docRynkowa aktywizacja bezrobotnych
download 
Reklamacja Transkrypt
Rynkowa aktywizacja bezrobotnych
Rynkowa aktywizacja bezrobotnych - case study projektu CODE 2.0 Opracowali: Michał Mysiak – prezes zarządu PFIG Łukasz Olechnowicz – przewodniczący rady PFIG Piotr Mazur – koordynator PFIG Ekspertyza przygotowana na IV posiedzenie Pomorskiej Sieci Tematycznej ds. wysokiego poziomu zatrudnienia Usługa współfinansowana w 85% ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 2 Spis treści: 1. Streszczenie.................................................................................................................. 3 2. Wprowadzenie ............................................................................................................. 4 3. Metodologia badania ................................................................................................... 5 4. Wyniki analizy .............................................................................................................. 6 5. Wnioski i rekomendacje ............................................................................................. 14 Usługa współfinansowana w 85% ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 3 1. Streszczenie CODE 2.0 to program kształcenia kadr stworzony przez Pomorską Fundację Inicjatyw Gospodarczych przy współpracy ze środowiskiem lokalnym, a którego celem jest kształcenie w ramach usystematyzowanego cyklu kadr IT na podstawie zdefiniowanych kilku grup uczestników: • • • Osób bezrobotnych poszukujących możliwości rozwoju w branży IT. Studentów i absolwentów kierunków około informatycznych. Osób pracujących w innych branżach i chcących się przebranżowić. Przyczyną podjęcia przez Pomorską Fundację Inicjatyw Gospodarczych problematyki kształcenia kadr IT jest obecność fundatorów Fundacji w branży ICT od prawie 10 lat. W okresie tym zauważono rosnący problem związany z rosnącym deficytem kadr IT, który w chwili obecnej jest równy około 30%, a w ciągu najbliższych 5-6 lat może przekroczyć nawet 50%. W związku z tym zwiększającym się problemem na rynku lokalnym (i nie tylko) postanowiono rozpocząć realizację programu kształcenia kadr IT, którego celem jest zwiększenie liczby osób, które aktywnie mogą zasilić rynek IT w województwie pomorskim w ciągu 6-9 miesięcy od rozpoczęcia programu. W tym celu przygotowano autorski program szkolenia, który został sprawdzony w jednej z firm IT z regionu – Volanto sp. z o.o., gdzie w ciągu 3 miesięcy próbnej realizacji udało się wykształcić trzech programistów (w tym dwie absolwentki kierunków ekonomicznych). Wszyscy absolwenci programu do dzisiaj współpracują ze wspomnianą firmą co stanowiło potwierdzenie słuszności obranej drogi kształcenia kadr IT oraz rozbudowania jej o dodatkowe ścieżki specjalizacji. W chwili obecnej CODE 2.0 rozwijane jest w obrębie trzech ścieżek tematycznych: • • • • programista – frontend developer programista – backend developer programista – mobile analityk biznesowy. W momencie usystematyzowania ścieżki kształcenia IT planowany jest rozwój kolejnych ścieżek specjalistycznych. Wydaje się, że zgromadzone w trakcie realizacji projektu doświadczenia i wiedza będą mogły posłużyć jako pewnego rodzaju model do powielenia (rozwoju) w innych branżach i typach działalności. Usługa współfinansowana w 85% ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 4 2. Wprowadzenie Powołanie Pomorskiej Fundacji Inicjatyw Gospodarczych jest wynikiem wielu rozmów przeprowadzonych przez fundatorów z przedstawicielami różnych środowisk lokalnych – średnich i dużych firm