Co możemy powiedzieć o wynikach w drobiarstwie w 2014 r. (dane

OID (281) 2/2015
Co możemy powiedzieć o wynikach
w drobiarstwie w 2014 r. (dane wstępne)
i prognozie na 2015 r.
Wstępne dane wskazują, że drobiarstwo w minionym roku umocniło swoją pozycję na rynku
mięsnym w porównaniu z innymi gatunkami mięsa zarówno pod względem wielkości produkcji, poziomu spożycia oraz eksportu.
Ocenia się, że produkcja mięsa drobiowego wraz z podrobami wzrosła w 2014 r. w porównaniu
do 2013 r. o ok. 7% i wyniesie ok. 2,0 mln ton (za 11 m-cy ubr. produkcja wyniosła 1806 tys. ton
tj. dyn. 106,7%). Podobnie wysoka dynamika wystąpiła w eksporcie mięsa drobiowego w porównaniu do 2013 r. - choć nie był on również zły - i wyniosła za 10 m-cy 2014 r. 125%. W wielkości bezwzględnej eksport wyniósł 627 tys. ton, znów dynamika importu wyniosła 90% (35,8 tys.
ton), spożycie mięsa drobiowego wyniosło ok. 27,0 - 27,5 kg na mieszkańca rocznie. Jest to jedyny gatunek mięsa, gdzie wzrosło spożycie.
Tak wysoki eksport (ok. 30% globalnej produkcji mięsa drobiowego) jest następstwem konkretnych czynników, przede wszsytkim wysokiej jakości naszego mięsa drobiowego, co wynika
przede wszystkim z odpowiedniego żywienia ptaków (bez antybiotyków i hormonów wzrostu);
zapewnienia ptakom właściwego dobrostanu, a także oferowanej ceny tuszki w stosunku do średniej ceny w UE-jest ona tańsza ok. 30%. Sprawia to, że eksportujemy na rynki Unii Europejskiej
ok. 80% produktów drobiowych, znów na rynki krajów trzecich - za okres 9 m-cy 2014 r. wyeksportowaliśmy 103 tys. ton, przy eksporcie całej UE na te rynki 1041 tys. ton. Należy także dodać,
że śladowy eksport mięsa drobiowego na rynek rosyjski (ok. 1,5% masy) nie spowodował perturbacji z tytułu wprowadzenia przez Rosję embarga na produkty rolno-spożywcze.
Chciałbym jeszcze zaznaczyć, że tendencja wzrostowa produkcji mięsa drobiowego, wielkości jego
spożycia oraz rosnącego eksportu utrzymuje się przez cały okres mijających 10 lat. Jeśli w 2004 r.
wyniosła ona 916 tys. ton to za 2014 r. będzie to ok. 2 mln ton. Podobnie wysoka dynamika wystąpiła w eksporcie.
Dość korzystna koniunktura dla drobiarstwa w minionym roku wynika z wielu czynników, a w
szczególności jego wartości odżywczej, przystępnej ceny mięsa drobiowego na krajowym rynku,
dość korzystnie kształtującej się ceny pasz przemysłowych, z uwagi na ceny zbóż, a te w kosztach
produkcji żywca drobiowego wynoszą ok. 60-70%, oraz dokonujący się postęp genetyczny w drobiu (o czym nie wolno nam zapominać).
Korzystna na ogół koniunktura dla drobiarstwa nie oznacza, że nie borykało się ono z niektórymi problemami wpływającymi na jego efektywność. A oto one:
• w dalszym ciągu nie było zgody Unii Europejskiej na cofnięcie wprowadzonego 12 lat temu
zakazu stosowania do pasz dla drobiu i trzody chlewnej mączek mięsno-kostnych, choć ustały przyczyny wprowadzenia tego zakazu; mączki stanowią źródło najtańszego białka paszowego i to tańszego w stosunku do śruty sojowej; w bilansie białka paszowego mączki pokrywały ok. 15% jego potrzeb;
• obowiązujący zakaz ubojów rytualnych zwierząt sprawił, że ok. 60 tys. ton mięsa drobiowego pochodzącego z tego uboju nie trafiło na rynki krajów muzułmańskich - najbardziej roz52
OID (281) 2/2015
wojowe i przyszłościowe; czas pokaże jaki będzie ekonomiczny skutek uznania przez Trybunał Konstytucyjny niekonstytucyjności tego zakazu (wyrok w tej sprawie z dnia 10 grudnia
2014 r.);
• przyszłościowo patrząc na pełne pokrycie potrzeb białka paszowego do produkcji pasz przemysłowych w szczególności dla drobiu, a także trzody chlewnej i młodego bydła mlecznego,
nie możemy pomijać w tym względzie ustanowionego przez Sejm zapisu w ustawie o paszach
zakazu stosowania w żywieniu zwierząt pasz genetycznie zmodyfikowanych, który ma obowiązywać od dnia 1 stycznia 2017 r.; szkodliwość tego zapisu wynika z tego, że wstrzymany
zostałby eksport śruty sojowej GMO, a ta w obrotach pokrywa 90% potrzeb; sprawiłoby to, że
produkcja drobiarska spadła by o ok. 40%, a produkcja pasz przemysłowych o ok. 2/3; trzeba
uczynić wszystko, aby przepis ten w ustawie o paszach został uchylony.
