gospodarka komunalna - Urząd Miasta Trzebinia

Transkrypt

gospodarka komunalna - Urząd Miasta Trzebinia
PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIĘDZYGMINNEGO ZWIĄZKU CHRZANOWA,
LIBIĄŻA, TRZEBINI „GOSPODARKA KOMUNALNA”
2.
DANE PODSTAWOWE GMIN WCHODZĄCYCH W SKŁAD
MIĘDZYGMINNEGO ZWIĄZKU „GOSPODARKA KOMUNALNA”
2.1.
Podział administracyjny
W skład Międzygminnego Związku „Gospodarka Komunalna” wchodzą następujące
gminy: Chrzanów, Libiąż i Trzebinia. Są to gminy miejsko-wiejskie administracyjnie należące
do województwa małopolskiego i powiatu chrzanowskiego.
Gmina Chrzanów położona jest na pograniczu Wyżyny Śląskiej i Wyżyny KrakowskoCzęstochowskiej, na małym grzbiecie jurajskim u wylotu Rowu Krzeszowickiego, nad rzeką
Chechło (lewym dopływem Wisły). Gmina graniczy z gminami: Jaworznem, Trzebinią,
Libiążem, Babicami i Alwernią. Zajmuje powierzchnię 79,3 km2. Tworzy ją miasto Chrzanów
(38,3 km2) oraz sołectwa Balin, Luszowice, Pogorzyce, Płaza, Źrebce i Okradziejówka (41 km2).
Gmina Chrzanów zlokalizowana jest w strefie oddziaływania gospodarczego: Górnośląskiego
Okręgu Przemysłowego, miasta Krakowa oraz województwa bielskiego - ośrodków
przemysłowych Oświęcimia, Czechowic-Dziedzic oraz Bielska-Białej. W Gminie Chrzanów jest
ok. 16567 gospodarstw domowych, w tym: 15779 nierolniczych, a tylko 788 rolniczych (dane
wg „Gospodarki odpadami komunalnymi na terenie Międzygminnego Związku Chrzanowa,
Libiąza i Trzebini - Gospodarka Komunalna oraz Gmin Alwernia i Babice”). Na terenie
6 sołectw wchodzących w skład gminy Chrzanów znajduje się 2847 posesji. Średnia gęstość
zaludnienia w gminie Chrzanów wynosi 636 os/km2.
Obszar miasta i gminy Trzebinia położony jest na Wyżynie Śląsko-Krakowskiej, w zachodniej
części województwa małopolskiego. Geograficznie obszar miasta i gminy jest wyżyną
wzniesioną od 270 do 470 m. n.p.m. Gmina Trzebinia graniczy z gminami: Jaworzno, Bukowno,
Olkusz, Krzeszowice, Chrzanów i Alwernia.
Miasto i gmina zajmują powierzchnię 105,2 km2, a jej teren zamieszkuje około 34,4 tys.
mieszkańców, z czego blisko 60% mieszka w mieście Trzebinia. Gmina obejmuje: miasto
Trzebinia oraz sołectwa (Bolęcin, Czyżówka, Dulowa, Karniowice, Lgota, Młoszowa,
Myślachowice, Piła Kościelecka, Płoki i Psary). Ilość gospodarstw w sołectwach wynosi 3314.
Przez teren gminy przebiega granica ważnych regionów: śląskiego i krakowskiego. Dobrą
komunikację zapewnia rozbudowany układ dróg w tym autostrada A4 oraz korzystne połączenia
kolejowe, które czynią miasto ważnym węzłem komunikacyjnym. W Gminie Trzebinia jest ok.
10000 gospodarstw domowych, w tym: 9250 nierolniczych, a tylko 750 rolniczych .
Gmina Libiąż bezpośrednio sąsiaduje z gminami Chrzanów i Babice (powiat chrzanowski) oraz
miastem i gminą Oświęcim i Chełmek (powiat oświęcimski). Gmina Libiąż zajmuje
powierzchnię 57,2 km2, w tym miasto 35,88 km2 a tereny wiejskie 21,32 km2. Teren gminy
zamieszkuje 23226 mieszkańców. W Gminie Libiąż jest ok. 6425 gospodarstw domowych,
w tym: 4925 nierolniczych, a 1500 rolniczych.
