Niemiecki w tłumaczeniach. Gramatyka 4

Niemiecki w tłumaczeniach
gramatyka
4
Justyna Plizga
Preston Publishing
www.prestonpublishing.pl
Korekta: Rosemarie Gadow
Michalina Kędzierawska
Benjamin Jurgasz
Korekta merytoryczna: Tomasz Gajownik
Korekta polonistyczna: Katarzyna Bizacka
Redaktor prowadzący: Magdalena Filak
Lektorzy:Stephan Herbig
Martyna Chuderska
Projekt okładki, opracowanie graficzne: EFRA
Skład: Katarzyna Seroka
Ilustracja na okładce: © suns07butterfly
Realizacja nagrań: 10th Level Studio
Preston Publishing
www.prestonpublishing.pl
ISBN: 978-83-64211-55-3
Wydawca: Preston School & Publishing
e-mail: [email protected]
ul. Kolejowa 45A/99, 01-210 Warszawa
Wydanie I, 2016
Wszelkie prawa zastrzeżone. Rozpowszechnianie i kopiowanie całości lub części niniejszej publikacji
jest zabronione bez pisemnej zgody autora. Zabrania się jej publicznego udostępniania w Internecie
oraz odsprzedaży.
Design & Concept Copyright © 2013-2016 Preston School & Publishing
Copyright © 2016 Preston School & Publishing
Inhaltsverzeichnis
Wprowadzenie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Lektion 1
Redemittel
Lektion 2
Vergangenheit – Wiederholung
Przydatne zwroty. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
Przeszłość – powtórzenie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
Lektion 3
Das Verb lassen
Czasownik lassen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Lektion 4
Perfekt mit zwei Infinitiven
Lektion 5
Konjunktiv II – Wiederholung
Lektion 6
Konjunktiv II der Vergangenheit mit Modalverben
Czas przeszły Perfekt z dwoma bezokolicznikami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Tryb przypuszczający – powtórzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
Tryb przypuszczający czasu przeszłego z czasownikami modalnymi . . . . . . . . . . . . . . . 26
Lektion 7
Das Verb werden
Czasownik werden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
Lektion 8
Futur
Lektion 9
Passiv – alle Zeitformen
Lektion 10
Passiv mit Modalverben
Przyszłość . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
Strona bierna – wszystkie czasy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Strona bierna z czasownikami modalnymi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
Lektion 11
Es – Funktion und Bedeutung
Es – funkcja i znaczenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
Lektion 12
Wortfolge im Hauptsatz
Lektion 13
Hauptsätze – Konnektoren und Wortfolge
Lektion 14
Indirekte Fragesätze
Szyk wyrazów w zdaniu pojedynczym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
Zdania pojedyncze – spójniki i szyk wyrazów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54
Zdania pytające niebezpośrednie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
Lektion 15
Nebensätze – Konnektoren und Wortfolge
Zdania podrzędne – spójniki i szyk wyrazów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
Lektion 16
Sätze mit sodass und so… dass
Lektion 17
Sätze mit indem, dadurch dass und wie
Lektion 18
Sätze mit anstatt… zu / anstatt… dass
Zdania z sodass i so… dass . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
Zdania z indem, dadurch dass i wie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
Zdania z anstatt… zu / anstatt… dass . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74
Lektion 19
Infinitivkonstruktionen 1
Konstrukcje bezokolicznikowe 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
Lektion 20
Infinitivkonstruktionen 2
Konstrukcje bezokolicznikowe 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
Lektion 21
Nomen-Verb-Verbindungen
Lektion 22
Substantive mit Präpositionen
Wyrażenia rzeczownikowo-czasownikowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
Rekcja rzeczownika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90
Lektion 23
Verbalstil und Nominalstil
Zdania a wyrażenia rzeczownikowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94
Lektion 24
Artikel
Rodzajnik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98
Lektion 25
Indefinitpronomen
Lektion 26
Demonstrativpronomen
Zaimki nieokreślone . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102
Zaimki wskazujące . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
Lektion 27
Adjektivdeklination – Erweiterung
Odmiana przymiotnika – rozszerzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110
Lektion 28
Relativpronomen in Relativsätzen
Zaimki względne w zdaniach przydawkowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114
Lektion 29
Erweitertes Attribut
Lektion 30
Zahlwörter
Przydawka rozszerzona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118
Liczebniki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122
Lektion 31
Temporaladverbien
Przysłówki czasu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126
Lektion 32
Temporale Adverbien und Adjektive
Przysłówki i przymiotniki związane z czasem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130
Lektion 33
Lokaladverbien
Lektion 34
Modaladverbien der Graduierung
Przysłówki miejsca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134
Przysłówki modalne stopniujące . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138
Lektion 35
Partikeln
Partykuły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142
Lektion 36
Präpositionen mit dem Genitiv
Przyimki z dopełniaczem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146
Lektion 37
Häufig verwechselbare Wortel
Lektion 38
Wiederholung
Często mylone słowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150
Powtórzenie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154
Ważne wyrażenia rzeczownikowo-czasownikowe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162
Rekcja rzeczownika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163
Wprowadzenie
Niniejsza książka to trzecia część kompleksowej serii do nauki języka niemieckiego. Obejmuje
ona zagadnienia na poziomie średnio zaawansowanym+, które zostały dobrane w taki sposób,
aby w krótkim czasie umożliwić osobom uczącym się stopniowe opanowanie języka.
