Po długich i ciepłych wakacjach i miesiącu zmagań z wiedzą

Po długich i ciepłych wakacjach i miesiącu zmagań z wiedzą

Witamy! Zamieszczamy naszą stopkę redakcyjną.
Gazetka szkolna
CZYSTA STOPKA
redakcyjna
Gimnazjalne Klimaty
Wy da wc a : KLU B P R OF ILAKT Y KI Bezp ieczn a M ło d oś ć
G IMN AZJU M P U BLIC ZN EG O W S O MON IN IE
Motto miesiąca maja 2009
„Trzeba więc, ażeby naprawdę miłowany był człowiek, jeżeli
w pełni mają być zabezpieczone prawa człowieka. To jest
pierwszy i podstawowy wymiar miłości społecznej”
Jan Paweł II
Gazetka szkolna
Gimnazjum Publicznego
im. Jana Pawła II w Somoninie
ADRES REDAKCJI:
Witamy! W przedostatnim numerze gazetki szkolnej. Pełni
zapału i wiosennego „poweru” wyglądamy zakończenia roku
szkolnego. Trzecioklasiści czekają na wyniki egzaminu, a i zaliczyć
trzeba było szkolną wywiadówkę. Maj to cudowny miesiąc pełen
słońca i miłości. Wszystko budzi się do życia- po prostu chce się
żyć.
Somonino ul .Osiedlowa 17
REDAKCJA
Uczniowie klubu profilaktyki „ Bezpieczna Młodość”
OPIEKUNKA GAZETKI:
Ewa Littwin- socjoterapeuta
Pozdrawiamy społeczność szkolną.
Majowy numer zawiera:
SZPAN
1. Szpan
2. Adam Asnyk- „ Bławatek”
3. Święto naszych mam.
Jest to sposób bycia, ubierania się wynikający z potrzeby imponowania
innym.
Po co ludzie to robią?
4. Wywiad z Panią Elżbietą Mateja
5. SOS na koniec roku
6. Dzień dobrych uczynków
7. Wywiad z uczennicą kl.I …
8. Dzieci i telefony
9..Kampania „ Zachowaj Trzeźwy Umysł”
10. Cała prawda o solarium …
11. 31 maja „Dzień walki z tytoniem”
12.Sztuka bycia sobą…
Otóż człowiek ma różne potrzeby, m.in. chce mieć swoją pozycję
w grupie (np.) rówieśniczej. Weźmy przykład papierosów. Osoba
szpanująca myśli, że skoro inni "fajni" ludzie palą, to on też może i też
będzie fajny. Niestety na ogół dzieje się inaczej. Papierosy oraz inne
używki szkodzą organizmowi i po pewnym czasie szpan zamienia się w
nałóg. Innym przykładem szpanu jest kradzież stylu. Jak ktoś "fajny" nosi
pomarańczowe getry, to znaczy, że ja założę i też będę lubiana.
Oczywiście, że nie! Żadne getry nie zmienią tego czy ludzie nas lubią czy
nie.
Inny przykład: Skoro "Super Modna" osoba w szkole słucha metalu, to ja
też będę słuchać i będę "błyszczeć modą". Kradzieżą możemy nazwać
także kradzież stylu. Nastolatki często kradną style innych. Najbardziej
popularnym stylem dziś, jest styl EMO. ( piosenkarz). Nastolatki z chęcią
kradną go :D Wystarczy posłuchać jak wypowiadają się w telewizji
"Chciałabym ładnego chłopaka w stylu EMO oczywiście ". Można by
wymieniać przykłady bez końca... Ale po co? Sami na pewno spotkaliście
się nie raz ze szpanem. Jest on bardzo rozpowszechniony wśród
młodzieży.
I tu mamy ciąg dalszy naszej definicji...
...sposób bycia, ubierania się wynikający z potrzeby imponowania innym.
Najczęściej osoby szpanujące są niedowartościowane i dlatego kradną styl
sądząc, że będą kimś innym, kimś lepszym. Szpan zwykle związany jest z
posiadaniem drogich lub trudno dostępnych rzeczy. Oraz jest to chęć
pokazania swojej sztucznej osobowości.
Skromnisia
ADAM ASNYK – „Bławatek”
Święto Mam obchodzimy w Polsce 26 maja.
Jaki to chłopiec niedobry!
