Matematyka - dostosowania

Dostosowanie Przedmiotowego Systemu Oceniania z Matematyki do
możliwości uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
1
Uczniowie, którzy uzyskali opinię Poradni Psychologiczno-pedagogicznej o
specjalnych potrzebach edukacyjnych (Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej
z dnia 30 kwietnia 2013 r.) traktowani są indywidualnie i oceniani z uwzględnieniem
zaleceń poradni.
2
Obowiązkiem nauczyciela jest jak najlepsze dostosowanie wymagań edukacyjnych
ucznia do jego możliwości psychofizycznych i edukacyjnych.
3
Uczniowie ze stwierdzoną dysfunkcją wymagają w szczególności wzmacniania
poczucia własnej wartości, zapewnienia poczucia bezpieczeństwa oraz zwiększania
motywacji do nauki.
Specyficzne trudności w uczeniu się
Dysgrafia:
- dostosowanie formy pracy do możliwości ucznia
- w przypadku, gdy nauczyciel ma trudności w odczytaniu pracy – może prosić ucznia o
przeczytaniu fragmentu testu lub odpytać go ustnie z danego materiału
- można prosić ucznia o pisanie drukowanymi literami lub pisanie prac przy użyciu
komputera,
- zachęcanie do stosowania symboliki matematycznej
- ocenianie wartości merytorycznej, a nie estetyki prac.
Dysleksja:
- w razie potrzeby podczas prac pisemnych wydłużenie czasu przeznaczonego na niektóre
zadania
- dostosowanie czasu przeznaczonego na opanowanie nowego materiału do możliwości
ucznia
- sprawdzanie czy polecenia zostały przez ucznia dobrze zrozumiane.
- podczas odpowiedzi ustnej ucznia - zadawanie pytań naprowadzających lub pomocniczych.
- oddzielne kryteria oceny prac pisemnych ( np. nie obniżanie oceny w przypadku typowych
błędów dyslektycznych takich jak odwracanie ułamków, mylenie znaków + i - ).
Dyskalkulia:
- wskazane jest demonstrowanie różnych sposobów wykonania zadania.
- można zapisywać działania różnymi kolorami, żeby uczeń mógł je łatwiej skojarzyć.
- nie można zabraniać korzystania z dodatkowych pomocy (kalkulatora, a nawet tabliczki
mnożenia).
- należy dać uczniowi więcej czasu na rozwiązanie zadań.
- należy zachęcać ucznia do wykonywania działań matematycznych w czasie codziennych
czynności.
Uczeń z zaburzeniami funkcji słuchowo-językowych (np. słabo słyszący):
- ważne jest zapewnienie pomieszczenia z dobrą akustyką, w razie potrzeby zamknięte okna
- posadzenie ucznia w pierwszej ławce
- nauczyciel powinien stać blisko ucznia gdy przekazuje informację słowną
- wydłużenie czasu na udzielenie odpowiedzi (np. w przypadku ucznia jąkającego się),
sprawdzanie czy uczeń dobrze zrozumiał treść polecenia, w razie potrzeby udzielanie
dodatkowych wskazówek
- częste stosowanie metod wykorzystujących zmysł wzroku – pomoce wizualne ( rysunki,
diagramy, wykresy, modele).
Uczeń z zaburzeniami funkcji wzrokowo-przestrzennych (np. słabo widzący):
- posadzenie ucznia w pierwszej ławce, zapewnienie właściwego oświetlenia
- udostępnienie tekstów w wersji powiększonej
- wydłużony czas na sprawdzianach i na wykonanie określonych zadań na lekcji, na
opanowanie nowego materiału
- materiał, który sprawia uczniowi trudność jest dzielony na mniejsze części
- częste korzystanie z materiałów audio
- zadawanie pytania „co widzisz?”, żeby sprawdzić czy należy pomóc uczniowi we właściwej
interpretacji materiału
Uczniowie z niepełnosprawnością ruchową:
- dopasowanie stołu, krzesła do potrzeb fizycznych ucznia
- w razie potrzeby zapewnienie asystenta (osoby, która będzie pomagała w poruszaniu się lub
przemieszczaniu osobie niepełnosprawnej)
- jeśli niepełnosprawność wiąże się z brakiem możliwości pisania to dostarczanie materiałów
skserowanych albo w formie audiowizualnej
Uczniowie z chorobami przewlekłymi lub uczniowie, którzy doznali sytuacji
kryzysowych, traumatycznych:
- dostosowanie tempa zajęć, zadania domowe dopasowane do możliwości ucznia związanych
z sytuacją zdrowotną
- w razie potrzeby wydłużenie terminu związanego z poprawą sprawdzianów, wyznaczanie
indywidualnego terminu
- możliwość wydłużenia czasu przeznaczonego na pisanie sprawdzianu lub odpowiedź ustną
- jeśli zajdzie taka potrzeba wolniejsze tempo pracy
- udzielanie pomocy, wyjaśnień, motywowanie do pracy
- szczególny nacisk kładzie się na wsparcie emocjonalne
Uczniowie nadpobudliwi (np. ADHD) i zespół Aspergera:
- uczenie współpracy w grupie, a resztę grupy – odpowiednich reakcji na zachowania kolegi.
