Atrakcyjność rozwojowa rynku mleczarskiego w Egipcie1

Atrakcyjność rozwojowa rynku mleczarskiego w Egipcie1
Egipska branża mleczarstwa ma duży potencjał rozwojowy na bazie liczebnej
populacji i rosnącego zapotrzebowania rynku oraz struktury producentów mleka. W roku
finansowym 2012/13 w Egipcie przewidywany jest 2,2% wzrost produkcji mleka do 5,8
mln ton w konsekwencji odbudowy hodowli bydła i rozwoju przetwórstwa mlecznego po
ogniskach pryszczycy odnotowanych w roku 2011/12. Wyższe ceny mleka będą sprzyjać
inwestycjom w produkcję i przetwórstwo mleka kosztem ograniczenia produkcji
wołowiny. W długim okresie stopa wzrostu będzie bardziej umiarkowana z uwagi na
efekt bazy, niemniej rynek Egiptu ma potencjał dla rozwoju produkcyjnych farm
mlecznych. Import bydła mlecznego do Egiptu jest względnie duży i może wzrosnąć w
średnim okresie, powodując wzrost produkcji mleka do 6,4 mln ton w roku 2016/17.
Jednakże nadal występują ograniczenia w produkcji mleka w średnim okresie –
podstawowe to dominacja licznych o małej skali producentów mleka, głównie na własne
potrzeby, i sprzedających nadwyżki dla sąsiadów i lokalnej społeczności. Powstające
farmy mleczarskie o dużej skali produkcji stanowią o rozwoju branży mleczarstwa w
Egipcie. Rozwój mleczarstwa w Egipcie może nastąpić w nadchodzącym okresie przy
założeniu znaczących inwestycji prywatnych w branży.
Egzemplifikacją atrakcyjności rozwojowej egipskiej branży mleczarstwa są
projekty inwestycyjne realizowane w branży przez firmy egipskie i zagraniczne. Egipska
firma Dina for Agricultural Investments SAE zdecydowała się na zakup hodowlany stada
mlecznego dla poprawy zdolności produkcyjnej oraz jakości produkcji. Do końca 2013
roku firma planuje zakupić łącznie 8000 sztuk krów importowanych z USA. Aktualnie
liczebność stada mlecznych krów w Egipcie wynosi ok. 4 mln sztuk. Kontynuacja
inwestycji w poprawę genetyki i zwiększenie liczebności stada krów mlecznych będzie w
średnim okresie wsparciem dla produkcji mleka.
Równolegle do powiększania stada mlecznego Dina for Agricultural Investment
SAE realizuje projekt budowy nowych mleczarni o standardach międzynarodowych do
wykorzystania przez powiększone stado mleczne. Realizacja inwestycji winna umożliwić
firmie zwiększenie produkcji mleczarskiej o ok. 80 tys. ton w 2013 r., co oznacza ponad
dwukrotnie więcej od aktualnej zdolności produkcyjnej wynoszącej ok. 60 tys. ton
rocznie. Aktualnie firma Dina for Agricultural Investment SAE jest największym
producentem i dostawcą mleka w Egipcie – rozpoczęła produkcję pasteryzowanego
1
na podstawie BMI Emerging Markets Information Service; Egypt Agribusiness Report – Dairy Outlook Q3 2013
1
mleka w butelkach PET w lutym 2010 r. i zdołała dotychczas dwukrotnie zwiększyć
zdolność produkcyjną.
Spożywcza firma Juhayna – producent soków i produktów mleczarskich - planuje
zrealizować projekt rozwojowy o wartości inwestycyjnej 1,2 mld EGP, obejmujący
budowę fabryki jogurtów, farmy mlecznej oraz centrów dystrybucji. Założeniem projektu
jest utrzymanie oraz zwiększenie udziału firmy w szybko rosnącym egipskim rynku
produktów mleczarskich.
Egipskie przetwórstwo mleka zwiększa współpracę z krajami regionu Bliskiego
Wschodu. Producent przetworów mlecznych Mashreq Des Produits Laitiers – oddział
francuskiego holdingu Soparind Bongrain będący jednym z głównych producentów na
rynku egipskim w 2011 roku utworzył z Abba Foods na rynku Arabii Saudyjskiej joint venture Milkana w zakresie produkcji serów. Firma ma zakłady produkcyjne głównie w
rejonie Aleksandrii i eksportuje produkty do regionu krajów Afryki Północnej i Bliskiego
Wschodu /np. Iraku, Jordanii, Syrii, Libii, Jemenu, krajów Zatoki, Sri Lanki/ oraz
Europy. Egipski oddział firmy stosuje technologie przetwórstwa francuskiej firmy, a
wybór rynku Arabii Saudyjskiej wynikł z jego dużego potencjału popytowego oraz
nowoczesnej infrastruktury marketingu.
Produkty mleczne stały sie ważnym składnikiem diety Egipcjan. Wg szacunku ok.
75% Egipcjan spożywa mleko nie pasteryzowane i dystrybuowane bez opakowania.
Wielkość ta zmniejsza się dość szybko wraz z rozwojem świadomości w zakresie higieny
i ochrony zdrowia oraz wzrostem dochodów. Przewiduje się wzrost konsumpcji mleka
płynnego o 11,8% do 6,3 mln ton w 2017 r. - prognoza uwzględnia zmianę wzorca
spożycia oraz silny rozwój demograficzny w Egipcie.
