01 Prawo konkurencji w UE

WyŜsza Szkoła
Prawa i Administracji
w Przemyślu
Zamiejscowy Wydział
Prawa i Administracji
w Rzeszowie
SYLABUS
1. Kierunek: „ADMINISTRACJA”,
rok akademicki 2008/09
2. Nazwa przedmiotu: Prawo konkurencji w UE
3. Rok studiów: I
Semestr: I
4. Przedmioty wprowadzające oraz wymagania wstępne:
Niestacjonarne
5. Liczba godzin:
20
6. Wykład:
20
7. Ćwiczenia:
0
8. Punkty ECTS:
4
9. ZałoŜenia i cele przedmiotu:
Podstawowym celem przedmiotu Prawo konkurencji w UE w WyŜszej Szkole Prawa i Administracji jest
zapoznanie studentów 5 letnich studiów magisterskich (niestacjonarnych) z podstawowym instytucjami unijnego
prawa konkurencji.
W zakresie prawa konkurencji przepisy UE są niezwykle rozbudowane. Unormowane zostały zarówno kwestie
materialnoprawne, jak i proceduralne; utworzone zostały organy orzekające w sprawach antymonopolowych.
Podstawowym źródłem tego prawa UE jest traktat z 25 marca 1957 r. o utworzeniu EWG - Traktat Rzymski.
Prawo konkurencji UE jest prawem ponadnarodowym mającym nie tylko bezpośrednie zastosowanie w
państwach członkowskich, ale równieŜ pierwszeństwo przed prawem krajowym.
Wielka waga jaką przywiązuje się w UE do prawa konkurencji, wynika stąd, Ŝe ich podstawowym celem od
początku było stworzenie, obejmującego obszar wszystkich państw członkowskich, jednolitego
ponadnarodowego rynku, na którym zapewniony byłby „wolny przepływ towarów, osób,
usług i kapitału”. W urzeczywistnieniu tego celu prawo antymonopolowe, przeciwstawiające się wprowadzaniu
przez przedsiębiorstwa ograniczeń handlu na wspólnym rynku, odgrywa doniosłą rolę.
Ten szczególny cel, jaki ma na względzie to prawo WE - powoduje, Ŝe w wielu wypadkach jest ono znacznie
bardziej rygorystyczne od prawa porządków krajowych. Rygoryzm dotyczy wszystkich szczególności tych
wszystkich praktyk restrykcyjnych, które mogą utrzymać i umacniać bariery i ograniczenia wynikające z
istnienia rynków krajowych.
10. Metody dydaktyczne:
Wykład
11. Forma i warunki zaliczenia przedmiotu:
Zaliczenie pisemne
12. Treści programowe:
Lp.
I
Tematyka zajęć
Ogólna charakterystyka prawa konkurencji w UE
Liczba godzin
stacjonarne
Liczba godzin
niestacjonarne
wykład
wykład
ćwiczenia
2
ćwiczenia
II
III
IV
− Prawo antymonopolowe a inne regulacje chroniące
konkurencję
− Specyfika prawa antymonopolowego
Zakres stosowania prawa UE i kolizje prawne
Artykuł 81 TWE - zakres i kryteria ochrony
− Strony porozumień
− Rodzaje zabronionych porozumień
− Porozumienia
− Decyzje
− Uzgodnione praktyki
Wpływ na handel
− Kryterium „odczuwalnego” wpływu i zasada „de
minimis”
− Porozumienie małych i średnich przedsiębiorstw
Przegląd zabronionych porozumień
− Porozumienia ustalające bezpośrednio bądź pośrednio
ceny kupna lub sprzedaŜy albo inne warunki handlowe
− Porozumienia, które ograniczają lub kontrolują produkcję,
rynki, rozwój techniczny bądź inwestycje
− Porozumienia, które ustalają podział rynków lub źródeł
zaopatrzenia
− Porozumienia przewidujące stosowanie zróŜnicowanych
warunków do ekwiwalentnych transakcji z innymi
partnerami handlowymi stawiającymi ich w niekorzystnej
sytuacji konkurencyjnej
− Porozumienia, które uzaleŜniają zawarcie kontraktu od
zaakceptowania przez niektórych kontrahentów
