Całe pismo do pobrania

ZWIĄZEK ZAWODOWY
PRACOWNIKÓW ZAKŁADÓW PRZERÓBKI
MECHANICZNEJ WĘGLA W POLSCE
„PRZERÓBKA”
Zarząd Zakładowej Organizacji Koordynacyjnej
Kompanii Węglowej S.A.
40-127 KATOWICE, pl. Grunwaldzki 8-10, tel. 032/2565907, fax. 032/2091112, e-mail: [email protected]
Katowice, dnia 28 lutego 2014 r.
Państwowa Inspekcja Pracy
Okręgowy Inspektor Pracy
w Katowicach
ul. Graniczna 29
40-017 Katowice
WNIOSEK O PRZEPROWADZENIE KONTROLI
Zakładowa Organizacja Koordynacyjna Związku Zawodowego Pracowników Zakładów
Przeróbki Mechanicznej Węgla w Polsce „PRZERÓBKA” Kompanii Węglowej S.A. w związku
z przekazaniem Państwowej Inspekcji Pracy w trybie art. 91 § 4 Kodeksu Pracy „Porozumienia z dnia
6 lutego 2014 r. zawartego pomiędzy Zarządem Kompanii Węglowej S.A. a organizacjami
związkowymi”, wnosi o przeprowadzenie kontroli tego „Porozumienia” w zakresie:
1. Skontrolowania, czy postanowienia Porozumienia z dnia 6 lutego 2014 r. zawarte w § 1 pkt 2,
3 i 4 dotyczące zawieszenia wypłacania dodatkowej nagrody rocznej, tzw. 14-tej pensji za lata
2014 – 2016, tylko jednej grupie zawodowej tj. administracji zawartego w trybie art. 9
Kodeksu Pracy, naruszają § 4 tego artykułu, stanowiącego o tym, że postanowienia układów
zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów
oraz statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy, naruszające zasadę
równego traktowania w zatrudnieniu, nie obowiązują.
2. Zbadania, kto jest pracownikiem grupy administracji, której stan zatrudnienia został sztucznie
określony w Porozumieniu z dnia 6 lutego 2014 r. na dzień 31 grudnia 2013 r. na poziomie
4.295 osób, ponieważ w Kompanii Węglowej S.A. nie ma żadnej dwustronnie uzgodnionej
definicji pracowników grupy administracji określonej pomiędzy pracodawcą i związkami
zawodowymi, a jedynie jest jednostronnie wprowadzona definicja „pracowników inżynieryjno –
technicznych na powierzchni” określona Zarządzeniem nr ZP/17/2013 z dnia 28 maja 2013 r.
w sprawie przyjęcia jednolitej definicji „pracowników inżynieryjno – technicznych
na powierzchni”, z którego § 2 wynika, że do grupy administracji należy zaliczyć osoby
zatrudnione na wszystkich pozostałych stanowiskach nierobotniczych na powierzchni,
które nie mieszczą się w definicji pracowników inżynieryjno – technicznych ujętych w § 1,
tego zarządzenia.
3. Stwierdzenia mocy obowiązującej § 6 Porozumienia z dnia 6 lutego 2014 r. zawieszonego
w dorozumieniu na podstawie art. 91 Kodeksu Pracy, dotyczącego zmniejszenia rocznego
wymiaru bezpłatnego węgla przysługującego emerytom, rencistom i innym uprawnionym
osobom o jedna tonę rocznie – na okres dwóch lat, bez wskazania w Porozumieniu z dnia
6 lutego 2014 r. na zawieszenie obowiązującego w tym zakresie § 10 Porozumienia z dnia
20 grudnia 2004 r.
UZASADNIENIE
Porozumienie z dnia 6 lutego 2014 r. zawarte zostało w trybie art. 9 Kodeksu Pracy pomiędzy
Zarządem Kompanii Węglowej S.A. a organizacjami związków zawodowych (kopia u pracodawcy).
