Język polski

KONKURS Z JĘZYKA POLSKIEGO
DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM
WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO
W ROKU SZKOLNYM 2014/2015 - ETAP WOJEWÓDZKI
14 lutego 2015
MODEL ODPOWIEDZI ZE SCHEMATEM PUNKTOWANIA
Nr
zadania
Przykładowe odpowiedzi
Punktacja
Zasady przydzielania punktów
TEKST ŹRÓDŁOWY NR 1
Np.:
kolory pastelowe, barwy jasne, nasycone bielą; róże, błękity, biele,
1. 1 żółcie.
. Funkcja: wywołanie pozytywnych odczuć, podkreślenie, że muzyka
fascynuje dziewczęta.
2.
Np.:
- spojrzenia dziewcząt są skierowane na nuty, gdyż muzyka
wyzwala w nich podobną ciekawość
- mają pogodny wyraz twarzy, są zarumienione, co wyraża wspólną
fascynację muzyką
- są blisko siebie, jedna siedzi przy pianinie, druga stoi
w swobodnej pozie, opiera ręce o brzeg pianina i o oparcie fotela
- pastelowe barwy obrazu emanują ciepłem, podkreślają pozytywne
przeżycia dziewcząt
- światło, które pada z lewej strony i na wprost postaci,
rozświetlając najbardziej rękaw sukni siedzącej osoby, podkreśla, że
dziewczynki łączy uczucie bliskości duchowej
0-2
Przyznaje się:
1 punkt – za określenie
kolorów.
1 punkt – za trafne określenie
funkcji kolorów.
0-2
Przyznaje się:
1 punkt - za każde trafne
wymienienie elementu wraz
ze wskazaniem, że element ten
przemawia za tezą: bohaterki
obrazu są przyjaciółkami.
Stanowisko 1. i argument, np.:
Tak, zachęca, gdyż obraz promieniuje radością dziewcząt, które
łączy fascynacja muzyką. Wspólne zainteresowania to dobry sposób
na zawiązywanie przyjaźni.
3.
0-2
Stanowisko 1. i argument, np.:
Nie zachęca, gdyż obraz jest tylko dziełem sztuki do podziwiania.
Przyjaźnie zawiązuje się, gdy osoby wzajemnie odczuwają do siebie
sympatię i dobrze się znają.
Przyznaje się:
1 punkt – za trafny argument
potwierdzający, że obraz
zachęca do zawiązywania
przyjaźni.
1 punkt – za trafny argument
potwierdzający, że obraz nie
może zachęcać do
zawiązywania przyjaźni.
TEKST ŹRÓDŁOWY NR 2
4.
Termin: aforyzm, maksyma, sentencja, złota myśl, „skrzydlate
słowa” lub cytat
Znaczenie, np.:
- wyraża ogólną prawdę moralną, filozoficzną czy psychologiczną,
- zawiera przesłanie
- zawiera mądrość życiową
Cechy językowo-stylistyczne, np.:
- zwięzłe sformułowanie,
- zwykle sformułowanie jednozdaniowe
- sformułowanie błyskotliwe
- sformułowanie wyraziste i dobitne
- wskazanie konkretnych środków językowo-stylistycznych
- wskazanie mowy niezależnej
0-4
Przyznaje się:
1 punkt - za podanie
właściwego terminu (aforyzm,
maksyma, sentencja lub złota
myśl).
1 punkt – za objaśnienie
podanego terminu.
1 punkt – za wskazanie jednej
cechy językowo – stylistycznej
sposobu sformułowania myśli
nazwanych właściwym
terminem
lub
1
Ignacy Krasicki Lis i osioł, bajka
Adam Mickiewicz Przyjaciele, bajka
5.
6.
7.
8.
Np.:
Przyjaźń sprzyja dojrzewaniu do odpowiedzialności za drugą osobę.
Przyjaźń nie jest przykrym i nieszczerym związkiem osób.
Np.:
Kontrast. Swoją myśl oparł na kontraście, zestawiając dwa
sprzeczne sądy, aby uwypuklić, że o trwanie przyjaźni muszą dbać
obie osoby.
lub
Antyteza. Swoją myśl oparł na antytezie, czyli zestawił dwa
sprzeczne sądy: 1) wiele lat szukamy przyjaciela,
2) w ciągu chwili go tracimy. Z myśli Leca wynika pouczenie,
że przyjaźń należy pielęgnować.
lub
Paradoks. Myśl jest zbudowana na zasadzie paradoksu, gdyż myśl
jest sprzeczna wewnętrznie (wiele lat – chwila, to ostry kontrast),
ale wyraża prawdę, że przyjaźń nie jest dana na zawsze.
Np.: krótko i wyraziście
Podstawa słowotwórcza
lapidarni-
9.
0-1
0-2
Przyznaje się:
1 punkt – za każdą trafną myśl.