Każdy rozdział to jeden temat gramatyczny i 36 zdań do tłumaczenia. Zdania polskie zostały
umieszczone po lewej stronie, a ich odpowiedniki niemieckie – po prawej. Obok znajdziemy
wskazówki wyjaśniające struktury charakterystyczne dla języka niemieckiego, a także typowe
błędy popełniane przez osoby uczące się tego języka. Do książki dołączona jest płyta, która
umożliwia sprawdzenie swoich umiejętności i sprawności mówienia. Można z niej korzystać
w każdej chwili, bez konieczności trzymania książki w ręku. Na płycie usłyszymy zdania po
polsku, które powinniśmy przetłumaczyć na głos i porównać z wersją niemiecką, czytaną
przez lektora niemieckiego. Dodatkowo po kursie niemiecko-polskim znajdziemy wszystkie
zdania nagrane tylko w wersji niemieckiej. Jest to świetny sposób na ćwiczenie umiejętności
rozumienia ze słuchu.
Podręcznik ten to doskonałe rozwiązanie dla osób, które samodzielnie podejmują naukę języka niemieckiego. Może być też wykorzystany jako dodatek dla uczących się niemieckiego
w szkole lub na kursach. Daje możliwość sprawdzenia swoich umiejętności oraz szybkiego
przetestowania i uporządkowania wiedzy. Będzie również pomocny przy przygotowywaniu
się do egzaminów językowych na poziomie B2.
Pamiętajmy, że celem ćwiczeń tłumaczeniowych nie jest uczenie się wszystkich zdań na pamięć, lecz zrozumienie, jak funkcjonuje język niemiecki. Umożliwiają one też ćwiczenie mówienia przy zachowaniu pełnej poprawności językowej. Do prezentacji danego zagadnienia
gramatycznego zostały wybrane zwroty, które w przejrzysty sposób prezentują zastosowanie
danej reguły gramatycznej, ale też stanowią gotowe frazy do szybkiego zastosowania w praktyce. Dzięki temu rozpoczniemy naukę mówienia już od pierwszej lekcji. Unikniemy też
popełniania błędów i długiego zastanawiania się nad użyciem danej reguły gramatycznej
w codziennej komunikacji.
Należy jednocześnie zauważyć i mieć świadomość, że mogą wystąpić różnice w wymowie,
słownictwie i zwrotach w zależności od regionu i kraju, w którym język niemiecki jest używany. Niniejszy podręcznik prezentuje standardową, tzw. wysokoniemiecką wersję języka
niemieckiego (Hochdeutsch).
Systematyczne korzystanie z tej książki i nagrań na płycie pozwoli poczynić duże postępy
w krótkim czasie i co najważniejsze, umożliwi skuteczne komunikowanie się w języku
niemieckim.
Viel Spaß!
2 Vergangenheit – Wiederholung
1.
Grałeś już kiedyś w tenisa?
2.
Jeździłaś już kiedyś na nartach?
3.
Zbudziłem się o piątej i nie mogłem już zasnąć.