Przy czym art. 9 § 4 KP, odnosi się do podustawowych źródeł prawa pracy, a więc również
do porozumień zbiorowych opartych na ustawie. Przewiduje on wyraźny zakaz naruszania zasady
równego traktowania w zatrudnieniu i obejmuje zakaz różnicowania pracowników nie tylko
ze względu na płeć, stan cywilny i rodzinny, ale również na kryteria zabronione przepisami polskiego
i wspólnotowego prawa pracy: np. wiek, niepełnosprawność, rasę, religie, narodowość, przekonania
polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną,
zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu
pracy. Sankcja nieobowiązywania porozumień normatywnych opartych na ustawie regulujących treść
stosunku pracy (określających prawa i obowiązki stron indywidualnych stosunków pracy) oznacza,
iż tracą z woli ustawodawcy charakter źródeł prawa pracy i w związku z tym nie mogą kształtować
stosunków społecznych regulowanych przepisami indywidualnego prawa pracy. Stąd zachodzi
konieczność skontrolowania, czy postanowienia Porozumienia z dnia 6 lutego 2014 r. zawarte w § 1
pkt 2,3 i 4 dotyczące zawieszenia wypłacania dodatkowej nagrody rocznej, tzw. 14-tej pensji za lata
2014 – 2016, tylko jednej grupie zawodowej tj. administracji, zdominowanej przez kobiety, naruszają
art. 9 § 4 KP, a tym samym zasadę równego traktowania w zatrudnieniu i w związku z tym nie
obowiązują. Z zasadą równego traktowania w zatrudnieniu związana jest zasada zawarta w art. 183c
KP, dotycząca równego traktowania w zakresie wynagradzania. Wynagrodzenie w rozumieniu tego
artykułu obejmuje wszelkie świadczenia pracodawcy na rzecz pracownika bez względu na ich nazwę
i formę, a tym samym roczną nagrodę, tzw. 14 – pensję. Wynagrodzenie za pracę jednakową
lub jednakowej wartości musi pozostawać równe. Natomiast w razie różnicowania wynagrodzenia
pracowników wykonujących jednakową pracę – art. 183c § 1 KP – pracodawca powinien udowodnić,
że kierował się obiektywnymi powodami, a przy powołaniu się na różne kwalifikacje i staż pracy
wykazać, że miały one znaczenie przy wykonywaniu powierzonych zadań (wyr. SN z 22.2.2007 r.,
I PK 242/06, OSNP 2008, Nr 7-8, poz. 98).
W Porozumieniu z dnia 6 lutego 2014 r. sztucznie wskazuje się liczbę 4.295 pracowników
zatrudnionych według stanu na dzień 31.12.2013 r., jako
pracowników grupy uznanych
za administrację. W Kompanii Węglowej S.A. w żadnym obowiązującym dokumencie podpisanym
przez związki zawodowe oraz pracodawcę nie jest zdefiniowana grupa pracowników administracji.
Jedynie funkcjonuje, jednostronnie wprowadzona przez pracodawcę definicja „pracowników
inżynieryjno – technicznych na powierzchni”, która wprowadzona została Zarządzeniem
nr ZP/17/2013 z dnia 28 maja 2013 r. w sprawie przyjęcia jednolitej definicji „pracowników inżynieryjno
– technicznych na powierzchni”, podpisanego jednoosobowo przez Prezesa Zarządu KW S.A.
– Joannę Strzelec – Łobodzińską (kopia u pracodawcy). Z § 2 przedmiotowego „Zarządzenia” wynika,
że do grupy administracji należy zaliczyć osoby zatrudnione na wszystkich pozostałych stanowiskach
2
nierobotniczych na powierzchni, które nie mieszczą się w definicji pracowników inżynieryjno
– technicznych ujętych w § 1, tego zarządzenia. Należy podkreślić, że w § 1 omawianego
„Zarządzenia”, wskazano, że:
„Do grupy pracowników inżynieryjno – technicznych na powierzchni Oddziałów Kompanii Węglowej
S.A. należy zaliczyć pracowników zatrudnionych na stanowiskach nierobotniczych na powierzchni,
którzy z racji wykształcenia i doświadczenia zawodowego wykonują czynności osób kierownictwa
i dozoru ruchu w kopalniach Kompanii Węglowej S.A. i Zakładzie Górniczym Robót Inwestycyjnych
na podstawie ustawy prawo geologiczne i górnicze, przepisach wykonawczych wydanych na jej
podstawie oraz Zarządzenia nr 13/2013 Prezesa Zarządu Kompanii Węglowej S.A. z dnia 17 kwietnia
2013 r.”.