technologicznych, instytucji otoczenia biznesu oraz przedstawicieli instytucji publicznych. W trakcie tych rozmów regularnie pojawiały się bieżące problemy wcześniej wymienionych instytucji związane między innymi z deficytem kadr specjalistycznych w regionie pomorskim. Postanowiono odpowiedzieć na część z tych problemów tworząc Fundację, która swoją działalnością stara się rozwiązać część z pojawiających się problemów. Pierwszy problem, który postanowiono podjąć to deficyt kadr IT w regionie – problem ten zauważono w trakcie rozmów z firmami z Inkubatora Przedsiębiorczości STARTER oraz Gdańskiego i Pomorskiego Parku Naukowo Technologicznego. Z drugiej strony w trakcie spotkania z przedstawicielami środowisk studenckich – Studenckie Forum Business Centre Club – zwrócono uwagę na chęć młodych ludzi do zdobywania dodatkowych kwalifikacji odpowiadających zapotrzebowaniu dzisiejszego rynku, ale również mających perspektywy rozwojowe w dającej się przewidzieć przyszłości. Podobna sytuacja miała miejsce w trakcie rozmów z absolwentami, którzy mają na dzień dzisiejszy problem ze znalezieniem pracy w zawodzie. Z jednej strony jest to wynik kierunkowego niedopasowania zdobytych kwalifikacji i kompetencji do oczekiwań pracodawców, ale z drugiej strony często jest pokłosiem niewystarczających umiejętności i wiedzy w ramach wydawałoby się dobrego (cieszącego się popytem) kierunku. Na tej podstawie stworzona została koncepcja Programu Rozwoju Kadr IT – CODE 2.0, który realizowany ma być przy zdecydowanym nacisku na dialog lokalnych środowisk i ich współpracy. Koncepcja ta oparta została na założeniu, że obecny system kształcenia wyższego oparty na pięcioletnim kształceniu studentów zawiera za dużo wiedzy teoretycznej, z niedoborem zajęć praktycznych. CODE 2.0 jest projektem, którego celem jest zmniejszenie deficytu kadr IT w regionie poprzez przygotowanie w trakcie 6-9 miesięcznego (w zależności od ścieżki specjalizacji) studentów lub absolwentów kierunków okołoinformatycznych, np. matematyki czy fizyki, do pracy w branży IT. Jednym z kluczowych aspektów jest zaangażowanie w projekt jak największej liczby firm i instytucji z sektora IT, aby wykształcone nowe kadry odpowiadały na realne potrzeby lokalnego rynku. Realizację projektu rozpoczęto od analizy interesariuszy, których pogrupowano następująco: • Samorządy lokalne. • Instytucje otoczenia biznesu. • Zrzeszenia pracodawców. Usługa współfinansowana w 85% ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 5 • Środowiska studenckie i akademickie. • Firmy partnerskie. Na chwilę obecną zebrano kluczowych interesariuszy, z którymi rozpoczęto rozmowy na temat rozwoju koncepcji projektu CODE 2.0: InvestGda, Invest In Pomerania, Pomorski Park Naukowo - Technologiczny, Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna, Pracodawcy Pomorza, Powiatowy Urząd Pracy w Gdańsku, Olivia Business Centre, Studenckie Forum Business Centre Club, Uniwersytet Gdański, Inkubator Starter, Pomorski Klaster Innowacyjnego Kształcenia Zawodu oraz firmy z sektora IT. Kluczowi interesariusze są zaangażowani w dopracowanie ram merytorycznych oraz organizacyjnych projektu. Pierwsza edycja programu rozpocznie się z nowym rokiem akademickim – w październiku 2014 r. 3. Metodologia badania W przygotowaniu ekspertyzy przyjęto następującą metodologię: Po pierwsze, zdefiniowany został problem, którym jest konieczność podjęcia intensywnych działań na rzecz zapewnienia przygotowanych pracowników dla sektora IT w Trójmieście. Przyczyną podjęcia przez Pomorską Fundację Inicjatyw Gospodarczych problematyki kształcenia kadr IT jest