praca domowa z języka obcego

PRACA DOMOWA Z JĘZYKA OBCEGO
I. Zasady zadawania pracy domowej
Uczniowie wykonują w domu róŜne zadania z zakresu większości przedmiotów szkolnych.
Nie ulega wątpliwości, Ŝe obecnie obowiązki przeciętnego ucznia związane z pracą
domową są zbyt duŜe, a konieczność realizacji nadmiernych zadań poza szkołą stanowi fakt
niesprzyjający. Ujemną stroną pracy domowej jest to, Ŝe wielu uczniów posiada zaległości
w zakresie niektórych przedmiotów, co praktycznie często uniemoŜliwia samodzielne
wykonanie zadania domowego. Dotyczy to równieŜ języków obcych.
Zarówno przeciąŜenie ucznia, jak jego obiektywne trudności w realizacji zadań domowych
muszą być przez nauczyciela jakoś kompensowane i uwzględniane. Istnieją cztery
podstawowe zasady zadawania pracy domowej:
1) Nauczyciel musi mieć pewność, Ŝe uczeń będzie dysponował w danym dniu
odpowiednim wymiarem czasu na jej wykonanie, bez naruszenia czasowych norm
higieny pracy.
2) Uczący powinien mieć pewność, Ŝe wszyscy uczniowie będą w stanie samodzielnie
wykonać zadanie lub, Ŝe uczniom wykazującym zaległości pomogą określone osoby,
np. lepsi uczniowie, rodzice, znajomi itp.
3) Do zadania domowego uczniowie powinni być przygotowani w czasie lekcji tak, aby
mogli je sprawnie wykonać w domu i w ten sposób utrwalić jeszcze lepiej materiał
językowy przerabiany na lekcji.
4) Nieumiejętność wykonania zadania domowego daje na ogół tylko jeden skutek,
uczniowie przepisują je od siebie nawzajem, pogłębiając tym samym systematycznie
swoje niedociągnięcia z zakresu danego przedmiotu. Tak więc zadanie domowe nie
powinno odbiegać nie tylko od tematu lekcji ale i od stosowanej formy ćwiczeń na
lekcji.
Dzięki zadaniom domowym rozwijają się u uczniów i utrwalają nawyki językowe
w zakresie wszystkich czterech sprawności językowych, jakkolwiek w zróŜnicowanym
stopniu, w zaleŜności od tematu i zakresu zadania.
II. Rodzaje prac domowych
Zasadnicza trudność w redagowaniu i ustalaniu zadań domowych wiąŜe się z tym, Ŝe
w nauczaniu języka obcego chodzi przede wszystkim o ćwiczenia ustne, o rozwijanie
nawyków oraz ich utrwalanie, wymagają co najmniej dwóch osób ćwiczących
z załoŜeniem, Ŝe jedna osoba zna język i moŜe pokierować ćwiczeniem. Trudność tę moŜna
przezwycięŜyć tylko częściowo, w ten sposób, Ŝe nasi uczniowie wykonują ustne zadania
domowe
z
języka
niemieckiego
co
najmniej
w
zespołach
dwuosobowych.
Zastanawiając się nad rodzajem zadań domowych z języka obcego, nauczyciel powinien
mieć na względzie przede wszystkim ćwiczenia ustne. Ćwiczenia takie powinno się
zadawać wówczas, jeśli mamy pewność, Ŝe będą one realizowane w grupie uczniowskiej
według ustalonego podziału i planu.
Na najniŜszym poziome nauczania zadanie takie moŜe polegać na zadawaniu pytań
i udzielaniu odpowiedzi do określonego tekstu, tematu czy ilustracji z załoŜeniem, Ŝe kaŜdy
spośród ćwiczących będzie pytał i odpowiadał. Na stopniu bardziej zaawansowanym
zadanie takie moŜe stanowić ułoŜenie dialogu podobnego do dialogu opracowanego
w szkole, z załoŜeniem, Ŝe uczniowie otrzymują opisy sytuacji do ćwiczonych dialogów
oraz niezbędny materiał językowy. Pozostałe rodzaje zadań domowych, to róŜne prace
pisemne i ćwiczenia w czytaniu lub zadania polegające na przeczytaniu tekstu o określonej
objętości.
Do pisemnych zadań domowych naleŜą:
– polskie zdania do przetłumaczenia na język niemiecki,
– pytania, na które uczniowie mają odpowiedzieć pisemnie,
– plany fabularne, które mają być przez uczniów rozwinięte pisemnie w postaci
opowiadania lub streszczenia.
Wybór zadań pisemnych jest dość bogaty i nauczyciel nie powinien się ograniczać
w pisemnych zadaniach domowych wyłącznie do ćwiczeń podręcznikowych. Pisemne
zadania domowe, redagowane samodzielnie przez nauczyciela, mają te zaletę, Ŝe nauczyciel
moŜe i powinien w nich zamieścić materiał dobrze utrwalony na lekcji oraz moŜe z nich
wyeliminować ten materiał w zakresie którego uczniowie popełniliby błędy. W praktyce
nauczania stosuje się jeszcze jeden rodzaj zadania domowego, polegającego na ułoŜeniu
kilku zdań z nowymi wyrazami. Zadanie takie jest dopuszczalne pod następującymi
warunkami:
– uczniowie powinni układać zdania z zachowaniem określonej przećwiczonej
konstrukcji składniowej, wypełnionej określonymi, objaśnionymi i utrwalonymi
jednostkami leksykalnymi,
– naleŜy
ściśle
określić
liczbę
zdań
oraz
sposób
i
zakres
ich
rozwinięcia.
Przy zadawaniu domowych ćwiczeń dotyczących czytania naleŜy przede wszystkim
przestrzegać zasady, aby czytanie takie było naleŜycie przygotowane na lekcji, abyśmy
mieli pełną gwarancję, Ŝe czytając w domu uczeń nie utrwali błędnej artykulacji, błędnego
akcentu, rytmu i intonacji. Dlatego fragmenty tekstu zadawane do domu nie powinny być
długie. Uczniowie powinni w domu przeczytać tekst w zwolnionym tempie a dopiero potem
przejść do kilkakrotnego cichego czytania. NaleŜy rozgraniczyć pomiędzy zadaniami
polegającymi na przeczytaniu przez ucznia tekstu w dłuŜszym terminie, czy tez na następną
lekcję od zadań dotyczących nauki czytania . Zadanie to musi być dokładnie sprecyzowane.
Uczniowie powinni wiedzieć, Ŝe zadanie polega na przeczytaniu tekstu ze zrozumieniem,
a nie na nauce czytania. Czytanie jako zadanie domowe powinno wynosić około 50%
wszystkich zadań domowych.
Opracowała: Katarzyna Borowska
Bibliografia:
J. Flisiak: Wstęp do współczesnych teorii lingwistycznych, Warszawa 1989r.
J. Rusiecki: O nauczaniu języków obcych, Warszawa 1984r.
M. Szlauch: Język i językoznawstwo, Warszawa 1990r.
A. Wierzbicka: O języku dla wszystkich, Warszawa 1990r.