W tym względzie na skutek wprowadzenia jednostronnego „Zarządzenia” – 1923 pracowników
inżynieryjno – technicznych Kompanii Węglowej S.A. zatrudnionych na stanowiskach nierobotniczych
na powierzchni sztucznie zostało z dnia na dzień uznanych za pracowników administracji według
stanu zatrudnienia na dzień 1 stycznia 2013 r. Szczegółowe dane w tym zakresie przedstawia
dokument opracowany przez Biuro Strategii Personalnej Kompanii Węglowej z dnia 10.04.2013 r.
(kopia u pracodawcy). Pracownicy Ci w przeciwieństwie do pracowników administracji, stale pracują
w systemie zmianowym, w odzieży oraz obuwiu roboczym i są wyposażeni w odpowiednie środki
ochrony indywidualnej. Wykonują swą pracę zgodnie z zakresem obowiązków (kopia u pracodawcy)
w ruchu maszyn i urządzeń zakładu przeróbczego, nadzorując kontrolę procesu produkcyjnego
i sprzedaży węgla. Posiadają oni w podległości zawodowej pracowników fizycznych, którzy
nie są objęci zawieszeniem tzw. 14 – pensji oraz biorą udział w bezpośrednim przygotowaniu
wyrobu/węgla/ do sprzedaży poprzez kontrolę procesu technologicznego i zwolnienie wyrobu
handlowego /węgla sortymentowego/ do sprzedaży włącznie w pełnym tego słowa znaczeniu zgodnie
z obowiązującymi procedurami w tym zakresie. Dlatego nigdy nie powinni być uznawani
za pracowników administracji. W tej sprawie również jest podpisane przez związki zawodowe
działające w Kompanii Węglowej S.A. „Zobowiązanie” (kopia w załączeniu), które stanowi, że:
„Z uwagi na zawarte z Zarządem Kompanii Węglowej S.A. Porozumienia z dnia 17 września 2010 r.
oraz 24 stycznia 2014 r., w których jest mowa o pracownikach „administracji” Kompanii Węglowej
S.A. niżej podpisane organizacje związkowe będące sygnatariuszami tych porozumień zbiorowych
zobowiązują się do jednoznacznego określenia, że pracownikami „administracji” nie są pracownicy
kopalń i zakładów Kompanii Węglowej S.A., którzy pracują w systemie zmianowym i lub w odzieży
oraz obuwiu roboczym i są wyposażeni w odpowiednie środki ochrony indywidualnej”.
Nawiązanie w przedmiotowym „Zobowiązaniu” do Porozumienia z dnia 17 września 2010 r.