obecność fundatorów Fundacji w branży ICT od prawie 10 lat. W okresie tym zauważono rosnący problem związany z rosnącym deficytem kadr IT, który w chwili obecnej jest równy około 30%, a w ciągu najbliższych 5-6 lat może przekroczyć nawet 50%. W związku z tym zwiększającym się problemem na rynku lokalnym (i nie tylko) postanowiono rozpocząć realizację programu kształcenia kadr IT, którego celem jest zwiększenie liczby osób, które aktywnie mogą zasilić rynek IT w województwie pomorskim w ciągu 6-9 miesięcy od rozpoczęcia programu. W tym celu przygotowano autorski program szkolenia, który został sprawdzony w jednej z firm IT z regionu – Volanto sp. z o.o., gdzie w ciągu 3 miesięcy próbnej realizacji udało się wykształcić trzech programistów (w tym dwie absolwentki kierunków ekonomicznych). Wszyscy absolwenci programu do dzisiaj współpracują ze wspomnianą firmą, co stanowiło potwierdzenie słuszności obranej drogi kształcenia kadr IT oraz rozbudowania jej o dodatkowe ścieżki specjalizacji. Zwrócono uwagę na fakt, że prowadzone działania skierowane bezpośrednio do osób bezrobotnych nie przynoszą spodziewanych efektów, ze względu na niedopasowanie programów przekwalifikowania do konkretnych oczekiwań firm branży IT. Z drugiej strony liczba absolwentów kierunków informatycznych jest dalece niewystarczająca, podobnie jak ich przygotowanie do podjęcia pracy bezpośrednio po ukończeniu nauki. Usługa współfinansowana w 85% ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 6 Po drugie, przyjęto założenie, że analiza w jak największym stopniu opierać się będzie na osobistym doświadczeniu i obserwacjach rynku będących udziałem autorów opracowania. W związku z tym, wybór zagadnień jest subiektywny i na pewno nie obejmuje wszystkich zagadnień, które mogą mieć wpływ na rynek pracy w sektorze IT. Pełna, dogłębna analiza problemu wykracza jednak zasadniczo poza ramy przyjęte dla tej niewielkiej objętościowo analizy przygotowanej na potrzeby posiedzenia Pomorskiej Sieci Tematycznej i stanowiącej podstawę do dyskusji oraz wypracowania w jej wyniku wniosków. Wnioski te skierowane do władz samorządowych województwa mają szansę przemienić się w konkretne działania rozwiązujące część problemów, z którymi borykają się przedstawiciele sektora ICT. 4. Wyniki analizy Wstęp Pomorska Fundacja Inicjatyw Gospodarczych we współpracy z instytucjami zewnętrznymi działającymi w sektorze IT (w tym klastrami, partnerskimi organizacjami pozarządowymi) przeprowadziła analizę lokalnego rynku IT w postaci konsultacji oraz badania ankietowego potrzeb lokalnych przedsiębiorców. W pierwszym etapie zadawane pytania dotyczyły czynników hamujących rozwój przedsiębiorstw, natomiast w drugim – potrzeb i wymagań stawianych potencjalnym praktykantom, stażystom oraz pracownikom. Rynek IT Wyniki przeprowadzonego badania jasno pokazały, iż jednym z głównych czynników hamujących rozwój lokalnych mikro, małych i średnich przedsiębiorstw jest niedobór odpowiednio wykwalifikowanych specjalistów oraz brak możliwości rywalizowania kosztami z napływającymi centrami BPO. Poziom zatrudnienia w sektorze informatycznym wynosi w Polsce ponad 100 tys. pracowników (w obszarze usług, bez uwzględnienia sieci dystrybucyjnej). Gwałtowny wzrost outsourcingu świadczonego dla przedsiębiorstw spoza sektora IT spowoduje prawdopodobnie dalszy dynamiczny wzrostu zatrudnienia1. 