Obrazy energetycznie. Zapisy bio-mechaniczne 1970

PLASTYKA plastyka PLASTYKA
J R
„Obrazy energetycznie.
Zapisy bio-mechaniczne 1970-2005”
F  
Tym, co ujmuje
w Robakowskim najbardziej, to jego twórcza
filozofia. Opiera się ona na
systemie refleksyjnych pytań i odpowiedzi. „Czym
są nowe media? Multimedialnym załatwianiem
sprawy sztuki”; Sztuka
wideo jest swoistą operacją
na mentalności i szukaniem
nowego środku artystycznego wyrazu. Może pomieścić
w nim wszystkie możliwe
działania; „Czym jest
kino? Kino jest światłem.
Materią kina jest światło.”
Czas
również
jest materią. Akcentowanie
jego powolnego upływu,
kontemplacja monotonii
ma charakter kontekstualny. Znajduje się w postawie
antagonistycznej
do współczesnej sytuacji
społecznej – wyścigu
szczurów, życia w ciągłym
pośpiechu, braku refleksji
Józef Robakowski na spotkaniu w Kielcach
Fot. Dominika Adamus-Osman
nad zastaną sytuacją. Czas
jest energią wychodzącą
w krzywym zwierciadle, parodiuje kolegów po fachu – performez zewnątrz.
rów, przesadnie wysilających się, aby zrobić szokujące wrażenie
„Istotą projekcji jest zrozumienie jej jako formalistycznej
na odbiorcy. Z uśmiechem komentuje: Można ukazać bezboleśnie
zabawy i abstrakcyjnej skrajności”. To zdanie jest werbalnym odmocne rzeczy przez dobranie odpowiednich środków wyrazu.
daniem sensu jednego z pierwszych filmów – Test I to arytmiczne
Projekty O moich palcach (przedstawienie palców jak
i powtarzające się uderzenia białego koła na czarnym tle. Energia
zwartej społeczności), Rozmyślania przy lizaniu są potwierdzeniem
wychodzi z zewnątrz. Uderza z zewnątrz i wraca.
tego, że w sztuce wideo narracja może ulec marginalizacji aż do
Uwaga – światło! (Józef Robakowski, Wiesław Michalak;
poziomu absolutnego banału. Ważna jest redefinicja formy i ma2004). Film poświęcony jest pamięci Paula Sharits’a. Sekwencja
terii. Właśnie wspomniana przeze mnie pozorna banalność staje
ośmiu czystych barw odpowiada tonom grającego w tle Chopisię środkiem do „oczyszczenia” przekazu. Oddanie sztuki ludziom,
nowskiego mazurka.
a nie jej kamuflowanie i sprzedawanie, jest prawdziwą wartością.
Trzyminutowym zapisem stanu emocji jest Wejście na
Robakowski wywinął się szponom komercji – jego filmy można
wieżę (znane także pod tytułem Idę/I’m going). Razem z operatorem
zobaczyć nieodpłatnie na jego stronie (www.robakowski.net).
wchodzimy na szczyt wieży spadochronowej. Kamera utożsamia
W myśl modernistycznej sentencji L’art pour l’art. oddaje sztukę
się z ludzką percepcją na tyle ściśle, że dochodzi, jak określił to
nam wszystkim, bez hierarchizowania i segregacji ludzi z i spoza
autor„do fuzji biologii i technologii”.
branży. Sam twierdzi, iż Te chwile (ujęte na taśmach lub płytach
Hommage a Brezniew (1982-88) jest jedną z najbardziej
dvd) są moje, ale potem stają się własnością innych ludzi.
skrajnych prac. Chłodna, przerażająca esencja czasów stanu wojennego, powstała z wyświetlanej w przyspieszonym tempie relacji
Dosłownie, te chwile były własnością nas wszystkich.
z pogrzebu radzieckiego dyktatora. Przesiąknięty grozą totalitaPubliczność żywo reagowała. Spontanicznie nawiązywany kontakt
ryzmu nastrój podkreśla industrialny utwór słoweńskiej formacji
z artystą podkreślała kameralność Galerii XS. Nadrzędną wartość
Laibach.
zyskało samo istnienie w tym miejscu, w tym czasie, przesiąknięW wideoinstalacjach Józefa Robakowskiego dostrzegamy
tym na wskroś „energią światła”.
także dwa interesujące motywy – pozorną banalność podjętego
Katarzyna Macios
tematu i autoironię. W Moich wideomasochizmach ukazuje On
50