Rodzina jest podstawą ładu społecznego i główną instytucją

Współpraca z rodzicami w klasie integracyjnej
Rodzina jest podstawą ładu społecznego i główną instytucją wychowawczą.
Środowisko rodzinne kształtuje osobowość i postawy moralne dzieci. W rodzinie
dziecko doświadcza bezpieczeństwa, miłości, zaufania, ofiarności, a kontakt z
rodzicami oparty jest na głębokiej więzi biologicznej i uczuciowej.
Rodzice są najważniejszymi osobami w życiu dziecka, to oni są odpowiedzialni za
jego rozwój i wychowanie.
Obok rodziny szkoła jest głównym czynnikiem kształtującym osobowość, uczestniczy
w przygotowaniu dziecka do życia społecznego. Pełni funkcje dydaktyczną,
wychowawczą i opiekuńczą i jest środowiskiem pozadomowym, z którym styka się
dziecko. Kiedy w rodzinie pojawia się dziecko niepełnosprawne, które ma
ograniczone możliwości, rodzicom trudno jest się z tym pogodzić. Dlatego potrzebują
szczególnego wsparcia i pomocy ze strony szkoły. Dla pełnego, harmonijnego
rozwoju dziecka niepełnosprawnego konieczne jest współdziałanie rodziców i
nauczycieli.
Ścisła współpraca z rodzicami jest niezbędna do ujednolicenia oddziaływań
wychowawczych domu i szkoły, czyli stworzenie spójnego środowiska
wychowawczego.
Nauczyciele i specjaliści starają się pomagać rodzicom w ich trudnym zadaniu
poprzez:
stworzenie klimatu wzajemnego szacunku i zaufania we wspólnych kontaktach
podjęcie wspólnej pracy nad rozwojem i wychowaniem dziecka
uzupełnienie i wspieranie wychowywania w rodzinie
systematyczne informowanie rodziców o rozwoju ich dziecka, postępach i
trudnościach oraz zachowaniu
 poszukiwanie rozwiązań w oparciu o literaturę, badania, sugestie
sprawdzonych terapeutów
 dostęp do stron internetowych umożliwiający rodzicom pozyskanie istotnych
informacji, adresów, kontaktów, doświadczeń związanych z zastosowaną
terapią, materiałów edukacyjnych, informacji o różnych formach leczenia,
porad, ogłoszeń o szkoleniach, konferencjach i działalności stowarzyszeń.




Dzięki forum internetowym zawiązuje się między rodzicami grupa wsparcia.
Wymieniając doświadczenia, rodzice uspokajają się, podejmują wspólne
działania, mają poczucie większego bezpieczeństwa, wynikającego stąd, że są
obok nich rodziny o podobnych problemach, do których zawsze można się
zwrócić. Te strony to również skarbnica wiedzy dla rodziców zdrowych dzieci,
pragnących pomagać innym, pragnących poznać problemy rodziców i dzieci
wynikających z choroby. Wiele cennych doświadczeń, materiałów znaleźć można
na stronach:
http://www.dzieci.bci.pl
http://www.dzieci.org.pl
http://www.autyzmpomoc.org.pl
http://www.synapsis.waw.pl
http://darzycia.pl/
http://www.niepelnosprawni.pl
Szczególną opieką szkoła otacza rodziców dzieci niepełnosprawnych ze względu na
ich specyficzne problemy. W swoich zadaniach, w ramach współpracy wyznacza
sobie następujące działania:

