Aktualne problemy regionalnego transportu

sitk
II Ogólnopolska Konferencja Naukowo-Techniczna
Aktualne problemy
regionalnego transportu pasażerskiego
W dniach 18–20 maja 2005 r. odbyła się w Zakopanem
II Ogólnopolska Konferencja Naukowo-Techniczna „Aktualne problemy regionalnego transportu pasażerskiego”.
Konferencję zorganizowało Stowarzyszenie Inżynierów
i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej Oddział
w Krakowie, przy współpracy Ogólnopolskiego Związku
Pracodawców Transportu Samochodowego oraz Zakładu
Organizacji i Ekonomiki Transportu Politechniki Krakowskiej.
Patronat honorowy nad konferencją objęli Witold Górski – podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury oraz Andrzej Malinowski – prezydent Konfederacji Pracodawców Polskich. Komitetem
Organizacyjnym kierował prof. Wiesław Starowicz.
Obrady odbywały się w dwóch blokach tematycznych:
1) organizacja transportu regionalnego w innych krajach,
2) rola samorządów w regionalizacji transportu.
Przeprowadzono również dyskusję konsultacyjną nowego projektu ustawy o pasażerskim transporcie publicznym.
W konferencji udział wzięło 105 osób, w tym 3 osoby z zagranicy (Niemcy, Czechy, Węgry). Uczestnicy konferencji to
przedstawiciele: urzędów miast, starostw, urzędów marszałkowskich, uczelni, przedsiębiorstw komunikacyjnych i Ministerstwa
Infrastruktury.
Na konferencję przygotowano zeszyt naukowo-techniczny
nr 119 (276 stron), zawierający wszystkie 16 referatów przedstawianych na konferencji. Zeszyt jest do nabycia w SITK RP Oddział
w Krakowie.
Charakterystyka referatów konferencyjnych:
1. Wojciech Bąkowski – Problem wartości usługi przewozowej
dla pasażera a kształtowanie przewozów regionalnych. W referacie
dokonano krytycznej analizy przewidywanych skutków nowego
podejścia do regionalizacji transportu pasażerskiego. Zwrócono
uwagę na powiązanie funkcji planowania i struktury organizacyjnej na poziomie regionalnym oraz problem powiązań między regionami a regionalizacją.
2. Janos Berenyi – Stan i przyszłość lokalnego transportu
publicznego na Węgrzech. W referacie przedstawiono główne
problemy funkcjonowania lokalnego transportu publicznego na
Węgrzech. Oceniono przekształcenia wynikające ze zmian systemowych w ostatnich latach. Szczególne miejsce ma analiza problemów finansowania lokalnego transportu publicznego.
3. Zofia Bryniarska, Wiesław Starowicz – Kształtowanie systemu przewozów pasażerskich w ramach małopolskiego systemu
transportowego. W referacie przedstawiono koncepcję kształtowania pasażerskiego systemu transportowego w województwie
małopolskim. W szczególności sformułowano główne przesłanki
kształtowania obsługi pasażerskiej o zasięgu regionalnym, integracji tej obsługi oraz zakresu i funkcji formalnych struktur zarządzających transportem w województwie.
4. Tadeusz Dyr – Spółki kolejowo-samorządowe i ich wpływ na
funkcjonowanie rynku regionalnych przewozów pasażerskich.
W referacie przedstawiono analizę skutków przyjętej koncepcji or-
ganizacji regionalnych przewozów kolejowych w województwie
mazowieckim. Rozważanie prowadzone są na tle ogólnych problemów regionalizacji transportu, konkurencji na rynku przewozów regionalnych i finansowania przewozów regionalnych. Ze
względu na krótki okres funkcjonowania rozwiązania skupiono się
na tych czynnikach, które wynikają z wdrożonych rozwiązań, przyjętych zamierzeń rozwojowych i deklaracji politycznych.
5. Tadeusz Dyr, Monika Idziak – Wartość usługi przewozowej
dla pasażera na rynku regionalnych przewozów pasażerskich.
W referacie przedstawiono założenia metody badania jakości
usług przewozowych metodą SERQUAL oraz wyniki i wnioski
z badań zrealizowanych w listopadzie 2004 r. na terenie województwa mazowieckiego. Referat częściowo ma charakter polemiczny do referatu profesora W. Bąkowskiego Problem wartości
usługi przewozowej dla pasażera a kształtowanie przewozów regionalnych, zamieszczonego w materiałach konferencyjnych.
