Środowiskowe uwarunkowania fizjologii roślin i zwierząt

Rok akademicki:
2011/2012
Nazwa przedmiotu1):
Grupa przedmiotów:
podstawowe
Numer katalogowy:
Środowiskowe uwarunkowania fizjologii roślin i zwierząt
ECTS 2)
Tłumaczenie nazwy na jęz. angielski3):
Environmental impact upon the physiology of plants and animals
Kierunek studiów4):
Ochrona środowiska
Koordynator przedmiotu5):
6)
Prof. dr hab. Joanna Gromadzka-Ostrowska
Prowadzący zajęcia :
Prof. dr hab. Joanna Gromadzka-Ostrowska; prof. dr hab. Stefan Zajączkowski
Jednostka realizująca7):
Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji, Katedra Dietetyki, Zakład Fizjologii Żywienia
Wydział Leśny, Katedra Botaniki Leśnej
Wydział, dla którego przedmiot jest
realizowany8):
Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska
Status przedmiotu9):
a) przedmiot podstawowy
10)
2
b) stopień II rok 2
c) stacjonarne
11)
Cykl dydaktyczny :
Semestr zimowy
Założenia i cele przedmiotu12):
Celem jest zapoznanie studentów z fizjologicznymi podstawami funkcjonowania roślin i zwierząt w
zróżnicowanych warunkach środowiskowych. Stanowić to będzie bazę dla zrozumienia mechanizmów
odpowiedzialnych za geograficzne rozmieszczenie roślin i zwierząt oraz przystosowań roślin do różnych
czynników abiotycznych i biotycznych a także zakresu ich tolerancji na stres środowiskowy oraz
mechanizmów adaptacyjnych pozwalających na zasiedlenie kręgowców wyższych różnych środowisk.
.
Formy dydaktyczne, liczba godzin13):
Metody dydaktyczne14):
Pełny opis przedmiotu15):
Wymagania formalne (przedmioty
wprowadzające)16):
Jęz. wykładowy :polski
a)
wykład……………………………………………………………………………; liczba godzin 15;
b)
ćwiczenia………………….. …………….………………………………….….; liczba godzin 15;
c)
……………………………………………………………………………………; liczba godzin .......;
d)
……………………………………………………………………………………; liczba godzin .......;
Wykłady z użyciem nowoczesnych audiowizualnych metod prezentacji
Ćwiczenia laboratoryjne, seminaryjne i zajęcia terenowe (park SGGW, ogród botaniczny, ogród
zoologiczny)
Tematyka wykładów z zakresu fizjologii roślin: Rozmieszczenie geograficzne gatunków roślin i jego
fizjologiczne i środowiskowe uwarunkowania; Wpływ czynników środowiskowych na modyfikację
metabolizmu oraz fizjologię wzrostu i rozwoju roślin; Przystosowania strukturalne i fizjologiczne roślin do
różnych czynników środowiskowych (światło, woda, związki mineralne, Przystosowania strukturalne i
fizjologiczne roślin do różnych czynników środowiskowych (światło, woda, związki mineralne, temperatura
itp.); Fizjologiczne podstawy reakcji roślin na czynniki stresowe, ze szczególnym uwzględnieniem
antropopresji.
Tematyka ćwiczeń z zakresu fizjologii roślin: Przystosowania strukturalne i fizjologiczne roślin do trybu
życia w zróżnicowanych warunkach klimatycznych; Reakcje roślin drzewiastych na czynniki stresowe
związane z działalnością człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem modyfikacji procesów transportu
wody; Wpływ czynników środowiskowych na procesy wzrostu i rozwoju odpowiedzialne za kształtowanie
pokroju koron drzew leśnych.
Tematyka wykładów z zakresu fizjologii zwierząt: Środowisko jako synchronizator rytmów biologicznych
zwierząt (zegary biologiczne, rytmika sezonowa i okołodobowa, sezonowość rozrodu); Środowisko a życie
zbiorowe zwierząt (życie społeczne zwierząt, dominacja i terytorializm); Systemowe i fizjologiczne
mechanizmy adaptacyjne do ekstremalnych warunków środowiskowych (przystosowania do warunków
polarnych, pustynnych, fizjologiczne mechanizmy adaptacyjne ssaków morskich); Mechanizmy hibernacji i
specyficzne potrzeby żywieniowe.
Tematyka ćwiczeń z zakresu fizjologii zwierząt: Mechanizmy migracji zbiorowych zwierząt,
porozumiewanie się ssaków i mowa ciała zwierząt; Mechanizmy termoregulacyjne i oddychanie
kręgowców wyższych w powietrzu i wodzie; Regulacja bilansu wodno-elektrolitowego kręgowców
wyższych jako wyraz adaptacji do różnych warunków środowiskowych.