przygotowanie wychowanków w miarę możliwości do samodzielnego udziału
w życiu społecznym
 podtrzymywanie i rozwijanie integracji ze środowiskiem
 pełnienie funkcji opiekuńczych, wspomagających i edukacyjnych w formach i
zakresie wynikającym z indywidualnych potrzeb
 dostosowanie treści, metod i organizacji nauczania do możliwości
psychofizycznych wychowanków
 organizowanie
specjalistycznej
opieki
psychologiczno-pedagogicznej,
logopedycznej, zdrowotnej
 umożliwienie rozwoju indywidualnych zainteresowań
 edukację rodziców i opiekunów w zakresie rehabilitacji społecznej,
prawidłowego sposobu życia minimalizującego skutki niepełnosprawności oraz
procesu integracji ze środowiskiem
Współdziałanie szkoły, nauczycieli pracujących w klasie integracyjnej i rodziny ma na
celu coraz lepsze poznanie uczniów zarówno przez nauczycieli, jak i rodziców,
pomoc rodzicom w zrozumieniu istoty niepełnosprawności dziecka oraz sugerowanie
skutecznych form oddziaływania, które mają im pomóc w rozwiązywaniu problemów.
Rodzice potrzebują pomocy i porady, by podtrzymać poczucie własnej kompetencji
wychowawczej, ponieważ wychowując dziecko niepełnosprawne ponoszą często
porażki. Nauczyciel mający możliwość dokładnego zapoznania się z historią choroby
dziecka, z rodzajem niepełnosprawności, może trafniej dobierać metody nauczania i
wychowania.
Podstawą dobrej współpracy z wszystkimi rodzicami jest zrozumienie idei integracji,
zrozumienie, że klasa integracyjna jest miejscem, w którym spotykają się dzieci w
pełni obdarzone zdrowiem i te wymagające wsparcia. Wszystkie dzieci są wyjątkowe
i wartościowe, a dzieci niepełnosprawne posiadają szczególną umiejętność
pomagania innym w rozwijaniu takich cech jak życzliwość, umiejętność współpracy i
wrażliwość na potrzeby drugiego człowieka. Ich obecność sama w sobie jest
bezcennym darem, który wszyscy powinniśmy nauczyć się dostrzegać i szanować.
Idea integracji ma ogromne znaczenie dla rozwoju wszystkich dzieci. Przy jej
budowaniu trzeba ogromnego wysiłku ze strony nauczycieli, rodziców i samych
dzieci. Trzeba często pokonać wiele trudności, by dostrzec pierwsze efekty oraz
korzyści, jakie przynosi dzieciom. Warto wymienić korzyści płynące z integracji,
uwarunkowane właściwą współpracą rodziców, nauczycieli i uczniów:







przynosi obustronne korzyści (wśród dzieci zdrowych i wymagających
wsparcia), przełamuje bariery dzielące jednych od drugich,
chroni przed izolacją, uczy w naturalny sposób tolerancji, wrażliwości,
wyrozumiałości, serdeczności,
rozbudza świadomość tego, że wszyscy ludzie mają równe prawa, choć mają
różne możliwości,
daje możliwości zabawy i nauki z kolegą, który pracuje wolniej i słabiej,
wzbogaca wiedzę o różnych schorzeniach i sposobach postępowania z nimi,
pozwala zdobywać doświadczenie, że w szkole liczy się nie tylko wiedza, ale i
serce,
łagodzi obyczaje (dzieci są mniej agresywne, obserwuje się więcej
cierpliwości, taktu i kultury osobistej),








uczy mądrze sobie nawzajem pomagać, bez wyręczania się,
powoduje szersze spojrzenie na świat, większą wrażliwość na drugiego
człowieka,
rodzi wiarę we własne siły, pomaga przełamywać bariery nieśmiałości,
powoduje czynne uczestnictwo w życiu klasy,
pomaga pozbyć się egoizmu, uczy rozumieć innych,
umożliwia przyswojenie pozytywnych form zachowań,
rozwija samodzielność,
powoduje zanik niezdrowej rywalizacji na rzecz zgodnego współdziałania,
Ścisła współpraca z rodzicami jest niezbędna do ujednolicenia oddziaływań
wychowawczych domu i szkoły, czyli stworzenie spójnego środowiska
wychowawczego. Stąd niezwykle istotna jest pedagogizacja prowadzona w różnych
formach od oddziaływań informacyjnych (porady, wskazówki) po kształtowanie u
rodziców różnych umiejętności niezbędnych do prowadzenia rehabilitacji i ćwiczeń w
warunkach domowych.
Myślę, że kochająca rodzina i współpracujący z nią nauczyciele w klasie integracyjnej
odgrywają ważną rolę w rozwoju pierwszych kontaktów społecznych dziecka. Dzieci
obdarzone miłością są zdolne do rozpoznawania emocji u najbliższych. Muszą
odczuwać, że mają swoje miejsce, gdzie czują się bezpiecznie. Rodzice i
nauczyciele powinni akceptować je takimi, jakie są, w przeciwnym wypadku dzieci
nigdy nie będą miały warunków do prawidłowego rozwoju. Takim podejściem do
dziecka powinien kierować się każdy rodzic, pedagog i terapeuta.
Opracowała
Hanna Kasperska
Literatura:
Maciarz A., Uczniowie niepełnosprawni w szkole powszechnej, Warszawa 1992
Bogucka J., Wychowanie i nauczanie integracyjne , Warszawa 1994,
Borzyszkowska H., Współpraca szkoły specjalnej z domem rodzinnym. Warszawa 1971,
Obuchowska I.(red), Dziecko niepełnosprawne w rodzinie, Warszawa 1991