Tak mnie wciąż zbywa niegrzecznie,
Muszę się gniewać na niego,
Gniewać koniecznie.
Życzenia na Dzień Matki - wszystkim
mamom, życzymy w dniu ich święta przede
wszystkim pociechy ze swoich starszych i
młodszych latorośli. Wszystkiego Dobrego.
Niedawno wyrwał mi z ręki
Zerwany w polu bławatek
i przypiął sobie do piersi
Skradziony kwiatek.
I jeszcze żartował ze mnie,
Gdym się żaliła na psotę,
Bo mówił, że ma coś więcej
Ukraść ochotę.
Że oczy moje piękniejsze
Niźli ten kwiatek niebieski,
Że chce pić rosę z bławatków,
A z oczów łezki.
I mówił dalej niegrzeczny,
Że mnie rodzicom ukradnie,
Tak straszyć kogo, doprawdy
Że to nieładnie.
Chciałabym gniewać się bardzo! Nie widzieć więcej... ach! trudno;
Wiem, że mnie samej bez niego
Byłoby nudno.
Ale go muszę ukarać,
Podstępu na to użyję:
Będę umyślnie płakała,
Niech łezki pije!
Dzień Matki to święto obchodzone
corocznie (w Polsce - 26 maja) jako wyraz
szacunku wobec matek. W tym dniu są one
zwykle obdarowywane laurkami, kwiatami i
prezentami przez własne dzieci, rzadziej
inne osoby.
Historia
Początki tego święta sięgają czasów starożytnych Greków i Rzymian.
Kultem otaczano wtedy Matki-Boginie, symbole płodności i urodzaju.
Zwyczaj powrócił w XVII Anglii pod nazwą Niedziela u Matki
(Mothering Sunday). Dzień, w który obchodzono to święto był wolnym
od pracy. Do tradycji należało składanie matce podarunków, głównie
kwiatów i słodyczy, w zamian za otrzymane błogosławieństwo. Zwyczaj
przetrwał do ok. XIX w. Ponownie zaczęto go obchodzić po zakończeniu
II wojny światowej. Inaczej historia tego święta przedstawia się w USA.
W 1858 amerykańska nauczycielka Anna Reeves Jarvis ogłosiła Dni
Matczynej Pracy (Mothers' Work Days), zaś od 1872 ideę Dnia Matek dla
Pokoju (Mother's Day for Peace) promowała Julia Ward Howe. Annie
Jarvis, córce Anny Jarvis, w 1905 udało się ustanowić Dzień Matki. Z
czasem zwyczaj ten rozpowszechnił się na niemal wszystkie stany, zaś w
1914 Kongres USA uznał przypadający na drugą niedzielę maja Dzień
Matki za święto narodowe.
Tekst pochodzi z pl.wikipedia.org
Justyna Figura klasa II c
Wywiad z Panią Elżbietą Mateja
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Od ilu lat pracuje Pani w naszej szkole?
Odp. Od 1 września 2000r. czyli 9 lat.
Czym się Pani interesuje?
Odp. Interesuję się dobrą książką oraz religią i teologią.
Co skłoniło Panią do pracy w tym zawodzie?
Odp. Do pracy w tym zawodzie skłoniło mnie kilka rzeczy:
 miłość do Pana Boga i kościoła
 bardzo lubię prace z młodzieżą
 bardzo dobrze czuję się w kościele
Czy podoba się Pani praca nauczyciela religii?
Odp. Bardzo- nie zamieniłabym jej na żaden inny przedmiot.
Co skłoniło Panią do uczenia w naszej szkole?
Odp. Pierwszym argumentem była potrzeba nauczania religii w
Gimnazjum w Somoninie. Innym dobre warunki dojazd z miejsca
zamieszkania ( bliska odległość).Wspaniałe warunki pracy w tym
gimnazjum.
Co lubi Pani robić w czasie wolnym?
Odp. W czasie wolnym bardzo lubię czytać książki oraz zajmować
się swoim ogrodem i domem. Bardzo lubię przygotowywać coś
dobrego do jedzenia oraz piec ciasta.
Co zmieniłaby Pani w naszym gimnazjum?
Odp. W naszym gimnazjum nie zmieniłabym nic, ponieważ jako
miejsce pracy i nauki jest miejscem idealnym i bardzo dobrze
wyposażonym.
