streszczenie 07-08 2011

Przegląd Organizacji 07-08/2011 – streszczenia
Jan Macias
Strategie zarządzania wiedzą w przedsiębiorstwie
Wiedza staje się decydującym elementem w konkurencyjnym środowisku
biznesowym. Artykuł zawiera istotę, komponenty i typy strategii zarządzania wiedzą
w przedsiębiorstwie. Kluczowymi stadiami rozwoju strategii zarządzania wiedzą są:
definicje, audyt, cele, podejścia strategiczne, implementacja oraz miary jakościowe.
Artykuł prezentuje następujące strategie: kodyfikacji, personalizacji, tworzenia,
transferu, ochrony, wpływania, rozszerzania, przywłaszczania, sondowania oraz
budowy struktur organizacyjnych opartych na wiedzy.
Małgorzata Zięba
Innowacje w małych i średnich przedsiębiorstwach – rozważania teoretyczne
Niniejszy artykuł ma za zadanie przybliżyć pojęcie innowacji w kontekście małych
i średnich przedsiębiorstw, ze szczególnym uwzględnieniem koncepcji innowacji
otwartych. W artykule przedstawiono również główne bariery, jakie napotykają
przedsiębiorstwa z sektora MŚP we wdrażaniu innowacji.
Arkadiusz Świadek
Wielkości przedsiębiorstw a innowacyjności regionalnych systemów
przemysłowych
Działalność innowacyjna regionalnego systemu przemysłowego zależy od struktury
wielkości działających w nim przedsiębiorstw. Badania prowadzone w Polsce
sugerują, że czynnik ten ma niejednorodne znaczenie zależne zgodnie z koncepcją
ewolucyjną od poziomu rozwoju systemu przemysłowego.
Krzysztof Leja
Koopetycja metodą doskonalenia zarządzania współczesną szkołą wyższą
W artykule zwrócono uwagę na ewolucję instytucji szkolnictwa wyższego
wymuszającą konieczność poszukiwania nowych, niekonwencjonalnych metod
doskonalenia zarządzania współczesnym uczelnią. Przyjmując, że w najbliższych
latach konkurencja pomiędzy szkołami wyższymi przeniesie się na poziom sieci
międzyorganizacyjnych, zaproponowano implementację koopetycji jako narzędzia
wspomagającego zarządzanie uczelnią. Zidentyfikowano klientów, dostawców,
konkurentów oraz graczy komplementarnych uczelni. Pokazano, że koopetycja może
być pomocna w doskonaleniu zarządzania wiedzą dzięki synergii zasobów
współkonkurujących uczelni, dostrzegając również zagrożenia z tym związane.
W podsumowaniu stwierdzono, że postrzeganie uczelni jako organizacji uwikłanej
w sieć koopetycji jest zasadne, gdyż perspektywa organizacji samodzielnej nie
wytrzymuje próby czasu.
Adam Dzidowski
Organizacje wirtualne we współczesnej gospodarce
Model organizacji wirtualnej należy do nurtu nowych, alternatywnych teorii
przedsiębiorstwa i redefiniuje paradygmaty budowania przewagi konkurencyjnej.
W swej istocie odpowiada bowiem potrzebie szybkiego gromadzenia zasobów
i umiejętności, której tradycyjne i statyczne struktury organizacyjne często nie są
w stanie sprostać. Przeprowadzone badania na polskich przedsiębiorstwach oraz ich
dalsze analizy wykazały, że infrastruktura informacyjno-komunikacyjna, zaufanie
biznesowe i unikalne umiejętności przedsiębiorstw determinują możliwość
powstawania organizacji wirtualnych. Szczególnym efektem powyższych analiz było
stworzenie koncepcji modelu potencjału wirtualizacyjnego przedsiębiorstw. Model
ten jest narzędziem pozwalającym określić, na ile dana sieć przedsiębiorstw jest
gotowa do stania się organizacją wirtualną i jaką pozycję będą mieć w niej
poszczególne firmy.
Małgorzata Szałucka, Włodzimierz Karaszewski
Bezpośrednie inwestycje zagraniczne – greenfield versus brownfield.
