczbork, 04.12.2014 r.