4.
Coś takiego też już kiedyś przeżyłem.
5.
Miałem wczoraj wypadek.
6.
Poślizgnąłem się i upadłem na lewe kolano.
7.
Jak to bolało!
8.
O, nie wiedziałem.
9.
Nie wiedziałem, że potrafisz tak świetnie tańczyć.
10.
Cześć! A co ty tutaj robisz?
11.
Śmieszne. Właśnie o tobie myślałam.
12.
Byłaś u fryzjera? Dobrze wyglądasz!
13.
Myślałam, że chciałeś wczoraj kupić bilety.
14.
Dlaczego tego nie zrobiłeś? Teraz wszystkie są
wyprzedane.
15.
Chciałem kupić je od razu po naszej rozmowie,
ale potem zgubiłem moją kartę kredytową.
16.
Ojej, to rzeczywiście głupio wyszło.
17.
Dlaczego tak późno przyszliście?
18.
Bo zgubiliśmy klucz do mieszkania i długo go
szukaliśmy.
10 Vergangenheit – Wiederholung
Niemiecki w tłumaczeniach. Gramatyka 4
Hinweise
W języku niemieckim istnieje sześć czasów.
1.
Hast du schon einmal/mal Tennis gespielt?
2.
Bist du schon einmal/mal Ski gefahren?
3.
Ich bin um fünf Uhr aufgewacht und konnte
nicht mehr einschlafen.
4.
So etwas habe ich auch schon mal/einmal
erlebt.
• Czas zaprzeszły Plusquamperfekt, którego używamy
sporadycznie, gdy chcemy podkreślić, że jedno zdarzenie
przeszłe odbyło się przed innym zdarzeniem przeszłym.
5.
Ich hatte gestern einen Unfall.
• Czas przyszły Futur I, którego używamy do opisywania
zdarzeń przyszłych, ale tylko w konkretnych sytuacjach,
wyraża obietnice, plany, przypuszczenia.
6.
Ich bin ausgerutscht und auf mein linkes
Knie gefallen.
• Czas przyszły Futur II, którego używamy sporadycznie,
gdy chcemy podkreślić, że jakaś czynność zakończy się
w przyszłości.
7.
Das hat so wehgetan!
8.
Oh, das wusste ich nicht.
9.
Ich wusste nicht, dass du so toll tanzen
kannst.
10.
Hallo! Was machst du denn hier?
11.
Lustig. Gerade habe ich an dich gedacht.
12.
Warst du beim Friseur? Du siehst gut aus!
13.
Ich dachte, du wolltest gestern die Tickets
kaufen.
14.
Warum hast du es nicht gemacht? Jetzt sind
alle ausverkauft.
15.
Ich wollte sie gleich nach unserem
Gespräch kaufen, aber dann habe ich meine
Kreditkarte verloren.
16.
Oh je, das ist ja wirklich dumm gelaufen.
17.
Warum seid ihr so spät gekommen?
18.
Weil wir unseren Wohnungsschlüssel
verloren hatten/haben und wir haben lange
danach gesucht.
www.PrestonPublishing.pl
• Czas teraźniejszy Präsens, który opisuje teraźniejszość, ale
również często zdarzenia przyszłe.
• Czas przeszły Perfekt, którym opisujemy zdarzenia przeszłe.
• Czas Präteritum, którym opisujemy zdarzenia przeszłe, ale
głównie w języku pisanym, literackim czy np. w biografiach.
W języku codziennym (mówionym i pisanym) występują
w nim tylko niektóre czasowniki.
Nie ma sztywnych reguł, które opisywałyby dokładnie
użycie danego czasu przeszłego. Najczęściej używany jest
Perfekt, który przeplatany jest czasem Präteritum (czasowniki
sein, haben, czasowniki modalne). Istnieje przy tym szereg
czasowników, które możemy spotkać w obu tych czasach, np.
Wir wussten das nicht. / Wir haben das nicht gewusst. – Nie
wiedzieliśmy tego.
Ich dachte, du bist schon weg. / Ich habe gedacht,
du bist schon weg. – Myślałam, że już cię nie ma.
Często o użyciu danej formy decyduje mówiący bądź też
długość wypowiedzi. Użycie czasu Präteritum bywa bardziej
ekonomiczne, np. w zdaniach podrzędnych.
