scenariusz - Święty Filmu Warty

SCENARIUSZ
Stanowi zapis tego, co widać i słychać w filmie. To film na papierze-scena po scenie-wszystko co
jest ważne.
1.
Co jest twoim pomysłem i co tematem…
Pomysł to odpowiedź na pytanie co i jak opowiadamy.
Temat to odpowiedź na pytanie o czym tak naprawdę jest nasza opowieść i dlaczego w ogóle warto
ją opowiadać.
2.
Scenariusz jest strukturą. Trzy podstawowe części scenariusza (trzy akty): ekspozycja, rozwinięcie i
zakończenie.
- Ekspozycja- jest niezwykle ważnym elementem scenariusza (a zatem i filmu). To jest ta jego
część, która musi zainteresować widza, przyciągnąć jego uwagę i uruchomić mechanizm
wybiegania przez niego myślą w przód, w przewidywaniu możliwych linii rozwoju wypadkówwidz - nie wciągnięty w akcję - po dziesięciu minutach zaczyna się nudzić.
Ekspozycja zatem to ten fragment scenariusza/filmu, w którym scenarzysta musi pokazać nam
głównego bohatera, wprowadzić widza w świat filmu, w nastrój i — co najważniejsze —
przedstawićgłównego bohatera. Widz musi go polubić.
Ekspozycjakończy się tzw. pierwszym punktem zwrotnym (wydarzenie kluczowe dla przebiegu
akcji).
Scenariusz/Film powinienod czasu do czasu zawierać też tzw. punkty kulminacyjne.
- Główny bohater- Główny bohater musi się zmieniać. Musi być inny na początku i na końcu
filmu. Musi coś zrozumieć, musi się czegoś nauczyć — a widz razem z nim.główny bohater musi
być człowiekiem z krwi i kości. Musi mieć swoją przeszłość, wspomnienia, dzieciństwo, musi mieć
swoją teraźniejszość, coś co robi najlepiej, coś co lubi, coś czego nienawidzi. Musi mieć przyjaciół
i wrogów, musi mieć swoje przyzwyczajenia, pragnienia, marzenia.
Główny bohater musi mieć jakąś cechę wyróżniającą go z tłumu. Musi czegoś chcieć.Cały czas
niech będzie zmuszony do dokonywania trudnych wyborów.Główny bohater musi mieć coś
(kogoś!), co jest dla niego najważniejsze. Główny bohater musi działać.Główny bohater musi się
zmieniać. Musi być inny na początku i na końcu filmu. Musi coś zrozumieć, musi się czegoś
nauczyć — a widz razem z nim.
- Pierwszy punkt zwrotny-uruchamiamy akcję, stawiamy przed głównym bohaterem zadanie do
wykonania, wyznaczamy (albo zmieniamy) mu cel.
- W rozwinięciu scenariusza/filmu po pierwsze śledzimy akcję, a po wtóre dowiadujemy się coraz
więcej o naszych bohaterach oraz poznajemy kolejne postaci. W drugim akcie główny bohater musi
walczyć o swoje, musi działać, musi do czegoś dążyć.
Kolejny punkt zwrotny powinien byćpo rozwinięciu, a przed zakończeniem.
- Drugi punkt zwrotny: tutaj kończą się zmagania głównego bohatera, następuje najważniejsze
przewartościowanie filmu i zaczyna się trzeci akt
- Zakończenie/finał - tutaj główny bohater kończy swą „podróż”, tutaj dowiaduje się czegoś
ważnego o sobie i o świecie, tutaj następuje wybrzmienie filmu, kończą się wszystkie wątki,
puentują się losy poszczególnych postaci… potem są już tylko napisy końcowe i muzyka.
Nie tylko film musi mieć początek, rozwinięcie i zakończenie. Musi je mieć każda sekwencja w
filmie i każda postać.
3.
Scenariusz/Film musi posiadać historię, bohatera, cel i konflikt.
Nie każde wydarzenie nadaje się do tego, by na jego podstawie stworzyć film.
W centrum każdej dramatycznej historii znajduje się konflikt. Jeśli masz już pomysł, sformułuj go
w formie: „bohater, cel, konflikt”.
Przykład: „Grzegorz (bohater) chce zostać pilotem (cel), ale musi przezwyciężyć lęk przed
lataniem, dezaprobatę rodziców i brak samolotu (konflikt)”.
