Unijne prezydencje Genowefa Grabowska

REGIONY (C) Wszelkie prawa zastrzeżone
Od każdej kolejnej Prezydencji chcemy wiedzieć, w jakim kierunku powinna
podążać UE.
Unijne prezydencje
“Prezydencja”- magiczne słowo, którym do niedawna posługiwali się
tylko specjaliści opisując funkcjonowanie Unii Europejskiej, weszło już na
dobre do naszego codziennego słownika. Uzupełniane, co pół roku nowym
przymiotnikiem, wskazuje, kto – w danym czasie – kieruje tą organizacją.
Świetnie pamiętamy prezydencję duńską - ponieważ grudniowej nocy w
2002 roku w Kopenhadze zakończyliśmy pomyślnie negocjacje ustalające
warunki naszego członkostwa w UE, kolejną prezydencję grecką - bo 16 kwietnia
2003 w Atenach podpisaliśmy Traktat Akcesyjny; prezydencję włoską ponieważ w grudniu 2003 w Brukseli polski premier powiedział “Nie”
projektowi Traktatu Konstytucyjnego; prezydencję irlandzką - ponieważ właśnie
w Dublinie 1 maja 2004, wraz z dziewięcioma państwami Europy Środkowej,
świętowaliśmy wejście do Unii Europejskiej, a potem stawiali w niej swoje
pierwsze, nieporadne jeszcze kroki; prezydencję holenderską - w czasie której
przywódcy 25 państw członkowskich podpisali 29 października 2004
Konstytucję Europejską; prezydencję luksemburską - która pracując z uporem i
konsekwencją, doprowadziła wiosną 2005 do skonstruowania projektu dobrego
budżetu na lata 2007-2013 i wreszcie – prezydencję brytyjską, która zamknęła
rok 2005 “dopinając” unijny budżet oraz inicjując program walki z terroryzmem.
Od każdej, kolejnej Prezydencji oczekujemy nie tylko odpowiedzi na
pytanie, co Unia powinna robić jutro i pojutrze, ale przede wszystkim - w jakim
kierunku powinna podążać!
W bieżącym półroczu kolej na Austrię, która dopiero drugi raz od wejścia
do Unii - będzie jej przewodniczyła. Jakie będzie pierwsze półrocze 2006 roku?
W jakim kierunku podąży Europa pod austriackim kierunkiem? Te pytania zadają
sobie zarówno dobrze przygotowani do prowadzenia spraw unijnych
profesjonaliści, jak i ogromna rzesza laików.
Na początku stycznia br. premier W. Schussel, działając jako
przewodniczący Rady Ministrów, przedstawił Parlamentowi Europejskiemu
austriackie priorytety ujęte w dokumencie przygotowanym wspólnie z Finlandią,
która przejmie kierowanie Unią w drugim półroczu 2006. To był dobry pomysł,
ponieważ po raz pierwszy otrzymaliśmy plan działania obejmujący nie sześć, ale
- dwanaście miesięcy.
Austria i Finlandia proponują koncentrację unijnej aktywności w 2006
roku wokół czterech celów:
1. tworzenie nowych miejsc pracy i wzrost gospodarczy w Europie,
2. zapewnienie "europejskiego modelu życia",
3. zwiększenie zaufania obywateli do projektu europejskiego,
1
4. zapewnienie Europie pozycji silnego i godnego zaufania partnera.
Francuskie i holenderskie NIE wobec Konstytucji Europejskiej wywołało
najpierw szok, a następnie - gdy pomimo tego Łotwa i Luksemburg ratyfikowały
ten dokument - ogłoszono czas na refleksję i europejską debatę. Obecnie Austria
chce powrotu do dyskusji nad przyszłością Europy, chce dyskusji wokół
Konstytucji Europejskiej, a także szerokiej debaty o europejskich wartościach.
W samej Austrii, (która Konstytucję już ratyfikowała) trwa narodowa
kampania pod hasłem "Europa słucha". Jej celem jest poznanie potrzeb oraz trosk
i obaw obywateli w związku z ich obecnością w UE. Prezydencja fińska będzie
kontynuowała ten proces, a w roku 2007, gdy na czele Unii staną Niemcy,
przyjdzie czas na decyzję o przyszłości Konstytucji.
Zwiastunem dobrej dla Europy nowiny jest najnowsza ratyfikacja
Konstytucji, dokonana w dniu 8 lutego 2006 przez parlament belgijski oraz
informacja, że estoński parlament także rozpoczął ratyfikację tego dokumentu.
Te fakty niewątpliwie pomogą Austrii w ożywieniu debaty europejskiej.
"Więcej miejsc pracy i wzrost gospodarczy dla Europy" - to założenie,
pomimo, iż brzmi hasłowo - nie mogło nie uzyskać powszechnej akceptacji w
nękanej bezrobociem Europie. Jednakże Austriacy przypominają, że wzrost
gospodarczy nie może być celem samym w sobie, nie może się odbywać kosztem
człowieka i proponują działania na rzecz poprawy systemów zabezpieczenia
socjalnego w ramach tzw. agendy socjalnej UE.