Viele Leute meinen, dass an/zu Weihnachten früher
immer Schnee lag. – Wielu ludzi twierdzi, że dawniej na Boże
Narodzenie zawsze był śnieg (dosł. leżał).
Użycie w tego typu zdaniu czasu Perfekt wydłużyłoby i przez
to skomplikowało wypowiedź, choć nie byłoby to błędem.
W czasie Präteritum wyróżniamy trzy typy czasowników:
• czasowniki regularne, np. machen (robić)
machte
• czasowniki nieregularne ze zmianą samogłoski w temacie
kannte
czasownika, np. kennen (znać)
• czasowniki mieszane z końcówką regularną -te i zmianą
dachte
samogłoski w temacie, np. denken (myśleć)
Form nieregularnych w czasie Perfekt i Präteritum należy
nauczyć się na pamięć. Pomoże nam w tym pogrupowanie
form według typu zmiany samogłoski tematycznej.
Czas zaprzeszły Plusquamperfekt używany jest raczej
sporadycznie. W języku codziennym zazwyczaj jest on
zastępowany czasem Perfekt.
Lektion 2 Przeszłość – powtórzenie
11
Przeszłość – powtórzenie
19.
Po tym jak Anne rok pracowała za granicą,
zaczęła studia w Paryżu.
20.
Po tym, jak Andreas zda egzamin, chce zacząć
planować swoją podróż po Europie.
21.
Na ziemi leżały potłuczone szklanki i talerze. Stół
był przewrócony.
22.
Co tutaj się wydarzyło? – zastanawiała się Lisa.
23.
Miałem nadzieję cię tu znaleźć.
24.
Miałem nadzieję, że to się uda.
25.
Ten rok jakoś tak znowu szybko zleciał.
26.
Dziadek powiesił płaszcz na wieszaku.
27.
Obraz wcześniej wisiał w mieszkaniu moich
rodziców.
28.
Wstawiłam talerze do szafki.
29.
Nasz urlop był bardzo relaksujący. Cały dzień
leżeliśmy na plaży.
30.
On za szybko jechał i został zatrzymany przez
policję.
31.
Kto prowadził samochód?
32.
Zjedliśmy śniadanie. Potem zawiozłem dzieci do
przedszkola.
33.
Pies mnie przestraszył.
34.
Przestraszyłam się psa.
35.
To mnie przestraszyło.
36.
Byłam śmiertelnie przerażona.
12 Lektion 2
Niemiecki w tłumaczeniach. Gramatyka 4
Wskazówki
19.
Nachdem Anne ein Jahr im Ausland gearbeitet hatte, begann sie mit dem Studium
in Paris.
20.
Nachdem Andreas die Prüfung bestanden hat, will er damit beginnen seine
Europareise zu planen.
21.
Auf dem Boden lagen zerbrochene Gläser
und Teller. Der Tisch war umgefallen.
22.
Was war hier passiert? – überlegte sich
Lisa.
23.
Ich hatte/habe gehofft, dich hier zu finden.
24.
Ich hatte/hat gehofft, dass es klappt.
25.
Das Jahr ist irgendwie wieder so schnell
vorbeigegangen/vergangen.
W zdaniach z nachdem stosujemy następstwo czasów:
nachdem + Plusquamperfekt + Präteritum/Perfekt
nachdem + Perfekt + Präsens
Następstwo czasów może również, choć nie musi, wystąpić
przy spójnikach bevor (zanim, przed tym jak) i sobald (gdy
tylko). Te typy zdań zostały dokładnie omówione w trzeciej
części serii „Niemiecki w tłumaczeniach. Gramatyka”.
Prawidłowe byłoby tu również użycie czasu Perfekt, tzn.
Was ist hier passiert?
Czas Plusquamperfekt często możemy usłyszeć z czasownikiem hoffen (mieć nadzieję). Obie formy habe gehofft
i hatte gehofft są poprawne i używane.
Zauważ, że w poniższych parach czasowników te związane z położeniem mają nieregularne formy czasu Perfekt, a te,
które związane są z kierunkiem – formy regularne.
hängen (wisieć)
hängen (wieszać)
hat gehangen
hat gehängt
stehen (stać)
hat gestanden
stellen (stawiać)
hat gestellt
26.
