Prawo karne - Krakowska Akademia

Krakowska Akademia
im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Karta przedmiotu
obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2012/2013
WydziałPrawa, Administracji i Stosunków Miedzynarodowych
Kierunek studiów: Prawo
Profil: Ogólnoakademicki
Forma studiów: Niestacjonarne
Kod kierunku: PR
Stopień studiów: Magisterskie, jednolite
Specjalności:
1
2
bez specjalności
Przedmiot
Nazwa przedmiotu
Prawo karne
Kod przedmiotu
WPAISM PRAJednolite magisterskieN OB3 12/13
Kategoria przedmiotu
Przedmioty obligatoryjne
Liczba punktów ECTS
10
Język wykładowy
polski
Forma zajęć, liczba godzin w planie studiów
Semestr
3
4
W
20
20
C
20
20
K
0
0
S
0
0
Legenda: W — WykładC — Ćwiczenia/ JęzykiK — KonwersatoriumS — SeminariumL — LabolatoriumI — Inne
L
0
0
I
0
0
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
3
Cele przedmiotu
Cel 1 Dostarczenie studentom wiadomości o podstawowych materialnoprawnych zasadach odpowiedzialności karnej,
strukturze instytucji prawa karnego , karach i środkach karnych, podstawowych typach czynów zabronionych.
Efektem ma być wiedza o przedstawianej gałęzi prawa, rozumienie jej specyfiki, umiejętność konfrontowania
z normą prostych stanów faktycznych. Ponadto nabywanie umiejętności odczytywania i interpretacji znaczenia
jednostek tekstu ustawy karnej.
4
Wymagania wstępne
1 zaliczenie wymogów programowych I roku studiów na kierunku prawo
5
Modułowe efekty kształcenia
MW1 Wie jaki jest przedmiot i cechy wyróżniające prawa karnego. Potrafi określić specyfikę prawa karnego wśród innych dyscyplin prawa. Zna zasadnicze etapy kształtowania się prawa karnego Polski odrodzonej. Potrafi scharakteryzować kodeks karny z 1932, 1969 i 1997 r. Zna podstawowe cechy współczesnego prawa karnego. Zna
projekt nowelizacji kk i zasadnicze obszary nowelizacji. Wie jakie są szkoły i kierunki prawa karnego. Zna
podział prawa karnego na prawo karne powszechne i wyspecjalizowane działy prawa karnego, potrafi je opisać.
Wie co oznacza europeizacja i internacjonalizacja współczesnego prawa karnego. Rozróżnia przepis i normę.
Wie co to norma sankcjonowana i sankcjonująca. Zna pojęcie źródeł prawa karnego
MW2 Zna konstytucyjne zasady odpowiedzialności karnej. Posiada pogłębioną wiedzę o funkcjach prawa karnego.
Zna metody wykładni. Rozumie specyfikę wykładni norm prawa karnego, wie co to zakaz analogii na niekorzyść. Wie co to zakaz retroakcji. Rozumie wykładnie językową, systemową, funkcjonalną. Rozumie co to moc
obowiązywania wykładni. Zna rolę doktryny i orzecznictwa w procesie ustalania treści i zasad stosowania norm
prawa karnego. Zna Rozróżnia dyrektywy interpretacyjne, w tym reguły kolizyjne, intertempolarne i interlokalne. Zna zasady odpowiedzialności za czyny popełnione poza granicami kraju. Rozumie komplementarność
nauk penalnych oraz subsydiarność nauk pomocniczych.
MW3 Zna pojęcie przestępstwa, potrafi określić jego strukturę. Rozróżnia typologię czynów karalnych. Szczegółowo
opisuje wszystkie elementy struktury przestępstwa. Wie szczegółowo czym jest czym zabroniony, kara, odpowiedzialność karna, przesłanki odpowiedzialności karnej. Określa podmiot przestępstwa, jego cechy, specyfikę
odpowiedzialności nieletnich i młodocianych. Wie o odrębności zasad odpowiedzialności podmiotów zbiorowych. Zna teorie czynu, teorię winy, koncepcję obiektywnego przypisania skutku, funkcję społecznej szkodliwości czynu. Rozróżnia stronę podmiotowa i przedmiotową czynu zabronionego. Potrafi opisać typologie dóbr
chronionych prawem oraz sposobny ochrony tych dóbr w ustawodawstwie karnym. Posiada szczegółową wiedzę
o formach stadialnych popełnienia przestępstwa: przygotowanie, usiłowanie i dokonanie przestępstwa. Charakteryzuje usiłowanie nieudolne. Rozróżnia odstąpienie od czynnego żalu, zna składniki instytucji czynnego żalu
i jego odmiany we współczesnym polskim prawie karnym (świadek koronny i mały świadek koronny, zadośćuczynienie) Posiada szczegółową wiedzę o formach sprawstwa, a nadto o tak zwanych postaciach zjawiskowych.