W aktywizacji eksportu mięsa drobiowego i wzrostu jego spożycia istotną rolę odgrywa jego promocja zarówno na rynkach krajowych, jak i zagranicznych. Celowi temu służą przede wszystkim środki finansowe Funduszu Promocji Mięsa Drobiowego. Na ten cel wydatkowano w 2014 r.
ok. 3,9 mln złotych.
Stojąc u progu 2015 r. nie ma jakiś zasadniczych uwarunkowań, które wpłynęły by na obniżenie
dynamiki produkcji mięsa drobiowego, eksportu oraz jego spożycia. Polska - poza Holandią należy do najbardziej rozwiniętych krajów w UE pod względem dynamiki produkcji mięsa drobiowego we wspólnocie europejskiej. W obu też tych krajach jest najwyższy poziom samowystarczalności w produkcji drobiu spośród krajów Unii Europejskiej.
Wg danych FAO światowa produkcja drobiu na przełomie lat 2013-2022 wzrośnie o ok. 19%. U nas
ten wskaźnik wzrostu - wg prognoz - będzie wyższy. Dane bowiem wskazują, że wzrost produkcji drobiu w UE jest głównie „napędzany” przez 4 kraje: Polskę, Holandię, Niemcy i Hiszpanię.
Prognozy wskazują, że produkcja drobiu w Unii Europejskiej w 2014 r. może wynieść ok. 13,04
mln ton, co oznacza wzrost o 2% w skali roku, kiedy u nas wzrost ten może wynieść około 8%,
znów prognozy dla UE wskazują, że w 2015 r. wzrost ten wyniesie w sakli roku 0,7%. Na tym samym poziomie prognozuje się w UE do 2024 r. średnie tempo wzrostu produkcji drobiu. W świecie zakłada się, że produkcja drobiu w 2014 r. wyniesie 107,6 mln ton - co oznacza wzrost o 1% r/r.
Wg prognoz IERiGŻ PIB produkcja mięsa drobiowego w I-wszej połowie 2015 r. może się zwiększyć u nas o 6-7% w porównaniu do I półrocza 2014 r. i wyniesie 1110 tys. ton, znów eksport może
się zwiększyć o 10%.
Wg danych FAO udział krajów Unii Europejskiej w światowej produkcji mięsa drobiowego będzie w 2022 r. wynosił 10% wobec 12% w 2013 r.
Tendencji wzrostowej produkcji drobiu w 2015 r. w Polsce będą sprzyjać dobre plony zbiorów zbóż
2014/2015r. Wg danych GUS zbiory zbóż w Polsce w 2014 r.(łącznie z kukurydzą, gryką i prosem)
wyniosły 31,8 mln ton tj, o 3,3 mln ton powyżej poziomu z 2013 r. sprawia to odpowiedni spadek
cen zboża w skupie w porównaniu do poprzednich lat.
Dla Unii Europejskiej konkurentem w obrotach mięsem drobiowym mogą się stać: Ukraina i Rosja, gdzie wg prognoz FAO produkcja wzrastać będzie w latach 2013 - 2022 r. w dwucyfrowym
tempie (prognoza nie uwzględnia jednak wpływu na poziom produkcji konfliktu Ukraina-Rosja
i jego konsekwencji). Przy czym Rosja odnotowała w sezonie 2014/2015 rekordowe zbiory zbóż
sięgające 104 mln ton.
54
AKTUALNOŚCI
Szczególnej uwagi w prognozowaniu sytuacji w produkcji drobiarskiej wymaga przestrzeganie regół sanitarnych i prewencyjnych z uwagi na występujące w Europie ogniska ptasiej grypy w Niemczech, Holandii i Wielkiej Brytanio. Ostrożności nigdy nie za wiele.
Wreszcie - będąc przy światowych rynkach drobiu - należy także mieć na uwadze, że koszty produkcji drobiu u producentów w Europie są o 1/3 wyższe niż w Brazylii, Tajlandii i USA. Unia Europejska w światowym rankingu producentów kurczaków zajmuje 4 miejsce po Chinach, Brazylii i Stanach Zjednoczonych Ameryki. Unia Europejska jest też 3-cim największym konsumentem
drobiu.
Odnosząc się bardzo fragmentarycznie do sytuacji w jajach spożywczych to najpilniejszym zadaniem pozostaje odbudowa poziomu ich spożycia. Bowiem spożycie to spadło wg informacji IERiGŻPIB z 202 sztuk na osobę rocznie w 2010 r. do 140 sztuk w 2012 r. W 2013 r. wzrosło - wg tej
samej informacji - do 142 szt. tj; o 5,6% do 2012 r. Przyczyna tego spadku rozpoczęła się po wprowadzeniu ulepszonych klatek dla kur niosek z dniem 1.01.2012 r. Producentów ratował przede
wszystkim wysoki eksport jaj spożywczych, który w 2013 r. wyniósł 3,9 mld sztuk przy łącznym
ich eksporcie 4 mld sztuk. Oznacza to, że udział krajowego eksportu w krajowej produkcji wyniósł 43%. Produkcja ta wyniosła w 2013 r. 10041 mln sztuk, co oznacza wzrost w porównaniu
do 2012 r. o 5,3%. Zakłada się, że w 2015 r. produkcja wyniesie 506 tys. ton.
Antoni Rączka
Wiceprezes Zarządu
Krajowej Rady Drobiarstwa
Izby Gospodarczej
Nowy Sącz, styczeń 2015 r.
55