Wizyta w Instytucie Techniki Kryminalistycznej Bundeskriminalamt w

KONFERENCJE I ZJAZDY
Wizyta w Instytucie Techniki Kryminalistycznej
Bundeskriminalamt w Wiesbaden (Niemcy)
W styczniu 2006 r. dyrektor CLK
KGP insp. dr in¿. Andrzej Filewicz
wraz pracownikiem Wydzia³u Organizacji i Postêpu Naukowego CLK KGP
mgr Agnieszk¹ £ukomsk¹ przebywa³
z oficjaln¹ wizyt¹ w Instytucie Techniki Kryminalistycznej (KTI) przy Federalnym Biurze Kryminalnym (BKA)
w Wiesbaden. W jej trakcie przedstawiciele CLK KGP zapoznali siê z organizacj¹ KTI w strukturach Bundeskriminalamt, funkcjonowaniem oraz
wyposa¿eniem poszczególnych pracowni badañ kryminalistycznych, metodyk¹ badañ oraz tematami prac badawczo-rozwojowych na szczeblu
tu, ¿e Niemcy s¹ pañstwem federacyjnym, sk³adaj¹cym siê z landów
(krajów zwi¹zkowych) o wyraŸnej odrêbnoœci legislacyjnej. Bêd¹c biurem
Federalnego Urzêdu Kryminalnego,
KTI pe³ni funkcjê koordynatora dzia³añ krajowych, przekazuj¹c ró¿ne zalecenia, np. dotycz¹ce uregulowañ
prawnych w sprawie badañ genetycznych i procesu kontroli jakoœci na
corocznych zebraniach z udzia³em
kadry kierowniczej Landeskriminalamt. W skali kraju Instytut jest odpowiedzialny m.in. za kszta³cenie kadr,
zw³aszcza w dziedzinie kryminalistyki
i daktyloskopii, doradztwo naukowe,
krajowym i unijnym. Spotkanie by³o
równie¿ poœwiêcone omówieniu kierunków dalszej wspó³pracy i dziedzin, w ramach których nast¹pi wymiana ekspertów.
Instytut Techniki Kryminalistycznej
(KTI) przy BKA stanowi jedno z kilkunastu niezale¿nych od siebie laboratoriów kryminalistycznych w Niemczech. Suwerennoœæ ta wynika z fak-
opracowywanie metodyki badañ
z wykorzystaniem najnowszych rozwi¹zañ technologicznych, testowanie
sprzêtu, wprowadzanie nowych procedur czy udzielanie wsparcia technicznego innym s³u¿bom w kraju i za
granic¹ w przypadku katastrof masowych (np. tsunami).
Jedn¹ z podstawowych sfer dzia³alnoœci Instytutu jest wykonawstwo
PROBLEMY KRYMINALISTYKI 252/06
dla potrzeb wymiaru sprawiedliwoœci
nieodp³atnych ekspertyz, które odznaczaj¹ siê wysokim stopniem
skomplikowania, w sprawach o du¿ym znaczeniu polityczno-spo³ecznym. Pracê ekspertów wspomagaj¹
liczne zbiory i kartoteki kryminalistyczne wykorzystywane w realizacji
ekspertyz, np. zbiór samochodowych pow³ok lakierniczych EUCAP
czy automatyczny system identyfikacji pisma rêcznego FISH. Nale¿y
podkreœliæ, ¿e – inaczej ni¿ ma to
miejsce w Polsce – centralne bazy
danych AFIS (daktyloskopia) czy
DNA (genetyka) zarówno organizacyjnie, jak i fizycznie zosta³y wyodrêbnione ze struktur laboratorium
i mieszcz¹ siê w Biurze CID (identyfikacja osobowa) BKA. Decyzja ta
jest zgodna z krajowym prawem
o ochronie danych osobowych,
a tak¿e wynika z koniecznoœci oddzielenia sfery dzia³añ policyjnych
od kryminalistyki.
Prawid³owe funkcjonowanie instytutu KTI ma wspomóc akredytacja,
wprowadzana stopniowo do wszystkich dyscyplin kryminalistycznych.
Zakoñczenie procedury akredytacyjnej jest przewidywane na koniec
2006 r.