Opa hat den Mantel an den Haken gehängt.
27.
Das Bild hat früher in der Wohnung meiner
Eltern gehangen.
28.
Ich habe die Teller in den Schrank gestellt.
29.
Unser Urlaub war sehr erholsam. Wir haben
den ganzen Tag in der Sonne gelegen.
Czasowniki związane z przemieszczaniem się tworzą
Perfekt z sein, jak np. fahren (jechać), gehen (iść), kommen
(przychodzić), bummeln (chodzić bez celu) i inne.
30.
Er ist zu schnell gefahren und wurde von
der Polizei angehalten.
Czasownik fahren (jechać) może występować również
z dopełnieniem w bierniku. Wówczas tworzy czas Perfekt
z haben, a jego znaczenie jest nieco inne. Porównaj:
31.
Wer hat das Auto gefahren?
liegen (leżeć)
legen (kłaść)
sitzen (siedzieć)
sich setzen (siadać)
Ale: stecken (tkwić)
stecken (wkładać)
hat gelegen
hat gelegt
hat gesessen
hat sich gesetzt
hat gesteckt
hat gesteckt
fahren – jechać
Sie sind nach Hause gefahren. – Oni pojechali do domu.
fahren – kierować, zawozić
32.
Wir haben gefrühstückt. Danach habe ich
die Kinder zum Kindergarten gefahren.
33.
Der Hund hat mich erschreckt.
34.
Ich bin vor dem Hund erschrocken.
Ich habe das Auto gefahren. / Ich war der Fahrer. –
Ja prowadziłem samochód. / Ja byłem kierowcą.
Ralf hat mich nach Hause gefahren/gebracht. – Ralf zawiózł
mnie do domu.
Zwróć uwagę na prawidłowe użycie czasownika
erschrecken (przestraszyć się, przestraszyć kogoś).
Akcja: przestraszyć kogoś
jemanden erschrecken – erschreckte – hat erschreckt
35.
Das hat mich erschreckt.
Der Hund hat das Kind erschreckt. – Pies przestraszył dziecko.
Du hast mich erschreckt. – Przestraszyłeś mnie.
36.
Ich war zu Tode erschrocken.
www.PrestonPublishing.pl
Rezultat: przestraszyć się, być przestraszonym
erschrecken (erschrickt) – erschrak – ist erschrocken
Lektion 2 Przeszłość – powtórzenie
13
3 Das Verb lassen
1.
Zostaw to!
2.
Zostaw mnie w spokoju!
3.
Zostawmy to tak, jak jest.
4.
Zostaw mnie samą.
5.
Mogę ci zostawić tę książkę do jutra.
6.
Dzisiaj zostawiam samochód w garażu i jadę
tramwajem.
7.
Przyszedłem na piechotę. Zostawiłem samochód
w domu.
8.
Gdzie zostawiłaś (położyłaś) gazetę?
9.
Chętnie byśmy przyszli, ale nie chcemy zostawiać
dzieci samych w domu.
10.
Możemy zostawić/zaparkować samochód przed
hotelem?
11.
Nie ruszaj tego! / Zostaw to!
12.
Zostawiłem mój bagaż na dworcu.
13.
Mam wpuścić psa do domu?
14.
Puść mnie!
15.
Wpuśćmy trochę świeżego powietrza do pokoju!
16.
Proszę nalać ciepłą wodę do wanny i dodać
dziesięć kropli olejku lawendowego.
17.
Podczas mycia zębów on nigdy nie zakręca
kurka.
18.
Możecie nas wpuścić do środka?
14 Das Verb lassen
Niemiecki w tłumaczeniach. Gramatyka 4
Hinweise
Czasownik lassen może być używany w znaczeniu:
1.
Lass das!
• zostawić, pozostawić
• pozwolić, zezwolić
2.
Lass mich in Ruhe!
3.
Lassen wir es so, wie es ist.
• puścić, wpuścić, wypuścić, spuścić
• zaprzestać robienia czegoś
4.
Lass mich allein(e).
5.
Ich kann dir das Buch bis morgen
dalassen.
6.
