M.Moskalewicz_spis_tresci

Spis treści
podziękowania ......................................................................................
wykaz skrótów .....................................................................................
wprowadzenie .......................................................................................
11
15
17
rozdział 1. totalitaryzm i koniec historii .................................
Historyk nieprofesjonalny: recepcja Korzeni totalitaryzmu ......
Fragmenty przeszłości totalitaryzmu: antysemityzm ..................
Fragmenty przeszłości totalitaryzmu: imperializm .....................
Elementy totalitaryzmu: ciągłość i nieciągłość ............................
Totalitaryzm i terror: Friedrich–Brzeziński i Monteskiusz.........
Totalna dominacja i nagie życie .....................................................
Animal laborans i redukcja człowieczeństwa ...............................
Koniec historii i rozstęp w czasie: ponowoczesność ...................
29
29
37
43
49
53
60
62
70
rozdział 2. filozofia historii i myślenie historyczne .............
Aporie znaczenia ..............................................................................
Spekulatywność historiografii ........................................................
Kondycja historyczna i nowa metafizyka .....................................
W poszukiwaniu sensu: myślenie a psychika, świadomość
i poznanie ..........................................................................................
Myślenie i czasowość: czas hermeneutyczny i struktura
aktywności umysłu ..........................................................................
79
79
81
86
rozdział 3. nauka i ideologia ...........................................................
Ideologia totalitarna a ideały wyjaśniania: Hempel, Topolski,
Popper ................................................................................................
Homo faber i wytwarzanie świata historycznego: działanie
celowo-racjonalne ............................................................................
Kontemplacja, poznanie i alienacja ...............................................
Wytwarzanie prawdy dziejów: Popper i Koselleck ......................
Totalitaryzm, masy i logiczność .....................................................
Nauki społeczne a problem utylitaryzmu: wyjaśnianie jako
usprawiedliwianie ............................................................................
93
100
111
111
118
123
128
131
133
8
SP I S T R E Ś C I
Elementy totalitaryzmu: krystalizacja i przyczynowość
figuratywna .......................................................................................
139
rozdział 4. polityczność dziejów ...................................................
Działanie, język, tożsamość: Arystoteles i Heidegger .................
Wolność woli a wolność polityczna ...............................................
Działanie jako absolutny początek: św. Augustyn, Duns Szkot
i Kant .................................................................................................
Idea genialności a działanie polityczne: Kant ..............................
Działanie jako byt estetyczny: Kant, Portmann, Gadamer .........
Publiczna przestrzeń komunikacji ................................................
Podmiotowość publiczna i władza: Heidegger i Habermas .......
Działanie myślenia: Sokrates i Kant ..............................................
Pierwotny czas myślenia i działania: rozstęp w czasie ................
Opowieść życia i doktryna kontyngencji: Duns Szkot ................
Nieprzewidywalność, bezcelowość i nieodwracalność dziejów
Postęp i dzieje upadku: hierarchia wymiarów czasu ...................
147
147
153
rozdział 5. historyk jako sędzia .....................................................
Wewnętrzne konflikty umysłu: antagonizm myślenia i woli .....
Przyszłość, której chcemy, a przyszłość autentyczna ..................
Sąd nad przeszłością a sąd polityczny ...........................................
Refleksyjny sąd estetyczny i poznanie historyczne ......................
Momenty sądów smaku ..................................................................
Antagonizm między aktorem a widzem: spektakl dziejów .........
Część i całość: interpretacyjna funkcja wyobraźni ......................
Sensus communis jako zmysł historyczny: intersubiektywność
sądów .................................................................................................
Hierarchia genialności i smaku: celowość bez celu .....................
Krytyka teleologii a refleksja nad przeszłością .............................
207
207
212
215
222
227
233
238
rozdział 6. opowieść fragmentaryczna .......................................
Urzeczowienie i przemoc przedstawiania: opowieść fikcyjna ...
Genealogia Zachodu i odkupienie przypadkowości ...................
Opowieść jako odkupienie i zniewolenie: aporia znaczenia ......
Zwrot narratywistyczny: Danto, Mink, White .............................
Ironiczność Korzeni totalitaryzmu .................................................
Odgrywanie przeszłości: Collingwood i Benjamin .....................
Opowieść jako działanie polityczne ..............................................
Reprezentacja i zastępowanie przeszłości: Ankersmit ................
273
273
282
290
300
310
313
321
326
157
164
171
175
178
182
187
192
195
198
247
257
265
SP I S T R E Ś C I
9
Tożsamość narracyjna między tradycją a rewolucją: Ricoeur ...
Paradoks Odyseusza: niemożliwość spełnienia ...........................
Opowieść jako sądzenie i przebaczenie ........................................
330
334
340
zakończenie ...........................................................................................
nota bibliograficzna .........................................................................
bibliografia ...........................................................................................
summary ..................................................................................................
indeks rzeczowy ...................................................................................
indeks osobowy .....................................................................................
345
349
351
365
369
373