Zna koncepcje istoty współsprawstwa. Wie co to współdziałanie przestępne i jakie są zasady odpowiedzialności
osób współdziałających.
MW4 Zna katalog kar, środków karnych, środków zabezpieczających. Wie na czym zasadza się istota kary sądowej
i co ją odróżnia od pozostałych środków reakcji prawnokarnej na czyn zabroniony. Posiada wiedzę o poszczególnych typach kar, środkach karnych i zabezpieczających oraz innych środkach reakcji prawnokarnej. Zna zasady
wymiaru kary. Zna ogólne, szczególne i szczegółowe dyrektywy wymiaru kary. Wie co to okoliczności rzutujące
na wymiar kary. Zna instytucję tzw. sędziowskiego wymiaru kary, oraz generalną instytucje czynu małej wagi.
Rozróżnia zwykły i nadzwyczajny wymiar kary. Potrafi szczegółowo wskazać przesłanki nadzwyczajnego złagodzenia i nadzwyczajnego obostrzenia kary. Wie co to powrót do przestępstwa, przestępstwo terrorystyczne,
czyn o charakterze chuligańskim. Zna instytucję odstąpienia od wymierzenia kary. Zna instytucję amnestii
i abolicji oraz przedawnienia. Rozróżnia rodzaje immunitetów. Wie co to probacja, jakie są jej cechy charakterystyczne i uzasadnienie umiejscowienia w ramach środków reakcji prawnokarnej. Potrafi szczegółowo opisać
przesłanki stosowania każdej przewidzianej kodeksem instytucji probacyjne: warunkowego umorzenia postępowania, warunkowego zawieszenia wykonania kary, warunkowego przedterminowego zwolnienia. Zna instytucje
kary łącznej, oraz szczegółowo potrafi opisać przesłanki jej stosowania. Wie co to ciąg przestępstw. Zna pojęcia
przestępstwa ciągłego, przestępstwa trwałego, czynu ciągłego, przestępstwa wieloczynowego. Zna instytucję
Strona 2/7
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
MU5
MU6
MK7
MK8
6
zbiegu przestępstw i zbiegu przepisów ustawy. Zna konstrukcję idealnego zbiegu przestępstw.. Zna pojęcia:
funkcjonariusza publicznego, osoby pełniącej funkcję publiczną, przestępstwa podobnego, osoby najbliższej,
mienia znacznej i wielkiej wartości, dokumentu, stanu nietrzeźwości oraz groźby bezprawnej. Potrafi wymienić
i scharakteryzować znamiona następujących grup przestępstw: przeciwko życiu i zdrowiu, przeciwko mieniu,
przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu, przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji oraz wolności a także czci
i godności.
Potrafi opisać czynniki które decydują o kształcie współczesnego prawa karnego oraz głównych kierunkach
jego współczesnych przemian. Potrafi posługiwać się ze zrozumieniem terminologią prawa karnego. Potrafi
wyjaśniać czym jest przestępstwo, kiedy ono zachodzi, a kiedy nie możemy stwierdzić jego zaistnienia. Potrafi rozróżnić przestępstwo od wykroczenia a także innych form bezprawia. Potrafi określić kiedy zachodzić
może odpowiedzialność karna a kiedy inna forma odpowiedzialności prawnej. Potrafi zgłębiać istotę przestępstwa. Potrafi wyjaśniać znaczenie i używać takich pojęć jak: wina, bezprawność, społeczna szkodliwość,
karalność, karygodność. Zna podziały przestępstw i potrafi je stosować poprzez charakteryzowania określonych
typów czynów zabronionych z punktu widzenia różnych typów klasyfikacji. Potrafi na przykładach wskazywać
czym jest umyślność albo nieumyślność.
Potrafi rozstrzygać na gruncie reguł kolizyjnych sytuacje faktyczne dotyczące popełnienia przestępstw poza
granicami kraju i w różnych okresach czasu. Potrafi dokonywać kwalifikacji prawnej określonego zdarzenia
faktycznego. Potrafi nazywać konkretne zachowanie z punktu widzenia kryteriów jedności i wielości czynów.
