zapobieganie-wypadkom - 0.06Mb

Izabela Kuchta
Zapobieganie wypadkom - Bezpieczne Dziecko
Opracowano na podstawie programu „Podaruj Dzieciom Słońce” dla przedszkoli,
programu „Bezpieczne Ŝycie” dotyczącego poprawy bezpieczeństwa dzieci i młodzieŜy( autor:
dr Jerzy Marek, Wydział Pedagogiczny Uniwersytetu Warszawskiego) oraz Program
Profilaktyki opracowany przez nauczycielki Przedszkola Samorządowego Nr 1 w
Sandomierzu.
W Polsce odnotowuje się corocznie dramatycznie wysoką liczbę wypadków, urazów i
zatruć dzieci(120000 dzieci w wyniku urazów i zatruć wymaga leczenia szpitalnego).
Autorzy programów uwaŜają, Ŝe pełna ich realizacja moŜe przebiegać jedynie we
współpracy z rodzicami.
Dzieci mają dowiedzieć się o najczęstszych przyczynach urazów i zatruć; zastanowić się
jak ich uniknąć i co robić, jeśli zdarzy się coś złego.
Zawsze wypadkom towarzyszą łzy, ból, strach. Postarajmy się wspólnie uczynić
otoczenie dziecka przyjaznym i bezpiecznym, a w dzieciach kształtujmy odpowiednie
postawy wobec sytuacji, w których powstały lub mogą powstać zagroŜenia.
Cele dydaktyczne programu:
1. Dzieci powinny uzyskać informacje o niebezpieczeństwie urazów i zatruć oraz ich
przyczyn.
2. Powinny poznać konsekwencje działań ryzykownych, czyli takich, które często są
przyczynami wypadków.
3. Dzieci powinny znacząco podnieść poziom ostroŜności i wyobraźni o konsekwencjach
działań i przebywaniu w pobliŜu potencjalnie niebezpiecznych przedmiotów,
substancji i zwierząt.
Głównym zadaniem jest uwraŜliwienie dziecka na potencjalne zagroŜenie- wskazane
jest tutaj korzystanie z przykładów znanych dzieciom w celu ich ostrzeŜenia. Nie naleŜy
wykorzystywać zdarzeń drastycznych, Ŝeby nie przestraszyć dzieci.
NaleŜy pamiętać, Ŝe pomysłowość i wyobraźnia dzieci przekraczają zdolności
przewidywania dorosłych, dlatego musimy zapobiegać i stosować profilaktykę.
Program przewiduje następującą tematykę:
1. Co moŜe nam się stać, gdy będziemy nieostroŜni?”.
Dziecko będzie wiedziało, Ŝe gdy będzie nieostroŜne moŜe się nabawić róŜnych urazów,
jak: stłuczenia, skaleczenia, oparzenia, złamania, zadławienia;
- pozna okoliczności, w których moŜe doznać urazów;
- nazwie odczucia związane z powstaniem urazu: strach, ból, cierpienie.
2. Brak ostroŜności, bałagan- przyczyną wypadków”.
Dzieci dowiedzą się, Ŝe nieostroŜność, bałagan i nadmierna ciekawość mogą prowadzić
do urazów,
- pozna przyczyny wypadków,
- przeanalizuje i uogólni wspólnie z nauczycielem przyczyny wypadków.
3. „Wypadki- jak się wystrzegać?”
Dzieci dowiedzą się, jakie przedmioty i sytuacje mogą grozić wypadkiem i urazem(
przedmioty ostre, gorące, niestabilne itp.).
- będą potrafiły wyjaśnić jak się posługiwać takimi przedmiotami( np. noŜyczki) bądź
jak ich unikać,
- będą wiedziały, Ŝe niektórymi mogą się posługiwać tylko osoby dorosłe.
4. „Postępowanie w sytuacji zagroŜenia i po wypadku- wezwanie pomocy”.
Dziecko dowie się, Ŝe gdy ulegnie wypadkowi( nawet z pozoru niegroźnemu) powinno
powiadomić o tym dorosłych.
- dziecko będzie wiedziało, Ŝe gdy w jego obecności coś się stanie ma obowiązek
powiadomić dorosłych i spokojnie, rzeczowo opowiedzieć, co się stało.
5. „Bezpieczny dom- odpowiadamy za bezpieczeństwo”.
Dziecko zastanowi się, jakie sytuacje w domu sprzyjają urazom: manipulowanie
róŜnego rodzaju sprzętem bez nadzoru rodziców, przeszkadzanie rodzicomrozpraszanie uwagi, gdy rodzic zajmuje się np. gotowaniem, naprawami itp.
- wymieni kilka sytuacji, w których jego działania i przedmioty mogą stać się przyczyną
urazów jego i domowników,
- zrozumie, Ŝe niektórymi przedmiotami w domu mogą posługiwać się tylko rodzice,
- zastanowi się co wszyscy powinni robić w domu, Ŝeby nie dochodziło do urazów.
6. „Niebezpieczne lekarstwa”.
Dziecko będzie wiedziało, Ŝe próby samodzielnego uŜywania lekarstw prowadzą do
bardzo groźnych zatruć,
- dziecko będzie wiedziało, Ŝe lekarstwa moŜna zaŜywać tylko, gdy przepisze je lekarz i
poda mu je ktoś z rodziców,
- będzie wystrzegało się nieznanych przedmiotów, które mogą być lekarstwami.
7. „Potłuczenia, zwichnięcia, złamania”.