0-2
Przyznaje się:
1 punkt – za właściwe
nazwanie zabiegu
stylistycznego (kontrast,
antyteza lub paradoks).
1 punkt – za objaśnienie trafnie
wskazanego zabiegu
stylistycznego.
0-1
Formant
-e
2 punkty – za wskazanie dwóch
cech językowo - stylistycznych
sposobu sformułowania myśli
nazwanych właściwym
terminem.
Przyznaje się:
1 punkt – za wskazanie tytułu
i gatunku.
0-1
Przyznaje się:
1 punkt – poprawne objaśnienie
znaczenia wskazanego pojęcia.
Przyznaje się:
1 punkt – za poprawne
wskazanie podstawy
słowotwórczej i formantu.
TEKST ŹRÓDŁOWY NR 3
Np.:
10.
rozmowy na tematy nawet błahe
telefoniczne wieczorne pozdrowienia
rozmowy na temat wspólnych zainteresowań
rozmowy o kształtowaniu charakterów poprzez wzajemne
oddziaływanie
0-1
11.
1P, 2P, 3F, 4P, 5F, 6P, 7P, 8F
0-3
12.
Fragment 1., np.:
Zdania wykrzyknikowe wyrażają silne emocje oddanych przyjaciół
Rudego. Podkreślają wolę odbicia Rudego, przekonanie, że tak
trzeba postąpić oraz są wyrazem nadziei na powodzenie akcji.
Fragment 2., np.:
Zdania wykrzyknikowe wyrażają radość z odbicia z rąk
gestapowców przyjaciela, satysfakcję, że akcja okazała się
sukcesem.
0-2
Przyznaje się:
1 punkt – za dwa trafne
przykłady.
Przyznaje się:
1 punkt – za 6 poprawnych
odpowiedzi.
2 punkty – za 7 poprawnych
odpowiedzi.
3 punkty – za 8 poprawnych
odpowiedzi.
Przyznaje się:
1 punkt – za trafne określenie
funkcji zadań
wykrzyknikowych
występujących w jednym
fragmencie.
2 punkty – za trafne określenie
funkcji zdań wykrzyknikowych
2
w obydwu fragmentach.
13.
14.
15.
Funkcje czasu teraźniejszego w narracji zamiast czasu przeszłego,
np.: Czas teraźniejszy w narracji:
przenosi wydarzenia z przeszłości do teraźniejszości
ożywia opisywaną akcję, czyni ją bardziej dynamiczną
czytelnik przeżywa złudzenie, że jest świadkiem zdarzeń
czytelnik silniej przeżywa przedstawiane wydarzenia
Epitafium, np.: Powieść została napisana ku czci poległych
harcerzy walczących z okupantem. Wysławia ich heroiczne męstwo
i braterstwo.
Testament, np.: Powieść zawiera przesłanie, by młodzież polska
była wierna ojczyźnie w warunkach zagrożenia i by wolność ceniła
w warunkach pokoju.
Bohaterowie powieści realizowali testament romantycznego poety
Juliusza Słowackiego i tę samą wolę walki o wolność ojczyzny
przekazują potomnym.
Np.:
Dwa pierwsze wydania Kamieni na szaniec Aleksandra
Kamińskiego wyzwalały wolę walki z okupantem hitlerowskim i
umacniały wiarę w zwycięstwo.
0-2
Przyznaje się:
1 punkt – za właściwie
określoną funkcję czasu
teraźniejszego.
2 punkty – za dwie właściwie
określone funkcje czasu
teraźniejszego.
0-2
Przyznaje się:
1 punkt – za poprawne
uzasadnienie, że Kamienie na
szaniec są epitafium.
1 punkt – za poprawne
uzasadnienie, że Kamienie na
szaniec są testamentem.
0-1
Przyznaje się:
1 punkt – za uwzględnienie w
odpowiedzi kontekstu
historycznego i spełnienie
kryterium poprawności
gramatycznej.
TEKST ŹRÓDŁOWY NR 4
16.
D
0-1
Przyznaje się:
1 punkt – za poprawną
odpowiedź.
17.
A
0-1
Przyznaje się:
1 punkt– za poprawną
odpowiedź.
18.
Mów do przyjaciela poprawną polszczyzną, unikaj skrótów
myślowych i sformułowań niegrzecznych.
Słuchaj przyjaciela uważnie, ponieważ także oczekujesz od
niego uważnego wysłuchania.
Traktuj przyjaciela podmiotowo, umożliwiając mu
wypowiedzenie swoich racji.
Rozmawiaj z przyjacielem szczerze i życzliwie oraz unikaj
podniesionego głosu.
0-2
Przyznaje się:
1 punkt – za sformułowanie
jednej rady mającej postać
zdania złożonego.
2 punkty – za sformułowanie
dwóch trafnych rad mających
postać zdań złożonych.