1 Sektor Technologii Informatycznych w Polsce, PAIIZ 2012 Usługa współfinansowana w 85% ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 7 Mediana wynagrodzeń w polskich firmach IT w 2011 r. wyniosła 5,5 tys. zł2. Przeciętne wynagrodzenie brutto w gospodarce krajowej kształtowało się w tym samym czasie na poziomie 3,5 tys. zł3. W poniższej tabeli znajduje się zakres przeciętnych wynagrodzeń w firmach IT z dużych i bardzo dużych miast w Polsce w 2012 r. Tabela 1. Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw IT w dużych i bardzo dużych miastach w Polsce w 2012 r. Stanowisko Przeciętne wynagrodzenie (zł) Administrator systemów 6000 – 9000 Administrator baz danych 6000 – 9000 Administrator sieci 5000 – 8000 Analityk biznesowy 7000 – 10000 Analityk systemowy 6000 – 9000 Dyrektor IT 15000 – 25000 Inżynier ds. bezpieczeństwa 6000 – 10000 Kierownik ds. rozwoju systemów 9000 – 13000 Kierownik IT 8000 – 12000 Kierownik projektów 8000 – 12000 Konsultant ds. wdrożeń aplikacji 7000 – 10000 Programista Java 6000 – 10000 Programista Net 6000 – 10000 Programista C++ 5000 – 8000 Programista serwisów www 4000 – 7000 Specjalista wsparcia (Helpdesk) 3000 – 5500 Tester oprogramowania 4000 – 7000 Źródło: JPLG Poddany&Grzeszczyk 2 3 Computerworld Top200, 2012 Za: BDL GUS Usługa współfinansowana w 85% ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 8 W związku ze znacznym deficytem pracowników (obecnie sięgającym już około 30%), przedsiębiorcy skłonni są do poszukiwania i inwestowania w innowacyjne formy kształcenia kapitału ludzkiego. Poziom wykształcenia oraz kwalifikacje polskich specjalistów IT są uznawane za bardzo wysokie. Polski rynek pracy jest corocznie zwiększany o około 10 tys. absolwentów szkół wyższych kończących kierunki informatyczne. W roku 2012/2013 kierunki informatyczne studiowało ponad 50 tys. osób. Liczba studentów kształcących się na kierunkach informatycznych w samym tylko województwie pomorskim od kilku lat oscyluje w granicach 3,1-3,3 tys. W tym samym okresie absolwentami tej gałęzi kształcenia zostało w naszym regionie około 3,2 tys. osób. Jedną z najlepszych w całym kraju uczelnią będącą kuźnią przyszłych kadr informatycznych jest Politechnika Gdańska. Pochlebne opinie dotyczą również innej gdańskiej uczelni – Uniwersytetu Gdańskiego. Wykres 1. Liczba studentów studiujących na kierunkach informatycznych w województwie pomorskim w latach 2009-2013 Wykres 2. Odsetek studentów studiujących na kierunkach informatycznych w województwie pomorskim i w Polsce w latach 2009-2013 Źródło: BDL GUS Wydaje się, że kierunki informatyczne stają się w Polsce stopniowo coraz bardziej popularne. W ostatnich latach nie nastąpił w tym aspekcie co prawda skokowy wzrost, ale tendencja do wzrostu popularności tego kierunku wśród studentów jest coraz bardziej widoczna. Należy pamiętać, że kształcenie przyszłych informatyków zachodzi też na niższych poziomach nauczania. W roku szkolnym 2010/2011 do klas o profilu informatycznym uczęszczało 99,5 tys. uczniów techników oraz szkół policealnych, ponadto 11,5 tys. uczniów liczyły klasy o profilu „zarządzanie informacją” w liceach profilowanych4. 4 Sektor Technologii Informatycznych w Polsce, PAIIZ 2012 Usługa współfinansowana w 85% ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 9 Program kształcenia kadr IT – CODE 2.0 – opiera się na wynikach analizy rynku. Przedsiębiorstwom została przedstawiona do wypełnienia ankieta dotycząca preferencji i ścieżek kształcenia. Założenia kursu przygotowano zgodnie z preferencjami wskazanymi w badaniu, które pozwala absolwentom kursu zmaksymalizować prawdopodobieństwo podjęcia pracy zaraz po ukończeniu programu. Opierając się na wynikach badania przeprowadzonego przez Instytut Badań Rynkowych CAMPUS wskazującego, iż do 2020 roku w całej Europe deficyt specjalistów