Czy lubi Pani pracować z uczniami?
Odp. Bardzo lubię pracować z uczniami chociaż chciałabym, aby
uczniowie bardziej przykładali się do nauki.
Czym według Pani młodzi ludzie powinni kierować się w życiu?
Odp. Uważam, że młodzi ludzie powinni kierować się przede
wszystkim prawdą. Życie w prawdzie prowadzi do wolności,
szczęścia i czystego serca. Powinni stawiać zawsze Boga na
pierwszym miejscu i właściwie ustalać sobie hierarchię wartości.
W życiu młodego człowieka powinien być przestrzegany Dekalog,
aby bezpiecznie i szczęśliwie iść po drogach ludzkiego życia.
Rozmawiała Magdalena Arndt klasa II B
SOS na koniec roku.
Nerwy i pozytywne myślenie
Stan lekkiego napięcia podczas odpowiadania to nic złego.
Powoduje że jesteś bardziej skoncentrowana. Gdy wzrasta poziom adrenaliny,
lepiej funkcjonuje twój mózg. Musisz sobie uświadomić, że ty sama jesteś
odpowiedzialna za jego poziom. Jeżeli ciągle będziesz sobie powtarzała ,,nigdy
tego nie zapamiętam" , na pewno mi się nie uda", to sama się nakręcasz.
Pierwszym warunkiem walki ze stresem jest pozytywne myślenie i wiara w
swoje możliwości. W trudnych chwilach przypomnij sobie skomplikowane
sprawy które rozwiązałaś.
Problemy z zapamiętywaniem.
Im częściej się uczysz, tym szybciej i łatwiej zapamiętujesz. Znajdź swój sposób
na efektywne uczenie się.
-Jesteś wzrokowcem?
Zaznacz ważne informacje kolorowymi pisakami, rysuj wykresy. Porozwieszaj
kartki z istotnymi wiadomościami w pokoju,a szybciej je zapamiętasz.
-Jesteś słuchowcem?
Powtarzaj materiał na głos, czytaj go, nagrywaj, powtarzaj w rytm muzyki,a
osiągniesz najlepszy efekt.
Bądź systematyczna codziennie powtarzaj materiał, zgodnie z założeniami. Jedz
też ananasy, bo zawierają potas, który usprawnia mózg. Możesz też sięgnąć po
awokada lub zwykłą marchewkę :)
Stres przed wkuwaniem
Gdy się uczysz, stres pomaga Ci przezwyciężyć zmęczenie i zniechęcenie.
Powoduje, że zdobywasz się na coś, co normalnie byłoby nie do przeskoczenia.
W ten sposób materiał na klasówkę, którego przyswojenie zajęło by Ci nawet 2
tygodnie, przebiegniesz w 3 wieczory.. Wszystko to sprawia, że uczysz się
szybciej i efektywniej. Oczywiście za duży stres paraliżuje, dlatego rozplanuj
sobie naukę. Masz klasówkę w piątek? Zacznij się uczyć już od poniedziałku
zanim siądziesz do nauki, wypij herbatkę z odrobiną imbiru, który dotleni twój
mózg, dzięki czemu nieco aktywniej zaczniesz myśleć.
Wszystko tylko nie nauka.
Nagle sprzątasz pokój, zmywasz naczynia, tylko żeby się nie uczyć. Znasz to?
Potrzebujesz pozytywnego nastawienia. Zaszalej i zjedz tabliczkę czekolady (nie
rób tego za często). Zrobisz sobie przyjemność i spojrzysz optymistycznie na
naukę:) Namagnetyzuj się czyli pij kakao, jedz orzechy, ryby, kup magnez lub
lecytynę w aptece.
Wykonał : Kujon z II b
Dzień Dobrych Uczynków
Wywiad z uczennicą klasy I

Chcesz wprowadzić do swojego kalendarza jeszcze jedno święto?
Teraz jest dobry czas! Dzień Dobrych Uczynków. Kiedy? To zależy
od ciebie – np.:
Poniedziałek – dzień uśmiechu:
witaj nim przyjaciół, ale także wszystkie sympatyczne osoby na
ulicy.
Wtorek – dzień przyglądania się
przyrodzie:
przygotuj zapas smakołyków i
wybierz się na spotkanie z
wiewiórkami i kaczkami w parku.