W Instytucie Techniki Kryminalistycznej jest zatrudnionych blisko
300 osób, g³ównie pracowników cywilnych ze stopniem naukowym, reprezentuj¹cych 60 dyscyplin kryminalistycznych. Rocznie wykonuje siê
ok. 10 000 ekspertyz, 25 projektów
badawczych oraz wydaje 60 publikacji naukowych. Eksperci korzystaj¹
z 40 zbiorów i kartotek kryminalistycznych oraz 620 programów specjalistycznych. Roczny bud¿et KTI
wynosi 24,5 mln euro i jest przeznaczony tylko na koszty materia³owe,
79
KONFERENCJE I ZJAZDY
sprzêtowe i analityczne, z wy³¹czeniem wydatków osobowych.
W trakcie wizyty delegacja polska
zapozna³a siê z nastêpuj¹cymi pracowniami: badañ szkie³ i lakierów,
centraln¹ pracowni¹ chemii nieorganicznej oraz skaningowej mikroskopii
elektronowej, badañ DNA, badañ pisma rêcznego, badañ noœników elektronicznych i cyfrowych, badañ pozosta³oœci powystrza³owych (GSR),
oraz zespo³em ds. kontroli jakoœci.
Eksperci niemieccy podkreœlili znaczenie sta³ego przekazywania próbek pow³ok lakierniczych do bazy danych lakierów samochodowych EUCAP przez kraje, które podpisa³y list
intencyjny (m.in. Polskê). W dziedzinie badania szkie³ zaprezentowano
now¹ metodê badawcz¹ do iloœciowego oznaczania pierwiastków
w próbkach szkie³ typu float – LA-ICP-MS. Pioniersk¹ publikacjê naukow¹ na ten temat (projekt badawczy NITE Crime) przekazano CLK
KGP.
Obie strony – polska i niemiecka –
omówi³y kierunki rozwoju badañ genetycznych w najbli¿szej przysz³oœci,
koniecznoϾ opracowania metodyki
80
badañ œladów bardzo zdegradowych, po¿ytki p³yn¹ce ze wspó³pracy
na szczeblu miêdzynarodowym
w grupach EDNAP, ENFSI i SWAGDAM.
Na proœbê strony polskiej eksperci
BKA dok³adnie omówili procedurê
identyfikacji pisma rêcznego za pomoc¹ zautomatyzowanego systemu
FISH. System dzia³a na zasadzie podobnej do systemu AFIS: próbki pisma rêcznego w postaci dokumentu
s¹ skanowane do komputera, a nastêpnie poddawane analizie przez
operatora (zaznaczenie 7 cech charakterystycznych, dokonanie pomiarów znaków, k¹ta nachylenia itp.). Po
dokonaniu tych czynnoœci system automatycznie dokonuje przeszukania
zbiorów i wytypowania tzw. trafienia,
czyli wzoru pisma rêcznego o najbardziej zbli¿onym algorytmie. Pozyskanie tego systemu i stworzenie polskiej bazy danych znacznie usprawni³oby pracê polskich ekspertów,
zw³aszcza podczas identyfikacji autorów anonimów, listów z pogró¿kami, notatek z ostrze¿eniami o planowanych zamachach terrorystycznych.
Podsumowuj¹c wizytê, skoncentrowano siê na tematyce wspólnych
przedsiêwziêæ, np. Twinningu. Strony
potwierdzi³y zainteresowanie dalszym rozwojem wszechstronnej
wspó³pracy, zapewniaj¹c o wzajemnym wsparciu. Ustalono, ¿e wzajemne wizyty ekspertów s¹ konieczne nie
tylko z uwagi na wymianê doœwiadczeñ i poznanie nowych metod, ale
równie¿ na zmianê podejœcia do wykonywanych ekspertyz i podjêcie
wspólnych wysi³ków zmierzaj¹cych
do zapewnienia wiêkszego bezpieczeñstwa w Unii Europejskiej. Wskazano na mo¿liwoœæ intensyfikacji
wspó³pracy (organizacja sta¿ów roboczych dla polskich ekspertów)
w nastêpuj¹cych dziedzinach: GSR,
badania pisma rêcznego (zapoznanie siê z systemem FISH) oraz badania szkie³ i lakierów. Strona niemiecka zaproponowa³a równie¿ rozwa¿enie mo¿liwoœci odbycia krótkich sta¿y
roboczych przez m³odych ekspertów
przyjmowanych do pracy w KTI, które
odbywa³yby siê w CLK KGP, co zosta³o przyjête z zainteresowaniem.
Agnieszka £ukomska
PROBLEMY KRYMINALISTYKI 252/06