IT wzrośnie do 50%, na potrzeby kursu wyodrębnione zostały ścieżki kształcenia. W Polsce studiuje 37% ogółu młodych ludzi. Stopa bezrobocia wśród absolwentów studiów wyższych wynosi blisko 26% i jest jednym z wyższych wyników w Europie. Jednym z głównych powodów tego stanu rzeczy jest przestarzały i niedopasowany do rzeczywistych wymagań rynku system edukacji, stawiający w głównej mierze na aspekt teoretyczny, a do minimum ograniczający praktykę i rozwijanie kompetencji miękkich. Absolwenci studiów wyższych posiadają szeroką wiedzę, której nie są w stanie zastosować w praktycznych działaniach, co ostatecznie przekłada się na problem z wejściem na rynek pracy. W rankingach przedstawiających zawody dotknięte niedoborem talentów inżynier oraz specjalista IT znajdują się w pierwszej 10. Przedsiębiorstwa działające na rynku IT wyróżnia specyficzna kultura organizacyjna oraz elastyczne podejście do zatrudniania. Jest to branża niezwykle dynamiczna, podatna na zmiany, opanowana głównie przez ludzi młodych, szybko wykorzystujących najnowsze trendy rynkowe. Rynek IT tylko do 2015 roku zaoferuje w całej Europie 900 000 nowych miejsc pracy, a deficyt wysoko wykwalifikowanych pracowników będzie rok do roku wzrastał. Prognozy wskazują, że sektor IT będzie się w najbliższych latach rozwijał w Polsce bardzo dynamicznie. Według jednej z analiz w 2015 r. będzie on w Polsce drugim największym (po rosyjskim) rynkiem IT na Starym Kontynencie. Tabela 2. Prognozowany rozwój rynków oprogramowania i usług IT w Europie Środkowo-Wschodniej Czechy Średni wzrost rynku w latach 2011-2015 6,7% Wartość rynku w 2015 r. (mln EUR) 2 414 Polska 7,2% 4 097 Rumunia 8,8% 1 067 Rosja 11,3% 10 786 Słowacja 6,2% 975 Turcja 13,3% 2 209 Węgry 1,8% 957 8,4% 2 789 Pozostałe Źródło: Computerworld Top200, 2012 Usługa współfinansowana w 85% ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 10 Obecne kształcenie kadr IT Aktualnie większa część akademickiego programu kształcenia oparta jest na założeniach teoretycznych. Aspekt praktyczny, niezbędny w pracy zawodowej jest niewystarczający, co sprawia, iż na rynku pracy powstaje luka między rzeczywistymi wymaganiami przedsiębiorstw, a wiedzą zdobytą w toku edukacji. Jak pokazują badania, trendy w nowych technologiach zmieniają się tak często, iż ujęcie zmian w 5letnim toku studiów jest niemalże niemożliwe, a absolwent wchodzący na rynek pracy znacznej części pozyskanej wiedzy nigdy nie zastosuje w codziennej pracy. Politechnika Gdańska rocznie „wypuszcza” około 200 absolwentów kierunku informatyka. Taka sama liczba opuszcza mury Uniwersytetu Gdańskiego. Najlepiej rokujący studenci, już w pierwszych latach studiów, zostają „wyłowieni” przez duże przedsiębiorstwa branży IT, co sprawia, iż rzeczywisty dopływ nowych pracowników jest stosunkowo niski. Pomorze staje się jednym z najbardziej atrakcyjnych rynków dla przedsiębiorstw branży ICT. Przeciętnie, jedno nowo otwierające się centrum BPO oferuje ok. 300-400 miejsc pracy, które należy obsadzić. Lokalne uczelnie wyższe nie są w stanie zapełnić tej luki wysoko wykwalifikowanymi specjalistami. Zagraniczne przedsiębiorstwa mierząc się z problemem znacznego deficytu poszukują alternatywnych form zatrudnienia, a także inwestują we własne programy kształcenia lub poszukują pracowników w innych częściach kraju, a nawet Europy. Po drugiej stronie są jednak małe i średnie przedsiębiorstwa, które nie są w stanie rywalizować kosztowo z dużymi centrami BPO, co w ostateczności przekłada się na znaczne osłabienie potencjału firmy i zdolności wytwarzania. Problemy i potrzeby przedsiębiorstw