Środa – dzień telefonu:
koniecznie zadzwoń do dawno
niesłyszanej koleżanki.
Czwartek – dzień brania:
pozwól komuś zrobić coś dla ciebie i zobacz, ile radości mu to
sprawi.
Piątek – dzień zamieniania się:
na przykład ukochanymi maskotkami z przyjaciółką.
Sobota – dzień „niewidzialnej ręki”:
staraj się pomagać bliskim i znajomym z ukrycia.
Niedziela – dzień dobroci dla samej siebie:
po pracowicie spędzonym tygodniu pozwól sobie na robienie tego, co
naprawdę lubisz.
Wykonała : Ania z klasy III D
 Twój znak zodiaku?
Odp. Byk
 Ulubiony przedmiot?
Odp. Mój ulubiony przedmiot to w-f.
 Twoja najlepsza koleżanka?
Odp. Moją najlepszą koleżanką jest Iwona.
 Twoja ulubiona piosenka?
Odp. Moja ulubiona piosenka to Młode Wilki 7.
 Twój ulubiony zespół?
Odp. Ulubiony zespół to Verba.
 Wymień 3 miejsca na ziemi, które chciałabyś zwiedzić?
Odp. Chciałabym zwiedzić Amerykę, Watykan i Chiny.
 Twój ulubiony typ chłopaka?
Odp. Wysoki brunet o brązowych oczach, mądry, potrafi się
bawić i czasem nawet płakać.
 Czym się interesujesz?
Odp. Interesuje się sportem.
 Co lubisz robić w czasie wolnym?
Odp. W czasie wolnym lubię serfować po Internecie .
Dziękuję za szczere wypowiedzi .Może się ujawnisz.?
Dane znane Magdzie Arndt z kl.IIb.
Dzieci i telefony …
Bez nich często nie wyobrażamy sobie już codziennej egzystencji
– coraz tańsze, coraz bardziej funkcjonalne, coraz
powszechniejsze – telefony komórkowe to już chleb powszedni
nie tylko w każdym biurze, ale także w dziecięcych kieszeniach.
Tymczasem, grupa amerykańskich psychiatrów, onkologów oraz
naukowców opublikowała niedawno apel o ograniczenie dostępu
nastolatkom poniżej 12 roku życia do telefonów komórkowych.
Chociaż nie ma jeszcze żadnych dowodów klinicznych na
bezpośredni związek między emitowanym przez aparaty telefoniczne
polem elektromagnetycznym a zdrowiem ludzkim, coraz
częściej obserwacje wskazują na zwiększone ryzyko
zachorowania na guza mózgu oraz inne nowotwory
w obrębie głowy u osób często
korzystających z komórek. Zauważono
również, że nastolatki uzależnione od
komórek charakteryzują się większą
intensywnością problemów ze snem,
poziomem stresu i zmęczeniem niż dzieci
mniej technologicznie zaawansowane.
Młode organizmy są szczególnie narażone na to
ryzyko, dlatego lekarze zalecają ograniczenie używania telefonów
komórkowych przez dzieci do szczególnych wypadków,
faworyzowanie korespondencji SMS-owej, przy której aparat jest
znacznie dalej od ośrodka nerwowego w mózgu, nie noszenie
komórki na sobie oraz nie kładzenie się spać z włączonym telefonem
przy łóżku. Te zalecenia dotyczą także kobiet w ciąży, gdyż
podejrzewa się, że pole elektromagnetyczne przenikające przez
organizm matki może uszkodzić płód.
We Francji już szykowana jest kampania publiczna mająca na celu
wymuszenie prawnego zakazu sprzedaży telefonów mobilnych
młodzieży poniżej 12 roku życia.
Klub Profilaktyki
Kampania „ Zachowaj Trzeźwy Umysł „ ruszyła .
Wielu specjalistów podejmuje próby działań profilaktycznych, szuka
najlepszych dróg, by trafić do świadomości młodych ludzi, by pomóc im
w podejmowaniu właściwych decyzji życiowych. W jaki sposób jednak
można ich tego nauczyć? Powszechnie wiadomo, że dla młodzieży
wszystko jest „czarne” lub „białe”. W poszukiwaniu odpowiedzi na to
pytanie zastanawialiśmy się, jak wzbudzić w nich entuzjazm, w jaki
sposób pokazać uniwersalne wartości i pomóc odnaleźć odpowiedź w
sobie samym, swoich uzdolnieniach, talentach, a także więzach
rodzinnych.