PRACA PISEMNA (0-13)
Nr
zadania
Zasady przydzielania punktów
19.
- praca odnosi się do problemu sformułowanego w temacie
- przedstawia stanowisko autora
- zawiera pogłębioną argumentację na podstawie dwóch
wyjątkowo trafnie dobranych utworów literackich, dowolnego
pozaliterackiego tekstu kultury, jak również własne refleksje na
Punktacja
Komentarz
Cechy uwzględnione na skali:
6 punkty
1. Zgodność z tematem –
– odniesienie do problemu
sformułowanego w temacie.
3
temat znaczenia przyjaźni w życiu autora rozprawki
- zachowuje logikę wywodu podkreśloną segmentacją tekstu
- pracę wyróżnia dojrzałość zaprezentowanych sądów
wywiedzionych z interpretacji przywołanych tekstów kultury
- praca świadczy o wysokiej kulturze humanistycznej autora
- praca odnosi się do problemu sformułowanego w temacie
- przedstawia stanowisko autora
- zawiera pogłębioną argumentację na podstawie dwóch
wyjątkowo trafnie dobranych utworów literackich, dowolnego
pozaliterackiego tekstu kultury, jak również własne refleksje na
temat znaczenia przyjaźni w życiu autora rozprawki
- zachowuje logikę wywodu podkreśloną segmentacją tekstu
- pracę wyróżnia dojrzałość zaprezentowanych sądów
wywiedzionych z interpretacji przywołanych tekstów kultury
praca odnosi się do problemu sformułowanego w temacie
- przedstawia stanowisko autora
- zawiera argumentację na podstawie dwóch trafnie dobranych
utworów literackich, dowolnego pozaliterackiego tekstu
kultury, jak również własne refleksje na temat znaczenia
przyjaźni w życiu autora rozprawki
- zachowuje logikę wywodu podkreśloną segmentacją tekstu
- pracę wyróżnia dojrzałość zaprezentowanych sądów
wywiedzionych z interpretacji przywołanych tekstów kultury
- praca odnosi się do problemu sformułowanego w temacie
- przedstawia stanowisko autora
- zawiera argumentację na podstawie dwóch trafnie dobranych
utworów literackich, dowolnego pozaliterackiego tekstu
kultury, jak również własne refleksje na temat znaczenia
przyjaźni w życiu autora rozprawki (dopuszczalne opuszczenie
jednego elementu)
- zachowuje logikę wywodu podkreśloną segmentacją tekstu
- praca odnosi się do problemu sformułowanego w temacie
- przedstawia stanowisko autora
- zawiera argumentację na podstawie dwóch trafnie dobranych
utworów , jak również własne refleksje na temat znaczenia
przyjaźni w życiu autora rozprawki (dopuszczalne użycie form
1. os. liczby mnogiej)
- w przeważającej części zachowuje logikę wywodu
- praca jest luźno związana z problemem sformułowanym w
temacie
- przedstawia stanowisko autora
- zawiera argumentację na podstawie dwóch utworów
literackich, ale nie ma subiektywnego odniesienia
- praca nie odnosi się do problemu sformułowanego w temacie
5
punktów
2. Stanowisko autora wobec
problemu.
3. Argumentacja na podstawie
dwóch trafnie utworów, jak
również refleksje nad wpływem
literackich obrazów
pozytywnych cech człowieka.
4. Logika wywodu (błąd
rzeczowy zakłócający logikę
wywodu powoduje obniżenie
oceny o jeden poziom).
4 punkty
3 punkty
2 punkty
1 punkt
0
punktów
2. Segmentacja tekstu
zachowany logiczny tok rozważań, segmentacja konsekwentna
i celowa
1 punkt
brak uporządkowania logicznego, segmentacja przypadkowa lub
brak segmentacji
0
punktów
3. Styl
4
styl konsekwentny i funkcjonalny (dostosowany do formy
wypowiedzi)
1 punkt
styl niekonsekwentny lub niedostosowany do formy wypowiedzi
0
punktów
4. Język
poprawność składniowa, leksykalna, frazeologiczna, fleksyjna i
stylistyczna
4 punkty
poprawność składniowa, leksykalna, frazeologiczna, fleksyjna i
stylistyczna; dopuszczalne nieliczne usterki
3 punkty
dopuszczalne nieliczne i nierażące błędy składniowe,
leksykalne, frazeologiczne, fleksyjne lub stylistyczne
2 punkty
liczne nierażące błędy składniowe lub leksykalne, lub
frazeologiczne, lub fleksyjne, lub stylistyczne
1 punkt
liczne rażące błędy składniowe, leksykalne, frazeologiczne,
fleksyjne lub stylistyczne
0
punktów
Poprawność ortograficzna i interpunkcyjna
1 punkt
6.
W poleceniu 19. nie przyznaje się punktów, jeśli praca nie odnosi się do problemu sformułowanego w temacie.
SUMA
45
5