Hipotezy wytrzymałościowe
Transkrypt
Hipotezy wytrzymałościowe
Wytrzymałość materiałów Hipotezy wytrzymałościowe 1 Podstawy wymiarowania w stanie granicznym nośności Wymiarowanie konstrukcji polega na doborze wymiarów i kształtu przekrojów elementów. Podstawą doboru jest porównanie: wytrzymałość materiału - naprężenie zredukowane lub nośność przekroju - sił wewnętrzne W stanie granicznym korzystamy z wielkości obliczeniowych. Obliczeniowa wytrzymałość materiału Rk R= γm gdzie: Rk - wytrzymałość charakterystyczna, γm - współczynnik bezpieczeństwa (γm≥1.0) a R ≤ Rk Podstawy wymiarowania w stanie granicznym nośności Wymiarowanie konstrukcji polega na doborze wymiarów i kształtu przekrojów elementów. Podstawą doboru jest porównanie: wytrzymałość materiału - naprężenie zredukowane lub nośność przekroju - sił wewnętrzne Naprężenia (lub siły wewnętrzne) obciążeniami obliczeniowymi Obciążenie obliczeniowe są wywołane F = γ f Fk gdzie: Fk – obciążenie charakterystyczne, γf - współczynnik bezpieczeństwa (γf≥1.0) a F ≥ Fk zewnętrznymi Naprężenia zredukowane Naprężenie zredukowane jest to naprężenie normalne zastępcze, które może być porównywane z wytrzymałością materiału w stanie jednoosiowego rozciągania. Naprężenie zredukowane zależy od wszystkich składowych tensora naprężeń: σ red = f (σ xx , σ yy , σ zz , τ xy , τ xz , τ zy ) lub σ red = f (σ11 , σ 22 , σ33 ) σ11 , σ 22 , σ33 - naprężenia główne. Naprężenia zredukowane (zastępcze) są wyznaczane na podstawie hipotez, nazywanych hipotezami wytrzymałościowymi. Hipotezy wytrzymałościowe Naprężenia mogą tworzyć osie układu współrzędnych. Hipotezy wytrzymałościowe, opisują funkcje powierzchni granicznych, ograniczających obszary, w których nie występuje przekroczenie wytrzymałości materiału. σ11 , σ 22 , σ33 - naprężenia główne. Hipoteza największego naprężenia normalnego Hipoteza największego naprężenia rozciągającego jest pierwszą hipotezą podaną przez Galileusza. Hipoteza największego naprężenia normalnego Według tej hipotezy, opracowanej przez Lamego i Rankine’a, naprężenia nie niszczące muszą spełniać następujące warunki: Rc < σ11 < Rr Rc < σ 22 < Rr Rc < σ33 < Rr Hipoteza największego naprężenia normalnego Powierzchnie graniczne: Stan płaski naprężenia Przestrzenny stan naprężenia Wadą hipotezy jest zaniedbanie sytuacji, gdy naprężenia normalne są mniejsze niż styczne, które przyjmują wartość maksymalną i są większe od wytrzymałości materiału na ścinanie. Hipoteza największego naprężenia stycznego (Coulomba(Coulomba-Treski) Według tej hipotezy, opracowanej przez Coulomba i Treskę, o zniszczeniu materiału decyduje przekroczenie wytrzymałości materiału przez naprężenia styczne, wytrzymałości materiału na rozciąganie i ściskanie są sobie równe. R = R = R r Maksymalne wynoszą: naprężenia