6. Peter Faight – Problemy regionalnego publicznego transportu
pasażerskiego w Republice Słowackiej. W referacie scharakteryzowano aktualną sytuację regionalnej komunikacji autobusowej
na Słowacji. Podstawowym problemem jest finansowanie usług
i zasoby powodujące, że dostarczane usługi są niskiej jakości
i prowadzą do stale zmniejszających się wielkości realizowanych
przewozów transportu publicznego. Wskazano rozwiązania pozwalające poprawić realizację usług transportowych na terenie działania samorządu lokalnego.
7. Ryszard Janecki – Organizacja transportu w regionie na przykładzie Stuttgartu Badenia-Wirtembergia). Region Stuttgartu w Badenii-Wirtembergii, w południowo-zachodniej części Niemiec
jest przykładem od początku lat 90. interesujących i zróżnicowanych działań, dostosowujących system transportu regionalnego
do dynamicznie zmieniających się potrzeb mieszkańców. Doświadczenia Stuttgartu w zakresie transportu regionalnego i jego
powiązań z transportem lokalnym oraz miejskim mogą być wykorzystane w programowaniu rozwoju transportu regionalnego
w Polsce.
8. Jolanta Laskowska – Kształtowanie systemu przewozów pasażerskich w ramach lubuskiego systemu transportowego. W referacie przedstawiono koncepcję kształtowania pasażerskiego
systemu transportowego na przykładzie regionu lubuskiego. Zasadnicze cechy tej koncepcji, to przekształcenie sieci transportowej województwa lubuskiego w sprawny element infrastruktury
regionu i system transportowy kraju, który zapewni powiązania
z innymi regionami w kraju i za granicą, zorganizowanie sprawnego systemu, zgodnego z potrzebami transportowymi mieszkańców regionu oraz podnoszenie jakości życia mieszkańców regionu lubuskiego w przyszłości.
9. Vlastimil Melichar, Martin Chmelař, Tomasz Zawada –
Zarządzanie autobusowym transportem regionalnym w Czechach.
Referat przedstawia problemy zarządzania i finansowania publicznego transportu pasażerskiego w Republice Czeskiej. Omawia
różnice w finansowaniu według umowy prawnej i w rzeczywistości. Analizuje modele pokrywania strat przewoźnikom realizującym zadania służby publicznej.
9/2005
71
sitk
10. Tomasz Michalski, Marek Michalik – Podstawowe założenia do ustawy o transporcie publicznym. W Departamencie Programowania i Strategii w Ministerstwie Infrastruktury ukończono
prace nad założeniami o ustawy o transporcie publicznym. W referacie przedstawiono wersję końcową, roboczą, opracowaną
wspólnie z samorządami wojewódzkimi. Nowością w stosunku
do wszystkich poprzednich projektów jest nałożenie obowiązku
organizowania transportu publicznego w zgodzie z planem transportowym.
11. Marian Osuch – Analiza stanu i problemy funkcjonowania
publicznego transportu zbiorowego osób realizowanego w kraju
przez przedsiębiorstwa PKS. W referacie dokonano podsumowania problemów funkcjonowania i rozwoju przewozów pasażerskich
realizowanych przez przedsiębiorstwa PKS w ciągu ostatnich
15 lat. Pokazano zagrożenia wynikające z braku narzędzi prawnych służących rozwojowi tej branży, powolnej legislacji oraz
braku długofalowej polityki transportowej państwa służącej rozwojowi tego sektora gospodarki narodowej.
12. Grzegorz Sapań, Wiesław Starowicz – Podsumowanie
dyskusji panelowej z 2003 r. „Czy potrzebna jest Polsce ustawa
o transporcie zbiorowym”. Na poprzedniej konferencji Aktualne
problemy regionalnego transporty zbiorowego w 2003 r. przeprowadzono dyskusję panelową z udziałem przedstawicieli środowiska naukowego, samorządów wojewódzkich, powiatowych
i dużych miast oraz przewoźników. Referat zawiera główne wnioski wynikające z dyskusji oraz stwierdzenia podsumowujące.