- wzmacniane pożądanych zachowań
- stosowanie krótkich poleceń wydawanych zdecydowanym tonem, ważna jest konsekwencja
- wyznaczanie jasnego celu i dzielenie materiału na mniejsze partie
- kontrolowanie uwagi ucznia w celu dopasowania tempa zajęć, urozmaicanie zadań
- pomaganie uczniowi w koncentrowaniu się na wykonywaniu jednej czynności
- przekazywanie treści w prostej, krótkiej formie
- jasne przedstawianie reguł
- eliminowanie bodźców rozpraszających płynących z otoczenia
- u ucznia z zespołem Aspergera - nie przywiązywanie wagi do niewłaściwych komentarzy i
nie wzbudzanie swoim zachowaniem jego agresji.
- wspomaganie rozwoju umiejętności komunikacyjnych ucznia
- przedstawianie pojęć abstrakcyjnych w sposób konkretny
- wykorzystywanie zainteresowań ucznia, odnoszenie się do interesującej go tematyki
Uczniowie z mózgowym porażeniem dziecięcym, epilepsją:
- umożliwienie korzystania z różnorodnych pomocy dydaktycznych
- praca w małych grupach ze wsparciem kolegów
- praca na konkretach
- pomoc w dopasowaniu i odnalezieniu najlepszego sposobu uczenia się dla ucznia
- stosowanie krótkich i zrozumiałych poleceń
- angażowanie w zadaniowe czynności o charakterze praktycznym
- możliwość wydłużenia czasu na opanowanie większej ilości materiału
- posadzenie ucznia w pierwszej ławce blisko tablicy
- w miarę możliwości stosowanie ustnej formy odpowiedzi
- nie ocenianie graficznego aspektu prac
Wszyscy uczniowie o specjalnych potrzebach edukacyjnych powinni mieć ułatwiony dostęp
do korzystania z pomocy dydaktycznych dostosowanych do ich dysfunkcji. Uczeń powinien
mieć stały indywidualny kontakt z nauczycielem. W sposób szczególny trzeba zadbać o
rozwijanie zainteresowań oraz podtrzymywanie motywacji do nauki. Bardzo ważną rolę
spełniają różnego rodzaju wzmocnienia pozytywne, np. zachęta, pozytywna informacja
zwrotna, docenianie nawet małych sukcesów. W ocenie ucznia uwzględniany jest wysiłek i
wkład pracy ucznia, jego aktywność, zaangażowanie, systematyczność a więc stosunek do
obowiązków szkolnych, a nie same efekty pracy. Przy ocenianiu prac uczniów ze specjalnymi
wymaganiami ocenie nie podlegają błędy wynikające z ich deficytów. Nie karać za objawy
choroby. Chronić przed przemocą ze strony grupy rówieśniczej.
Praca z uczniem zdolnym
- poszerzanie materiału prezentowanego na zajęciach
- motywowanie do uczestnictwa w konkursach i olimpiadach
- informowanie o możliwościach zdobywania wiedzy poza szkołą
- przydzielanie uczniom zdolnym trudniejszych zadań podczas pracy grupowej i
indywidualnej
- dawanie możliwości wyboru zadań i prac dodatkowych
- zachęcanie do pomagania słabszym uczniom
- stopniowe zwiększanie stopnia trudności zadań
- inspirowanie do samodzielnej pracy z fachową literaturą
- zachęcanie do uczestnictwa w wykładach, prelekcjach prowadzonych na wyższych
uczelniach
- wskazywanie dostępnych źródeł wiedzy
- uczenie twórczego myślenia, zachęcanie do podejmowania inicjatyw
- tworzenie atmosfery wsparcia i akceptacji