Strony od Srodek_Paleo2-DRUK-2

Wprowadzenie
Tematyka odżywiania i stosowania różnych diet dla sportowców obecna
jest na rynku w postaci różnych wydawnictw od ponad 100 lat. Oczywiście w tym czasie koncepcje i stosunek do tematu bardzo się zmieniały. Na
przykład w 1945 roku trener Willie Honeman dawał swoim zawodnikom
biorącym udział w wyścigach kolarskich takie rady:
Dieta, posiłki sportowca to bardzo ważne zagadnienia i trzeba im
poświęcać dużo uwagi. Podstawowa zasada jest prosta: jedz wszystko,
na co masz ochotę, upewnij się jedynie, że twoje pożywienie jest świeże
i dobrej jakości. Staraj się nie jeść za dużo potraw mącznych – chleba,
ziemniaków, ciast i ciastek itp. Jedz dużo warzyw – świeżych i gotowanych.
Willie Honeman, American Bicyclist, 1945
A teraz porównajmy to z poradami, których udzielają kolarzom współcześni
specjaliści:
W diecie niezbędna jest odpowiednia ilość węglowodanów, bo pokrywa
zwiększone zapotrzebowanie organizmu w czasie treningu. Można je
uzupełnić, jedząc więcej niż zwykle makaronu, ziemniaków lub pieczywa, jednak większość sportowców woli skoncentrowane napoje węglowodanowe. Produkty takie jak Ultra Fuel, Exceed High-Carbohydrate
9
Dieta dla aktywnych. Paleodieta
Source czy Gatorlode dostarczają organizmowi zwiększonych dawek
węglowodanów bez konieczności spożywania ich w jedzeniu.
dr Edmund Burke i dr Jacqueline Berning,
Training Nutrition, 1996
Porównanie tych dwóch tekstów zobrazuje zmianę sposobu myślenia trenerów, sportowców i naukowców, która została zapoczątkowana w latach
70 XX wieku. Dziś przeważa opinia, że sportowcy powinni stosować dietę
bogatą w węglowodany, nawet gdyby łączyło się to ze zwiększeniem ilości
różnego rodzaju suplementów i odżywek kosztem normalnego jedzenia.
Odejście od pokarmów „świeżych i dobrej jakości” – zwłaszcza owoców,
warzyw i białka zwierzęcego – jest coraz powszechniejsze w świecie sportów wyczynowych. Taka zmiana diety pomaga zgromadzić duże zapasy
glikogenu, który jest pożądany szczególnie podczas różnego rodzaju prób
wytrzymałościowych. Jednak sportowcy często zapominają, że potrzebne
są także są inne składniki pokarmowe. Spożywanie głównie węglowodanów (zwłaszcza sztucznych) pomaga osiągnąć lepszy wynik w konkretnych
zawodach, ale na dłuższą metę jest szkodliwe – ma fatalny wpływ na
zdrowie, utrudnia odzyskiwanie sił i formy po wysiłku, a w konsekwencji
dalszy trening.
W książce Dieta dla aktywnych udowadniamy, że ta moda musi się zmienić, że optymalny model żywienia sportowców jest porównywalny z dietą
naszych przodków, którzy stosowali ją przez wieki, począwszy od paleolitu.
Porównując to, co proponują współcześni specjaliści sportowcom, z paleodietą, ta ostatnia zawiera nieco więcej białka oraz tłuszczu i odrobinę
mniej węglowodanów. Ale najistotniejsze różnice to:
• wykorzystanie rytmu trawienia węglowodanów i białek, a zwłaszcza
aminokwasów o rozgałęzionych łańcuchach,
• dobór pokarmów do treningu pod kątem ładunku glikemicznego,
• wykorzystanie wpływu naszej diety na krew i inne płyny fizjologiczne,
• zmiany sposobu odżywiania się w zależności od fazy treningu (przed,
w trakcie, po).
Oznacza to, że jeśli zastosujesz proponowaną przez nas paleodietę, nie tylko
osiągniesz lepsze wyniki, ale także szybciej odzyskasz siły po intensywnym
10
Wprowadzenie
wysiłku. Obserwowaliśmy ten efekt u bardzo wielu sportowców na przestrzeni ostatnich 15 lat.
Nie jest to szybko działająca dieta odchudzająca, choć wielu sportowcom
udało się dzięki niej spalić trochę zapasów tłuszczu. Paleodieta to raczej
długoterminowa strategia obliczona na poprawę wyników i zdrowia.
Poprawa wyników, to zrozumiałe, ale poprawa zdrowia? Niestety, nie
wszyscy mają świadomość, że zdrowie wielu sportowców, mimo ich siły,
szybkości i wytrzymałości, pozostawia wiele do życzenia. Sprawność fizyczna
i zdrowie nie zawsze idą w parze.
Duża objętość treningu, trwającego często ponad dwie godziny dziennie, sieje spustoszenie w ludzkim ciele, szczególnie w układzie odpornościowym, jeśli nie jest połączony z odpowiednim odżywianiem po zakończeniu
wysiłku. Długotrwałe stosowanie diety opartej na węglowodanach (zwłaszcza gdy węglowodany pochodzą głównie z jednego źródła – ziaren) sprawia,
że organizmy wielu sportowców są pozbawione wystarczającej ilości białek
i mikroelementów. Paleodieta rozwiązuje ten problem.
Mimo że badania potwierdzają wartość naszej diety, a jej skutki zostały
już sprawdzone przez sportowców, wciąż jeszcze wielu naukowców i sportowców nie ma zaufania do dań przygotowywanych według przepisów naszych prehistorycznych przodków. Każdy pozytywny głos dotyczący paleodiety natychmiast prowokuje przytaczanie argumentów przeciwko temu
sposobowi żywienia. Oczywiście – zdrowy sceptycyzm jest cenny. Zatem aby
czytelnicy tej książki mieli całościowy obraz sytuacji, chcemy teraz przedstawić najczęściej spotykane argumenty przeciwko proponowanemu przez
nas systemowi odżywiania.
Najpopularniejsze kontrargumenty
Najczęściej powtarzane, intuicyjne argumenty przeciwko stosowaniu paleodiety opierają się na twierdzeniu, że członkowie społeczności łowiecko-zbierackich nie żyli dostatecznie długo, żeby zapadać na choroby serca,
nowotwory i inne chroniczne dolegliwości. Trudno więc stwierdzić, czy byli
faktycznie zdrowsi i sprawniejsi niż ludzie współcześni.
Jeśli chodzi o pierwsze stwierdzenie, to… jest ono absolutnie słuszne.
Faktycznie średnia długość życia ludzi w okresie paleolitu była dosyć krótka
11