z sektora ICT Analizując generalne problemy występujące w przedsiębiorstwach MSP możemy wskazać na następujące: - zbyt niska sprzedaż - niska marża na produktach i usługach - skomplikowane procedury finansowo-księgowe - bariery formalne opóźnienia w płatnościach Wskazane wyżej problemy zupełnie nie występują wśród przedsiębiorstw z sektora ICT. Na chwilę obecną popyt na świadczone usługi jest bardzo wysoki. Czynniki, które na to wpływają: - bardzo dynamiczny rozwój rynku urządzeń mobilnych, a tym samym wzrost zapotrzebowania na oprogramowanie Usługa współfinansowana w 85% ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 11 - zwiększająca się świadomość przedsiębiorców, dotycząca konieczności informatyzacji przedsiębiorstw (przede wszystkim związana z oprogramowaniem) – wzrost zapotrzebowania na systemy teleinformatyczne (systemy CRM, ERP, Business Intelligence i inne) - zwiększający się dostęp do Internetu i usług powiązanych. Te czynniki powodują, że firmy z sektora ICT nie mają problemów z pozyskaniem klientów. Rzadziej niż w innych branżach występują też problemy w terminowych płatnościach za świadczone usługi. Problemy związane z samym prowadzeniem działalności praktycznie w ogóle nie są poruszane, schodzą na dalszy plan. Natomiast wskazywane wyzwania to: a) trudności związane z rekrutacją pracowników Standardowe metody poszukiwania pracowników stają się nieskuteczne. Współpraca z biurami karier również nie daje efektów ponieważ jest ograniczona liczba absolwentów. Firmy poszukują pracowników na innych obszarach kraju np. w woj. warmińsko-mazurskim, podlaskim, łódzkim, zachodnio-pomorskim, ale takie działania nie rozwiązują problemu, który występuje lokalnie. b) deficyt pracowników, a tym samym bardzo wysokie wymagania finansowe dostępnych kadr Przedsiębiorstwa realizują działania zachęcające do podjęcia pracy samodzielnie (np. konkursy, udogodnienia, pakiety socjalne i inne), ale to nie rozwiązuje problemu, ponieważ jest to jedynie pozyskiwanie pracowników od innych pracodawców, co nie zmienia ogólnej liczby pracowników na rynku, a powoduje jedynie zwiększanie stawek wynagrodzeń. Taka sytuacja powoduje, że mniejsze firmy przestają być konkurencyjne wobec zagranicznych inwestorów lokujących swoje siedziby w woj. pomorskim. c) konieczność długiego wprowadzania do firmy pracowników o mniejszym doświadczeniu Deficyt pracowników przygotowanych do zawodu lub posiadających wykształcenie kierunkowe powoduje, że przedsiębiorstwa poszukują pracowników o mniejszym doświadczeniu, czasami tzw. „samouków”. Ta strategia powoduje, że przez pierwszy okres współpracy z pracownikiem należy wdrożyć go i przygotować do pracy w przedsiębiorstwie, a dodatkowo zapoznać z procesami i sposobami, np. wytwarzania oprogramowania. Efektem jest wysoki koszt wprowadzenia oraz konieczność zaangażowania dodatkowych pracowników, którzy będą w stanie poświęcić na to czas. d) konkurencja ze strony firm zagranicznych (w rekrutacji pracowników) Zainteresowanie zagranicznych firm inwestycjami na Pomorzu cieszy, ale niestety wiąże się z problemami rodzimych przedsiębiorstw, związanymi z pozyskiwaniem pracowników. Zagraniczni przedsiębiorcy zatrudniają polskich pracowników, ale świadczą usługi dla klientów spoza kraju. Najczęściej rozliczają się w innej (silniejszej) walucie i według znacznie wyższych stawek. Taka sytuacja powoduje, że są w stanie zaproponować bardzo atrakcyjne warunki zatrudnienia dla swoich Usługa współfinansowana w 85% ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 12 pracowników, a to z kolei stanowi barierą w zatrudnianiu ludzi