Heute lasse ich das Auto in der Garage und
fahre mit der Straßenbahn.
7.
Ich bin zu Fuß gekommen. Ich habe mein
Auto zu Hause gelassen.
8.
Wo hast du die Zeitung gelassen?
9.
Wir würden gerne kommen, aber wir wollen
die Kinder nicht allein zu Hause lassen.
10.
Können wir das Auto vor dem Hotel stehen
lassen?
11.
Lass das liegen/stehen!
• kazać
• zlecać zrobienie czegoś
• dać się/dawać się zrobić (wyrażenie możliwości):
sich lassen + bezokolicznik
• zachęty do zrobienia czegoś (w zdaniach wykrzyknikowych)
Oto przypomnienie odmiany czasownika lassen
w czasie teraźniejszym:
ich
du
er/sie/es
lasse
lässt
lässt
wir
ihr
sie/Sie
lassen
lasst
lassen
Lassen w czasie przeszłym Perfekt łączy się z haben,
a imiesłów czasu przeszłego Partizip Perfekt brzmi gelassen.
Czasownik lassen może się również łączyć w zdaniu
z innymi czasownikami. Często spotykane złożenia:
stehen lassen – zostawić coś (np. zupę na stole / nie zjeść
do końca), zostawić (nie ruszać czegoś),
postawić (zaparkować)
liegen lassen – zostawić coś na miejscu (nie ruszać, nie
zabierać)
hängen lassen – zostawić coś wiszące (nie zdejmować),
zostawić kogoś w trudnej sytuacji
Połączenia stehen/liegen/hängen lassen w czasie przeszłym
używane są w znaczeniu zapomnieć czegoś / zostawić coś
gdzieś przez pomyłkę. Tego typu połączenia zostaną szerzej
omówione w kolejnym rozdziale (rozdział 4).
12.
Ich habe mein Gepäck am Bahnhof
gelassen.
13.
Soll ich den Hund ins Haus lassen?
14.
Lass mich los!
15.
Lassen wir etwas frische Luft ins Zimmer!
16.
Lassen Sie warmes Wasser in die Wanne
laufen und fügen Sie zehn Tropfen
Lavendelöl hinzu.
17.
Beim Zähneputzen lässt er das Wasser
immer laufen.
reinlassen – wpuścić (do środka)
rauslassen – wypuścić (na zewnątrz)
hinterlassen – pozostawić (np. wiadomość, ślady)
18.
Könnt ihr uns hereinlassen/reinlassen?
Czasownik hinterlassen jest czasownikiem nierozdzielnie
złożonym.
www.PrestonPublishing.pl
Połączenie czasownika lassen z czasownikiem laufen (biec)
tworzy konstrukcje o znaczeniu puścić wodę, nalać wody.
Czasownik lassen w połączeniu z różnymi prefiksami
tworzy czasowniki rozdzielnie lub nierozdzielnie złożone, np.
Lektion 3 Czasownik lassen
15
Czasownik lassen
19.
Może mnie pani przepuścić (pozwolić przejść
dalej)?
20.
Proszę przepuścić autobus (pozwolić minąć)!
21.
Pana Schmidta niestety nie ma. Czy chce pan
zostawić wiadomość?
22.
Nie wszyscy rodzice pozwalają swoim dzieciom
jeździć samym na wakacje.
23.
Nauczyciel pozwala nam dzisiaj świętować,
ponieważ bardzo dobrze napisaliśmy test.
24.
Tego nie da się zrobić.
25.
Nie dało się wiele zrobić.
26.
Temu nie da się zaprzeczyć.
27.
Daję mój garnitur do czyszczenia.
28.
Musimy oddać samochód do naprawy.
29.
Moi sąsiedzi się rozwodzą.
30.
Pojedźmy na wycieczkę!
31.
Niech spojrzę w kalendarz.
32.
Wymyślę coś.
33.
Nie pozwolę tak siebie traktować!
34.
Nie pozwolę się obrażać.
35.
To mnie w ogóle nie rusza.
36.
Niech twój dzisiejszy dzień będzie udany!
16 Lektion 3
Niemiecki w tłumaczeniach. Gramatyka 4
Wskazówki
19.
Würden Sie mich durchlassen/vorbeilassen?