Średnia gęstość zaludnienia na poziomie 327 i 406 osób/km2 odpowiednio w Gminach Trzebinia
i Libiąż są wskaźnikami nie wysokimi jak na tereny zurbanizowane. W Gminie Trzebinia na
wielkość wskaźnika wpływa niska gęstość zaludnienia występująca w sołectwach. Natomiast
Gmina Libiąż posiada dość zróżnicowaną gęstość sieci osadniczej w swoich granicach
administracyjnych. Największa gęstość zaludnienia występuje w centralnej części gminy, gdzie
położone jest miasto Libiąż. Natomiast niemal cała północna i południowa część gminy,
zajmowana przez zwarte kompleksy leśne prezentuje rzadszą gęstość zaludnienia.
W tabeli 2-1 przedstawiono podział administracyjny Gmin: Chrzanów, Libiąż i Trzebinia.
Natomiast na rys.2-1 zobrazowano położenie tych gmin w Powiecie Chrzanowskim.
9
PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIĘDZYGMINNEGO ZWIĄZKU CHRZANOWA,
LIBIĄŻA, TRZEBINI „GOSPODARKA KOMUNALNA”
Tabela 2-1. Podział administracyjny Gmin Chrzanów, Libiąż, Trzebinia-stan na 31.12.2003
Nazwa gminy
Chrzanów
Libiąż
Trzebinia
Razem
Pow. [km2]
Sołectwa
79,3
57,2
105,2
6
2
10
241,7
18
Miejscowości
Ogółem w tym wsie
15
14
8
7
14
13
37
34
źródło: Urząd Statystyczny w Krakowie: Wybrane dane o powiatach i gminach województwa małopolskiego
w 2002 roku, Kraków 2003
Rys.2-1
Położenie Gmin Chrzanów, Libiąż i Trzebinia w Powiecie Chrzanowskim.
2.2. Sytuacja demograficzna
Gminy Chrzanów, Libiąż i Trzebinia na koniec 2003 roku liczyły łącznie ok. 108 tys.
mieszkańców. W tabeli 2-2 przedstawiono dane demograficzne dla poszczególnych sołectw
wchodzących w skład Gmin: Chrzanów, Libiąż, Trzebinia.
Tabela 2-2.
Lp.
Dane demograficzne dla poszczególnych sołectw Gmin wchodzących w skład
Międzygminnego Związku „Gospodarka Komunalna” (stan na dzień 31.12.2003)
Miasta
Sołectwa
40416
38,3
Średnia gęstość
zaludnienia
[osoby/km2]
1055
Balin 1)
3218
13,24
243
3
Luszowice
1777
7,92
224
4
Pogorzyce 2)
1442
6,17
230
5
Płaza
3576
13,85
258
-
-
-
1
Chrzanów
2
6
Źrebce
2)
Liczba
mieszkańców
Powierzchnia
[km2]
10
PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIĘDZYGMINNEGO ZWIĄZKU CHRZANOWA,
LIBIĄŻA, TRZEBINI „GOSPODARKA KOMUNALNA”
Lp.
Miasta
Sołectwa
Liczba
mieszkańców
Okradziejówka 1)
7
Gmina Chrzanów
Powierzchnia
[km2]
Średnia gęstość
zaludnienia
[osoby/km2]
-
-
-
79,3
636
35,88
498
1
Libiąż
50409
9993
17887
2
Żarki
3730
15,78
236
3
Gromiec
1609
5,54
290
23226
5339
20677
57,2
406
31,3
659
1793
7,07
254
702
6,68
105
w tym, na wsi:
Gmina Libiąż
w tym, na wsi:
1
Trzebinia
2
Bolęcin
3
Czyżówka
4
Dulowa
1382
7,45
186
5
Karniowice
1280
5,11
250
6
Lgota
889
4,69
190
7
Młoszowa
2616
13,1
200
8
Myślachowice
2078
10,07
206
9
Piła Kościelecka
569
3,05
186
10
Płoki
963
9,19
105
11
Psary
1445
6,66
217
34394
13717
105,2
327
108029
241,7
447
78980
29049
105,5
136,2
749
213
Gmina Trzebinia
w tym, na wsi:
Międzygminny Związek
łącznie:
miasta:
tereny wiejskie:
wyjaśnienia:
1)
2)
dane łącznie dla Balina i Okradziejówka
dane łącznie dla Pogorzyce i Źrebce
Liczba mieszkańców w zabudowie wielorodzinnej i jednorodzinnej w poszczególnych gminach:
Gmina Chrzanów
• zabudowa wielorodzinna 27079 mieszkańców (67%)
• zabudowa jednorodzinna 23330 mieszkańców (33%)
Gmina Libiąż
• zabudowa wielorodzinna 8784 mieszkańców (38%)
• zabudowa jednorodzinna 14442 mieszkańców (62%)
Gmina Trzebinia
• zabudowa wielorodzinna 10547 mieszkańców (31%)
• zabudowa jednorodzinna 23847mieszkanców (69%), w tym
11
PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIĘDZYGMINNEGO ZWIĄZKU CHRZANOWA,
LIBIĄŻA, TRZEBINI „GOSPODARKA KOMUNALNA”
-
10130 mieszkańców (miasto)
13717 mieszkańców (wieś-100%)
Prognoza demograficzna
Na podstawie prognozy ludności w latach 2004-2015 dla Powiatu Chrzanowskiego,
z podziałem na ludność miast i wsi (tabela 2-3), opracowano prognozę ludności dla
Międzygminnego Związku Chrzanowa, Libiąża, Trzebini „Gospodarka Komunalna”. Prognoza
ta z podziałem na poszczególne gminy uwzględnia tendencją spadową ludności w miastach
i nieznaczny wzrost ludności na wsi. Powyższą prognozę ludności przedstawiono w tabeli 2-4.