dodatkowych zobowiązań, które ze względu na swój
charakter lub zwyczaj handlowy nie mają Ŝadnego
związku z przedmiotem tych kontraktów
Zbieg praktyk
Wyłączenia indywidualne
− RóŜne formy kooperacji, promocja i sprzedaŜ
− Kooperacja i specjalizacja
− Licencyjna produkcja i sprzedaŜ
− Klauzule liberalizacyjne
− Promocja handlu
− Wystawy i targi
− Wspólna reklama
− Selektywna dystrybucja
Klasyfikacja klauzul dystrybucyjnych
− Ograniczenia rodzajowe (tzw. class restrictions)
− Pewne klauzule kooperacyjne
− Klauzule ilościowe
− Klauzule terytorialne i cenowe
− Inne klauzule
Kryteria przyznania zwolnień
− Ulepszenia w produkcji i dystrybucji towarów albo
wzrost postępu technicznego i ekonomicznego
− Widoczna korzyść dla konsumenta
− Rozumienie pojęcia - ograniczenia muszą być konieczne
− Brak moŜliwości eliminowania konkurencji w stosunku
do powaŜnej części określonego rodzaju produktów
− Relacje między rynkiem „wewnętrznym” i
„zewnętrznym”
Wyłączenia grupowe
− Dystrybucja wyłączna
− Porozumienie specjalizacyjne
3
3
3
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
− Przegląd nowych rozporządzeń o wyłączeniach
grupowych
Artykuł 82 TWE - naduŜycie pozycji dominującej
− Pozycja dominująca - wyjaśnienie terminu
„odnośny rynek”
− „NaduŜycie” pozycji dominującej:
− naduŜycie „eksploatacyjne”
− naduŜycie antykonkurencyjne
Inne przepisy antymonopolowe o charakterze
antykartelowym
Ogólna charakterystyka orzecznictwa kartelowego
Nadzór nad koncentracją przedsiębiorców
− Regulacje do 1989
− Procedury notyfikacyjne
Postępowanie przed organami ochrony konkurencji w UE
− Rada
− Komisja
− Trybunał
− Inne
Działania Komisji Europejskiej w zakresie prawa
antymonopolowego
− Dochodzenie w sektorach gospodarki
− Informacje od krajów członkowskich
− Uprawnienia do Ŝądania informacji od przedsiębiorstw
− Uprawnienia do prowadzenia badań
Postępowanie przed Komisją i jej kompetencje
− Zgłoszenia i notyfikacje
− Skargi
− Przedstawianie zarzutów
− Przesłuchania
− Podawanie do wiadomości publicznej
− PołoŜenie kresu naruszeniom
− Kary i grzywny:
− kary doraźne
− okresowe kary pienięŜne
− kary główne
− warunki oraz przesłanki wymiaru kar i grzywien
− zmiana osobowości prawnej
Podsumowanie
2
1
1
1
1
1
1
1
1
13. Literatura podstawowa
S. Dudzik, Współpraca państw członkowskich instytucji wspólnotowych w sprawach pomocy państwa dla
przedsiębiorstw. Zagadnienia podstawowe, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2004, nr 1.
M. Sudoł, Relacja między prawem konkurencji w UE a prawem konkurencji państw członkowskich - stan
obecny i projekty zmian, Przegląd Prawa Europejskiego, nr 1/2003, s. 21 i n.
A. Cieśliński, Wspólnotowe prawo gospodarcze .Warszawa 2005.
J. Olszewski, Nadzór nad koncentracją przedsiębiorców, jako prewencyjna forma ochrony konkurencji Rzeszów
2004.
14.
Literatura uzupełniająca
V. Korach, An Introductory Guide to EC Competition Law and Practice, London 2007.
I. Wiszniewska, Dostosowanie prawa antymonopolowego do europejskiego, Studia Prawnicze 1997, z. 1-4.
T. M. J. Mollers, A. Heinemann, The Enforcment of Competition Law in Europe, Cambridge University
Press 2007.
15. Nazwisko osoby prowadzącej zajęcia:
- wykład: prof. nadzw. dr hab. Jan Olszewski