Henryk Sienkiewicz urodzony 5 maja 1846 r., pochodził z biednej
Transkrypt
Henryk Sienkiewicz urodzony 5 maja 1846 r., pochodził z biednej
Henryk Sienkiewicz urodzony 5 maja 1846 r., pochodził z biednej rodziny szlacheckiej. Rodzicami byli Józef Sienkiewicz i Stefania Sienkiewicz z domu Cieciszowska, miał cztery siostry i jednego brata. Rodzina Sienkiewicza często zmieniała miejsce zamieszkania po czym ostatecznie wraz z całą rodziną zamieszkał w Warszawie. Pisarz w 1858 r. rozpoczął naukę w jednym z warszawskich gimnazjów. W szkole nie wyróżniał się zanadto, jedynie w przedmiotach humanistycznych odznaczał się większym potencjałem niż jago rówieśnicy. Zasoby finansowe rodziny nie pozwalały mu na dalszą kontynuację nauki i w wieku zaledwie dziewiętnastu lat przyjął posadę guwernera u rodziny Weyherów w miejscowości Płońsk, w roku 1866 uzyskał świadectwo dojrzałości. Następnie Sienkiewicz zaczął się kształcić na studia lekarskie w Szkole Głównej w Warszawie, po czym przeniósł się na kierunek prawniczy aż ostatecznie podjął studia na kierunku filologicznohistorycznym. W czasie studiów Sienkiewicz podjął pracę w „Przeglądzie Tygodniowym”. W roku 1871 nie zdając egzaminów końcowych opuścił studia. Późniejsze dzieje Sienkiewicza opierały się głównie na twórczość i podróżowaniu, prowadził także małe pismo „Niwa”(1874-1878).Podczas pracy w Gazecie Polskiej (18721887) przebywał w Ameryce Północnej gdzie pracował nad dramatem „Na jedną kartę” oraz serią utworów nowelistycznych np. „szkice węglem”. W marcu 1878 r. powrócił do Europy i przez rok mieszkał w Paryżu gdzie powstały „Janko Muzykant”, „Przez stepy” i „Orso”. W kolejnych latach powstały kolejne utwory pisane prozą m.in. „Latarnik” czy „Sachem”. W swojej twórczości nowelistycznej poruszał problemy społeczno-obyczajowe np. „Hania”. W 1881r. Henryk Sienkiewicz ożenił się po raz pierwszy, z Marią Szetkiewicz. Ich związek nie trwało jednak długo, 19 października 1885 r. pani Maria umarła na gruźlicę. Ze związku tego urodziło się dwoje dzieci Sienkiewicza: Henryk Józef i Jadwiga, które po śmierci matki wychowywały się u dziadków. W latach 1882-1887. Sienkiewicz został redaktorem dziennika „Słowo”, w którym 2 maja 1883 r. ukazał się pierwszy odcinek nowej powieści historycznej poprzedzonej nowelą Niewola tatarska (1880). Cykl nazwany Trylogią składa się z utworów: Ogniem i mieczem (1884), Potop (1886) i Pan Wołodyjowski (1888), obejmujących trudne dzieje Polski w XVII w. podczas wojen z Tatarami, Szwedami i Turkami. Ufundował stypendium (z pieniędzy uzyskanych od anonimowego wielbiciela jego twórczości) im. Marii Sienkiewiczowej, z którego korzystali m.in. Maria Konopnicka i Stanisław Wyspiański. Wielokrotnie wspierał swoim autorytetem akcje patriotyczne, np. protestował przeciwko prześladowaniom dzieci polskich we Wrześni w 1901 r. W 1893 r. poślubił Marię Romanowską zwaną Maruszką. Małżeństwo okazało się jednak nieudane, gdyż młodsza od pisarza o 30 lat panna młoda uciekła po dwóch tygodniach do przybranych rodziców. Międzynarodowym sukcesem oraz głównym argumentem dla przyznania Nagrody Nobla stała się powieść z czasów Nerona Quo vadis (1896), ukazująca męczeństwo chrześcijan. Podobny charakter miał fresk historyczny z czasów Władysława II Jagiełły i Jadwigi – „Krzyżacy” (1900). Powieść ukazywała się w odcinkach od lutego 1897 r. do lipca 1900 r. Utworem tym Sienkiewicz chciał uczcić zbliżający się jubileusz swojej pracy pisarskiej. W grudniu 1900 r. ofiarowano mu mająteczek Oblęgorek pod Kielcami (zakupiony ze składek członków komitetu powołanego dla uczczenia jubileuszu pisarza). W lutym tego roku, z okazji 500-lecia Uniwersytetu Jagiellońskiego przyznano Sienkiewiczowi tytuł doktora honoris causa tej uczelni. 10 grudnia 1905 r. literatura polska święciła triumf, gdy Henryk Sienkiewicz jako pierwszy polski pisarz odbierał od króla szwedzkiego Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury. Jego przemówienie z tej okazji przypomniało światu, że autor jest Polakiem i że Polska istnieć nie przestała. Poczytność zyskała powieść dla młodzieży W pustyni i w puszczy (1911), przysporzyła ona autorowi ogromnej popularności wśród dzieci. Po wybuchu I wojny światowej udał się do Szwajcarii, organizując w Vevey Szwajcarski Komitet Generalny Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce, ta filantropijna organizacja pozyskiwała datki z całego świata i przesyłała je do Polski. Sienkiewicz nie doczekał niestety niepodległości, zmarł w wieku 70 lat 15 listopada 1916 r. w Hotel Du Lac. Pogrzeb artysty w niewielkim miasteczku pod Lozanną, ściągnął jego przyjaciół, wielbicieli oraz oficjalne delegacje kilku krajów. 27 października 1924 r. odbył się powtórny pogrzeb Henryka Sienkiewicza w podziemiach katedry św. Jana w Warszawie.