Wyniki badania wpływu na konkurencyjność polskich przedsiębiorstw
– inwestorów
W artykule zostały przedstawione wyniki badania wpływu bezpośrednich inwestycji
zagranicznych polskich przedsiębiorstw na ich konkurencyjność w zależności od
sposobu wejścia na rynek zagraniczny. Badanie miało charakter pionierski. Było
pierwszym obejmującym swym zakresem problematykę uwarunkowań i skutków
aktywności inwestycyjnej polskich przedsiębiorstw za granicą, a także jednym
z nielicznych badań bezpośrednich inwestycji zagranicznych przedsiębiorstw krajów
rozwijających się. Uzyskane wyniki mogą służyć nie tylko empirycznej
egzemplifikacji rozważań teoretycznych, ale mają także wartość praktyczną. Mogą
być bowiem wykorzystane w procesie podejmowania decyzji o lokacie kapitału za
granicą w postaci inwestycji bezpośredniej.
Katarzyna Gadomska-Lila
Motywowanie pracowników – rozważania i implikacje
W dobie ustawicznego usprawniania organizacji i intensywnego poszukiwania źródeł
przewagi konkurencyjnej, uwagę menedżerów absorbują różne narzędzia i metody
zrządzania, w tym systemy motywacyjne. Odpowiednio skonstruowane pozwalają
bowiem zrealizować wiele celów, w tym kluczowe dla współczesnych organizacji:
zwiększenie elastyczności w procesie gospodarowania zasobami ludzkimi oraz
kształtowanie pożądanych postaw i zachowań pracowników. Niezbędne jest jednak
sprecyzowanie odpowiedzi na pytanie, do czego chcemy motywować pracowników,
w kontekście kultury organizacyjnej oraz strategii działania. Stanowią one bowiem
istotne determinanty systemu motywacyjnego. W artykule zaprezentowano ewolucję
podejść dotyczących motywowania pracowników, rolę poszczególnych bodźców
motywacyjnych oraz wyniki badań empirycznych prowadzonych przez autorkę w tym
zakresie.
Kazimierz Mrozowicz
Zachowania pomocne w świetle humanistycznej teorii organizacji
Pośród rozmaitych typów zachowań organizacyjnych, kształtowanych różnorodnymi
cechami kultur organizacyjnych, występuje pewna specyficzna podgrupa, której
podmiotem stają się inni ludzie, ich zdrowie i życie. Pojawia się wówczas pytanie, co
skłania członków organizacji należących do grona służb ratunkowych (np. GOPR,
TOPR, WOPR, ratownictwo górnicze, ratownictwo medyczne etc.) do tego, że stają
się oni skłonni znaczną część lub niemalże całą swoją karierę zawodową
skoncentrować na działaniach na rzecz ludzi poszkodowanych lub chorych. Niniejszy
artykuł pośród swych celów teoretycznych, poznawczych, jak też aplikacji
praktycznych ma za zadanie uzmysłowić, że kluczem do sukcesu rynkowego w dobie
marketingowej rywalizacji jest rozwój potencjału społecznego jako strategicznego
czynnika przewagi konkurencyjnej organizacji.
Karol Chrabański
Relacje pomiędzy zarządzaniem jakością i wiedzą w organizacjach
wytwarzających oprogramowanie
Artykuł identyfikuje siedemnaście relacji pomiędzy systemami zarządzania jakością
(SZJ) a systemami zarządzania wiedzą (SZW). Zdefiniowano cztery grupy relacji, na
podstawie których je uporządkowano. Analiza grup relacji pozwala na stwierdzenie
o przewadze relacji typu dyfuzje (przenikanie się) i podobieństw nad odrębnościami.
Stąd przypuszczenie o możliwości uczynienia SZJ osnową SZW ma uzasadnienie w
przedstawionych relacjach.
Michał Adam Leśniewski
Czynniki kształtowania lokalizacji przedsiębiorstw w gminach – wyniki badań
Lokalizacja jest jednym z elementów kształtowania konkurencyjności
przedsiębiorstw. O wartości lokalizacji decyduje zestaw czynników, które mogą
przyczyniać się do sukcesu lub porażki danego podmiotu gospodarczego. Lokalizacja
dotyczy każdego podmiotu, począwszy od mikroprzedsiębiorstwa, poprzez małe
i średnie, a skończywszy na dużych przedsiębiorstwach. Artykuł został opracowany
na podstawie badań przeprowadzonych w regionie świętokrzyskim w grupie
mikroprzedsiębiorstw. Wielkość próby badawczej liczyła 306 mikroprzedsiębiorstw.
