Postawy 4 4

4
Dodatek
do „Czasu”
Postawy
Niezale¿ny periodyk kulturalno-oœwiatowy na tematy luŸno zwi¹zane z szeroko pojêt¹ kultur¹
27 czerwca 2000
ZAPOMNIANE
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
zale¿y, ¿eby w zaniedbanym i
opuszczonym budynku zauwa¿yæ
zabytkowe wartoœci, ¿eby dostrzec
wyblak³¹ urodê niemodnej architekJohn Ruskin (1819-1900) tury, która ju¿ ma³o kogo obchodzi,
a ju¿ znaleŸæ takiego, który to nie
Stacja
tylko dojrzy, ale i jeszcze doceni i
Jest w Churchill ma³a stacja - zbudo- spróbuje przywróciæ utracone piêwana w 1929 roku, s³u¿y jeszcze kno ... Znów otwiera siê mo¿liwoœæ
resztkami si³ linii kolejowej VIA. wyrwania kawa³ka, wartoœciowej
Daleko jej jednak do harmonijnej przecie¿ i dumnej niegdyœ, przesz³oœwietnoœci z okresu miêdzywojen- œci z ¿ar³ocznej paszczy agresywnego
nego. Przebudowana kilkakrotnie, postêpu.
pozbawiona wielu oryginalnych elementów, bezlitoœnie „udekorowana” Koncert
nowoczesnymi instalacjami ele- Tu¿ przed wyjazdem do Churchill
ktrycznymi i mechanicznymi, i w mia³em okazjê wys³uchaæ niezwykle
koñcu porzucona - straszy dzisiaj nastrojowego koncertu. By³o to dla
œlepymi oczodo³ami zabitych okien. mnie bardzo inspiruj¹ce wydarzenie,
Ma³a jej czêœæ tylko latem obs³uguje szczególnie przed wyjazdem, którego
jeszcze ci¹gn¹cych z po³udnia kolej¹ celem by³a ocena zaniedbanych i
zwolenników polarnych niedŸwiedzi
i wielorybów. Reszta stoi opusz- Ryszard Tyborowski
czona, wype³niona œmieciami sprzed
wielu lat i czeka na lepsze czasy, które
mo¿e w³aœnie nadchodz¹? Rz¹d
kanadyjski przej¹³ urokliw¹ stacyjkê
od kolei i przeznaczy³ niewielk¹ sumê
pieniêdzy na doprowadzenie jej do
jako takiego porz¹dku. Churchill jest
miasteczkiem niewielkim, ale kandydatów do posiadania siedziby w
zabytkowym budynku jest wielu i
sztuk¹ bêdzie zadowoliæ przysz³ych
u¿ytkowników obiektu tak, aby nikt
nie czu³ siê pokrzywdzony, a jednoczeœnie odtworzyæ jego zabytkowy
urok. Nie³atwo go dziœ dostrzec zapomnianych wartoœci dawnej
patrz¹c na budynek, który wielu architektury. Zorganizowany przez
nazywa po prostu „ruder¹”. A Winnipeg Classical Guitar Society
przecie¿ tyle tu historii, tyle tradycyji recital Ryszarda Tyborowskiego
i rzetelnego rzemios³a ukrytego pod odby³ siê w sobotê, 10 czerwca, w
warstw¹ rdzy, ³uszcz¹cej siê farby i Young United Church przy 222
brudnymi wyk³adzinami dywano- Furby w Winnipegu. Wspó³czesny
wymi. Ciê¿ki orzech do zgryzienia koœció³ wyró¿nia siê unikaln¹ akubêdzie mia³a firma architektoniczna styk¹ oraz szczególn¹, utrzyman¹ w
wynajêta przez nowego w³aœciciela sepiach i br¹zach, kolorystyk¹
stacji, Parks Canada, do realizacji wnêtrza, które umiejêtnie oœwietlone
tego zamierzenia. Wie o tym posia- potrafi zapewniæ artyœcie doskona³e
dacz budynku i dlatego przys³ano tu warunki dla zaprezentowania tak
mnie - konserwatora zabytków. swoich umiejêtnoœci, jak i szlachetWychodzi na to, ¿e komuœ jeszcze noœci brzmienia instrumentu. A nie
Motto:
Sztuki piêkne s¹ tym, w czym rêka,
g³owa i serce id¹ razem.