Założenia do prognozy ludności Powiatu Chrzanowskiego są wynikiem ustaleń
ekspertów Głównego Urzędu Statystycznego, Rządowej Rady Ludnościowej i Komitetu Nauk
Demograficznych Polskiej Akademii Nauk. Prowadzone przez demografów badania i analizy
wskazują, że występujący nieznaczny spadek liczby ludności spowodowany jest trwającym od
kilkunastu lat spadkiem liczby urodzeń (rozrodczości), który jeszcze nie jest procesem
zakończonym i dotyczy w coraz większym stopniu kolejnych roczników młodzieży. Wśród
przyczyn tego zjawiska wymienia się w rosnący poziom wykształcenia, trudności na rynku
pracy, zmniejszenie świadczeń socjalnych na rzecz rodziny, brak w polityce społecznej filozofii
umacniania rodziny i generalnie trudne warunki społeczno-ekonomiczne, w jakich znalazło się
pokolenie w wieku prokreacyjnym. W dalszym ciągu będzie następował spadek umieralności i
wzrost przeciętnej długości życia, jednak odrabianie zaległości w tej dziedzinie w stosunku do
krajów najbardziej rozwiniętych będzie następowało wolniej. W najbliższych latach wzrośnie
nieco skala migracji zagranicznych, stąd zwiększy się nieznacznie ujemne saldo migracji.
Migracje wewnętrzne pozostaną przez najbliższe lata na obecnym niskim poziomie. Sytuację
powinien zmienić spodziewany wzrost gospodarczy, którego oznaki już wystąpiły, a także
wejście Polski z dniem 1.05.2004r. w struktury Unii Europejskiej. Można oczekiwać, że
związany z tym wzrost mobilności przestrzennej ludności nastąpi dopiero ok. 2010 r. i w ciągu
następnych 10 lat wskaźnik migracji powróci do wielkości z początku lat dziewięćdziesiątych.
W migracjach między miastem i wsią kontynuowana będzie występująca od kilku lat przewaga
przemieszczeń na wieś, związana ze zjawiskiem suburbanizacji
W proponowanym wariancie (tabela 2-4) przyjęto następujące założenia:
• procent ludności Związku Gmin do ludności całego Powiatu Chrzanowskiego stanowi ok.
84%, a poszczególnych gmin do ludności Związku wynosi: Gmina Chrzanów ok. 47%,
Gmina Libiąż ok. 21%, a Gmina Trzebinia ok. 32%,
• tendencja spadowa ludności w miastach Gminy Chrzanów, Libiąż i Trzebinia waha się
w granicach 0,1-0,2%.
