Polska adaptacja Kwestionariusza Osobowości IPIP

20 października 2011
FORUM NAUKOWE
w Instytucie Psychologii UKSW
dr Włodzimierz Strus
Polska adaptacja Kwestionariusza Osobowości IPIP-45AB5C L. Goldberga
Pięcioczynnikowy Model Osobowości (PMO) P. Costy i R. McCrae (2005) jest
dominującym obecnie ujęciem podstawowych wymiarów osobowości. W ostatnich latach
napotyka on jednak na istotny problem – nie uzyskuje potwierdzenia w konfirmacyjnej
analizie czynnikowej (Borsboom, 2006; McCrae, i in., 1996). Ponadto popularność i uznanie
jakimi cieszy się PMO dotyczą zasadniczo poziomu pięciu ogólnych cech osobowości.
Hierarchiczna organizacja trzydziestu cech niższego rzędu (składników) w modelu Costy
i McCrae zdobyła niewiele przekonywujących dowodów empirycznych. Trudności modelu są
związane z operacjonalizującym go narzędziem – Inwentarzem Osobowości NEO-PI-R.
Kołowy Model Wielkiej Piątki (Abridged Big Five Dimensional Circumplex – AB5C)
W. Hofstee, B. de Raada i L. Goldberga (1992) zakłada, że na niższym poziomie organizacji
cech zachodzi interakcja pięciu podstawowych wymiarów (czynników) osobowości.
Składniki (facets) w AB5C przynależą nie tylko do własnego czynnika, ale są także związane
z
jeszcze
jednym,
innym
czynnikiem
Wielkiej
Piątki,
model
zaś
składa
się
z 10 dwuwymiarowych kół utworzonych przez każdą możliwą kombinację par pięciu
czynników.
Wraz z ukazaniem się w 1999 roku kwestionariusza do pomiaru AB5C, będącego
częścią International Personality Item Pool, otworzyły się nowe możliwości weryfikacji
modelu. W wystąpieniu zaprezentowane zostaną pierwsze rezultaty prac nad polską adaptacją
Kwestionariusza Osobowości IPIP-45AB5C L. Goldberga (1999, 2006). Prace te prowadzone
są w Instytucie Psychologii UKSW pod kierunkiem W. Strusa, J. Cieciucha i T. Rowińskiego.
Uzyskane wyniki badań 913 osób (505 kobiet i 408 mężczyzn, w wieku M=30,9, SD=13,8)
wskazują na satysfakcjonujące właściwości psychometryczne narzędzia. Do oceny trafności
teoretycznej wykorzystano konfirmacyjną analizę czynnikową.