Stacja kolejowa w Churchill w 1947 r.
PIÊKNO
jest to byle jak gitara. Artysta u¿ywa
138-letniego, doskonale utrzymanego
instrumentu zbudowanego przez Antonio de Torresa w Hiszpanii. Rzadko
który muzyk ma szczêœcie prezentowania swoich umiejêtnoœci na instrumencie, który ma tak¹ bogat¹ historiê,
i który sam Andrés Segovia, gitarzysta hiszpañski uwa¿any za najwybitniejszego wirtuoza XX wieku,
oceni³ niezwykle wysoko. Program
recitalu obejmowa³ szeroki wachlarz
muzyki gitarowej pisanej przez
kompozytorów na œwiecie w ci¹gu
ostatnich 200 lat. Kameralne grono
s³uchaczy przyjmowa³o z aplauzem
kolejne utwory Mauro Guilianiego
(1781-1829), Dionisio Aguado
(1784-1849), Isaaka Albeniza (18691909), Augustina Barrios-Mangoré’a
(1885-1940), Stanis³awa Mroñskiego
(1926-), Rolanda Dyensa (1955-) i
Yuquijro Yocoha. Wiêkszoœæ doskona³ej muzyki granej w czasie koncertu dostêpna jest na dwóch p³ytach
CD nagranych przez Ryszarda Tyborowskiego w 1994 i w 1999 r. Ci z
pañstwa wiêc, których ominê³a
przyjemnoœæ wys³uchania koncertu
na ¿ywo, maj¹ ci¹gle mo¿liwoœæ
intymnego kontaktu z klasyczn¹
muzyk¹ gitarow¹ nabywaj¹c utrwalone na p³ytach recitale gitarowe maestro Tyborowskiego „Romantica” i
„Hommage á Chopin”. Warto
pos³uchaæ. Ryszard Tyborowski
wiêkszoœæ swojego czasu poœwiêca
studentom University of Manitoba,
których uczy gry na gitarze zarówno
w szkole muzycznej jak i na wydziale
przygotowawczym. Jest oddanym i
lubianym nauczycielem, a dla szerokiej publicznoœci koncertuje kilka
razy w roku prezentuj¹c uroki muzyki
klasycznej, przypominaj¹c czêsto
nieznane szerzej wirtuozowskie
piêkno kompozycji gitarowych w
bardzo romantyczny, subtelny i
nastrojowy sposób.
No i jak tu nie lubiæ staroci. Zawsze
podziwia³em, i bêdê podziwia³,
rzetelne rzemios³o i talent, dziêki
którym powsta³a w przesz³oœci taka
moc wspania³ych dzie³ we wszystkich dziedzinach sztuki. Wystarczy
tylko je odszukaæ, albo czasem po
prostu, zupe³nie normalnie zauwa¿yæ,
a z ich docenieniem nie powinno ju¿
byæ wiêkszego k³opotu.
4
Dodatek
do „Czasu”
U¿ycie wielkiej litery ze wzglêdów znaczeniowych
NOWY S£OWNIK ORTOGRAFICZNY PWN z 1998 r. podaje
nastêpuj¹ce zasady u¿ycia wielkiej litery:
t Imiona i nazwiska ludzi: Adam Mickiewicz, Janek, Uluœka.
t Imiona w³asne zwierz¹t, drzew, bogów i jednostkowych istot
mitologicznych: Burek,Baublis,Allach,Œwiatowid,Zeus,Sfinks.
t Przydomki, pseudonimy i przezwiska ludzi: Szary, Boles³aw
Prus, Jan z Têczyna.
t Imiona w³asne ludzi u¿yte w znaczeniu przenoœnym: Naaukcji
sprzedano dwa Kossaki.
t Nazwy mieszkañców czêœci œwiata: Afrykanin, Europejczyk.
t Nazwymieszkañcówplanet: Marsjanin,Venusjanka.
t Nazwy mieszkañców krajów: Polak, Czeszka, Meksykanin
(ale: meksykanin = mieszkaniec miasta).