Potrafi kwalifikować określone zdarzenia faktyczne z punktu widzenia realizacji znamion różnych forma popełnienia przestępstwa. potrafi opisywać sytuację, w których zachodzą okoliczności wyłączające bezprawność
lub winę. Rozumie podstawowe zasady funkcjonowania środków reakcji prawnokarnej i potrafi je analizować.
Potrafi rozstrzygać o zasadności stosowania zwykłego lub nadzwyczajnego wymiaru kary. Potrafi stosować
instytucje zbiegu przepisów, zbiegu przestępstw, kary łącznej, przedawnienia do rozstrzygania konkretnych
stanów faktycznych. Potrafi analizować i opisywać znamiona wybranych typów czynów zabronionych.
Potrafi wyjaśniać znaczenie i funkcjonowanie norm prawa karnego w życiu społeczny. Potrafi rozróżniać naganne zachowania objęte odpowiedzialnością karną od zachowań objętych innymi sferami odpowiedzialności
prawnej. Posiada elementarną umiejętność rozumienia tekstu prawnego i dostrzega zasadnicze funkcję prawa
w regulowaniu stosunków społecznych. Widzi generalne ramy wyznaczające zespół dóbr chronionych prawem
i odczytuje implikacje społeczne wyznaczników katalogu tych dóbr.
Rozróżniając normę sankcjonowaną i sankcjonującą dostrzega podstawowe płaszczyzny funkckjonowania prawa, a w szczególnośći odrębności prawa materialnego i procesowego. Potrafi, sięgając po instytucje prawa
materialnego, opisywać potencjalne wyznaczniki odpowiedzialności karnej osób uczestniczących w zdarzeniach
będących przedmiotem debaty medialnej, jak również publikowanych orzeczeń sądowych. Może uczestniczyć
ze zrozumieniem w debacie poświęconej zagadnieniom współczesności. Posiadł zdolność udzielania zdolność
prostych porad z zakresu prawa karnego materialnego w nieskomplikowanych kazusach życia codziennego.
Treści programowe
Lp
W1
W2
W3
W4
W5
W6
Wykład
Tematyka zajęć
Opis szczegółowy bloków tematycznych
Przedmiot i ogólna charakterystyka prawa karnego.
Źródła prawa karnego. Budowa normy i przepisu. Specyfika wykładni
Fundamentalne (Konstytucyjne) zasady odpowiedzialności karnej. Podstawowe
funkcje prawa karnego.
Szkoły teoretyczne i kierunki rozwoju prawa karnego.Prawo karne polski
odrodzonej (kodeksy karne z 1932, 1969 i 1997). Kierunki nowelizacji kodeksu
karnego. Zjawisko kryminalizacji i dekryminalizacji. Europejskie
i międzynarodowe prawo karne.
Zasady obowiązywania ustawy karnej w czasie, miejscu i przestrzeni.
Reguły kolizyjne
Przestępstwo i jego struktura. Społeczna szkodliwość. Karalność i karygodność.
Podziały czynów i przestępstw. Prawo karne powszechne, wyspecjalizowane
działy prawa karnego (prawo wykroczeń, prawo karne skarbowe, prawo karne
wojskowe, prawo karne gospodarcze)
Strona 3/7
Liczba godzin
2
2
2
2
2
3
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Lp
W7
W8
W9
W10
W11
W12
W13
W14
W15
W16
W17
W18
Lp
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
Wykład
Tematyka zajęć
Opis szczegółowy bloków tematycznych
Czyn zabroniony i jego znamiona. Jedność i wielość czynów i przestępstw.
Zagadnienia związku przyczynowego zasad przypisania skutku.
Strona podmiotowa czynu zabronionego. Umyślność. Nieumyślność. Szczególne
postacie zamiaru.
Wina. Okoliczności wyłączające lub umniejszające winę. Nieletniość. Zasady
odpowiedzialności nieletnich i młodocianych
Bezprawność. Okoliczności wyłączające bezprawność (kontratypy)
Formy stadialne popełnienia przestępstwa. Usiłowanie nieudolne. Odstąpienie
i czynny żal.
Sprawstwo i jego odmiany. Współdziałanie przestępne. Postacie zjawiskowe
przestępstwa.