Zwróć uwagę na różnice w użyciu czasowników:
vorbeilassen – pozwolić minąć (np. samochód)
durchlassen – pozwolić przejść (osobie, np. w tłumie),
20.
Lassen Sie den Bus vorbei!
21.
Herr Schmidt ist leider nicht da. Wollen Sie
eine Nachricht hinterlassen?
22.
Nicht alle Eltern lassen ihre Kinder alleine
in die Ferien fahren.
23.
Der Lehrer lässt uns heute feiern, weil/da
wir den Test sehr gut geschrieben haben.
24.
Das lässt sich nicht machen.
25.
Es ließ sich nicht viel machen.
26.
Das lässt sich nicht leugnen.
27.
Ich lasse meinen Anzug reinigen.
przepuszczać (np. światło)
vorlassen – przepuścić kogoś, dać pierwszeństwo
28.
Wir müssen unser Auto reparieren lassen.
29.
Meine Nachbarn lassen sich scheiden.
(np. w kolejce)
Pamiętaj, że czasownik lassen w znaczeniu pozwalać łączy
się z biernikiem (Akkusativ), dlatego mówimy tu ihre Kinder
(ich dzieci), a nie ihren Kindern.
Oto przypomnienie odmiany czasownika lassen
w czasie przeszłym Präteritum:
ich
du
er/sie/es
ließ
ließt
ließ
wir
ihr
sie/Sie
ließen
ließt
ließen
Tryb rozkazujący czasownika lassen używany jest do
proponowania komuś zrobienia czegoś, wyraża przyjazną zachętę. Łączy się z zaimkiem osobowym w bierniku (mich, uns,
Sie) oraz innym czasownikiem w bezokoliczniku. Przeanalizuj
poniższe zdania:
Lass uns gehen! – Chodźmy!
Lass uns noch ein paar Minuten warten! – Poczekajmy
30.
Lass uns einen Ausflug machen!
31.
Lassen Sie mich in meinen Kalender
schauen.
32.
Ich lasse mir was einfallen.
33.
Das lasse ich mir nicht gefallen!
34.
Ich lasse mich nicht beleidigen.
35.
Das lässt mich völlig kalt.
jeszcze kilka minut!
Lassen Sie (es) mich wissen! – Proszę dać mi znać!
Dosłownie mówimy tu: Niech mi pan/pani/państwo
pozwolą spojrzeć w kalendarz.
Czasownik lassen jest też częścią wielu potocznych
zwrotów, których należy uczyć się w kontekście, np. sich
(Dativ) etwas gefallen lassen – tolerować coś, pozwalać na
coś, znosić coś.
Zwrot ten możemy usłyszeć przy składaniu życzeń, np.
Alles Gute zum Geburtstag! Feier schön und lass es dir heute
besonders gut gehen! – Wszystkiego dobrego z okazji
urodzin i niech ci się dzisiaj wiedzie szczególnie dobrze!
Również w podziękowaniach i przy pożegnaniach:
Lass es dir gut gehen und einen schönen Gruß an deine Frau!
36.
Lass es dir heute gut gehen!
www.PrestonPublishing.pl
– Niech ci się dobrze wiedzie i pozdrowienia dla twojej żony!
Lektion 3 Das Verb lassen
17
Twoje postępy
W tym miejscu możesz kontrolować swój postęp – zaznacz odpowiednie pole,
gdy wystarczająco dobrze poznasz i przećwiczysz dany materiał
Rozdział
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
Zrobione
www.PrestonPublishing.pl
Przesłuchane
Rozdział
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
Zrobione
Przesłuchane
165
Wejdz na wyzszy
poziom
W 2017 roku
premiera piątej części!
Znajdziesz w niej zagadnienia
takie jak:
Mowa zależna
Transformacje zdań
Subiektywne znaczenie czasowników modalnych
Czasowniki rozdzielnie i nierozdzielnie złożone
Anglicyzmy
i wiele innych
Tę oraz inne książki językowe można nabyć
w księgarni internetowej wydawnictwa:
www.prestonpublishing.pl
Sprawdź!
Wyjątkowe podręczniki, które pozwolą Ci
szybko i z łatwością opanować języki obce.
Preston Publishing
www.prestonpublishing.pl