Z uwagi na niedostateczną podaż na rynku egipskim zapotrzebowanie na mleko
będzie pokrywane produkcją krajową i importem. Prognozowany jest także wzrost
konsumpcji mleka w proszku o 22,1% do 62.800 ton w 2017 r., całkowicie pokrywanej
importem. Egipt nie dysponuje znaczącymi możliwościami produkcji mleka w proszku i
jest zależny od importu, wykorzystywanego głównie do produkcji różnych produktów
mleczarskich – w tym sera i mleka płynnego. Główne kraje eksportujące mleko w
proszku na rynek Egiptu to Polska, Nowa Zelandia i Szwecja.
W konsekwencji wzrostu produkcji mleka ponownie zwiększy się w roku 2012/13
produkcja serów. Wraz z rozwojem gospodarki i wzrostem dochodów realnych na bazie
stabilizacji sytuacji politycznej zwiększać się będzie popyt na przetworzone produkty
mleczarskie, powodując wzrost produkcji serów o 11,5% do 701.300 ton w roku 2016/17.
Ser jest także ważnym składnikiem diety w Egipcie. Roczna konsumpcja serów
per capita w Egipcie wynosi ok. 6 kg – wielu Egipcjan spożywa sery przynajmniej w
trakcie jednego z dziennych posiłków. Postępująca zmiana i różnicowanie wzorca
konsumpcji oraz upowszechnianie restauracji fast food powoduje wzrost spożycia
różnych gatunków serów. Przewidywany jest wzrost konsumpcji sera o 12,3% do 2017 r.
Konsumpcja masła także podlega wpływowi zmiany wzorca konsumpcji –
spożycie masła w Egipcie wzrośnie o 15,4% do 139.400 ton w 2017 r. Produkcja masła
będzie rozwijać się w długim okresie do 138.400 ton w roku 2016/17. W warunkach
spodziewanej stagnacji produkcji rosnący popyt na masło w Egipcie będzie nadal
pokrywany importem.
2
Tabela niżej prezentuje prognozę wielkości produkcji i spożycia mleka, serów i
masła w Egipcie do 2017 roku.
rok
produkcja mleka /tys.ton/
spożycie mleka płynnego /tys. ton/
produkcja serów /tys. ton/
spożycie serów /tys. ton/
produkcja masła /tys. ton/
spożycie masła /tys. ton/
2010
5.779,6
5.420,4
644,5
650,0
127,6
170,0
2011
5.779,6
5.540,7
644,5
649,3
127,6
117,4
20122
5.700,0
5.622,7
629,0
651,4
120,0
120,8
20133
5.825,4
5.744,6
642,8
665,6
123,5
124,3
2014
5.959,4
5.872,4
657,0
680,5
127,1
127,9
2015
6.096,5
6.008,2
671,4
696,5
130,7
131,6
2016
6.242,8
6.147,1
686,2
713,5
134,5
135,5
2017
6.392,6
6.289,2
701,3
731,6
138,4
139,4
Ryzyko dla prognozowanego rozwoju mleczarstwa egipskiego po stronie podaży
wiąże się z możliwością wystąpienia chorób stada hodowlanego. W zdecydowanej
większości bydło w Egipcie służy produkcji mleka, a wzrost jego produkcji ograniczają
okresowo pojawiające się ogniska guzowatej choroby skóry i pryszczycy. Zarządzane w
tym kontekście przez rząd egipski ograniczenia importu bydła żywego stanowią
dodatkowe główne ryzyko prognozy. Egipscy producenci muszą także mierzyć się z silną
konkurencją na rynku światowym. Kraje konkurujące oferują wysokiej jakości bydło
produkcyjne w warunkach rosnących światowych cen produktów mleczarskich i rozwoju
własnej produkcji mleczarskiej. Ryzyko po stronie podaży występuje także w związku z
ograniczoną zdolnością egipskich producentów branży mleczarstwa do zwiększenia
wielkości produkcji z przeznaczeniem na eksport. Branża mleczarstwa Egiptu winna w
tym kontekście zapewnić rozwój zdolności produkcyjnych zapewniających potencjalnych
importerów o oczekiwanej jakości i bezpieczeństwie produktów.
Zasadnicze ryzyko prognozy po stronie popytu wynika z inflacji cen żywności konsumenci egipscy są wysoce wrażliwi na wzrost cen, a poza tym wzrost cen wpływa
na popyt zdecydowanie większej części konsumentów w Egipcie. W sytuacji wzrostu cen
żywności konsumenci egipscy mogą wrócić do tradycyjnego wzorca diety, gdyż
produkty mleczarskie są nadal uznawane za wyroby luksusowe. Dłuższy spadkowy trend
w gospodarce Egiptu będzie mieć negatywny wpływ na konsumpcję produktów branży
mleczarskiej, szczególnie świeżego mleka.
Sporządził:
Tomasz Przygoda
radca
Kair, październik 2013 r.
2
3
dane za 2012 rok są szacunkowe
dane za 2013 rok i lata następne są prognozowane
3