Katalog środków reakcji prawnokarnej (kary, środki karne, środki
zabezpieczające, środki resocjalizacyjne). Zasady i dyrektywy wymiaru kary
i środków karnych.
Instytucje wymiaru kary (sędziowski wymiar kary, nadzwyczajne złagodzenie,
nadzwyczajne obostrzenie, odstąpienie od wymierzenia kary, przypadek małej
wagi). Przedawnienie, immunitet, amnestia, abolicja.
Probacja, środki probacyjne (warunkowe umorzenie postępowania karnego,
warunkowe zawieszenie wykonania orzeczonej kary, warunkowe przedterminowe
zwolnienie)
Powrót do przestępstwa. Kara łączna.
Odpowiedzialność osób prawnych za czyny zabronione popełnione przez ich
funkcjonariuszy.
Charakterystyka znamion wybranych grup czynów zabronionych (Przestępstwa
przeciwko życiu i zdrowiu, bezpieczeństwu, czci i godności, mieniu, wolności)
Razem
Ćwiczenia/ Języki
Tematyka zajęć
Opis szczegółowy bloków tematycznych
Zagadnienia wstępne. Wybór podręcznika i innych materiałów do nauki.
Wymogi zaliczenia przedmiotu.
Zasady obowiązywania ustawy karnej w miejscu, czasie i przestrzeni.
Przestępstwo i jego struktura
Czyn zabroniony i jego znamiona
Strona podmiotowa. Umyślność. Nieumyślność.
Bezprawność i okoliczności wyłączające bezprawność.
Formy stadialne popełnienia przestępstwa
Sprawcze i niesprawcze formy współdziałania przestępnego.
Zbiegi przestępstw i przepisów
Charakterystyka znamion wybranych grup czynów zabronionych
Razem
7
Metody dydaktyczne
M9.
M8.
M13.
M16.
Praca z podręcznikiem
Praca w grupach
Studium przypadku
Wykłady
Strona 4/7
Liczba godzin
3
3
3
3
3
3
2
2
2
1
1
1
40
Liczba godzin
1
5
5
5
5
5
5
5
3
1
40
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
M15. Zadania tablicowe
M5. Dyskusja
8
Obciążenie pracą studenta
Średnia liczba
godzin na
zrealizowanie
aktywności
Forma aktywności
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim, w tym:
Godziny wynikające z planu studiów
80
Konsultacje przedmiotowe
0
Egzaminy i zaliczenia w sesji
0
Godziny bez udziału nauczyciela akademickiego wynikające z nakładu pracy studenta, w tym:
Przygotowanie się do zajęć, w tym studiowanie zalecanej literatury
135
Opracowanie wyników
10
Przygotowanie raportu, projektu, prezentacji, dyskusji
25
Sumaryczna liczba godzin dla przedmiotu wynikająca z
250
całego nakładu pracy studenta
10
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu
9
Metody oceny
Ocena podsumowująca
P1. Egzamin pisemny
P8. Zaliczenie pisemne
Warunki zaliczenia przedmiotu
1 Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu
2 Warunkiem zaliczenia ćwiczeń z przedmiotu jest uzyskanie pozytywnej oceny z zaliczenia pismenego. Warunki
zaliczenia zostaną ustalone z prowadzącymi ćwiczenia w trakcie pierwszych zajęć.
