ŚW. MATEUSZA

21 września 2016 r. - Środa Suchych Dni Wrześniowych
ŚW. MATEUSZA
(Apostoła i Ewangelisty)
S. Matthei Apostoli et Evangelistae - II classis
Commemoratio: Feria Quarta Quattuor Temporum Septembris
21 września 2016 r. -- kolor szat czerwony – Środa Suchych Dni
Wrześniowych – ŚW. MATEUSZA, APOSTOŁA I EWANGELISTY, (2. kl.)
Msza wł., Gloria, we wszystkich Mszach 2. modlitwa: Wspomnienie środy
Suchych Dni Wrześniowych, Credo, prefacja o Apostołach, Kanon.
Ewangeliści Marek i Łukasz nazywają Mateusza najpierw "Lewi,
syn Alfeusza", dopiero później z innych miejscach wymieniane jest imię
Mateusz. Prawdopodobnie Chrystus powołując Lewiego nadał mu imię
Mateusz. Imię to pochodzi z hebrajskiego Mattaj lub Mattanja, co po polsku oznacza "dar Boga". Mateusz był Galilejczykiem. Jego pracą było pobieranie ceł i podatków w Kafarnaum, jednym z większych handlowych
miasteczek nad jeziorem Genezaret. W Palestynie pogardzano celnikami
właśnie z tego powodu, że ściągali opłaty na rzecz Rzymian. Ich pracę rozumiano jako wysługiwanie się okupantom. Uważano ich za grzeszników
i pogan. Z tego środowiska wywodził się Mateusz. Wydaje się, że był nawet
kierownikiem i naczelnikiem celników w Galilei.
Chociaż celnicy tak często są w Ewangelii nazywani grzesznikami,
to jednak Pan Jezus odnosił się do nich życzliwie: odwiedzał ich, nawet
z nimi jadał, jednego z nich uczynił bohaterem przypowieści (Łk 18, 9-14).
Kiedy Żydzi postawili zarzut: "Dlaczego wasz Nauczyciel jada wspólnie
z celnikami i grzesznikami?" - Chrystus wypowiedział znamienne słowa:
"Nie potrzebują lekarza zdrowi, lecz ci, którzy się źle mają... Bo nie przyszedłem powoływać sprawiedliwych, ale grzeszników". Słowa te przekazał
w swojej Ewangelii właśnie św. Mateusz (Mt 9, 12-13).
O młodzieńczym życiu Mateusza nie wiemy nic. Spotykamy się z nim po raz
pierwszy dopiero w Kafarnaum, kiedy Chrystus zastał go w komorze celnej
i powołał na swojego Apostoła. Na wezwanie Chrystusa zostawił wszystko
i poszedł za Nim. Nawrócony, zaprosił do swego domu Jezusa, Jego
uczniów i swoich przyjaciół: celników i współpracowników. W czasie uczty
faryzeusze zarzucili Chrystusowi, że nie przestrzega Prawa. Ten jednak
wstawił się za swoimi współbiesiadnikami. Odtąd Mateusz pozostał już
w gronie Dwunastu Apostołów.
Mateusz przez jakiś czas pozostał w Palestynie. Apostołował wśród
nawróconych z judaizmu. Dla nich też przeznaczył napisaną przez siebie
księgę Ewangelii. Napisał ją między 50 a 60 rokiem, najprawdopodobniej
ok. 55 r. Starał się w niej wykazać, że to właśnie Chrystus jest wyczekiwanym od dawna Mesjaszem, że na Nim potwierdziły się proroctwa
i zapowiedzi Starego Testamentu. Najstarsza tradycja kościelna za autora
pierwszej Ewangelii zawsze uważała Mateusza. Twierdzą tak m.in. Papiasz, biskup Hierapolis, Klemens Aleksandryjski, Orygenes i Ireneusz.
Pierwotnie Ewangelia według św. Mateusza była napisana w języku hebrajskim lub aramejskim; nie wiadomo, kto i kiedy przetłumaczył ją na
język grecki. Nie zachowały się żadne ślady oryginału, tylko grecki przekład. Tłumacze pozostawili część słownictwa aramejskiego, chcąc zachować tzw. ipsissima verba Iesu - najbardziej własne słowa Jezusa.
Mateusz przekazał wiele szczegółów z życia i nauki Jezusa, których nie
znajdziemy w innych Ewangeliach: np. rozbudowany tekst Kazania na
Górze, przypowieść o kąkolu, o ukrytym skarbie, o drogocennej perle,
o dziesięciu pannach. On jeden podał wydarzenie o pokłonie Magów i rzezi
niewiniątek, o ucieczce do Egiptu, a także wizję sądu ostatecznego. (źródło:
brewiarz.pl)
2 klasy
Szaty czerwone
Ps 36,30-31
Os iusti meditábitur sapiéntiam, et lingua eius loquétur
iudícium: lex Dei eius in
corde ipsíus.
