Średniowiecze [476r.

Średniowiecze [476r. - 1453r.]
Średniowiecze [476r. - 1453r.]:
 wczesne (V-X w.),
 dojrzałe (XI-XIII w.),
 schyłkowe/jesień średniowiecza (XIV-XV w.)
Uniwersalizm średniowiecza - jednolitość kultury i języka w średniowieczu.
Sztuki wyzwolone: trivium (gramatyka, retoryka, dialektyka) oraz quadrivium (arytmetyka,
geometria, astronomia, muzyka). Najczęściej na uniwersytetach można było studiować:
sztuki wyzwolone, prawo, medycynę, teologię.
teocentryzm - filozofia stawiająca Boga w centrum zainteresowań ludzkich
św. Augustyn:
 nawiązał do filozofii Platona,
 dzielił świat na dwie sfery: materialną i duchową; człowiek jest duszą
uwięzioną w ciele,
 wszystko co istnieje powstało dzięki miłości Boga,
 miłość to uniwersalna siła, która sprawia, że wszystko dąży do Boga,
 poznajemy przez miłość i intuicję oraz objawienie od Boga,
 wszystko co stworzył Bóg jest dobre, zło nie istnieje - jest nicością; człowiek
jest wolny więc zło wynika z ludzkiej wolności,
scholastyka - filozofia, która podporządkowała wiedzę zasadom religijnym (to co jest
sprzeczne nie istnieje); najwyższym autorytetem jest Biblia; nie bada się problemów,
szuka się rozwiązań w księgach
św. Tomasz:
 nawiązał do filozofii Arystotelesa,
 wszystko składa się z materii i formy; ciało to część materialna, dusza zaś
jest jego formą,
 poznajemy przez rozum lub wiarę, nie wykluczają się one nawzajem,
 wszystko co istnieje jest uporządkowane hierarchicznie,
Średniowieczne pieśni:
 pieśni pasyjne,
 pieśni wielkanocne,
 kolędy,
 pieśni maryjne (kult był bardzo silny).
apokryfy - teksty uzupełniające opowieści biblijne zachowujące pozory autentyczności
hagiografia - opowieści o świętych, legendy
Wzorce osobowe średniowiecza: święty/asceta, władca, rycerz.
romanse rycerskie - opowieści o rycerzach (Arturze i rycerzach Okrągłego Stołu), w
których dokonują oni bohaterskich czynów równocześnie kochając miłością silniejszą od
śmierci, najczęściej pozamałżeńską
św. Franciszek - przełamał ideał ascezy; głosił, że wszystko co stworzył Bóg, jest piękne i
godne miłości
Motyw śmierci: w średniowieczu panowała fascynacja śmiercią, która przejawiała się
wszędzie, np. danse macabre.