gornik 12.indd

PORADY PRAWNE
Kiedy faktycznie nabędę prawo
do emerytury?
W przyszłym roku ukończę wiek 60 lat.
Posiadam staż okresów składkowych i nieskładkowych ponad 39 lat w tym 19 lat
3miesiące i 12 dni pracy górniczej w tym
100 dni L- 4.
Na kopalni twierdzą, że mam już
uprawnienia do emerytury, jednak ZUS
już trzeci raz odmawia mi prawa do
świadczenia emerytalnego.
Proszę o wyjaśnienie mojej sytuacji?
K. A.- Katowice
Z decyzji ZUS z dnia 21 maja 2009
r. wynika, że Pana uprawnienia ustalono w oparciu o postanowienia art. 184,
bowiem posiadany staż pracy górniczej wynosi tylko 19 lat 3 miesiące i 12
dni, a więc nie spełnia Pan wymaganych warunków niezbędnych do nabycia
prawa do emerytury górniczej. Zgodnie
z w/w postanowieniami art. 184 ustawy
z dnia 17 grudnia 1998r o emeryturach
i rentach z FUS :
„Ubezpieczonym urodzonym po dniu
31 grudnia 1948r przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu
wejścia w życie ustawy osiągnęli:
1) okres zatrudnienia w szczególnych
warunkach lub szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla
kobiet i 65 lat dla mężczyzn,
2) okres składkowy i nieskładkowy,
o którym mowa w art. 27
W Pańskim przypadku w/w przepis
należy rozpatrywać w związku z postanowieniami art.39 omawianej ustawy.
Z postanowień tych wynika, że osoba
która nie posiada prawa do emerytury
górniczej, a posiada co najmniej 5 lat
pracy górniczej wykonywanej pod ziemią
stale i w pełnym wymiarze czasu pracy,
może skorzystać z obniżenia wieku emerytalnego, który dla mężczyzn wynosi 65
lat o 6 miesięcy za każdy rok pracy górniczej wykonywanej pod ziemią stale i w
pełnym wymiarze czasu pracy. Należy
podkreślić, że na dzień 01.01.1999r tj.
na dzień wejścia w życie ustawy posiadał Pan ponad 25 letni staż okresów
składkowych i nieskładkowych, jednak
na ten dzień posiadał Pan tylko 4 lata
8 miesięcy i 12 dni pracy górniczej wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym
strona 10
wymiarze czasu pracy, reszta to praca
górnicza wykonywana częściowo pod
ziemią i częściowo na powierzchni.
W świetle powyższego należy stwierdzić, iż w Pana przypadku decyzja ZUS
odmawiająca przyznania prawa do emerytury na podstawie postanowień art.
184 jest zgodna z obowiązującymi przepisami. Analizując Pana przebieg pracy
informujemy, że posiadany przez Pana
staż okresów składkowych i nieskładkowych oraz staż pracy górniczej pozwoli
Panu ubiegać się o prawo do emerytury pomostowej na podstawie postanowień art. 11 ustawy z dna 19 grudnia
2008 r. o emeryturach pomostowych
(Dz. U.nr.237, poz.1656).
Emerytura pomostowa na podstawie
art.11 przysługuje górnikowi, który osiągnął wiek co najmniej 60 lat i posiada
co najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, w tym co najmniej 15 lat pracy górniczej, o której
mowa w art. 50c ustawy o emeryturach
i rentach z FUS. Wymagany wiek 60 lat
ukończył Pan w grudniu w przyszłym
roku i wtedy będzie Pan mógł ubiegać
się o przyznanie prawa do emerytury
pomostowej, która będzie przysługiwać
Panu do czasu ukończenia wieku 65 lat
i wtedy to ZUS z urzędu przyzna Panu
prawo do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Bumelka czy urlop na żądanie ?
W moim zakładzie kierownictwo
wymaga, że urlop na żądanie musi być
wcześniej uzgodniony. Zgłosiłem w poniedziałek wniosek o urlop i z tego powodu
mam obecnie kłopoty. Pracę w tym dniu
rozpoczynałem o godz. 12:30 i kilkakrotnie dzwoniłem do biura, jednak nikt nie
odbierał telefonu, ostatni telefon wykonałem o godz.11:30. Gdy przyszedłem
do pracy w następnym dniu okazało się,
że mam bumelkę.
Z.B.- Chorzów
Z pisma Pana wynika, że chciał Pan
zgłosić wniosek, jednak nikt nie odebrał
tego telefonu.
Zgodnie z postanowieniami art. 167 2
„Pracodawca jest obowiązany udzielić na
żądanie pracownika i w terminie przez
niego wskazanym nie więcej niż 4 dni
urlopu w każdym roku kalendarzowym.
Pracownik zgłasza żądanie udzielenia
urlopu najpóźniej w dniu rozpoczęcia
urlopu.” Z w/w postanowień wynika,
że pracodawca powinien udzielić pracownikowi urlopu na jego żądanie, tzn.