Ps 36,1
Ps. Nie unoś się z powodu zło- Noli æmulári in malignánticzyńców, ani nie zazdrość czy- bus:
neque
zeláveris
niącym nieprawość. V. Chwała faciéntes iniquitátem.
V.
Ojcu.
Glória Patri.
ORATIO:
Prosimy Cię, Panie, niech nas Beáti Apóstoli et Evanwspomagają zasługi św. Mateu- gelístæ Matthaei, Dómine,
sza, Apostoła i Ewangelisty, aby- précibus adiuvémur: ut, quśmy za jego wstawiennictwem od possibílitas nostra non
otrzymali to, czego nie możemy óbtinet, eius nobis intersami uzyskać. Przez Pana.
cessióne donétur. Per Dominum.
INTROITUS:
Usta sprawiedliwego głoszą mądrość i język jego mówi to, co
słuszne; prawo jego Boga mieszka w jego sercu.
Comm: Feria Quarta Quattuor
Temporum Septembris:
Prosimy Cię, Panie, niech miłosierdzie Twoje uleczy i podtrzyma naszą ułomną naturę: a skoro sama z siebie wyczerpuje się,
racz ją łaskawie umocnić. Przez
Pana.
LECTIO:
Misericórdiæ tuæ remédiis,
quaesumus, Dómine, fragílitas nostra subsístat: ut, quæ
sua conditióne attéritur, tua
deméntia reparétur.
Per
Dominum.
Ez 1,10-14
Tradycja upatruje w czterech istotach z wizji Ezechiela symbole Ewangelistów. Ponieważ św. Mateusz rozpoczyna swą Ewangelię rodowodem Chrystusa, symbolem jego jest twarz ludzka.
Podobieństwo wyglądu czterech
zwierząt: po prawej ich stronie
cztery ludzkie oblicza i lwie;
cztery zaś oblicza wołu po lewej
ich stronie, ponad nimi cztery
oblicza orła. Oblicza ich i skrzydła ku górze wyciągnięte: dwa
skrzydła każdego łączyły się ze
sobą, a dwa okrywały ich ciała.
A każde z nich poruszało się na
wprost swego oblicza; gdzie był
gwałtowny poryw wichru, tamtędy kroczyły, a idąc nie obracały się. A podobieństwo zwierząt:
wygląd ich niby węgli ogniem
rozżarzonych i jakby wygląd
Similitúdo vultus quátuor
animálium: fácies hóminis, et
fácies leónis a dextris ipsórum quátuor: fácies autem
bovis a sinístris ipsórum quátuor, et fácies áquilæ désuper ipsórum quátuor. Fácies
eórum et pénnæ eórum
exténtæ désuper: duæ pennæ
singulórum iungebántur et
duæ tegébant córpora eórum: et unumquódque eórum
coram fácie sua ambulábat:
ubi erat ímpetus spíritus,
illuc
gradiebántur,
nec
revertebántur
cum
am-
pochodni. To było widzenie przebiegające wśród zwierząt: blask
ognia, a z ognia wychodząca błyskawica. A zwierzęta szły i wracały na podobieństwo połyskującego ognia.
GRADUALE:
Błogosławiony mąż, który boi się
Pana i wielką radość znajduje
w jego nakazach. V. Potomstwo
jego będzie potężne na ziemi,
dozna błogosławieństwa pokolenie prawych.
ALLELUJA:
Alleluja, alleluja. V. Ciebie, Panie, wychwala przesławny chór
Apostołów. Alleluja.
EVANGELIUM:
Onego czasu: Ujrzał Jezus człowieka, imieniem Mateusz, siedzącego przy cle. I rzekł mu:
«Pójdź za mną». I powstawszy,
poszedł za Nim. I stało się, gdy
siedział w domu u stołu, oto wielu celników i grzeszników przyszedłszy siedziało u stołu z Jezusem i uczniami Jego. Co widząc
faryzeusze mówili do uczniów
Jego: «Czemu to z celnikami
i grzesznikami je nauczyciel
wasz?» A Jezus, usłyszawszy to,
rzekł: «Nie trzeba lekarza zdrowym, ale tym, którzy się źle mają. Idźcie tedy i nauczcie się, co
znaczy: Miłosierdzia chcę, a nie
ofiary. Bom nie przyszedł wzywać sprawiedliwych, ale grzeszników».
bulárent.
Et
similitúdo
animálium, aspéctus eórum
quasi carbónum ignis ardéntium et quasi aspéctus
lampadárum. Hæc erat vísio
discúrrens
in
médio
animálium, splendor ignis, et
de igne fulgur egrédiens. Et
animália ibant et revertebántur in similitúdinem
fúlguris coruscántis.
