program profilaktyki - Zespół Szkół w Straszynie

2012-2015
ZESPÓŁ SZKÓŁ
W STRASZYNIE
PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI W ZESPOLE SZKÓŁ W STRASZYNIE
SPIS TREŚCI:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Podstawy prawne
Założenia programu
Cele programu
Strategie profilaktyczne
Zasięg oddziaływań profilaktycznych
Część szczegółowa programu: zadania, sposób realizacji,
PODSTAWA PRAWNA:
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2002 roku
zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz
publicznych szkół (DZ. U. z 2002r. Nr 10, poz.96).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 roku w
sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego 95.oraz kształcenia
ogólnego w poszczególnych typach szkół (DZ. U. z 2002r. Nr 51, poz.458).
ZAŁOŻENIA PROGRAMU
1. Program profilaktyki tworzy integralną całość z planem rozwoju szkoły i programem
wychowawczym szkoły.
2. Program profilaktyki dostosowany jest do potrzeb rozwojowych uczniów oraz
środowiska lokalnego.
3. Działaniami profilaktycznymi i edukacyjnymi obejmuje dzieci i młodzież na wszystkich
etapach edukacyjnych.
4. Program wzmacnia najważniejsze czynniki chroniące i osłabia specyficzne czynniki
ryzyka.
5. Wspomaga rodziców w prawidłowym pełnieniu przez nich funkcji wychowawczych.
6. Buduje dobre relacje z rodzicami, stara się pozyskiwać ich jako partnerów w realizacji
działań wychowawczych i profilaktycznych.
CELE ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH
UMIEJĘTNOŚCI ZDOBYWANE PRZEZ UCZESTNIKÓW PROGRAMU W RAMACH
JEGO REALIZACJI:
Uczniowie:




kształtowanie postawy szacunku dla drugiego człowieka;
ukazywanie wartości płynących z koleżeństwa i przyjaźni;
rozpoznawanie oznak stresu i złości oraz sposobów radzenia sobie z nimi;
ukazywanie zgubnej roli agresji pojawiającej się w grupie rówieśniczej;
2
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI W ZESPOLE SZKÓŁ W STRASZYNIE
 nauka i ćwiczenia zachowań asertywnych;
 wzbudzanie w uczniach poczucia odpowiedzialności za własne zdrowie ;
 nabycie umiejętności przeciwstawiania się presji do używania środków odurzających i
zachowania abstynencji
 nauka tolerancji;
 nabycie umiejętności dbania o własne bezpieczeństwo;
 angażowanie się w programy wsparcia rówieśniczego;
 podejmowanie działań o charakterze woluntarystycznym
Nauczyciele i rodzice:
 poprawa komunikacji w relacjach: nauczyciel-uczeń, rodzic-dziecko, nauczyciel-rodzic;
 kształtowanie umiejętności interpersonalnych miedzy nimi;
 stworzenie klimatu zaufania między nauczycielem i uczniem oraz miedzy rodzicem a
nauczycielem ;
 wskazanie sposobów radzenia sobie ze stresem i trudnymi sytuacjami;
 uświadamianie rodzicom ich roli w kształtowaniu właściwych postaw u swoich dzieci;
 tworzenie bezpiecznej atmosfery w szkole;
 angażowanie rodziców w życie szkoły.
ZASIĘG ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH:
· profilaktyka pierwszorzędowa:
budowanie i rozwijanie różnorodnych umiejętności radzenia sobie z wymogami życia,
wzmacnianie uczniów nie przejawiających syndromów zachowań dysfunkcyjnych;
· profilaktyka drugorzędowa:
ujawnianie osób o najwyższym ryzyku dysfunkcyjności, pomaganie im w redukcji tego
ryzyka;
· profilaktyka trzeciorzędowa:
interwencja po wystąpieniu dysfunkcji, przeciwdziałanie pogłębieniu się procesu (choroby),
umożliwienie uczestnictwa w terapii i rehabilitacji (prowadzonej przez placówki
specjalistyczne).
STANDARDY JAKOŚCI PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO:
1. Tematyka i treść zajęć są dostosowane do wieku dzieci młodzieży i uwzględnia ich
system wartości i stopień wrażliwości.
2. Przekazywane informacje i wiedza jest aktualna, rzetelna i obiektywna.
3. Cała społeczność szkolna zna procedury reagowania w sytuacjach kryzysowych,
szczególnie w nagłych przypadkach.
3
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI W ZESPOLE SZKÓŁ W STRASZYNIE
4. W działaniach profilaktycznych szkoła pełni funkcję pomocniczą wobec rodziców,
rodzice współpracują i wspierają działania profilaktyczne szkoły.
Program profilaktyki opracowano w oparciu o diagnozę problemów
wychowawczych występujących w szkole, wiedzę z zakresu psychologii
rozwojowej i podstaw profesjonalnej profilaktyki.
4
STRATEGIE DZIAŁANIA
I. Strategia informacyjna.
1.Rzetelne dostarczenie
adekwatnych informacji,
dostosowanych do wieku
rozwojowego ucznia, na temat:
 zagrożeń cywilizacyjnych
współczesnego świata dla
zdrowia i życia człowieka
 przyczyn i skutków
zachowań ryzykownych
 zdrowego stylu życia
 higieny pracy umysłowej
ZADANIA
1. Przekazywanie młodzieży rzetelnych informacji na
temat przyczyn i skutków ryzykownych zachowań :
 alkoholizmu
 nikotynizmu
 narkomanii (lekomanii)
 dopalaczy
 wczesnej inicjacji seksualnej
2. Działania profilaktyczne mające na celu
zapobieganie i rozprzestrzenianie się:
 chorób przenoszonych drogą płciową, w tym
AIDS
 chorób zakaźnych (gruźlica, żółtaczka typu B,)
 wszawicy
 przemocy i różnorodnych przejawów agresji
(psychicznej, fizycznej, wandalizmu)
2. Wczesne rozpoznawanie syndromów (problemów)
uczniów uzależnionych
3. Przekazywanie teoretycznych informacji na temat
zdrowego stylu życia:
 racjonalna dieta
 aktywny wypoczynek
 racjonalne gospodarowanie czasem
poświęconym na naukę i wypoczynek
 techniki relaksacyjne
4. Kształcenie zdolności asertywnych zachowań w
sytuacjach zagrożeń i presji rówieśników, grup
subkulturowych i psychomanipulacyjnych.
4. Uświadomienie problemów związanych z okresem
dojrzewania (zachowania autodestrukcyjne, stres
szkolny, depresja młodzieńcza, zaburzenia obsesyjnokompulsywne).
5. Pedagogizacja rodziców.
SPOSOBY REALIZACJI










