Dominik Kacper Płaza „Mezolit na Kujawach” „Mezolit na Kujawach

Dominik Kacper Płaza
„Mezolit na Kujawach”
„Mezolit na Kujawach” to opracowanie podsumowujące badania i ich wyniki
dotyczące środkowej epoki kamienia z obszaru Kujaw. Pomysł na pracę powstał w oparciu o
analizy przeprowadzone w ostatnich latach w tym nowych materiałów krzemiennych
pozyskanych
ze
stacjonarnych,
szeroko
płaszczyznowych
badań
archeologicznych.
Opracowanie objęło dwa mikroregiony: Równinę Inowrocławską oraz Pojezierze Kujawskie,
oraz czas pomiędzy 10 2500 a 6000/5000 BP, czyli wczesny i środkowy okres holocenu. Taki
przedział odpowiada trzem okresom klimatycznym: preborealnemu, borealnemu i
atlantyckiemu. Głównymi celami pracy były m.in. charakterystyka uwarunkowań
środowiskowo-paleogeograficznych, w których funkcjonował człowiek w mezolicie,
wieloaspektowe analizy stanowisk i pochodzących z nich materiałów krzemiennych, ocena
„gabarytów” lub „kondycji” społeczności zbieracko-łowieckich z Kujaw oraz prezentacja w
katalogu wszystkich stanowisk mezolitycznych z badanego obszaru. Przeprowadzona analiza
środowiskowo-paleogeograficzna pokazała, że Kujawy były bardzo różnorodne i atrakcyjne
dla łowców mezolitycznych. Wielokierunkowa analiza stanowisk i materiałów, dała m.in.
odpowiedź na pytania: Kiedy i z jakich kierunków mogły na Kujawy przybywać pierwsze
społeczności łowiecko-zbierackie? Jaka była kondycja społeczeństw mezolitycznych oraz
jakie były procesy ich zaniku? Czy i kiedy rzeczywiście mogło dojść do kontaktu
mezolitycznych łowców z neolitycznymi rolnikami i jakie mogło to mieć skutki dla obu
społeczności? Materiały archeologiczne, z badanego okresu nie są jednorodne pod względem
sposobu pozyskania, pochodzenia oraz wartości naukowej. Podstawowe materiały pochodzą z
22 stanowisk badanych wykopaliskowo w tym przede wszystkim ze stanowiska Redecz
Krukowy 20, Antoniewo 1 i 1A, Smólsk 2-10, Dąbrowa Biskupia 71, Dęby 29, Korzecznik
6/7 oraz z rejonu Opatowic. Analiza dostępnych materiałów i stanowisk dostarczyła licznych,
nowych danych związanych z osadnictwem mezolitycznym na Kujawach. Spośród ponad
23 000 zabytków krzemiennych ze stanowisk badanych wykopaliskowo udało się wydzielić
materiały związane zarówno z wczesnym, jak i późnym mezolitem, co wskazuje na
wielokrotną obecność człowieka na badanym obszarze. W opracowaniu znajdują się nowe
informacje dotyczące obecności stanowisk paleolitycznych na Kujawach i odnosi się szeroko
do kwestii kontaktu społeczności łowiecko-zbierackich i pierwszych rolników. Praca
pokazuje wyniki opracowań i badań w aspekcie zarówno materialnym, przestrzennym jak i
społecznym.