dla polskich firm, świadczących usługi dla polskich klientów. e) obawy związane z inwestowaniem w pracowników Bardzo duża konkurencja na rynku pracy w sektorze ICT powoduje, że pracodawcy boją się inwestować w pracowników lub wprowadzają nienaturalne zapisy do umów dotyczące współpracy. Koszt wyszkolenia pracownika w tej branży jest bardzo wysoki, a niestety prawdopodobieństwo zmiany przez niego pracodawcy jest duże. W celu zapobiegania takim sytuacjom konieczne jest inwestowanie w zapewnienie najlepszych możliwych warunków, co z założenia oczywiście jest pozytywne, ale koszty z tym związane nie do udźwignięcia. Rozwiązanie – CODE 2.0 Projekt Code 2.0 jest wynikiem analizy problemów i wyzwań komunikowanych przez przedsiębiorców w branży ICT z woj. pomorskiego. W obecnej sytuacji nie sprawdzą się projekty skierowane do informatyków jak np. Hackathon, czy projekty ukierunkowane na rozwój własnych przedsiębiorstw ponieważ skierowane są do osób już funkcjonujących w branży. Konieczne jest zwiększenie podaży tych osób na rynku i zainteresowanie tematyką znacznie szerszego grona potencjalnych pracowników. Sprzyjać temu mogą trendy technologiczne i organizacyjne, które szeroko rozumianą branżę ICT ukierunkowują na modułowość i coraz większą „przyjazność” dla użytkowników mniej zaawansowanych technicznie. Konsekwencją są mniejsze wymagania stricte technicznej wiedzy potrzebnej do wykonywania określonej pracy (np. wobec programistów). Dzięki temu możliwe jest nabycie wymaganych kompetencji i kwalifikacji w znacznie krótszym czasie. Kluczem do takiego podejścia jest precyzyjna znajomość potrzeb konkretnego pracodawcy i takie zorganizowanie procesu przygotowania (szkolenia, kursy, praktyki), aby niemalże idealnie na te potrzeby odpowiadał. Jednym z takich rozwiązań jest projekt CODE 2.0 zaplanowany według poniższych założeń. Założenia projektu CODE 2.0 a) 6 do 9-miesięczny kurs zakończony egzaminem Planowana jest realizacja standardowego cyklu 6 miesięcznego (78 dni – 8h) w trybie niestacjonarnym i cyklu rozszerzonego 9 miesięcznego – zaawansowanego. Usługa współfinansowana w 85% ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 13 b) Trenerzy-praktycy prowadzący szkolenia Celem jest pozyskanie trenerów z firm partnerskich (ICT) biorących udział w projekcie. Założenia merytoryczne powstawały we współpracy z przedstawicielami firm z branży, w celu jak najlepszego spełnienia wymagań późniejszych pracodawców. c) Bieżące monitorowanie postępów uczestników (repozytorium) Organizatorzy i firmy partnerskie mają dostęp do informacji na temat postępów pracy poszczególnych uczestników kursu. Ma to również pomóc w późniejszym wyborze odpowiednich praktykantów. d) Możliwość budowania portfolio w trakcie programu Uczestnik projektu, kończy kurs posiadając pierwszy zrealizowany projekt stanowiący pierwszy element portfolio. Jest to bardzo duża wartość przy późniejszych rozmowach z praktykodawcami i pracodawcami. e) Egzamin w postaci rzeczywistego zlecenia Ukończenie programu jest równoznaczne z realizacją pierwszego zlecenia, które jest konkretnym projektem z rynku. Priorytetem programu CODE 2.0 jest nastawienie na umiejętności praktyczne. Uczestnik kończy program mogąc zaoferować na rynku konkretną (policzalną) wartość swojej pracy dla przyszłego pracodawcy. f) 3-miesięczny, gwarantowany staż Każdy uczestnik programu ma możliwość skorzystania z 3-miesięcznego płatnego stażu w firmach partnerskich, biorących udział w przedsięwzięciu, z możliwością późniejszego stałego zatrudnienia. g) Program partnerski dla firm Beneficjentem programu są również