Po raz kolejny angażujemy naszą młodzież , rodziców i nauczycieli w
kampanii „ Zachowaj Trzeźwy Umysł”.
W ramach kampanii w dniu 8 maja bieżącego gościliśmy w naszym
gimnazjum Teatr Profilaktyczny z Krakowa „ Inspiracja”.
Nasi uczniowie zostali zapoznani ze szkodliwością działania różnego
rodzaju używek, problematyką uzależnień, a przede wszystkim jak się
przed tym uchronić; jak sobie radzić z problemami i niepowodzeniami w
domu i szkole, jak zamiast po papierosa czy butelkę sięgnąć po piłkę czy
dres . Młodzi aktorzy uświadamiali młodzież jak podejmować trafne
decyzje , przed czym musza się chronić by nie być w konflikcie z
prawem.
M
A
R
I
K
A
Ic
Cała Prawda o Solarium
Chcesz sobie poprawić nastrój, więc idziesz na
parę minut na solarkę. Poznaj ciemne strony
sztucznego słońca.
1.MIT:Łóżka opalające są bezpieczniejsze niż
słońce
FAKT: Nie!Nie istnieje bezpieczne opalanie ani w solarium, ani na
plaży. Kiedyś uważano, że szkodliwe dla ludzkiej skóry jest
promieniowanie UVB, dlatego w łóżkach opalających stosowano
głównie UVA. Dziś już wiadomo, że UVA głębiej przenika skórę,
niszczy kolagen, co powoduje zmarszczki i może spowodować raka.
WNIOSEK: Gdziekolwiek się opalasz, musisz używać kosmetyków
z wysokimi filtrami ochronnymi.
2.MIT: Solarka leczy trądzik.
FAKT: Faktycznie, po pierwszych zabiegach cera może wyglądać
lepiej, ponieważ krostki przysychają, a zaczerwienienia stają się
mniej widoczne. Ale już za chwilę sucha, odwodniona skóra próbuje
się bronić, produkując sebum ze zdwojoną siłą, co powoduje
powstawanie pryszczy.
WNIOSEK: Nie licz na to, że solarium czy słońce wyleczy za Ciebie
trądzik. Jeśli masz krostki, nie narażaj buzi na bezpośrednie działanie
promieni. Lepiej idź do dermatologa.
3.MIT: Solarium przygotowuje skórę na działanie słońca.
FAKT: Inne proporcje promieni UVA i UVB w świetle powodują, że
nasza skóra, mimo że opalana na solarce, może ulec poparzeniu.
Poza tym opalenizna, obojętnie, czy powstała na łóżku opalającym,
czy na słońcu, nie stanowi żadnej ochrony przed szkodliwym
działaniem promieni.
WNIOSEK: Nawet jeśli mimo ostrzeżeń, opaliłaś się na czekoladkę
na solarce, zwykłe słońce i tak może Cię oparzyć.
Przezorna z III D
31 maja , Światowy dzień walki z tytoniem !
Zanim zapalisz, zastanów się, bo od palenia:
- twoje zęby i palce staną się żółte
- będziesz szybciej i płycej oddychać
- pogorszą się Twoje wyniki sportowe
- zaczniesz mieć kaszel i chrypkę
- cofną się dziąsła, co spowoduje rozchwianie i
wypadanie zębów
- trzykrotnie zwiększa się ryzyko zawału serca
- zwiększa się ryzyko zachorowania na raka płuc,
krtani, przełyku i ust.
Obalanie mitów
1.„Palę bo nie chcę przytyć”
Błąd! Wiele dziewczyn traktuje palenie jako sposób na zachowanie
szczuplej sylwetki. Poza tym papierosy przytępiają zmysł węchu i smaku,
więc po niektóre rzeczy palaczka nie sięga, bo nie czuje żadnej
przyjemności z ich spożywania. Ale tak naprawdę papierosy to dieta
śmiertelna! Następstwa palenia są o wiele gorsze i bardziej niebezpieczne
niż parę kilogramów więcej!
2. „Papierosy w ogóle nie działają na skórę”
Nie prawda! Dym papierosowy bardzo źle oddziałuje na cerę: o wiele
szybciej tworzą się zmarszczki, przebarwia się skóra, pogłębia się trądzik.