wniosek taki musi dotrzeć do pracodawcy, a w opisanym przypadku, jak sam
Pan stwierdza nikt nie odebrał telefonu,
co oznacza, że nie zgłosił Pan żądania
pracodawcy. W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 15.11.2006r sygn. akt. IPK
128/06, (opublikowanym w OSN z roku
2007, nr. 23-24, poz.346) Sąd Najwyższy
uznał, że wniosek o udzielenie urlopu
na żądanie (art.1672 Kp) powinien być
zgłoszony najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu, jednak do chwili przewidywanego rozpoczęcia pracy przez
pracownika według obowiązującego
go rozkładu czasu pracy. Regulamin
pracy albo przyjęta u pracodawcy praktyka zawodowa (zwyczaj) mogą przewidywać późniejsze zgłoszenie wniosku
o udzielenie urlopu „na żądanie”. Z powyższego wynika, że żądanie udzielenia omawianego urlopu może być zgłoszone przez pracowników w dowolnej formie np. na piśmie, telefonicznie,
faksem, e-mailem. Pracodawca w zasadzie ma obowiązek udzielenia tego
urlopu, może odmówić np. gdyby nieobecność pracownika zaszkodziła interesom firmy. Przypadki odmowy bez należytego uzasadnienia są wykroczeniami
przeciwko prawom pracownika, za które
pracodawca może zostać ukarany karą
grzywny. Z pisma Pana wynika że rozpoczął Pan urlop na żądanie bez zgłoszenia tego faktu pracodawcy, bowiem
chciał Pan zgłosić chęć skorzystania
z takiego urlopu jednak nikt nie odebrał
telefonu więc, żądanie Pana nie dotarło
do pracodawcy, tym samym pracodawca nie udzielił tego urlopu.
Tym samym należy uznać Pana nieobecność w pracy, jako nieobecność nieusprawiedliwioną, bowiem powinien Pan
zgłosić swoje żądanie w sposób przyjęty
w zakładzie tak, by zgłoszenie to mogło
dotrzeć do pracodawcy przed rozpoczęciem dniówki.
Jak wyegzekwować należne dni wolne
na poszukiwanie pracy?
W związku z nieterminową wypłatą
wynagrodzeń za pracę złożyłam prośbę
do pracodawcy o rozwiązanie stosunku
pracy. W zakładzie pracowałam ponad 2
lata i słyszałam, że w takim przypadku
powinnam dostać dni wolne na poszukiwanie pracy. Gdy zwróciłam się o należne
mi dni wolne pracodawca stwierdził, że
mnie te dni nie przysługują.
Proszę o informację jak wyegzekwować
należne dni wolne na poszukiwanie pracy?
J.K.- Bytom
Zgodnie z postanowieniami art. 37
Kodeksu Pracy : „W okresie co najmniej dwutygodniowego wypowiedzenia umowy o pracę dokonanego przez
pracodawcę pracownikowi przysługuje
zwolnienie na poszukiwanie pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.
Wymiar zwolnienia wynosi:
1) 2 dni robocze – w okresie dwutygodniowego i jednomiesięcznego wypowiedzenia,
2) 3 dni robocze – w okresie trzymiesięcznego wypowiedzenia także
w przypadku jego skrócenia na podstawie art361§1.
Z powyższego wynika, że w tym przypadku pracodawca ma rację, gdyż dni
wolne na poszukiwanie pracy przysługują tylko w przypadku wypowiedzenia
dokonanego przez pracodawcę, a przecież Pani stwierdza, że sama złożyła
prośbę o rozwiązanie stosunku pracy.
Czy będę mógł skorzystać z uprawnień
do emerytury po ukończeniu wieku 55 lat?
W decyzji ZUS ustalającej mój kapitał
początkowy ustalono, że na dzień
31.12.1998r posiadałem staż pracy w wymiarze 22 lat 4 miesięcy tj. 268 miesięcy
okresów składkowych .
Oto przebieg zatrudnienia na podstawie świadectwa pracy w warunkach szczególnych:
1) 30.07.1976r – 31.08.1987r mechanik zatrudniony wyłącznie w kanałach
2) 01.09.1987r – 30.09.1998r kierowca samochodu ciężar. o dopuszcz. ciężarze pow. 3,5 t
3) 01.10.1998r – 30.06. 1999r konserwator maszyn i urządzeń przer. mech.
węgla
4) 01.07.1999r do nadal konserwator maszyn i urządzeń przer. mech. węgla
Decyzji ZUS nie ujęto okresu od
01.09.1973r do 21.06.1976r gdzie
byłem zatrudniony w Zakładach Dolomitowych jako uczeń ZSZ dla pracujących. Zaświadczenie to wystawiono mi
dopiero w 2010rena podstawie Świadectwa pracy z dnia08.07.1976r i dowodu
osobistego nr.ABY 994009.
M.O.- Piekary Śląskie
Na podstawie powyższego należy
stwierdzić, że faktyczny Pana staż pracy
na dzień 31,12.1998 r. wynosił 25 lat
2 miesiące 21 dni. Naszym zdaniem
okres zatrudnienia w Zakładach Dolomitowych jako uczeń pozwala na zaliczenie go do stażu pracy. Z posiadanej dokumentacji wynika, że zaświadczenie o zatrudnieniu w okresie od 01
września 1973 r. do dnia 21 czerwca
1976 r. zostało wydane przez Górnicze Zakłady Dolomitowe w dniu
22.12.2010r, a więc ZUS nie posiadał tego dokumentu ustalając przebieg zatrudnienia wymagany do ustalenia kapitału początkowego. Radzimy
Panu wystąpić do ZUS–u z wnioskiem
o zweryfikowanie decyzji w zakresie
kapitału początkowego. Uznanie tego
okresu pozwoli Panu ubiegać się o prawo
do emerytury na podstawie postanowień art.184, bowiem udowodnił Pan
na dzień 01.01.1999 r. ponad 25 lat
okresów składkowych i nieskładkowych, w tym ponad 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ten staż pracy
pozwoli Panu ubiegać się o prawo do
emerytury po ukończeniu wieku 60
lat. Niestety Pan nie może ubiegać się
o prawo do emerytury po ukończeniu
wieku 55 lat, gdyż nie udowodnił Pan
na dzień 01.01.1999 r. co najmniej 20
lat pracy na stanowisku konserwatora
maszyn i urządzeń przeróbki mechanicznej węgla.
Porad udziela: Józef Solich