Kryteria oceny
Na ocenę 3
Na ocenę 3.5
Na ocenę 4
Na ocenę 4.5
Na ocenę 5
Uzyskanie przez studenta w obu częściach egzaminu co najmniej połowy
możliwych do otrzymania punktów oraz średniej ocen części pierwszej i drugiej
egzaminu opiewającej na ocenę dostateczną
Uzyskanie przez studenta więcej niż połowy możliwych do otrzymania
punktów oraz średniej ocen części pierwszej i drugiej egzaminu opiewającej na
ocenę plus dostateczną (średnia arytmetyczna)
Uzyskanie przez studenta w obu częściach egzaminu co najmniej połowy
możliwych do otrzymania punktów oraz średniej ocen części pierwszej i drugiej
egzaminu opiewającej na ocenę dobrą (średnia arytmetyczna )
Uzyskanie przez studenta w obu częściach egzaminu co najmniej2/3 możliwych
do otrzymania punktów oraz średniej ocen części pierwszej i drugiej egzaminu
opiewającej na ocenę plus dobrą (średnia arytmetyczna )
Uzyskanie przez studenta w obu częściach egzaminu co najmniej 2/3 możliwych
do otrzymania punktów oraz średniej ocen części pierwszej i drugiej egzaminu
opiewającej na ocenę bardzo dobrą (średnia arytmetyczna )
Strona 5/7
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
10
Macierz realizacji przedmiotu
Modułowe
efekty
kształcenia dla
przedmiotu
MW1
MW2
MW3
MW4
11
Odniesienie do
efektów
kierunkowych
K_W07, K_W06,
K_W01, K_W02,
K_W10
K_W07, K_W06,
K_W01, K_W02,
K_W10
K_W07, K_W06,
K_W01, K_W02,
K_W10
K_W07, K_W06,
K_W01, K_W02,
K_W10
MU1
K_U01, K_U07,
K_U10, K_U02,
K_U11, K_U05,
K_U14, K_U15
MU2
K_U01, K_U07,
K_U10, K_U02,
K_U11, K_U05,
K_U14, K_U15
MK1
K_K02, K_K01,
K_K03, K_K04,
K_K07
MK2
K_K02, K_K01,
K_K03, K_K04,
K_K07
Treści programowe
Metody
dydaktyczne
Sposoby oceny
W1, W2, W4
M9, M16
P1
W3, W4, W5, C2
M9, M13, M16,
M15
P1, P8
M9, M8, M13,
M16, M15, M5
P1, P8
M9, M16, M15,
M5
P1, P8
M9, M8, M13,
M16
P1, P8
M9, M8, M13,
M16
P1, P8
M9, M8, M13,
M16, M15, M5
P1
M9, M8, M13,
M16, M15, M5
P1
W6, W7, W8, W9,
W10, W11, W12, C3,
C4, C5, C6, C7, C8,
C9
W13, W14, W15,
W16, W17, W18
W3, W4, W5, W7,
W8, W9, W10, W11,
W12, W14, W15,
W16, W17, W18, C2,
C4, C5, C6, C7, C8,
C9
W3, W4, W5, W7,
W8, W9, W10, W11,
W12, W14, W15,
W16, W17, W18, C2,
C4, C5, C6, C7, C8,
C9
W1, W2, W3, W4,
W5, W6, W7, W8,
W9, W10, W11, W12,
W13, W14, W15,
W16, W17, W18, C2,
C3, C4, C5, C6, C7,
C8, C9, C10
W1, W2, W3, W4,
W5, W6, W7, W8,
W9, W10, W11, W12,
W13, W14, W15,
W16, W17, W18, C2,
C3, C4, C5, C6, C7,
C8, C9, C10
Wykaz literatury
Literatura podstawowa:
[1]
[2]
[3]
[4]
W.Wróbel, . A.Zoll — Polskie prawo karne, Kraków, 2012, Znak
L.Gardocki — Prawo karne, Warszawa, 2013, CH Beck
J.Warylewski — Prawo karne. Część ogólna, Warszawa, 2009, LexisNexis
A.Marek — Prawo karne, Warszawa, 2011, CH Beck
Strona 6/7
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Literatura uzupełniająca:
[1] G.Bogdan, Z.Ćwiąkalski, P.Kardas, J.Majewski, J.Raglewski, M.Szewczyk, W.Wróbel, A.Zoll,
pod red. A.Zolla — Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, Kraków, 2012, Wolters Kluwer [Tom I]
[2] M. Królikowski, R. Zawłocki — Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, Warszawa, 2013, CH Beck [Tom
I]
[3] W.Filipkowski, E. M. Guzik Makaruk, K.Laskowska , G.Szczygieł, E.Zatyka — Przewodnik po
prawie karnym, Warszawa, 2008, Wolters Kluwer
[4] L. Paprzycki — Nauka o przestępstwie. Wyłączenie i ograniczenie odpowiedzialności karnej, Warszawa, 2013,
CH Beck [Tom IV]
Akty prawne:
[1] Ustawa/rozporządzenie w przedmiocie Ustawa Kodeks karny z dnia 7 czerwca 1997 r. Dz.U. Dz. U Nr 88,
poz. 553 z późn. zm.
12
Informacje o nauczycielach akademickich
Oboba odpowiedzialna za kartę
dr Adam Strzelec (kontakt: [email protected])
Oboby prowadzące przedmiot
dr hab. Katarzyna Banasik (kontakt: [email protected])
Marek Lubelski (kontakt: [email protected])
dr Renata Pawlik (kontakt: [email protected])
mgr Adam Strzelec (kontakt: [email protected])
Strona 7/7