Internetowe szkolenia dla osób z niepełnosprawnością słuchową

Internetowe szkolenia dla osób z niepełnosprawnością słuchową
Dorota Pisula UAM w Poznaniu
Osoby niesłyszące są grupą szczególnie naraŜoną na marginalizację. Na ogół posługują się
językiem migowym, który róŜni się od języka fonicznego składnią, gramatyką a takŜe
zasobem słów. Posiadają ograniczony dostęp do edukacji i uczestnictwa w Ŝyciu publicznym,
a co za tym idzie, ich kompetencje społeczne są często na niŜszym poziomie. Pomoc, jaką im
się oferuje, trafia w próŜnię z powodu niezrozumienia specyfiki tej grupy społecznej – np.
tworząc materiały informacyjne zapomina się, Ŝe osoby niesłyszące mają problemy ze
zrozumieniem języka polskiego, który nie jest dla nich językiem macierzystym.
Firma iFusion jest realizatorem projektu „Internetowe szkolenia dla osób z
niepełnosprawnością słuchową”, przeznaczonego dla 500 osób niesłyszących z województwa
Wielkopolskiego, którego tematyka dotyczy szeroko pojętej aktywizacji zawodowej. Projekt
ten polega na zbudowaniu i wdroŜeniu nowatorskiej platformy umoŜliwiającej kompleksową
realizację szkoleń internetowych. Drugim elementem programu jest budowa profesjonalnej
bazy osób niesłyszących dla przyszłych pracodawców, która zawierałaby wiedzę na temat ich
doświadczenia zawodowego, wykształcenia, preferencji co do przyszłego zatrudnienia itp.
Nowatorskie podejście zastosowane przez iFusion polega na prostym odwróceniu ról:
stworzeniu narzędzia dla osób niesłyszących będącego doskonałym kanałem komunikacji dla
nich samych oraz z nami, osobami słyszącymi. Nie na odwrót. Platforma internetowa
zaprojektowana przez iFusion jako pierwsze tego typu rozwiązanie w Polsce umoŜliwia
uŜytkownikom kontakt z dowolnego miejsca na zasadzie „wielu do wielu” z uŜyciem
transmisji wideo, audio dla osób niedosłyszących, komunikatora tekstowego oraz wirtualnego
pulpitu do współtworzenia prac w czasie rzeczywistym. Wykorzystując komputer
wyposaŜony w kamerę i dostęp do Internetu, osoba niesłysząca moŜe wziąć udział w
szkoleniach zawodowych zwiększających jej szanse na rynku pracy, porozmawiać on line w
języku migowym ze specjalistą, czy pobrać ze strony internetowej interaktywne materiały
szkoleniowe. KaŜda z osób biorących udział w projekcie, nie wychodząc z domu, ma
moŜliwość wzięcia udziału w 5 profesjonalnych szkoleniach – wystarczy, Ŝe posiada kamerę
internetową, komputer oraz dostęp do Internetu. Tematyka i przebieg szkolenia jest
elastyczny i zaleŜy w duŜej mierze od wykładowców i samych zainteresowanych. KaŜdy z
uczestników moŜe wziąć udział w następujących panelach szkoleniowych:
1. Autoprezentacja i kontakty interpersonalne.
2. Internet i wyszukiwarka jako źródło dostępu do ofert pracy.
3. Zmiany, aktualna sytuacja i samodzielne poruszanie się po rynku pracy.
4. Prawa i obowiązki pracownika głuchoniemego w aspekcie kodeksu pracy.
5. Samozatrudnienie jako alternatywa rozwoju zawodowego (w tym spółdzielczość osób
niepełnosprawnych).
Poszczególne panele trwają 1,5h i są symultanicznie tłumaczone na język migowy. Poza
tekstem mówionym, ze strony internetowej moŜna pobrać specjalnie przygotowane przez
wykładowców pomoce naukowe, obejrzeć filmy szkoleniowe i zdjęcia, zadać pytanie
prowadzącemu, skorzystać z czatu itp.
Pomoc, jaką oferuje się osobom niesłyszącym w innych projektach, często nie
uwzględnia specyfiki tej grupy społecznej. Pracując nad systemem, doborem szkoleń i ich
ostatecznym kształtem w projekcie „Internetowe szkolenia dla osób z niepełnosprawnością
słuchową”, współpracowano z osobami niesłyszącymi, które na kaŜdym etapie prac słuŜyły
swą radą i pomocą. Przygotowane w ramach projektu materiały i narzędzia szkoleniowe
zostały więc zweryfikowane przez grupę odbiorców zanim zostały wdroŜone do systemu
szkoleniowego.