12
PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIĘDZYGMINNEGO ZWIĄZKU CHRZANOWA, LIBIĄŻA, TRZEBINI „GOSPODARKA KOMUNALNA”
Tabela 2-3. Prognoza ludności dla Powiatu Chrzanowskiego na lata 2004-2015 z podziałem na ludność miast i wsi
Lata
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
129030
128848
128602
128392
128213
127990
127754
127588
127359
127140
126907
126772
Ogółem
powiat
80877 80601
80224 79902
79601 79271
78914
78626
78291
77943
77633
77335
miasta
48153 48247
48378 48490
48612 48719
48840
48962
49068
49197
49274
49437
wieś
2014
2015
126532
126369
76991
49541
76696
49673
Źródło: dane GUS dotyczące prognozy ludności Powiatu Chrzanowskiego na lata 2003-2030, strona internetowa www.stat.gov.pl
Tabela 2-4. Prognoza ludności dla Międzygminnego Związku Chrzanowa, Libiąża, Trzebini „Gospodarka Komunalna” na lata 2004-2015
(tendencja spadkowa w miastach i nieznacznie wzrostowa na wsiach)
Lata
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
50702
50629
50558
50470
50377
50312
50221
50135
50043
49990
49895
49831
Chrzanów
40661
40503
40396
40225
40100
39948
39826
39657
39534
39392
39218
39117
miasto
10041
10126
10162
10245
10277
10364
10395
10478
10509
10598
10677
10714
wsie
22982
22945
22913
22873
22831
22801
22760
22721
22679
22655
22612
22583
Libiąż
17328
17255
17208
17132
17078
17010
16956
16882
16828
16765
16688
16644
miasto
5654
5690
5705
5741
5753
5791
5804
5839
5851
5890
5924
5939
wsie
34203
34148
34100
34041
33978
33934
33873
33815
33753
33717
33653
33609
Trzebinia
20488
20387
20324
20221
20149
20055
19985
19883
19813
19725
19620
19561
miasto
13715
13761
13776
13820
13829
13879
13888
13932
13940
13992
14033
14048
wsie
Związek Gmin:
miasta
wsie
107887
78487
29410
107722
78145
29577
107571
77928
29643
107384
77578
29806
107186
77327
29859
Źródło: obliczenia własne na podstawie danych GUS
13
107047
77013
30034
106854
76767
30087
106671
76422
30249
106475
76175
30300
106362
75882
30480
106160
75526
30634
106023
75322
30701
PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIĘDZYGMINNEGO ZWIĄZKU CHRZANOWA,
LIBIĄŻA, TRZEBINI „GOSPODARKA KOMUNALNA”
2.3. Sytuacja gospodarcza
Gospodarka Gmin Chrzanów, Trzebinia i Libiąż charakteryzuje się bardziej działalnością
przemysłową niż rolniczą.
Ważniejsze zakłady przemysłowe, które są zlokalizowane na terenie Gmin Chrzanów,
Trzebinia i Libiąż wraz z profilem działalności przedstawiono w tabeli 2-5.
Tabela 2-5.
Ważniejsze zakłady przemysłowe zlokalizowane na terenie Gmin
Chrzanów, Libiąż i Trzebinia
Nazwa zakładu
Profil działalności
Gmina Chrzanów
1. Fabryka Maszyn Budowlanych i produkcja lokomotyw spalinowych,
żurawi drogowych i przenośnych,
Lokomotyw "Bumar-Fablok" S.A.
Lp.
2.
3
4.
Ocynkownia Śląsk Sp. z o.o.
Hydro Aluminium Chrzanów Sp. z o.o
Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w
Chrzanowie P.U.P.
5. Zakłady Materiałów Ogniotrwałych
S.A.
wózków napędowych, itp.
ocynkowanie ogniowe
produkcja profili aluminiowych
wytwarzanie i przesyłanie energii
produkcja materiałów ogniotrwałych
m. in. dla przemysłu
koksowniczego, szklarskiego,
hutnictwa żelaza i stali oraz metali
nieżelaznych
Dolomitu kopalnia dolomitu
6.
Kopalnia
i
Prażalnia
„Żelatowa” S.A. w Chrzanowie
7. Zakłady Wapiennicze „Płaza”
produkcja wapna (palonego i
hydratyzowanego), mączki
wapiennej i nawozów wapiennomagnezowych
Gmina Libiąż
Zakład Górniczo-Energetyczny „Janina” kopalnia węgla kamiennego
Sp. z o.o. (dawna KWK „Janina”)
9. PPH Dolomit Sp. z o.o.
produkcja kruszywa i kamienia
8.