ma szczególne znaczenie, gdyż wówczas do administracji nie byli zaliczani pracowników, którzy
do czasu wejścia w życie Zarządzenia nr ZP/172013, traktowani byli jako pracownicy inżynieryjno
– techniczni, a tym samym posiadali gwarancję zatrudnienia, o której mowa w tym Porozumieniu
w pkt 3.1. Dowodem czego jest "Zestawienie przeciętnego zatrudnienia i przeciętnego miesięcznego
wynagrodzenia w grupach zawodowych pracowników kopalń i zakładów KW S.A. za wrzesień
2010 r." (kopia pracodawcy), z którego wynika, że stan zatrudnienia pracowników inżynieryjno
– technicznych na powierzchni wynosił w całej Kompanii Węglowej S.A. – 3003 osób, natomiast stan
zatrudnienia pracowników administracyjnych – 2127 osób. Ponadto należy podnieść, że na str. 5 i 6
Zarządzenia nr ZP/13/2013 z dnia 17 kwietnia 2013 r. (kopia u pracodawcy) zapisane jest,
iż za osoby wykonujące czynności wyższego dozoru ruch są osoby nie wymienione w pkt. 1 – 4, które
jednak z racji posiadania tytułu zawodowego magistra lub magistra inżyniera, nadanego
po ukończeniu studiów drugiego stopnia na kierunku prowadzonym w ramach obszaru nauk
3
technicznych w odpowiedniej specjalności, oraz odbycie dwuletniej praktyki w średnim i niższym
dozorze ruchu zakładu górniczego lub na stanowisku Starszego Inspektora – są osobami zaliczonymi
do grupy pracowników inżynieryjno – technicznych. Chodzi tutaj o stwierdzenie dotyczące dwuletniej
praktyki w średnim i niższym dozorze na stanowisku Starszego Inspektora. W zakresie właściwego
zdefiniowania jacy pracownicy w Kompanii Węglowej S.A. należą do danej grupy pracowników ma
również znaczenie moc obowiązująca dotychczasowych zapisów zawartych
w poszczególnych
układach zbiorowych pracy spółek, kopalń i zakładów wchodzących w skład Kompanii Węglowej S.A.,
bowiem na mocy § 14 ust. 1, Porozumienia z dnia 20.12.2004 r.:
„1. Pozostałe uregulowania wynikające ze stosowanych postanowień zakładowych układów
zbiorowych pracy spółek węglowych, kopalń i zakładów........ pozostają bez zmian do czasu
wynegocjowania nowego ZUZP.”. Wystarczy wskazać w tym względzie na Załącznik Nr 18
do Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla Z.G. Bytom III z dnia 01.09.2000 r., określającego
„WYKAZ STANOWISK PRACY ZALICZONYCH DO ZAKŁADÓW PRZERÓBCZYCH”, w którym
wymienione są w pkt IV. Kontrola jakości, laboratorium oraz w pkt V. Ekspedycja, pracownicy
kierownictwa, inspektorzy i specjaliści zatrudnieni przy nadzorowaniu lub wykonywaniu w/w prac oraz
pracownicy etatowi zatrudnieni na stanowiskach kierowniczych, ekspedycyjnych i w charakterze
inspektorów, specjalistów i referentów ds. ekspedycyjnych.
W § 6 Porozumienia z dnia 6 lutego 2014 r. na podstawie art. 91 KP zmniejsza się roczny
wymiar bezpłatnego węgla przysługującego emerytom, rencistom i innym uprawnionym osobom
o jedna tonę rocznie – na okres dwóch lat, lecz brak jest w nim wskazania o równoczesnym
zawieszeniu obowiązującego wciąż w Porozumieniu z dnia 20.12.2004 r. § 10 stanowiącego w ust 1,
że: „Prawo
do bezpłatnego węgla przysługuje emerytom, rencistom oraz innym uprawnionym
osobom według dotychczasowych zasad, z zastrzeżeniem ust. 2”. Zaś ust 2, stanowi, że „Stawki
ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego węgla ustala się na poziomie kwoty
stosowanej w danej jednostce organizacyjnej KW S.A. w styczniu 2011 r.”.
Jak można zauważ nie zawieszenie § 10 Porozumienia z dnia 20.12.2004 r. budzi poważne
wątpliwości, co do zasady zmniejszenia rocznego wymiaru bezpłatnego węgla przysługującego
emerytom, rencistą i innym uprawnionym osobom w formie samego zapisu § 6 Porozumienia z dnia
6 lutego 2014 r., gdyż nie zawiesza zasad dotychczasowych otrzymywania prawa do bezpłatnego
węgla.
W związku z powyższym niniejszy wniosek należy uznać za w pełni zasadny i dlatego wnosimy
o podjęcie przez Państwową Inspekcję Pracy kontroli we wskazanym zakresie oraz oczekujemy
informacji o poczynionych przez Państwową Inspekcję Pracy ustaleniach.
Z poważaniem
4