Podczas austriackiej prezydencji zapadną także decyzje "starych" państw
członkowskich w sprawie ewentualnego przedłużenia o kolejne 3 lata okresów
przejściowych na dostęp pracowników z nowych państw do ich rynków pracy.
Już wiadomo, że do pionierów w tym zakresie (Irlandia, Szwecja i Wlk.
Brytania) dołączą z pewnością Finlandia i Hiszpania. Szkoda, że nasi bliscy
sąsiedzi Austria i Niemcy zamierzają utrzymać dotychczasowe restrykcje.
Wśród kolejnych priorytetów zaliczanych do polityki wewnętrznej należy
wskazać na następujące obszary zainteresowania Austriaków: badania naukowe;
jednolity rynek (zakończenie prac nad dyrektywą liberalizującą rynek usług);
transport (zwłaszcza ruch drogowy i żegluga śródlądowa); zdrowie i ochrona
konsumentów; równouprawnienie kobiet i mężczyzn (w tym eliminowanie
przemocy wobec kobiet oraz pomoc kobietom na obszarach objętych konfliktami
i klęskami żywiołowymi); środowisko (dyskusja nad genetycznie modyfikowaną
żywnością, zapobieganie chorobom i zarazom zwierzęcym, ochrona
przeciwpowodziowa).
Austriackie priorytety w zakresie środowiska znakomicie rozwinął
minister rolnictwa, leśnictwa, środowiska i gospodarki wodnej – pan Josef Proll,
który chce się skoncentrować na poprawie jakości powietrza i promowaniu
czystych ekologicznie pojazdów. Nadto przewiduje prace nad strategią dot.
europejskiego środowiska miejskiego oraz - w odpowiedzi na zagrożenia
narodowe - przygotowanie planu antypowodziowego, obejmującego całe
dorzecza dużych europejskich rzek (np. Dunaj).
2
W obszarze zdrowia Prezydencja zamierza monitorować sytuację związaną
z BSE i ptasią grypą, a także - zaostrzyć kontrole sanitarne na granicach i
prowadzić badania nad odpowiednimi szczepionkami.
W sektorze wolność, bezpieczeństwo i prawo, za który odpowiadają dwie
wspaniałe kobiety, Karin Gastinger (minister sprawiedliwości) i Liese Prokop
(minister spraw wewnętrznych), przewiduje się wzmocnienie współpracy w
zakresie zwalczania przestępczości oraz wdrażanie dyrektywy dotyczących
prania brudnych pieniędzy. Nie mogło oczywiście zabraknąć walki z plagą
współczesnego świata - terroryzmem, korupcją, przestępczością zorganizowaną,
a także - zapowiedzi dalszej pracy nad, tak interesującą Polskę, polityką
sąsiedztwa.
Zważywszy ostatnie zagrożenia związane z dostawą gazu, austriacka
Prezydencja podkreśla, że UE jest odpowiedzialna za europejską politykę
energetyczną, która powinna być wyrazem unijnej solidarności. Także i w tym
obszarze, każdy Europejczyk powinien się czuć bezpieczny!
Odrębny rozdział stanowi europejska polityka zagraniczna, za którą w
tym półroczu odpowiada p. Ursula Plassnik, austriacki minister spraw
zagranicznych. Austria pokazuje, że nie ma na świecie takiego obszaru, wobec
którego Unia Europejska mogłaby pozostać obojętna. Bliskie są jej Bałkany,
basen Morza Śródziemnego, Ukraina, Mołdowa i Rosja, ale także USA, Kanada,
Ameryka Łacińska i - oczywiście - Bliski Wschód, Iran i Irak. W priorytety
Prezydencji znakomicie wkomponował się Javier Solana, wysoki przedstawiciel
ds. unijnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, mówiąc w Parlamencie
Europejskim, że świat chce, aby Europa była aktywna: "Świat puka do naszych
drzwi, wołając “działajcie, działajcie.”.
Prezydencja austriacka nakreśliła dla Unii Europejskiej przemyślany i
ambitny program. Program, w którym nawet sceptycznie nastawieni do Unii
obywatele znajdą odpowiedź na swe wątpliwości i obawy. Program austriacki ma
także wyraźnie pozytywny wymiar i zdaje się powtarzać znaną i głęboko
prawdziwą frazę, iż "nie można przez cały tydzień krytykować Europę, a w
niedzielę się dziwić, że obywatele jej nie chcą”
Dotychczasowa praktyka pokazuje, że nie zawsze największe państwa UE
radziły sobie najlepiej podczas swych prezydencji. Skuteczna i dobrze oceniana
prezydencja Luksemburga udowodniła, że "mały może więcej". Austria nie jest
wielkim państwem, ponadto leży w Europie Środkowej i zna problemy tego
regionu, i właśnie dlatego ma duże szanse na realizację swego programu.
prof. Genowefa Grabowska
Poseł do Parlamentu Europejskiego
Strasburg, Bruksela - luty 2006
3