Jak szkolenie wygląda w praktyce? Uczestnik na ekranie monitora widzi nauczyciela i
tłumacza języka migowego, ma do dyspozycji czat. MoŜe obejrzeć edukacyjne filmy i
zdjęcia, a takŜe zapoznać się z innymi pomocami naukowymi. Dodatkowo do kaŜdego
wykładu dołączony jest skrypt, który uzupełnia lekcję. Zajęcia odbywają się w czasie
rzeczywistym (na Ŝywo) – w kaŜdym momencie moŜna zadać pytanie lub poprosić o pomoc
tłumacza. W razie opuszczenia wykładu uczestnik nie ponosi Ŝadnych kosztów, ale ma
wyznaczony inny termin, w którym będzie mógł ukończyć projekt. Szkolenie odbywa się w
całości przez stronę internetową http://www.mogepracowac.pl.
Projekt „Internetowe szkolenia dla osób z niepełnosprawnością słuchową”
współfinansowany jest przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu
Społecznego (PO KL 7.2.1 w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, priorytet
„Promocja integracji społecznej”, poddziałanie „Aktywizacja zawodowa i społeczna osób
zagroŜonych wykluczeniem społecznym”). Realizacja projektu zaplanowana została w
terminie od czerwca 2008 do stycznia 2010 r. Partnerem iFusion zostało Towarzystwo Osób
Niesłyszących „Ton”, organizacja pozarządowa zajmująca się rehabilitacją społeczną i
zawodową osób niesłyszących. Wsparcia dla projektu udzielili takŜe m.in. Portal
Informacyjny Osób Niepełnosprawnych Pion.pl, Oddział Wielkopolski Polskiego Związku
Głuchych, Ośrodek Szkolno – Wychowawczy dla Dzieci Niesłyszących im. Józefa
Sikorskiego w Poznaniu, portal Słuchowisko.net. Projekt spotkał się z duŜym
zainteresowaniem i wsparciem władz samorządowych i róŜnych instytucji. Przykładem
takiego wsparcia jest pomoc Gminnej Biblioteki Publicznej w Dopiewie, która osobom
niesłyszącym nieposiadającym w domu komputera czy dostępu do Internetu zaoferowała
skorzystanie ze stanowisk komputerowych w bibliotece.
Zadaniem projektu, poza dostarczeniem wiedzy i umiejętności osobom
niepełnosprawnym, było uzmysłowienie im, jak wiele zaleŜy od nich samych. To, Ŝe nie
słyszą, nie oznacza, Ŝe nie mają prawa do pracy. To moŜe jedynie znaczyć, Ŝe nikt nie dał im
jeszcze szansy. Uszkodzenie narządu słuchu nie niesie ze sobą szczególnych ograniczeń w
wyborze i wykonywaniu zawodu. Niemal w kaŜdym zawodzie moŜna spotkać osoby z
uszkodzonym słuchem. Poznając własne prawa i zwiększając swoją wiedzę i umiejętności
niepełnosprawni zauwaŜają, Ŝe trudności przestają być barierami, a stają się przeszkodami,
które moŜna pokonać. Biorąc udział w szkoleniu osoby niesłyszące i niedosłyszące nic nie
tracą, a zyskać mogą wiele.
Projekt jest nowatorskim rozwiązaniem technologicznym i spotkał się z duŜym
zainteresowaniem w środowisku osób niesłyszących. Jego ogromną zaletą jest moŜliwość
niwelowania utrudnień powstających w kontaktowaniu się osób niesłyszących ze słyszącymi.
Uczestnicy projektu łączą się ze szkoleniowcami z domu, nie ponoszą Ŝadnych opłat, nie
doświadczają Ŝadnych niedogodności związanych z dojazdem. Sposób komunikacji i forma
edukacji zyskała wielu zwolenników wśród osób młodych, które umieją obsługiwać sprzęt
komputerowy. Starsi uczestnicy potrzebowali wsparcia w obsłudze strony internetowej, a
takŜe w uszczegółowieniu znaczenia obcych im terminów związanych z rynkiem pracy,
rekrutacją czy prawem pracy.
___________________________________________________________________________