Co nowego w prawie oświatowym ?

Co nowego w prawie oświatowym ? - sierpień 2016
opracowanie: Józef Paszuk, konsultant W-M ODN w Olsztynie
1.
Znikają "godziny karciane"
Od 1 września 2016 r. obowiązuje ustawa o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz
niektórych innych ustaw, która znosi obowiązek świadczenia tzw. godzin karcianych prowadzenia dwóch dodatkowych godzin zajęć ponad pensum. Przepisy wzbudziły pewne
wątpliwości, ponieważ według związków zawodowych nadal pozwalają na przydzielanie
nauczycielom godzin bez dodatkowej zapłaty. MEN precyzuje jednak, że takie działania
organów prowadzących będą uznane za niezgodne z prawem. Ta sama ustawa ureguluje
postępowanie dyscyplinarne wobec nauczycieli - dookreśli m.in. zasady wybierania członków
komisji dyscyplinarnych oraz wprowadzono możliwość ich odwołania przed upływem kadencji
w sytuacji, gdy nie wykonują swoich obowiązków bądź ich zachowanie nie przystaje do
pełnionej funkcji.
2.
Szóstoklasista nie napisze sprawdzianu
Od 1 września 2016 r. obowiązuje również nowela ustawy o systemie oświaty, która likwiduje
sprawdzian szóstoklasistów. Wprowadza także możliwość zakwestionowania wyników
egzaminu maturalnego. Maturzyści będą mogli odwołać się także od ustalonego przez
dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej wyniku weryfikacji sumy punktów z części
pisemnej. Sprawę rozpatrzy Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego, składające się z
doświadczonych egzaminatorów oraz ekspertów z danej dziedziny. Ustawa zmienia również
zasady dotowania placówek niepublicznych, precyzując podstawę wyliczania dotacji oraz
określając zasady wzajemnych rozliczeń jednostek samorządu terytorialnego.
3.
Organ prowadzący straci część kompetencji
Ta sama nowelizacja odbiera organom prowadzącym część uprawnień związanych z
nadzorowaniem szkół. To kurator oświaty będzie opiniował arkusze organizacyjne placówek
oświatowych, będzie miał również mniejszy wpływ na wybór dyrektora szkoły.
4.
Szkoła nie zatrudni po licencjacie
W nowym roku szkolnym zwiększają się wymogi kwalifikacyjne stawiane nauczycielom nauczyciele w zasadniczych szkołach zawodowych (uczący przedmiotów ogólnokształcących),
placówkach wychowania pozaszkolnego, bursach i młodzieżowych ośrodkach
wychowawczych, a także logopedzi i pedagodzy szkolni będą musieli legitymować się
dyplomem magistra.
5.
Oceny z religii i etyki znajdą się na świadectwie
Uczeń, który uczęszcza zarówno na religię, jak i na etykę, otrzyma na świadectwie oceny z obu
tych przedmiotów. Obie wliczać się też będą do średniej. Takie zmiany wprowadzą dwie
nowelizacje rozporządzenia w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków
szkolnych, które wejdą w życie 1 września 2016 r.
6.
Nauczycielskie pensje bez zmian
Minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli od września - podobnie jak
obecnie - będą wynosić:
– dla nauczyciela stażysty: 2.265 zł;
– dla nauczyciela kontraktowego: 2.331 zł;
– dla nauczyciela mianowanego: 2.647 zł;
– dla nauczyciela dyplomowanego: 3.109 zł.
7.
Nauka pisania wraca do zerówek
Od września obowiązuje również podstawie programowej wychowania przedszkolnego
uwzględniono umiejętności z zakresu czytania i przygotowania dzieci do nabywania
umiejętności pisania, a także umiejętności matematycznych jako umiejętności niezbędnych do
podjęcia nauki w szkole. Nowelizacja dostosuje również wymagania do możliwości
psychofizycznych i komunikacyjnych oraz tempa rozwoju psychofizycznego dzieci
niepełnosprawnych, w tym dzieci z ograniczeniami wynikającymi z niepełnosprawności.
8.
Od nowego roku szkolnego dane w SIO na nowych zasadach
Nowe rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 29 lipca 2016 r. w sprawie
szczegółowego zakresu danych dziedzinowych gromadzonych w systemie informacji
oświatowej oraz terminów przekazywania niektórych danych do bazy danych systemu
informacji oświatowej określa termin przekazania danych o wysokości przeciętnego
wynagrodzenia nauczycieli mianowanych i dyplomowanych zatrudnionych na stanowiskach,
na których wymagane są kwalifikacje pedagogiczne w placówkach doskonalenia nauczycieli.
Odstępuje się także od regulowania terminów przekazywania danych dotyczących
podręczników obowiązujących w poszczególnych oddziałach. Po zmianach zniknie obowiązek
gromadzenia danych dziedzinowych nauczycieli dotyczących form dokształcania i
doskonalenia zawodowego w formie kolegium nauczycielskiego i nauczycielskiego kolegium
języków obcych. Doprecyzowano także katalog urlopów związanych z rodzicielstwem,
mogących być przyczyną nieprowadzenia zajęć przez nauczyciela.
9.
Konkurs na dyrektora
Wchodzące w życie z dniem 1 września 2016 r. zmiany dotyczą m.in. zapisu art. 36a ust. 4
ustawy o systemie oświaty. W myśl nowych uregulowań, jeżeli do konkursu nie zgłosi się żaden
kandydat albo w wyniku konkursu nie wyłoniono kandydata, organ prowadzący powierza to
stanowisko ustalonemu, w porozumieniu z organem sprawującym nadzór pedagogiczny,
kandydatowi, po zasięgnięciu opinii rady szkoły lub placówki i rady pedagogicznej. Przepis ten
nie pozostawia więc kwestii dokonania wyboru kandydata swobodnemu uznaniu organu
prowadzącego. Z dniem 1 września 2016 r. wybór ten musi zostać dokonany w porozumieniu
z organem sprawującym nadzór pedagogiczny. Kolejne zmiany dotyczą składu komisji
konkursowej. Według nowych rozwiązań komisja konkursowa powoływana będzie w
następującym składzie:
1) po trzech przedstawicieli:
a) organu prowadzącego szkołę lub placówkę,
b) organu sprawującego nadzór pedagogiczny,
2) po dwóch przedstawicieli:
a) rady pedagogicznej,
b) rady rodziców,
3) po jednym przedstawicielu zakładowych organizacji związkowych będących jednostkami
organizacyjnymi organizacji związkowych reprezentatywnych w rozumieniu ustawy o
Radzie Dialogu Społecznego albo jednostkami organizacyjnymi organizacji związkowych
wchodzących w skład organizacji związkowych reprezentatywnych w rozumieniu ustawy o
Radzie Dialogu Społecznego, zrzeszających nauczycieli, przy czym przedstawiciel ten nie
może być zatrudniony w szkole lub placówce, której konkurs dotyczy.
Nowelizacja nie zmieniła warunków, które musi spełniać osoba ubiegająca się o stanowisko
dyrektora szkoły – w tym wymagań co do stopnia oceny, którą musi legitymować się kandydat.
Od dnia 1 września 2016 r. dodany art. 5 ust. 7 pkt 5 w zw. z art. 5c pkt 2 ustawy o systemie
oświaty będzie stanowił, że czynności z zakresu prawa pracy w stosunku do dyrektora szkoły
lub placówki wykonuje organ prowadzący, a w jego imieniu działa odpowiednio: odpowiednio:
wójt (burmistrz, prezydent miasta), zarząd powiatu, zarząd województwa.