Dziecko dowie się, Ŝe do potłuczeń, złamań, zwichnięć dochodzi wtedy, gdy potykamy
się, jesteśmy popychani, przypadkowo tracimy równowagę, bawimy się „na
wysokościach”,
- będzie zdawało sobie sprawę, Ŝe z powodu popchnięcia druga osoba moŜe doznać
urazu, zastosuje się do upomnień nauczycielki,
- dowie się, jakie urazy powstają po upadku w Sali, w ogródku przedszkolnym, w domu
i na podwórku( potłuczenia, siniaki, otarcia naskórka, guzy, złamania, zwichnięcia),
- będzie wiedziało, Ŝe zabawa na wysokościach: balkony, huśtawki, zjeŜdŜalnie,
drabinki, płoty, dachy, drzewa itp. miejsca groŜą upadkiem.
8. „Prąd elektryczny”.
Dziecko dowie się, Ŝe kaŜda zabawa gniazdkiem elektrycznym jest bardzo
niebezpieczna,
- będą wiedziały, Ŝe podłączać róŜnego rodzaju urządzenia elektryczne mogą tylko
osoby dorosłe,
- dowiedzą się, gdzie poza gniazdkiem płynie prąd( silniki, wszelkie maszyny i
przyrządy elektryczne, przewody na słupach itp.).
9. „Groźne rośliny”.
- Dzieci dowiedzą się, Ŝe niektóre rośliny i owoce mogą wywołać zatrucie
( grzyby, wilcze jagody itp.), zastosują się do zakazu zrywania i próbowania roślin,
których nie znają, będą wiedzieć, Ŝe lepiej zapytać kogoś dorosłego przed zjedzeniem,
- będą wiedziały, Ŝe nawet znane rośliny i owoce trzeba dokładnie umyć przed
zjedzeniem.
10. „Szkodliwe pokarmy”.
Dzieci będą wiedziały, Ŝe do zatrucia dochodzi nie tylko po spoŜyciu roślin trujących,
ale takŜe nieświeŜych, przeterminowanych lub pochodzących od kogoś obcego, kto nas
częstuje,
- będą wiedziały, Ŝe zatrucie objawia się bólem brzucha, wymiotami i o takich
dolegliwościach poinformują rodziców, nauczyciela.
11. „Pij tylko dobrze sprawdzone napoje”.
Dziecko pozna i utrwali to hasło, będzie potrafiło uzasadnić, Ŝe kaŜde opakowanie z
kartonu lub nieprzezroczyste naczynie moŜe zawierać przypadkowo przelany inny płyn,
który moŜe okazać się trujący,
- uświadomi sobie, Ŝe przed wypiciem czegoś trzeba zapytać rodziców lub zaufanego
dorosłego.
12. „Bezpieczna droga do przedszkola”.
Dziecko pozna, powtórzy i utrwali wiadomości o bezpieczeństwie ruchu drogowego(
przejścia dla pieszych, sygnalizacja świetlna, przechodzenie przez jezdnię),
- będzie przestrzegało zasadę uczestnictwa w ruchu drogowym tylko pod opieką
dorosłych,
- pozna i uświadomi sobie niebezpieczeństwo zabaw w pobliŜu jezdni( latem i zimą),
- pozna bezpieczne miejsca zabaw.
13. „Ogień”.
Dziecko dowie się, Ŝe kaŜda zabawa zapałkami, zapalniczką i kaŜdym innym źródłem
ognia jest niebezpieczna i grozi poŜarem,
- pozna i uświadomi sobie skutki poŜaru.
14. „Wieś i gospodarstwo rolne”.
Dziecko mieszkające na wsi pozna sytuacje szczególnie zagraŜające wypadkom i
urazom związane z pracą gospodarstwa rolnego: praca maszyn rolniczych, moŜliwy
kontakt z dzikimi zwierzętami, ciągły kontakt ze zwierzętami gospodarskimi,
zwiększona moŜliwość zaginięcia, utonięcia np. w stawie- zakaz samowolnego
chodzenia w takie miejsca,
- dziecko przebywające na wsi, które nie zna wiejskich warunków Ŝycia, nie powinno
oddalać się od rodziców dopóki nie oswoi się z miejscem.
Podobnie dziecko mieszkające na wsi powinno zachować większą ostroŜność w słabiej
sobie znanym środowisku miejskim.
15. „Niebezpieczne zwierzęta”.
Dziecko będzie wiedziało, Ŝe zwierzęta domowe, czasem nie zachowują się tak jak
chcemy i mogą: pogryźć, podrapać itp.
- będzie wiedziało, Ŝe nie wolno zbliŜać się do nieznajomych psów i próbować je
głaskać, karmić a tym bardziej draŜnić w jakikolwiek sposób,
- będzie wiedziało, Ŝe jeśli poczuje się zagroŜone przez nieznajomego psa, który będzie
warczał lub w inny sposób demonstrował agresję, powinno natychmiast poprosić
dorosłego o pomoc.
Realizacja celów i załoŜeń tego programu powinna być priorytetowym zadaniem
nauczycieli. Istnieje w tym przypadku konieczność ścisłej współpracy z rodzicami w tym
zakresie. NaleŜy uświadomić równieŜ rodziców przedstawiając im załoŜenia programu i
określając warunki współpracy dla poprawienia bezpieczeństwa ich własnych dzieci.
Jednokierunkowe działanie nauczycieli i rodziców pozwoli na osiągnięcie załoŜonych
celów w najwaŜniejszej kwestii- „BEZPIECZNE DZIECKO”.