budowlanego
produkcja kostki brukowej
okna, drzwi i profile PCV
10. Libet S.A.
11. Thermoplast Sp. z o.o.
Gmina Trzebinia
12. Zakłady Górnicze "Trzebionka" S.A.
eksploatacja rudy cynku i ołowiu,
produkcja koncentratów tych metali
13. Rafineria Trzebinia S.A.
paliwa, oleje, smary
14. NAFTOMONTAŻ Sp. z o. o
przedsiębiorstwo budowlane
15. Południowy Koncern Energetyczny dystrybucja energii elektrycznej
S.A. w Katowicach Elektrownia Siersza
16. Górka Cement Sp. z o.o.
17. Grevita Sp. z.o.o.
materiały ogniotrwałe
odzież ochronna, tkaniny techniczne
źródło: ankiety z zakładów lub ich strony internetowe
Obecnie w Chrzanowie powstaje zakład przemysłu motoryzacyjnego „VALEO”
i prowadzone są prace związane z rozwojem Parku Przemysłowo-Gospodarczego.
14
PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIĘDZYGMINNEGO ZWIĄZKU CHRZANOWA,
LIBIĄŻA, TRZEBINI „GOSPODARKA KOMUNALNA”
Na terenie Gmin należących do Związku funkcjonuje 8722 podmiotów gospodarczych
(stanowi to ok. 3% podmiotów działających w woj. małopolskim i ok. 85% w powiecie
chrzanowskim).
Ilość podmiotów gospodarczych w poszczególnych gminach według wybranych sekcji PKD
przedstawiono w tabeli 2-6.
Tabela 2-6. Podmioty gospodarcze według wybranych sekcji PKD w Gminach
Chrzanów, Libiąż i Trzebinia
Gmina
Chrzanów
Libiąż
Trzebinia
Między
gminny
Związek
w tym
Ogółem rolnictwo przetwór budow- handel i hotele i
i leśnictwo -stwo
nictwo naprawy restauraprzemyscje
łowe.
transport,
gospodarka.
magazynowa
i łączność
obsługa
nieruchom
i firm,
nauka
4501
33
377
473
1782
140
288
692
1455
2766
8722
15
31
79
128
250
755
154
325
952
603
942
3327
46
79
265
157
280
725
135
428
1255
źródło : Urząd Statystyczny w Krakowie: Wybrane dane o powiatach i gminach województwa małopolskiego
w 2002 roku, Kraków 2003
Z przedstawionych w tabeli danych wynika, że na terenie ww. Gmin najwięcej
podmiotów gospodarczych zajmuje się handlem i naprawą (ok. 38,1%), obsługą
nieruchomości i firm, nauką (ok. 14,4%) oraz budownictwem (ok. 11%). Podmiotów
gospodarczych działających w rolnictwie i leśnictwie jest zaledwie ok. 1%. Do sektora
publicznego należy tylko ok. 5% podmiotów gospodarczych. Ponadto wiele osób znajduje
zatrudnienie w służbie zdrowia, edukacji i administracji.
2.4.
Warunki hydrogeologiczne i hydrologiczne
Gminy Chrzanów, Libiąż i Trzebinia leżą w całości na obszarze głównych lub
użytkowych zbiorników wód podziemnych i jednocześnie w strefach ich zasilania.
W granicach omawianych gmin występują następujące Główne Zbiorniki Wód Podziemnych:
Zbiornik Zawiercie-Olkusz nr 454 – zalegający na głębokości 100 m w północnej
części omawianego obszaru w utworach szczelinowo-krasowych triasu dolnego
i środkowego. Zasoby zbiornika wynoszą 391 m3/d.
Zbiornik Chrzanów nr 452 – zalegający na głębokości 150 m w środkowej części
omawianego obszaru, a swym zasięgiem obejmujący również część gminy Alwernia.
Zbiornik zlokalizowany jest w utworach szczelinowo-krasowych triasu dolnego
i środkowego, a jego zasoby dyspozycyjne określono na 3 437 m3/h.
Zbiornik Dolina rzeki Wisły (Oświęcim) nr 449, udokumentowany pod nazwą
„Oświęcim" – zalegający na głębokości od 9,0 m do 20 m w południowej części
omawianego obszaru. Zbiornik posadowiony jest w utworach czwartorzędowych
charakteryzujących się wodonośnością w granicach od 30 do 70 m3/h. Zasilanie
zbiornika następuje na drodze infiltracji opadów atmosferycznych poprzez utwory
słabo przepuszczalne zalegające w nadkładzie warstwy wodonośnej. Ich miąższość
wynosi od 3,4 m do 14,8 m. Zasoby dyspozycyjne tego zbiornika określono na 590
m3/h.