Przestrzeganie zapisów Statutu Szkoły w
zakresie stosunku placówki do
problemów uzależnień.
Zapewnienie odpowiednich warunków
higienicznych na terenie szkoły.
Kampania informacyjna na terenie szkoły
w formie ulotek, plakatów, broszur na
temat chorób zakaźnych i
cywilizacyjnych
Edukacja prawna młodzieży
Realizowanie programów
profilaktycznych przeciwdziałających
uzależnieniom
Zapoznanie młodzieży i rodziców ze
szkolnym systemem interwencji w
sytuacjach stwierdzenia użycia przez
ucznia środków psychoaktywnych ,
stosowania przemocy,
nieusprawiedliwionej nieobecności w
szkole.
Organizowanie zajęć dla ogółu młodzieży
ze specjalistami.
Współpraca z instytucjami lokalnymi i
pozarządowymi.
Przygotowanie młodzieży do
uczestnictwa w olimpiadach, konkursach
i turniejach (plastycznych, muzycznych,
literackich) na terenie szkoły i poza nią.
Pomoc w planowaniu celów życiowych i
kariery zawodowej.
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI W ZESPOLE SZKÓŁ W STRASZYNIE
STRATEGIE DZIAŁANIA
II. Strategia edukacyjna.
1.Pomoc w rozwijaniu
umiejętności psychologicznych
i społecznych
2. Nauka i rozwijanie
umiejętności podejmowania
decyzji, radzenia sobie ze
stresem.
3. Rozwiązywanie problemów
4. Komunikacja w relacjach
interpersonalnych.
5. Planowania kariery
zawodowej.
6. Budowanie celów życiowych i
świadome podejmowanie
odpowiedzialnych decyzji.
ZADANIA
SPOSOBY REALIZACJI
1. Rozwój kompetencji społecznych.
3. Utrwalanie zasad bezpiecznego zachowania się na
ternie szkoły i w czasie wolnym (bezpieczeństwo w
ruchu drogowym, wakacji, ferii zimowych).
4. Ćwiczenia w udzielaniu pierwszej pomocy.
5. Szkolenie dla uczniów – bezpieczna ewakuacja
szkoły.
6. Kształtowanie właściwej postawy wobec osób
niepełnosprawnych, przewlekle chorych, starych.
7. Przygotowanie do odpowiedzialnych wyborów.
8. Nabywanie umiejętności kontrolowania
własnego zachowania i wyrażania emocji.
9. Kształcenie umiejętności stosowania w
życiu codziennym zasad odpowiedniego
zachowania się i form grzecznościowych,
przestrzeganie norm społecznych.
10. Dostarczanie wiedzy na temat przyczyn
występowania konfliktów, sposobów i skutków
ich rozwiązywania.
11.Wskazanie na znaczenie więzi i kontaktów
rodzinnych w radzeniu sobie z sytuacjami
trudnymi.
12.Wspólpraca z rodzicami w rozwiązywaniu
sytuacji konfliktowych w szkole.
13.Wskazywanie osób, instytucji, które mogą
być pomocne w rozwiązywaniu problemów.
6