s styczne τ max = przy jednoosiowym σ11 2 natomiast według hipotezy powinny spełniać warunek: − R R < τ max < 2 2 rozciąganiu Hipoteza największego naprężenia stycznego (Coulomba(Coulomba-Treski) W przestrzennym stanie naprężeń hipoteza opisana jest zależnościami: − R < σ11 − σ 22 < R − R < σ 22 − σ33 < R − R < σ11 − σ33 < R W płaskim stanie naprężeń hipoteza opisana jest zależnościami: − R < σ11 − σ 22 < R − R < σ 22 < R − R < σ11 < R Hipoteza największej energii odkształcenia postaciowego Hipoteza ta została opracowana przez Hubera i Misesa. Według tej hipotezy wytężenia w przypadku złożonego stanu naprężeń i przy rozciąganiu jednoosiowym będą jednakowe, jeżeli odpowiednie wartości jednostkowej energii odkształcenia w tych stanach będą sobie równe. Na podstawie tej hipotezy naprężenia zredukowane wynoszą: σ red 1 = 2 (σ11 − σ 22 )2 + (σ33 − σ 22 )2 + (σ11 − σ33 )2 lub σ red 1 = 2 (σ xx − σ yy ) + (σ 2 zz − σ yy ) + (σ 2 ( 2 2 2 ) − σ + 6 τ + τ + τ xx zz xy yz xz 2 ) Hipoteza największej energii odkształcenia postaciowego Naprężenia zredukowane w płaskim stanie naprężeń: 2 σ red = σ11 + σ 222 − σ11σ 22 lub σ red = σ 2xx + σ 2yy − σ xx σ yy + 3τ 2xy W przypadku elementów prętowych: σ red = σ 2xx + 3τ 2xy Hipoteza HuberaHubera-Misesa w spoinach - przykład Dwie blachy są ze sobą połączone spoiną czołową. Wyznaczyć naprężenia zredukowane w spoinie. Założono, że blacha pionowa jest nieskończenie sztywna czyli blacha pozioma jest sztywno zamocowana i tworzy wspornik z siłami wewnętrznymi pokazanymi na wykresach. Hipoteza HuberaHubera-Misesa w spoinach - przykład Wykresy naprężeń przy mocowaniu w pręcie: T = 1kN h h 0.05m ⋅ (0.1m ) Sˆ (0 ) = b = = 62.5 ⋅10 −6 m 3 24 8 3 bh 3 0.05m ⋅ (0.1m ) J= = = 416.67 ⋅10 −8 m 4 12 12 J 416.67 ⋅10 −8 m 4 W= = = 83.33 ⋅10 −6 m 3 0 .5 ⋅ h 0.5 ⋅ 0.1m Mymax M = = J W 1kNm = = 12000.48kPa 83.33 ⋅10 −6 m 3 TSˆ (0 ) 1kNm ⋅ 62.5 ⋅10 −6 m 3 = = = 300kPa −8 4 Jg 416.67 ⋅10 m ⋅ 0.05m 2 M = 1kNm σ max = τ max Hipoteza HuberaHubera-Misesa w spoinach - przykład Wykresy naprężeń w spawie: M = 1kNm T = 1kN J = 416.67 ⋅10 −8 m 4 W = 83.33 ⋅10 −6 m 3 Spaw nie jest belką, poddaną działaniu zginania. Jest to krótki fragment na który działa siła tnąca i w takim przypadku naprężenia styczne są równe: T 1kNm τ max = τ xy = = = 200kPa bh 0.1m ⋅ 0.05m Natomiast naprężenia normalne rozkładają się tak samo jak w belce: Mymax M 1kNm σ max = = = = 12000.48kPa −6 3 J W 83.33 ⋅10 m Hipoteza HuberaHubera-Misesa w spoinach - przykład Maksymalne wartości naprężeń w spoinie: τ max = τ xy = 200kPa σ max = σ xx = 12000.48kPa Zgodnie z hipotezą Hubera-Misesa: σ red = σ 2xx + 3τ 2xy σ red = (12000.48kPa )2 + 3 ⋅ (200kPa )2 Dla stali S235: = 12005.48kPa < 0.6 ⋅ 210000kPa = 126000kPa Rdop = 0.6 ⋅ 205000kPa = 123000kPa σ red < Rdop Koniec