Ps 111,1-2
Beátus vir, qui timet Dóminum: in mandátis eius cupit
nimis. V. Potens in terra erit
semen eius: generátio rectórum benedicétur.
Alleluia, alleluia. V. Te gloriosus Apostolórum chorus
laudat, Dómine. Allelúia.
Mt 9,9-13
In illo témpore: Vidit Iesus
hóminem sedéntem in telónio, Matthaeum nómine. Et
ait illi: Séquere me. Et surgens, secútus est eum. Et factum est, discumbénte eo in
domo, ecce, multi publicáni
et peccatóres veniéntes discumbébant cum Iesu et discípulis eius. Et vidéntes
pharisaei, dicébant discípulis eius: Quare cum publicánis
et
peccatóribus
mánducat Magíster vester?
At Iesus áudiens,ait: Non est
opus valéntibus médicus, sed
male habéntibus. Eúntes
autem díscite, quid est: Misericórdiam volo, et non sacrifícium. Non enim veni
vocáre iustos, sed peccatóres.
OFFERTORIUM:
Panie, włożyłeś mu na głowę
koronę z drogich kamieni, błagał
Cię o życie, a Tyś go nim obdarzył, alleluja.
SECRETA:
Prosimy Cię, Panie, niech modlitwy św. Mateusza, Apostoła
i Ewangelisty, polecą ofiarę
Twojego Kościoła, który czerpie
naukę z jego wzniosłej Ewangelii. Przez Pana.
Ps 20,4-5
Posuísti, Dómine, in cápite
eius corónam de lápide pretióso: vitam pétiit a te, et tribuísti ei, allelúia.
Supplicatiónibus beáti Matthaei Apóstoli et Evangelístæ, quaesumus, Dómine,
Ecclésiæ tuæ commendétur
oblátio:
cuius
magníficis
prædicatiónibus
erúditur.
Per Dominum.
Comm: Feria Quarta Quattuor
Temporum Septembris:
Prosimy Cię, Panie, niech ta
hostia oczyści nas z grzechów
i uświęci dusze i ciała sług Twoich do sprawowania ofiary. Przez
Pana.
PRAEFATIO DE APOSTOLIS:
Zaprawdę godne to i sprawiedliwe, słuszne i zbawienne błagać Cię pokornie, Panie, Pasterzu wiekuisty, abyś nie opuszczał swojej owczarni, lecz przez
świętych Apostołów swoich otaczał ją ciągłą opieką. Niech ci
zwierzchnicy nią kierują, którym
jako namiestnikom swojego dzieła zleciłeś władzę pasterską.
Przeto z Aniołami i Archaniołami, z Tronami i Państwami oraz
ze wszystkimi hufcami wojska
niebieskiego śpiewamy hymn ku
Twej chwale, wołając bez końca:
Hæc hóstia, Dómine, quaesumus,
emúndet
nostra
delícta: et ad sacrifícium
celebrándum,
subditórum
tibi córpora mentésque sanctíficet. Per Dominum.
Vere dignum et iustum est,
æquum et salutáre: Te,
Dómine, supplíciter exoráre,
ut gregem tuum, Pastor
ætérne, non déseras: sed per
beátos Apóstolos tuos contínua protectióne custódias.
Ut iísdem rectóribus gubernétur, quos óperis tui
vicários eídem contulísti
præésse pastóres. Et ídeo
cum Angelis et Archángelis,
cum Thronis et Dominatiónibus
cumque
omni
milítia coeléstis exércitus
hymnum glóriæ tuæ cánimus, sine fine dicéntes:
Ps 20,6
COMMUNIO:.
Chwała jego jest wielka dzięki Magna est glória eius in saTwej pomocy: blask i dostojeń- lutári tuo: glóriam et mastwo na niego włożyłeś, o Panie. gnum deI córem ímpones
super eum, Dómine.
POSTCOMMUNIO:
Po przyjęciu Sakramentu, błagamy Cię, Panie, za przyczyną
św. Mateusza, Twego Apostoła
i Ewangelisty, aby ofiara, złożona ku jego chwale, przyniosła
nam uzdrowienie. Przez Pana.
Percéptis,
Dómine,
sacraméntis, beáto Matthaeo
Apóstolo tuo et Evangelísta
interveniénte, deprecámur:
ut, quæ pro eius celebráta
sunt glória, nobis profíciant
ad medélam. Per Dominum.
Comm: Feria Quarta Quattuor
Temporum Septembris:
Spożywając niebieskie dary, pokornie prosimy Cię, Panie, abyśmy dzięki Twojej łasce z godnym usposobieniem przyjęli to,
co pozwalasz nam sprawować
z uległą wiernością. Przez Pana.
Suméntes, Dómine, dona coeléstia,
supplíciter
deprecámur: ut, quæ sédula servitúte, donánte te, gérimus,
dignis sénsibus tuo múnere
capiámus. Per Dominum.