Zajęcia psychoedukacyjne, kształtujące
umiejętności psychologiczne prowadzone przez psychologa,
pedagoga i innych specjalistów.
Zajęcia warsztatowe (w tym integracyjne,
motywujące, kształtujące
samoświadomość).
Interdyscyplinarna metodyka
profilaktyczna prowadzona przez
nauczycieli przedmiotów w ramach
obowiązującej podstawy programowej.
Kampanie profilaktyki zdrowia
aktywowane przez pielęgniarkę szkolną
typu fluoryzacja, higiena osobista itp.
Profilaktyka bezpośrednia prowadzona
przez wychowawcę klasy na zajęciach
godzin wychowawczych.
Wycieczki, ogniska, rajdy, zewnętrzne
warsztaty np. w Monarze, Klubie
Mrowisko będące formą pracy
wspierającej profilaktykę wychowawczą.
Praca kół zainteresowań rozwijających
zdolności uczniów i wspierających ich
potencjał osobisty.
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI W ZESPOLE SZKÓŁ W STRASZYNIE
STRATEGIE DZIAŁANIA
ZADANIA
SPOSOBY REALIZACJI
1. Kształtowanie umiejętności zaspokajania
podstawowych potrzeb życiowych:
1. Tworzenie pozytywnych
 bezpieczeństwa
alternatyw wobec patologii
 akceptacji
poprzez stworzenie warunków do
 przynależności
samorealizacji i zaangażowania
 rozwoju osobistego
się w pozytywną działalność .
 sukcesu
2. Stworzenie warunków do rozwijania własnych
zainteresowań, umiejętności i zdolności.
3. Wskazywanie i poznawanie technik
efektywnego uczenia się.
4. Pomoc w zaspokajaniu ważnych potrzeb, np.: sukcesu,
przynależności oraz osiąganie satysfakcji życiowej oraz
stwarzanie możliwości angażowania się w działalność
pozytywną (artystyczną, społeczną, sportową, itp.)
5. 5. Rozwijanie działalności samorządowej,
promowanie animatorów różnych form
działalności.
6. 6. Kształtowanie umiejętności planowania
i organizowania aktywnych form spędzania
czasy wolego.
7. Propagowanie postaw pro sportowych, w tym
promowanie kulturalnego kibicowania.
III. Strategia alternatyw.
7










Wspieranie działalności samorządów
klasowych, samorządu szkolnego,
Organizowanie pomocy koleżeńskiej.
Wolontariat.
Organizowanie zajęć pozalekcyjnych
dla dzieci i młodzieży.
Organizowanie akcji charytatywnych,
dla społeczności lokalnej.
Organizowanie wycieczek, wyjazdów.
Udział w konkursach.
Współpraca z instytucjami lokalnymi,
krajowymi
Zajęcia pozalekcyjne, kółka
zainteresowań.
Włączanie rodziców w organizację
imprez klasowych i szkolnych.
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI W ZESPOLE SZKÓŁ W STRASZYNIE
STRATEGIE DZIAŁANIA
IV. Strategia interwencyjna
1.Pomoc osobom mającym trudności w
identyfikowaniu i rozwiązywaniu swoich
problemów osobistych i rodzinnych.
2. Wspieranie ich w sytuacjach kryzysowych
(działania zindywidualizowane).
ZADANIA
1.Zapewnienie podstawowego oparcia i
bezpieczeństwa w postaci pomocy
psychologiczno-pedagogicznej na terenie
szkoły.
2. Zapewnienie pomocy specjalistycznej
stosownie do sytuacji.
3. Interwencja prawna w przypadku
naruszenia prawa.
4. Upowszechnianie informacji o placówkach
specjalistycznych działających na rzecz
zdrowia psychicznego.
5. Wyrównywanie szans edukacyjnych i
kulturowych.
Program opracowały:
Małgorzata Waguca- Jączek – psycholog
Małgorzata Zarazińska – pedagog
Lucyna Łyko- terapeuta
Program został zatwierdzony przez Radę Pedagogiczną dnia 13.09.2012 r.
8
SPOSOBY REALIZACJI






Poradnictwo indywidualne i rodzinne.
Interwencja kryzysowa zgodnie ze
szkolnymi procedurami interwencji.
Udzielanie wsparcia i pomocy
merytorycznej w rozwiązywaniu
problemów wychowawczych
nauczycielom i rodzicom.
Pomoc bezpośrednia uczniom
problemowym, zagrożonym
niedostosowaniem społecznym, z
zaburzeniami w socjalizacji.
Diagnozowanie sytuacji
wychowawczych wymagających
interwencji
Współpraca z lokalnymi
specjalistycznymi ośrodkami wsparcia.