Chemia organiczna, Biologia, Fizjologia roślin i zwierząt
Założenia wstępne17):
podstawowa wiedza z zakresu biologii, fizjologii roślin i zwierząt
Efekty kształcenia18):
01 – ma wiedzę o fizjologicznych mechanizmach
odpowiedzialnych za
przystosowania roślin do
zróżnicowanych warunków środowiska;
02 – rozumie fizjologiczne podstawy tolerancji roślin na
stres środowiskowy;
03 – umie ocenić zagrożenia środowiskowe na
podstawie modyfikacji procesów fizjologicznych roślin.
04 – ma wiedze dotyczącą rytmów biologicznych
w aspekcie przystawania do zmian
środowiskowych
05 – rozumie mechanizmy termoregulacyjne i
inne mechanizmy adaptacyjne
06 – umie ocenić zagrożenia środowiskowe na
podstawie zmian w zachowaniu się zwierząt
Sposób weryfikacji efektów kształcenia19):
Wykład i ćwiczenia – zaliczenie pisemne problemowe
Forma dokumentacji osiągniętych efektów
Treść pytań sprawdzających z oceną, imienne karty oceny studentów.
kształcenia 20):
Ocena z zaliczenia części dotyczącej roślin stanowi 50% wagi oceny końcowej
Elementy i wagi mające wpływ na ocenę
Ocena z zaliczenia części dotyczącej zwierząt stanowi 50% wagi oceny końcowej
21)
końcową :
Ocena w skali zgodnie z Regulaminem Studiów SGGW
Sala wykładowa – wykład;
Miejsce realizacji zajęć22):
Sala seminaryjna lub zajęcia terenowe - ćwiczenia
Literatura podstawowa i uzupełniająca23):
1. Hejnowicz Z. Anatomia i histogeneza roślin naczyniowych. Wydawnictwo Naukowe PWN
2. Kopcewicz J., S. Lewak (red) Podstawy fizjologii roślin. Wydawnictwo Naukowe PWN,
3. Kopcewicz J., Tretyn A., Cymerski M. Fitochrom i morfogeneza roślin PWN
4. Larcher W. Physiological plant ecology. Ecophysiology and stress physiology of functional groups. Springer. 2001
5. Starck Z., Chołuj D., Niemyska B. Fizjologiczne reakcje roślin na niekorzystne czynniki środowiska. Wydawnictwo SGGW
6. Szweykowska A. Fizjologia roślin. Wydawnictwo Naukowe PWN
7. Brochocka-Sotowska J. (red.) Fizjologia zwierząt. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005
8. Schmit-Nielsen K. Fizjologia zwierząt. Adaptacje do środowiska. Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992
9. Sadowski T. Fizjologiczne przystosowania zwierząt. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2004
UWAGI24):
Wskaźniki ilościowe charakteryzujące moduł/przedmiot25) :
Całkowity nakład czasu pracy - przyporządkowania ECTS2):
Wykłady
Ćwiczenia laboratoryjne
Udział w konsultacjach (1/3 wszystkich konsultacji)
Dokończenie sprawozdań z zadań prowadzonych w trakcie ćwiczeń laboratoryjnych
Przygotowanie do kolokwium
Przygotowanie referatu
Razem:
15h
15h
5h
5h
6h
5h
51 h
2 ECTS
W ramach całkowitego nakładu czasu pracy studenta - łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających
bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
Wykłady
15h
Ćwiczenia
15h
Udział w konsultacjach (1/3 wszystkich konsultacji)
5h
Razem:
35h
1,4 ECTS
W ramach całkowitego nakładu czasu pracy studenta - łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o
charakterze praktycznym:
Ćwiczenia
15h
Dokończenie sprawozdań z zadań prowadzonych w trakcie ćwiczeń laboratoryjnych
5h
Udział w konsultacjach (1/3 wszystkich konsultacji)
5h
Razem:
25h
1 ECTS
Tabela zgodności kierunkowych efektów kształcenia efektami przedmiotu 26)
Nr /symbol
efektu
01
Wymienione w wierszu efekty kształcenia:
05
ma wiedzę o fizjologicznych mechanizmach odpowiedzialnych za przystosowania roślin
do zróżnicowanych warunków środowiska
rozumie fizjologiczne podstawy tolerancji roślin na stres środowiskowy
umie ocenić zagrożenia środowiskowe na podstawie modyfikacji procesów fizjologicznych
roślin
ma wiedze dotyczącą rytmów biologicznych w aspekcie przystawania do zmian
środowiskowych
rozumie mechanizmy termoregulacyjne i inne mechanizmy adaptacyjne
06
pracuje w zespole, umie samodzielnie wyszukiwać i studiować literaturę przedmiotu
02
03
04
Odniesienie do efektów dla
programu kształcenia na kierunku
K_W08+++; K_W02++
K_W08+++; K_W02++
K_U04+++; K_W08++; K_W02+
K_W08+++; K_W02++
K_W08+++; K_W02++
K_U14+++; K_S08++