Dziewczyna, która zaczyna palić wieku 15 lat, pięć lat później wygląda na
27!
3. „Zdrowsze są papierosy light i mentolowe”.
Bzdura! Palacze wybierają te papierosy, myśląc, że są mniej szkodliwe. A
tak naprawdę ilość substancji smolistych w nich zawartych niewiele różni
się od ilości w normalnych papierosach.
4. „Paląc, szkodzę tylko sobie, nikomu więcej”.
Bardzo częsty mit! Z powodu skutków ubocznych biernego palenia, czyli
wdychania dymu wypuszczanego przez innych palaczy umiera ok. 3000
ludzi rocznie. Niepalący nie zdają sobie sprawy, jak często narażają swoje
zdrowie, np. na imprezach czy w pubach.
Klub Profilaktyki
Sztuka Bycia Sobą !!
Sądzisz, że robisz więcej, niż powinnaś? Zastanawiasz się, czy
inni nie nadużywają Twojej dobroci? Masz problemy z
odmawianiem? Czas na przyspieszony kurs asertywności :).
Główna zasada
Co to znaczy „asertywna”?
Celem odmowy jest zadbać o siebie. Czasami trudno jest powiedzieć
„nie” wprost. Zamiast tego kręcimy, kombinujemy, bo trudno nam
postawić sprawę jasno i w umiejętny sposób się wykręcić. Często też
odmowę rozpoczynamy od
tłumaczenia się i
usprawiedliwienia. Jeszcze
częściej, oceniamy osobę
proszącą np. mówiąc „nigdy nie
potrafisz sama tego załatwić”.
Nie tędy droga.
To, że jesteś asertywna oznacza, że potrafisz swobodnie, bez spięcia
wyrażać swoje myśli, pragnienia i uczucia. Robisz to w sposób
uczciwy, bezpośredni, śmiało, bez lęku. Potrafisz powiedzieć „nie”,
zażądać czegoś, co Ci się należy, nie boisz się specjalnie krytyki i
odrzucenia. Umiesz się „dogadać”. Kulturalnie, nie tracąc szacunku i
sympatii innych.
Czym ryzykujesz, będąc asertywną?
1.Nie zawsze będziesz lubiana za wyrażanie swoich uczuć (ale
szanowana za to, że nie tracisz szacunku wobec siebie).
2.Niektóre Twoje relacje z ludźmi mogą ulec ochłodzeniu.
3.Będziesz postrzegana jako osoba idąca przez życie przebojem,
może nawet egoistka.
Ja jestem w porządku wobec innych, a oni są w porządku wobec mnie.
Jesteś uczciwa wobec siebie i innych, lepiej znosisz krytykę, łatwiej
Ci znieść odmowę innych, lepiej wyrażasz swoje potrzeby i
pragnienia, zaś Twoje życie staje się po prostu lepsze. I co, warto?
Przykład. Koleżanka prosi Cię,
żebyś w jej imieniu zadzwoniła
do chłopaka i zaproponowała mu spotkanie. To dla niej ważne. Nie chcesz
się podejmować takiego zadania. Nie podoba Ci się sposób załatwiania tej
sprawy, nie chcesz się wtrącać. OK. Ale pamiętaj, że odmowa w stylu:
„nie, bo nie” to lekceważenie i rodzaj kary dla drugiej osoby. Dlatego
odmawiając powinnaś podać konkretną przyczynę. „Przykro mi Kasiu, ale
nie zrobię tego, o co mnie prosisz. Uważam, że sama powinnaś to zrobić,
mieszanie mojej osoby w tę sprawę może bardziej zaszkodzić, niż pomóc.
Temu chłopakowi nie spodoba się takie załatwienie tej sprawy. Nie mogę
Ci pomóc.”
Asertywna osoba:
Jak to zrobić?
- mówi w sposób prosty, jasny, bez ogródek, tak, jak to widzi i czuje;
- nie kłamie;
- jest uczciwa wobec siebie i innych ludzi;
- wie, czego chce, a czego nie;
- jest spokojna i odprężona.
1.powiedz NIE.
2.Poinformuj o tym, czego nie zrobisz.
3.Uzasadnij odmowę.
Co zyskujesz?
Agnieszka Klein klasa III A