t Nazwy cz³onków narodów, ras i szczepów: Polak, Papuas.
t Nazwy mieszkañców terenów geograficznych:Kaszub, Kurp.
t Nazwydynastii:Burbonowie,Piastowie.
t Przymiotniki dzier¿awcze (odpowiadaj¹ce na pytanie czyj? )
utworzone od imion w³asnych, zakoñczone na -owski,-owy,
-in, -yn, -ów : Pa³ac Kazimierzowski, poezja Mi³oszowa,
Saba³owe bajania, Zosina chustka.
t Nazwy œwi¹t i dni œwi¹tecznych: Nowy Rok, Dzieñ Matki.
t Nazwy imprez miêdzynarodowych lub krajowych, którym
organizatorzy chc¹ nadaæ indywidualn¹ nazwê: MiêdzynarodowyKonkursChopinowski,ŒwiatowyDzieñM³odzie¿y.
t W tytu³ach czasopism i cykli wydawniczych oraz w nazwach
wydawnictw seryjnych wielk¹ liter¹ piszemy wszystkie wyrazy
(z wyj¹tkiem przyimków i spójników): Gazeta Wyborcza,
Kobieta i ¯ycie. W tytu³ach czasopism, które siê nie odmieniaj¹,
wielk¹ liter¹ piszemy tylko pierwszy wyraz: ¯yjmy d³u¿ej,
Dooko³aœwiata.
t Pierwszywyrazwjedno-iwielowyrazowychtytu³achutworów
literackich i naukowych (np. ksi¹¿ek, rozpraw, artyku³ów,
wierszy, pieœni), w tytu³ach ich rozdzia³ów, w tytu³ach dzie³
sztuki, zabytków jêzykowych, odezw, deklaracji, ustaw: Biblia,
Koran,Historiajêzykapolskiego,Noceidnie,Bogurodzica,Rota,
Pieta, Ho³d pruski, Stworzenie œwiata.
Ci¹g dalszy nast¹pi
WIERZYÆ, CZY NIE WIERZYÆ?
PRZECZYTAÆ WARTO
25 proc. doros³ych ludzi nie potrafi czytaæ
i pisaæ w stopniu umo¿liwiaj¹cym dobre
funkcjonowanie we wspó³czesnym œwiecie
- podaje raport Organizacji Wspó³pracy
Gospodarczej i Rozwoju. Szwecja, Finlandia, Norwegia, Holandia, to kraje, których
obywatele maj¹ najmniej problemów z
czytaniem, pisaniem i liczeniem. Na
samym dole klasyfikacji znalaz³y siê Chile,
Portugalia, Polska i S³owenia.
(PAP)
Myœli z pogranicza snu i poezji
Batoche*
Widzia³em dziœ koœció³
Pochylone staroœci¹ œciany otacza³ wiatr,
Zapach trawy i granie œwierszczy.
Wszed³emdoœrodka
Deska w pod³odze skrzypnê³a ¿a³oœnie
Ze spêkanych œcian spogl¹da³y w dó³
Twarze œwiêtych zastyg³e w momencie stworzenia
Szpaler drewnianych ³awek prowadzi³ do o³tarza
Ile szczêœcia i tragedii widzia³y te œciany
Ile nadzieji umar³o
Dzisiaj tu pusto - jak we mnie
Dlategowspó³brzmimy
(eu-be)
*) Batoche - miejscowoϾ w Saskatchewan gdzie w 1885 r.
pod dowództwem Louisa Riel’a odby³a siê decyduj¹ca bitwa
Metysów o niezale¿noœæ ich samozwañczego pañstwa.
Obecnie National Historic Site z pozosta³oœciami „stolicy”
Metysów: koœcio³em, dwoma budynkami mieszkalnymi i
cmentarzem.
„Postawy” - dodatek do Czasu redagowany ochotniczo i ukazuj¹cy siê nieregularnie w zale¿noœci od dostêpnoœci materia³u do publikacji. Wydawnictwo publikuje materia³y w³asne i z internetowego serwisu PAP. Opracowanie graficzne, tekst i sk³ad komputerowy Boles³aw £ucki