13. Wiesław Starowicz – Organizacja publicznego transportu
pasażerskiego w krajach Unii Europejskiej. Komitet Unii Europej-
skiej w Międzynarodowej Unii Transportu Publicznego (UITP)
opublikował w 2003 r. dokument Organizacja i główni aktorzy
transportu publicznego na małe odległości w Unii Europejskiej.
W referacie przedstawiono zawarte w dokumencie informacje na
temat organizacji pasażerskiego transportu regionalnego.
14. Wiesław Starowicz, Ryszard Janecki, Jolanta Żurowska – Metoda przeprowadzenia badań potrzeb przewozowych
mieszkańców województwa zachodniopomorskiego. W referacie
zaprezentowano autorską metodę przeprowadzenia badań potrzeb
przewozowych mieszkańców województwa zachodniopomorskiego pozwalającą na określenie regionalnych potoków pasażerskich
i system obsługi pasażerskiej województwa. Metoda jest uniwersalna, możliwa do zastosowania na terenie dowolnego obszaru.
15. Walther Gotz – Organizacja transportu regionalnego w Niemczech. W referacie przedstawiono główne problemy funkcjonowania lokalnego transportu publicznego w Niemczech. Oceniono przekształcenia wynikające ze zmian systemowych w ostatnich
latach. Szczególne miejsce ma analiza problemów finansowania
lokalnego transportu publicznego.
16. Tadeusz Dyr, Marian Osuch – Przedsiębiorstwa PKS wobec procesów konkurencyjnych na rynku regionalnych przewozów
pasażerskich. W referacie przedstawiono wyniki badań, przeprowadzonych w kwietniu i maju 2005 r. w przedsiębiorstwach PKS.
Celem badań była próba identyfikacji czynników, determinujących pozycję konkurencyjną przedsiębiorstw na rynku regionalOpracowała Ewa Starowicz
nych przewozów pasażerskich.
 Dokończenie ze s. 70
Literatura
[1] COM (2004) Proposition de Réglement du Conseil et du Parlement
Europeen relatif aux services publics de transports de voyageurs par
chemin de fer et par route (wersja francuska z 20.01.2005 r.).
[2] COM (2005)319 final Proposition de Réglement du Conseil et du Parlement Europeen relatif aux services publics de transports de voyageurs
par chemin de fer, par route (wersja francuska z 20.07.2005 r.).
[3] Dyr T., Raczyński J.: Uwarunkowania konkurencji na rynku transportowym Unii Europejskiej. Transport Miejski i Regionalny 2/2005.
[4] Raczyński J.: Organizacja i finansowanie publicznych usług w transporcie pasażerskim w prawie Unii Europejskiej. Technika Transportu Szynowego 4/2003.
[5] Raczyński J., Rabsztyn M.: Projekt nowego rozporządzenia o transporcie publicznym w Unii Europejskiej. Technika Transportu Szynowego
9/2002.
[6] Regulacje prawne w Unii Europejskiej w zakresie transportu pasażerskiego. Red. Starowicz W. Zeszyty Naukowo-Techniczne SITK w Krakowie 108/2003.
[7] Rudnicki A., Starowicz W.: Transport miejski - ekspertyza do Polityki
Transportowej Państwa i Narodowej Strategii Rozwoju Transportu.Transport Miejski i Regionalny 7-8/2005.
72
9/2005
[8] Starowicz W.: Konsekwencje regulacji prawnych w Unii Europejskiej dla
polskiego publicznego transportu zbiorowego. Mat. konf.: „Miejsce
polskich przewoźników w europejskim systemie transportowym po integracji z Unią Europejską”, Ostrów Wielkopolski 28–29.05.2003 r.
[9] Żurkowski A.: Konkurencja w transporcie publicznym – projekt nowego
rozporządzenia Unii Europejskiej. Technika Transportu Szynowego 12/
/2000.
[10] Żurkowski A.: Konkurencja w transporcie publicznym – komentarz do
projektu nowego rozporządzenia Unii Europejskiej (2). Technika Transportu Szynowego 2/2001.
Autorzy
prof. dr. hab. Wiesław Starowicz, [email protected]
dr inż. Jolanta Żurowska, [email protected]
Politechnika Krakowska
Zakład Organizacji i Ekonomiki Transportu