Ochrona wód wymienionych zbiorników posiada wysoką rangę z uwagi na to, że
wody podziemne wykorzystywane są do zaopatrywania mieszkańców tego rejonu.
W związku z powyższym znajdujące się w przedmiotowym terenie składowiska odpadów
powinny posiadać stosowne zabezpieczenia, wynikające z rozporządzenia Ministra
Środowiska z dnia 24 marca 2003 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących
15
PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIĘDZYGMINNEGO ZWIĄZKU CHRZANOWA,
LIBIĄŻA, TRZEBINI „GOSPODARKA KOMUNALNA”
lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne
typy składowisk odpadów (Dz. U. nr 61 z dnia 10 kwietnia 2003r. poz. 549 ).
Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne (odpady komunalne)
w Balinie położone jest w obszarze Głównego Zbiornika Wód Podziemnych GZWP nr 452,
ale zgodnie z opracowaną dokumentacją przez Krakowskie Przedsiębiorstwo Geologiczne
nt.: ”Informacje do mapy wskazań hydrologicznych dla przestrzennego zagospodarowania
stref ochronnych GZWP 452 Trias Chrzanowski” jest to obszar o słabym stopniu zagrożenia
wód podziemnych przez zanieczyszczenia infiltrujące z powierzchni terenu. Czas
przesiąkania pionowego wód wynosi 25-100 lat. Możliwość lokalizacji obiektu na tym
terenie potwierdziły badania geologiczne wykonane przez Inwestora przed realizacją
budowy.
Jak już wspomniano rejon gmin Chrzanów, Libiąż i Trzebinia jest zasobny w wody
podziemne. Występują tu cztery piętra wodonośne: karbońskie, triasowe, jurajskie
i czwartorzędowe odizolowane od siebie utworami nieprzepuszczalnymi. Wymiana wód
pomiędzy piętrami występuje w strefach uskokowych oraz w miejscach pozbawionych
warstwy izolacyjnej.
Piętro karbońskie tworzą piaskowce przedzielone nieprzepuszczalnymi utworami ilastomułowcowymi serii krakowskiej. Łączna miąższość serii piaskowców gruboławicowych
waha się od kilkudziesięciu do 1000 m. Współczynnik filtracji piaskowców serii krakowskiej
wynosi średnio 5x10-5 m/s. Maksymalna wydajność studni eksploatowanych z poziomu
karbońskiego wynosi do 30 m3/h. Wody piętra karbońskiego zasilane są przez infiltrację wód
opadowych na wychodniach piaskowców, a także przez kontakty hydrauliczne w strefach
uskokowych z wodami młodszych pięter wodonośnych. Odwadnianie poziomu następuje
poprzez działalność kopalni węgla kamiennego oraz studnie eksploatacyjne.
Piętro triasowe na obszarze gmin Związku obejmuje dwa poziomy wodonośne: górnego retu
oraz wapienia muszlowego. Ze względu na liczne spękania, szczeliny i kanały krasowe
występujące w obrębie warstw gogolińskich obydwa poziomy pozostają ze sobą w więzi
hydraulicznej. Poziom wodonośny górnego retu jest rozwinięty w wapieniach i dolomitach,
a jego miąższość wynosi ok. 30 m. Współczynnik filtracji utworów wodonośnych retu waha
się w granicach od 10-7 do 10-4 m/s. Poziom górnego retu zasilany jest na wychodniach
wapieni i dolomitów oraz poprzez okna hydrauliczne wodami poziomu wapienia
muszlowego.
Poziom wodonośny wapienia muszlowego związany jest z dolomitami diploporowymi oraz
kruszconośnymi, będącymi utworami porowatymi, silnie spękanymi i skrasowiałymi.
Znaczna część utworów wapienia muszlowego pokryta jest nieprzepuszczalnymi osadami
kajpru, retyku i trzeciorzędu, które stanowią warstwę izolującą i napinającą. Wydajność
poziomu wapienia muszlowego sięga 220 m3/h. Poziom zasilany jest poprzez infiltrację wód
opadowych oraz wód powierzchniowych. Odwadnianie poziomu następuje w wyniku
działalności kopalń rud cynku i ołowiu w okolicach Trzebini oraz kopalń węgla kamiennego
zlokalizowanych w rejonie Jaworzna, Libiąża i Trzebini-Sierszy.