Edyta Mioduchowska-Jaroszewicz
Analiza wskaźnikowa działalności grupy kapitałowej – nowe podejście
Celem artykułu jest przedstawienie i zaproponowanie zestawu wskaźników
możliwych do wykorzystania w ocenie sytuacji finansowej grupy kapitałowej na
podstawie skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Artykuł składa się z dwóch
części. Pierwsza część przedstawia zestaw tradycyjnych wskaźników analizy
finansowej możliwych do wykorzystania w ocenie działalności grupy kapitałowej, jak
i pojedynczych podmiotów z możliwością porównania obliczonych wskaźników
z wielkościami średnimi w sektorze. Druga część artykułu charakteryzuje nowe
propozycje wskaźników możliwych do wykorzystania w ocenie działalności tylko
grupy kapitałowej na podstawie skonsolidowanego sprawozdania finansowego
z uwzględnieniem metody konsolidacji sprawozdania.
Mikołaj Turzyński
Zastosowanie teorii agencji w badaniu historii rachunkowości.
Perspektywa ziem polskich w XVII i XVIII wieku
W artykule zaprezentowano badanie dotyczące zastosowania teorii agencji do
objaśnienia rozwiązań rachunkowości kameralnej stosowanej na ziemiach polskich
w XVII i XVIII w. W wyniku badania stwierdzono, że rachunkowość taka opierała
się na podejściu do minimalizowania kosztów agencji przez właściciela. Dostosowane
do relacji agent – pryncypał procedury kontrolne i rozliczania odpowiedzialności,
oparte na rachunkowości, umożliwiały sprawne administrowanie majątkiem
ziemskim. Na potrzeby badania wykorzystano źródła historyczne pochodzące z XVII
i XVIII w. w postaci: prac drukowanych pierwotnych (J.K. Haura oraz J. Hermana),
rękopisów S. Bieniewskiego, drukowanych wtórnych („Instruktarzy ekonomicznych”)
zebranych przez S. Pawlika w 1915 r.
Maciej Woźniak
Ocena znaczenia finansowych instrumentów wspierania stosowanych w Polsce
i innych krajach Unii Europejskiej
W artykule zaprezentowano ocenę znaczenia finansowych instrumentów wspierania
dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP). Przedstawiono metodologię
prowadzonych badań, scharakteryzowano ankietowane przedsiębiorstwa oraz
przeanalizowano otrzymane wyniki. Na tej podstawie opracowano wnioski dotyczące
znaczenia poszczególnych instrumentów pomocy dla MŚP.
Wojciech Jarecki
Wynagrodzenie absolwentów studiów ekonomicznych
Artykuł przedstawia wyniki badań dotyczące uzyskiwanych wynagrodzeń przez
absolwentów kierunków ekonomicznych w ciągu 11 lat od skończenia studiów.
W analizie uwzględniono staż pracy oraz wykonywany zawód. Postawiono hipotezy,
że wynagrodzenie wzrasta w kolejnych latach pracy i że absolwenci pracują na
stanowiskach wymagających ukończenia studiów wyższych. Uzyskane wyniki
pozwoliły wyciągnąć następujące wnioski: wynagrodzenia rosną w miarę upływu lat
od skończenia studiów; co drugi absolwent pracuje na stanowisku specjalistycznym
lub kierowniczym; badani absolwenci pracujący na stanowiskach niewymagających
skończenia studiów uzyskują wynagrodzenia znacznie wyższe niż osoby niemające
studiów na tych stanowiskach; badani absolwenci uzyskują niższe wynagrodzenia niż
średnie wynagrodzenie osób po studiach w Polsce.
Piotr Wróbel
Wybrane uboczne skutki wykorzystania poczty elektronicznej w organizacjach
Komunikacja e-mailowa przynosi organizacjom wiele efektów, w tym skutki
uboczne, zarówno pozytywne, jak i negatywne. Celem artykułu jest identyfikacja
i analiza wybranych skutków ubocznych wykorzystania poczty elektronicznej
w organizacjach. Przedstawione zostały takie efekty wdrażania poczty e-mail, jak:
wypieranie przez pocztę elektroniczną innych kanałów komunikacji, trudności i nowe
możliwości w zarządzaniu wiedzą, rozpraszanie pracowników, prowadzące do
destabilizacji procesu pracy oraz zacieranie się granic między życiem służbowym
a prywatnym.
Aleksander Gwiazda
Cykl Shewharta i jego ewolucja
Niniejsze opracowanie zawiera analizę procesu ewolucji cyklu Shewharta. Celem
tego opracowania jest wskazanie na kroki, które doprowadziły do powstania cyklu
PDSA oraz pogłębienie wiedzy o jego idei. Poza cyklem Shewharta omówiono takie
zagadnienia, jak: układ czynności Taylora, koło Deminga, cykl PDS, cykl Ishikawy
czy też cykl DMAIC. Elementy te stanowią kroki procesu ewolucji, który
doprowadził do przemiany cyklu Shewharta w cykl PDSA.