przedsiębiorcy, którzy na bieżąco będą mogli śledzić postępy uczestników, brać udział w tworzeniu części merytorycznej i ostatecznie wybierać praktykantów do swoich przedsiębiorstw. h) Wybór pracowników na zasadzie draftu (postępy oceniane przez ekspertów, rekomendacje) Każda firma otrzyma pełną informację i podsumowanie pracy uczestników programu. i) Organizacja bazy CV absolwentów Partnerzy projektu będą mieli dostęp do bazy alumnów programu. j) Organizacja spotkania podsumowującego Każda edycja będzie kończyła się wydarzeniem podsumowujących wskazującym na wnioski i dobre praktyki z realizacji projektu. Usługa współfinansowana w 85% ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 14 5. Wnioski i rekomendacje Wnioski: Przedsiębiorstwa z sektora MSP, reprezentujący branżę ICT, borykają się z bardzo istotnym problemem braku pracowników na lokalnym rynku pracy. Problem staje się na tyle poważny, że w niektórych sytuacjach nie pozwala realizować celów biznesowych, mimo bardzo dużego zainteresowania produktami i usługami ze strony klientów. Innowacyjne i kreatywne działania firm, mające na celu pozyskanie pracowników nie rozwiązują problemu, ponieważ nie zwiększa się suma pracowników, tylko zaspokajane są potrzeby poszczególnych podmiotów. Uczelnie wyższe kształcą zbyt mało studentów na kierunkach, na które jest największe zapotrzebowanie. Konieczne jest zwiększenie liczby potencjalnych pracowników dla branży ICT poprzez ich poszukiwanie w innych grupach, takich jak: - studenci kierunków ścisłych, nieinformatycznych - osoby bezrobotne lub zainteresowane przekwalifikowaniem - licealiści - absolwenci mający trudności na rynku pracy Rekomendacje: Jednym z rozwiązań powyższych problemów jest realizacja projektu CODE 2.0 przygotowywanego przez Pomorską Fundację Inicjatyw Gospodarczych. Realizacja projektu pozwoli na dostarczenie (w pierwszym roku) 80 pracowników dla branży ICT, posiadających kompetencje do realizacji prostych i średniozaawansowanych projektów informatycznych. Szacowane zainteresowanie projektem może być znaczenie wyższe, co pozytywnie rokuje, mając na uwadze potencjalne zwiększanie skali przedsięwzięcia. Dodatkowe rekomendacje: 1. Specyfika branży ICT pozwala na dopuszczenie do pracy pracowników po podstawowym przeszkoleniu (niekoniecznie po studiach wyższych). Należy rozważyć zwiększenie liczby inicjatyw mających na celu szybkie i praktyczne zdobywanie umiejętności przez uczestników. 2. Należy zwrócić szczególną uwagę na osoby kończące licea i szkoły zawodowe oraz rozważyć dotarcie do nich z ofertą szybkich szkoleń już na tym etapie. Usługa współfinansowana w 85% ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 15 3. Zarządzanie poziomem samozatrudnienia wśród absolwentów studiów, poprzez programy kształcące specjalistów niezbędnych przedsiębiorcom – projekt CODE 2.0. Często nie są to osoby gotowe do założenia własnej działalności, a poprzez praktykę w innych firmach będą w stanie się do tego odpowiednio przygotować. 4. Należy zwiększyć aktywność przedsiębiorców w rozmowach dotyczących planowanych do uruchomienia kierunków studiów. 5. Należy kształcić praktycznie. Osoby kończące kursy/studia muszą posiadać konkretną wartość oferowanej pracy dla przedsiębiorcy – najlepiej policzalną. 6. Programy nauczania powinny być szyte na miarę realnych potrzeb przedsiębiorstw. 7. Musimy nauczyć się przebranżawiać obecnych pracowników. W Stanach Zjednoczonych pracownicy zmieniają branże/zawód kilkukrotnie w ciągu kariery zawodowej. Usługa współfinansowana w 85% ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