Piętro jurajskie związane jest z występowaniem górnojurajskich wapieni skalistych i ma
charakter szczelinowo-krasowy. Miąższość utworów wodonośnych kształtuje się na poziomie
100 m, a współczynnik filtracji wynosi średnio 9,6 x 10-6 m/s. Wodonośne wapienie skaliste
lokalnie są izolowane od góry utworami nieprzepuszczalnymi. Zasilanie poziomu jurajskiego
odbywa się poprzez infiltrację na wychodniach, natomiast drenaż studniami gospodarskimi,
ciekami powierzchniowymi i źródłami.
Piętro czwartorzędowe związane jest z występowaniem piaszczysto-żwirowych osadów
holocenu dolin rzecznych i obniżeń morfologicznych. Piętro wodonośne ma charakter
swobodny. Zwierciadło wód czwartorzędowych znajduje się na głębokościach od 0 m do
16
PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIĘDZYGMINNEGO ZWIĄZKU CHRZANOWA,
LIBIĄŻA, TRZEBINI „GOSPODARKA KOMUNALNA”
20 m ppt. Zasilanie poziomu odbywa się poprzez infiltrację wód opadowych, natomiast
drenaż przez rzeki.
2.4.1. Warunki hydrologiczne
Według danych z opracowanego projektu powiatowego programu ochrony środowiska,
powiat chrzanowski w całości położony jest w zlewni Wisły, stanowiącej jednocześnie
południową granicę administracyjną powiatu o długość około 28 km. W dolinie Wisły
znajdują się charakterystyczne dla tego odcinka liczne starorzecza i sztuczne stawy
hodowlane oraz zbiorniki pożwirowe. Wisła na terenie powiatu posiada wały
przeciwpowodziowe o długości 22 km. Bezpośrednio do Wisły uchodzą cieki z terenu
znajdującego się w gminie Libiąż. Powierzchniowa sieć hydrograficzna w powiecie jest
nierównomierna. Najmniej bogatą siecią rzeczną charakteryzują się gminy Libiąż i Chrzanów.
Wiele mniejszych cieków ma charakter rowów melioracyjnych odwadniających podmokłe
obszary w dolinie Wisły. Kilka rzek w powiecie odprowadza wody bezpośrednio do Wisły.
Są to Chechło, Płazanka, Regulka i potok Rudno oraz potok Brodła. Większe zbiorniki wodne
to zbiorniki retencyjno-rekreacyjne, stawy rybne i zbiorniki pożwirowe. Powszechnie
spotykane są tu źródła reprezentowane przez typy źródeł warstwowych, szczelinowych,
krasowych i uskokowych. Obszary źródliskowe znajdują się na terenie Płok i Psar.
Drugą co do długości rzeką w powiecie jest potok Chechło, przepływający na odcinku
około 22 kilometrów. Potok Chechło przepływa przez gminy Trzebinia, Chrzanów i Libiąż.
Potok Chechło wypływa drobnymi strumieniami z torfowisk w Puszczy Dulowskiej. Na rzece
w rejonie Piły Kościeleckiej znajduje się jeden z największych sztucznych zbiorników w
powiecie „Chechło” o powierzchni ponad 40 hektarów. Ujściowy odcinek rzeki znajduje się
w miejscowości Mętków. Zlewnia Chechła ma około 116 km2 powierzchni. Chechło zbiera
wody z kilku stałych (Ropa, Luszówka, Pstruźnik, Stawki i Młoszówka) i okresowych
dopływów.
Północno-zachodnia część powiatu chrzanowskiego jest odwadniana przez potok Kozi
Bród znajdujący się w zlewni rzeki Biała Przemsza. Odprowadzają do niej swoje wody
między innymi cieki Łużnik, Byczynka oraz kanał Matylda. Dopływem Koziego Brodu jest
także potok Jaworznik.
We wschodniej części powiatu, na terenie gminy Trzebinia, przepływa potok Dulówka,
należący do zlewni Rudawy. Jego początek stanowią obfite źródła w rejonie Psar. Dwa z nich
(„Bialny Dół" i „Buk") są zarazem ujęciami wody pitnej.
W okolicach Chrzanowa, Trzebini i Libiąża występują podmokle obszary zlokalizowane
w obniżeniach terenowych, przede wszystkim w poeksploatacyjnych nieckach osiadania.
Charakterystyczne są również drobne zbiorniki wodne pochodzenia antropogenicznego.
