Pobierz opis

Znaczenie ekspresji selenobiałek w mezenchymalnych komórkach macierzystych
pochodzących z tkanki tłuszczowej.
Przedmiotem badań są mezenchymalne komórki macierzyste (MSC) pochodzące
z tkanki tłuszczowej, która ma pochodzenie mezodermalne i zawiera heterogenną populację
komórek zrębu a dodatkowym jej atutem jest dostępność i obfitość, odgrywa znaczącą rolę
przechowując energię dla potrzeb organizmu a także pełni rolę immunomodulującą poprzez
wydzielanie licznych adipokin. W ostatnich latach ciągnie rośnie liczba poznawanych
adipokin dlatego istnieje konieczność dalszych badań w kierunku ich znaczenia.
W pracy będę badała znaczeniu ekspresji
selenobiałek w MSC pochodzących z tkanki
tłuszczowej. Badania będą prowadzone na grupie pacjentów z prawidłowym BMI, z nadwagą
i otyłością.
Ekspresja genu to udostępnienie informacji zakodowanych w DNA. W celu utworzenia
endogennego białka. Składają się na nią procesy transkrypcji i translacji, dzięki którym w
komórce pojawiają się odpowiedniej ilości określonych cząsteczek RNA i białek. To jaki
będzie poziom ekspresji genu w danej tkance uzależnione jest od czynników genetycznych i
środowiskowych. Żywienie jest kluczowym czynnikiem środowiskowym wpływającym na
rozwój i działanie organizmu. Składniki pokarmowe są cząsteczkami chemicznymi, które
uruchomiają w organizmie wiele procesów biochemicznych, są „sygnałami”, które odebrane
przez komórkę wywołują jej odpowiedź przejawiającą się m. in. jako zmiana aktywności
metabolicznej enzymów lub jako zmiana ekspresji pewnych genów.
Selen to jeden z pierwiastków życia, jego obecność jest niezbędna dla prawidłowego
funkcjonowania organizmu człowieka. Różnorakie funkcje, które spełnia selen wewnątrz
ustroju ssaków, wiążą się głównie z występowaniem selenobiałek - białek zawierających Se w
postaci aminokwasu selenocysteiny, odgrywających rolę w wielu procesach fizjologicznych.
Do tej pory zostało rozpoznanych około 35 selenobiałek obecnych w organizmach żywych,
jednakże tylko w przypadku 11 z nich opisano działanie i rolę pełnioną w organizmie
człowieka. Ponadto składniki pożywienia (np. selen) mogą mieć wpływ pośredni jak i
bezpośredni
na
funkcjonowanie
genów,
szlaków
metabolicznych
i
sygnałowych.
Udowodniono, że substancje biologicznie aktywne zawarte w diecie mogą wpływać na
aktywność czynników transkrypcyjnych oraz enzymów, które modyfikują strukturę
chromatyny lub są odpowiedzialne za naprawę uszkodzeń DNA. Poznanie wpływu selenu na
przemiany metaboliczne i homeostazę organizmu oraz identyfikacja mechanizmów w jaki
sposób selen i inne bioaktywne składniki wpływają na stan zdrowia przy uwzględnieniu
polimorfizmów pojedynczego nukleotydu (SNP) i alleli odpowiedzialanych za zróżnicowane
odpowiedzi lub reakcje organizmów
pozwoli zrozumieć relacje między genetycznymi
predyspozycjami do tzw. chorób cywilizacyjnych takich jak choroby nowotworowe,
metaboliczne i choroby układu krążenia.
Wykrywanie SNP wcześniej wyselekcjonowanych genów związanych z selonoproteinami
umożliwi wyodrębnienie genotypów u których istnieje większe ryzyko występowania
nowotworów i otyłości. U osób których genotyp predysponuje do obniżonej zawartości selenu
w konsekwencji nowotworów i otyłości będzie możliwe projektowanie odżywiania
spersonalizowanego oraz żywności funkcjonalnej, która pozwoli korzystnie zmieniać
ekspresje genów, gdzie ilość przyjmowanych składników odżywczych jest zoptymalizowana
w oparciu o indywidualny profil genetyczny tak, aby ograniczyć ryzyko wystąpienia chorób
oraz/lub ulepszyć ogólną efektywność diety.
Seryjność i powtarzalność badań skorelowana z obrazem klinicznym pozwoli sformułować
normy
żywieniowe
zapotrzebowania
na
selen
oraz
stworzenie
szybkich
testów
przesiewowych a co za tym idzie szybszą diagnozę i zmniejszenie kosztów badań
Wyniki badań w sposób praktyczny umożliwią projektowanie ogólnopolskich programów
profilaktycznych a w przyszłości żywności funkcjonalnej czy suplementów pod kątem
profilu genetycznego.