Konflikt: Nie ma dobrej historii bez dobrych konfliktów. Konflikt leży u podstaw każdej
opowieści dramatycznej. Bez konfliktu nie ma dramaturgii i jest po prostu nudno. W scenariuszu
wszystko powinno być zbudowane na zasadzie konfliktu. Konflikt powinien w każdej scenie, w
każdej postaci, w każdej sytuacji. Konflikty muszą się zazębiać i potęgować. Jeśli chcemy coś
opowiedzieć dobrze — opowiadajmy poprzez konflikt (gradacja konfliktów- od tych
najmniejszych, personalnych, międzyludzkich aż do konfliktów dużych, społecznych, globalnych).
Każdy konflikt powinien być bardziej znaczący od tego, który go poprzedza.
Odpowiedz sobie na pytanie za jaką cenę twoja postać chce osiągnąć cel?
Ponieważ im więcej ma ona do stracenia w odniesieniu do „świata” z twojej opowieści, tym
większą publiczność uda ci się zainteresować zakończeniem.
4.
Należy zbudować napięcie.
Napięcie powinno mieć formę „łuku”.Akcja rozwija się do punktu kulminacyjnego, a następnie
opada, gdy konflikt, czy zagadka zostają już rozwiązane.
W ten sposób powinieneś konstruować scenariusz.
5.
Z budową scenariusza wiążą się takie pojęcia, jak ujęcie, scena i sekwencja scen.
Ujęcia składają się na scenę, która jest częścią akcji scenariusza/filmu, dziejącą się w jednym
miejscu i czasie. Jeżeli zmieni się choć jeden z tych elementów - miejsce lub czas akcji - to mamy
do czynienia z nową sceną.
Dla półtoragodzinnego filmu fabularnego przyjmuje się, iż ekspozycja zajmuje 15 min. projekcji,
rozwinięcie 60, a zakończenie również 10-15 minut.
Przy filmach krótszych lub dłuższych proporcje owe zostają zachowane, tak że np. 55 minutowy
film telewizyjny winien mieć 10 minutową ekspozycję, ok. czterdziestominutowe rozwinięcie i
jakieś 5-7 minutowe zakończenie. Przy filmach krótkich odpowiednio zachowujemy proporcje.
Przyjmuje się, że 1 strona tekstu odpowiada 1 minucie projekcji filmu.
6.
Język scenariusza
Powinien przekazywać czytelne obrazy. Powinien być obrazowy i prosty.
Scenariusz jest bowiem przekazem informacji za pomocą obrazów i przy użyciu jak najmniejszej
liczby słów.
Naucz się pokazywać, nie mówić. Nie staraj się zawierać wszystkich myśli swoich bohaterów na
papierze.
Sztuka scenopisarstwa polega na tym, żeby znaleźć sposób opisu opowieści za pomocą obrazów.
Zamiast pisać na przykład „On naprawdę bardzo ją kocha..” możesz napisać: „Gdy Anna z
przejęciem opowiadała, co ją dziś spotkało, Adam, siedząc głęboko w fotelu, ani na chwilę nie
spuszczał z niej wzroku”.
Nauka pisania za pomocą obrazów nie jest łatwa, ale konieczna. Najlepszym sposobem na
nauczenie się tej umiejętności jest czytanie scenariuszy przebojów kinowych. Zobacz w jaki sposób
scenarzyści ubierali opowieść w słowa tak, że reżyser i aktorzy mogli stworzyć obraz, który
oglądasz na ekranie.
7.
Wykonaj szkic scenariusza i nadaj mu strukturę trzechaktów (ekspozycja,rozwinięcie,zakończenie).
Wyznacz punkty zwrotne i budowanie napięcia, stworzysz głównego bohatera i cel, do którego ma
dążyć. Wymyślisz potężne przeciwności losu, jakie staną mu na drodze, zastanów się jak
dopasować do tego strukturę scenariusza.
Utrzymaj odpowiednie proporcje między pierwszym, drugim i trzecim aktem. Jaki jest pierwszy i
drugi punkt zwrotny? Co jest momentem kulminacyjnym? Czy konflikty robią się coraz silniejsze?
Czy twój film zawiera obrazy opowiadające historię, którą chcesz opowiedzieć?
Zastanówcie się w grupach jaki talent każdy z was posiada- czy świetnie śpiewa, czy tańczy, czy
rysuje, recytuje, może robi piękne zdjęcia itd. Wykorzystajcie swoje umiejętności w
scenariuszu/filmie. Może to być jedna rzecz , którą świetnie robisz.
Poszczególne sceny filmu zapiszcie na pojedynczych kartkach (fiszkach). I pobawcie się w
układanie ich w cały film- co ma być początkiem, co składa się na rozwinięcie, a co na
zakończenie.
Sformatuj swój scenariusz.
Pamiętaj, że kluczowym elementem jest przejrzystość tekstu, wybierz takie formatowanie, które
sprawia, że scenariusz łatwiej się czyta.
POWODZENIA!