Często są to zbiorniki pożarowe oraz osadniki przykopalniane. Na terenie gminy Trzebinia
znajduje się szereg otwartych zbiorników wodnych związanych z działalnością zakładów
górniczych i innych przemysłowych.
Udział zbiorników wód stojących w ogólnej powierzchni powiatu pomimo znacznej ich
liczby, jest niewielki. Decydują o tym uwarunkowania morfologicznej budowy terenu.
Na obszarze powiatu chrzanowskiego brakuje dużych jezior o szczególnych walorach
przyrodniczo-krajobrazowych. Nie ma także wielkich sztucznych zbiorników wodnych
retencyjnych o znaczeniu ponadlokalnym. W większości przypadków zarówno naturalne
stawy i oczka wodne, tereny zawodnione, czy też rozlewiska jak i utworzone spiętrzeniem
wód płynących niewielkie zalewy spełniają funkcje sportowo-rekreacyjne, niektóre pełnią
funkcje zbiorników hodowlanych. Budowle hydrotechniczne głównie w postaci zapór
ziemnych lub betonowych służą okresowej regulacji stosunków wodnych na skalę miejscową.
Dokładne rozpoznanie warunków hydrologicznych na terenach gmin: Chrzanowa, Libiąża
i Trzebini omówione w poszczególnych POŚ.
17
PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA MIĘDZYGMINNEGO ZWIĄZKU CHRZANOWA,
LIBIĄŻA, TRZEBINI „GOSPODARKA KOMUNALNA”
2.4.2. Szczególne korzystanie z wód
Długość czynnej sieci wodociągowej w gminach Międzygminnego Związku na koniec
2002 roku [Wybrane dane o gminach Woj. Małopolskiego w 2002r., Urząd Statystyczny
Kraków 2003] wynosiła 488,6 km, co daje wskaźnik 202,1 km/100 km2, przy średniej dla
województwa małopolskiego 96,3 km/100 km2. Ponad 97 % mieszkańców korzysta z sieci
wodociągowej. Długość czynnej sieci wodociągowej rozdzielczej w poszczególnych gminach
przedstawia się następująco [wg US Kraków]:
- Chrzanów – 173,9 km, (219,21 km/ 100km2);
- Libiąż – 113,1 km, (197,73 km/ 100km2);
- Trzebinia – 198,1 km, (188,27 km/ 100km2);
Długość sieci kanalizacyjnej w trzech gminach na koniec 2002 roku wynosiła 197 km
[wg US Kraków], co daje 81,5 km/100 km2 (średnia dla Województwa Małopolskiego
31,1 km/100 km2). Długość czynnej sieci kanalizacyjnej w poszczególnych gminach jest
następująca [wg US Kraków]:
- Chrzanów – 103,2 km, (127,19 km/ 100km2);
- Libiąż – 40,7 km, (69,93 km/ 100km2);
- Trzebinia – 53,1 km, (48,28 km/ 100km2);
Na terenie gmin Związku w ramach Rejonowego Przedsiębiorstwa Wodociągów
i Kanalizacji z siedzibą w Chrzanowie działają następujące oczyszczalnie:
- oczyszczalnia mechaniczno-biologiczna w Chrzanowie o maksymalnej wydajności
44 000 m3/dobę (odbiorcą ścieków jest zlewnia Chechło),
- oczyszczalnia mechaniczno-biologiczna w Trzebini o maksymalnej wydajności
3 500 m3/dobę (odbiorcą ścieków jest zlewnia Kozi Bród),
- oczyszczalnia mechaniczno-biologiczna Libiąż A o maksymalnej wydajności
1 950 m3/dobę (odbiorcą ścieków jest zlewnia Wisła),
3
- oczyszczalnia Libiąż B o maksymalnej wydajności 5 200 m /dobę (odbiorcą ścieków
jest zlewnia Wisła).
Odprowadzenie nieoczyszczonych ścieków komunalnych z części nie skanalizowanych
terenów gmin Libiąż, Chrzanów i Trzebinia są podstawowym źródłem zanieczyszczenia wód
powierzchniowych.
Szczegółowe informacje dotyczące szczególnego korzystania z wód wraz z celami
i działaniami w przedmiotowym zakresie znajdują się w programach ochrony środowiska dla
poszczególnych gmin Międzygminnego Związku, to jest Chrzanowa, Libiążą i Trzebini.
18

Podobne dokumenty