A – 34. Niedz. Jezusa Króla Wszechświata Mt 25,31
Transkrypt
A – 34. Niedz. Jezusa Króla Wszechświata Mt 25,31
A – 34. Niedz. Jezusa Króla WszechĞwiata Mt 25,31-46 Oto Ja sam bĊdĊ szukaá moich owiec i bĊdĊ miaá o nie pieczĊ. Ja sam bĊdĊ pasá moje owce i Ja sam bĊdĊ je ukáadaá na legowisko z I czyt. Ez 34,11-12.15-17 Kontekst: zakoĔczenie V mowy JX w Ew. Mt – mowa eschatologiczna (ostateczna faza królestwa) – królestwo chwalebne i peáne mocy Kontekst poprzedzający: koniec Ğwiata i paruzja, opisy wydarzeĔ i znaków eschatologicznych, wezwanie do czujnoĞci (24,45-25,30) Zasadnicza postawa to wiernoĞü (24,45;25,14-30) i czuwanie (24,42;25,13) a obecnie takĪe postawa czynnej miáoĞci biednych i potrzebujących (25,35-43) oraz zapowiedĨ chwaáy i triumfu Kontekst nastĊpujący: opis mĊki, Ğmierci i zmartwychwstania JX Opis sądu jest wyrazem troski JX o przygotowanie siĊ czáowieka do wejĞcia do królestwa… w. 31 sceneria: - apokaliptyczna – zasiadanie na tronie i sąd - teofania (są zjawiska choü Bóg jest niewidzialny) – tu widzialny * Syn Czáowieczy ΙϡϲΖȱ ΘΓІȱ ΦΑΌΕЏΔΓΙ – JX najczĊĞciej tak siebie okreĞla. W Ewangelii to okreĞlenie pojawia siĊ w 3 kontekstach: 1. poniĪenia, mĊki i Ğmierci Mk 10,45; Mt 17,22 2. eschatologii Mk 14,62; Mt 26,64n 3. jako sĊdzia Ğwiata Mk 13,27; Mt 25,31 Dn 7,13 aramejskie bar enasz – ma objąü panowanie chwaáĊ i wáadzĊ królewską ĺ uĪycie tego tytuáu w odniesieniu do JX sugeruje Jego funkcjĊ eschatologiczną * chwaáa ΈϱΒ΅ – utoĪsamiana z boskim obliczem, czyli z osobą Boga i Jego objawieniem siĊ Wj 33,18.20 hebr. kabod – coĞ waĪkiego, waĪnego – Bóg przygniata swą wielkoĞcią i oĞlepia swym Ğwiatáem ĺ chwaáa czyli bóstwo – obecna równieĪ w JX (J 17,5 otocz Mnie chwaáą…) ĺ towarzystwo anioáów - nie po to, by sądziü jak w opisach apokaliptycznych – tu stanowią orszak w. 32-33 zgromadzenie narodów i oddzielenie sąd – typowy element Īydowskich oczekiwaĔ eschatologicznych (IĪ 2,4; Mi 4,3) * wszystkie narody ΔΣΑΘ΅ȱΘΤȱσΌΑ – „wszystkie” to: 1. 2. 3. 4. 5. ĺ 1. caáa ludzkoĞü tylko chrzeĞcijanie wszyscy niechrzeĞcijanie i nie-Īydzi wszyscy niechrzeĞcijanie poganie poniewaĪ JX przyszedá zbawiü wszystkich ludzi, bez wyjątku ĺ idzie o caáą ludzkoĞü * zgromadzą siĊ ΗΙΑ΅ΛΌφΗΓΑΘ΅ (str. bierna czasu przyszáego) ĺ „zostaną zgromadzone” ĺ myĞl: Ten, który gromadzi jest sprawcą i to Jego inicjatywa (J 11,52) Sąd polega na gromadzeniu póĨniej na rozdzieleniu jednych od drugich – obraz pasterza - prawa strona jest uprzywilejowana w ceremoniale dworskim zarezerwowana dla sprawiedliwych, dla najwyĪszych godnoĞcią. W Biblii jest to miejsce czci i szacunku (Ps 110,1; Dn 7,55) oraz obraz siáy i panowania (Wj 15,6) - owce i kozáy pasáy siĊ razem na noc zaĞ byáy oddzielane – kozáy potrzebowaáy ciepáego pomieszczenia ale to owce byáy bardziej cenione w pogaĔskich sennikach owce kojarzono z pomyĞlnymi wydarzeniami, kozáy z nieszczĊĞciem ĺ oddzielenie jest juĪ ogáoszeniem wyroku, sąd juĪ zostaá dokonany mimo, Īe zainteresowani nie wypowiedzieli siĊ jeszcze ĺ oddzielenie – patrz: zboĪe i kąkol (Mt 13,24-30), ryb (13,47-50) – tu wychodzi toĪsamoĞü czáowieka w. 34 * król – Syn Czáowieczy jako król wykonuje wolĊ Ojca (termin król odnosi siĊ raczej do Boga) ĺ idzie o jeszcze wiĊksze podkreĞlenie wielkoĞci sĊdziego Ğwiata (dotąd wielkoĞü zostaáa wyraĪona przez „tron chwaáy” w. 1) * báogosáawieni ΉЁΏΓ·ΐνΑΓȱ Ȭ báogosáawieĔstwo to synonim Īycia w szczĊĞciu i bliskiej obecnoĞci Boga ĺ dzieje narodu Izraelskiego to dzieje báogosáawieĔstwa, które Bóg przyrzeká Abrahamowi Rdz 12,3 - królestwo jest przygotowane przez Ojca juĪ od początku historii ludzkoĞci ĺ forma bierna czasownika oznacza, Īe to Bóg báogosáawi ĺ czy decyzja Stwórcy dot. osób (wybranie, predestynacja) czy ustanawianie królestwa? dotyczy ustanowienia królestwa bowiem kaĪdy wchodzi do niego na miarĊ swej osobistej odpowiedzialnoĞci w. 35-36 uzasadnienie wyroku báogosáawieni otrzymają królestwo, poniewaĪ Ğwiadczyli miáosierdzie lista uczynków obejmuje 6 sytuacji potrzeb i niedostatków – nie idzie tu o jaámuĪnĊ, idzie o dzieáa miáosierdzia ĺ pomoc, która wymaga zaangaĪowania caáej osoby. Symboliczna iloĞü uczynków obejmuje 3 grupy: 1. udzielenie pokarmu i napoju 2. ofiarowanie schronienia podróĪnym i odzienia nagim 3. odwiedzenia chorych i uwiĊzionych - liczba 6 – symbolika niedopeánienia – peánia to liczba 7 – tzn. Īe dopisaü moĪna wszystko kaĪdy czáowiek moĪe dopisaü swój… JX nagradza konkretne czyny, jak obiecaá juĪ w Kazaniu na górze (Mt 5,16) ĺ nie są to jakieĞ nadzwyczajne i heroiczne czyny lecz zwyczajne i proste ĺ mówiące o moĪliwoĞciach kaĪdego, czynnoĞci proste. To one wáaĞnie okazują siĊ waĪne dla Królestwa niebieskiego – stają siĊ motywacją wyroku ĺ w Īydowskiej etyce są to tradycyjne uczynki sprawiedliwoĞci, a troska o ubogich, goĞcinnoĞü wzglĊdem obcych i odwiedzenie chorych byáy podstawą Īydowskiej poboĪnoĞci ĺ jak siĊ okazuje są to podstawowe wymogi wszystkich religii w. 37-39 zdumienie obdarowanych ! ludzie ci nie wiedzą o dobrych czynach dokonanych dla króla… * sprawiedliwi ΈϟΎ΅Γ – u Mt to ci, którzy wiernie realizują w swym Īyciu zbawcze zamysáy Boga i wypeániają wszelkie prawa Boga ĺ tradycyjne starotestamentalne uczynki nie mówiáy o odwiedzaniu wiĊĨniów – jest to prawdopodobnie oznaka sytuacji, w jakiej znajdowali siĊ chrzeĞcijanie, szczególnie misjonarze. WiĊĨniowie potrzebowali opieki, utrzymania. ! znaczenie uczynków jest objawione w ostatniej godzinie – Kazanie na Górze: A Ojciec twój, który widzi w ukryciu, odda tobie (6,4b.6b.18b) - czy rzeczywiĞcie ludzie nie mieli ĞwiadomoĞci, Īe czyny dokonują dla JX? niekoniecznie… wĊdrowni misjonarze mieli ĞwiadomoĞü kogo reprezentują Mt 10,40-42 i o tym mówili wyraĨnie… - sformuáowanie jest wiĊc zabiegiem literackim podprowadzającym pod oĞwiadczenie identyfikacji JX z najmniejszymi braümi (w. 40) * sprawiedliwi pytają trzykrotnie: kiedy widzieliĞmy CiĊ… - stopieĔ najwyĪszy odnoszący siĊ do wszystkich czynów sprawiedliwych, do wszystkich potrzeb JX, które nie wiedząc zaspokoili