Planu do Koncepcji Naukowych

Plan do Koncepcji Naukowych
1: Wybierz aktywność, którą dobrze znasz, której często używasz do uczenia.
2. Podziel swoją aktywność na fragmenty edukacyjne. Mogą nimi być miniaktywności, zadania
lub koncepcje.
3. Znajdź kilka kluczowych pytań, które połączą cztery koncepcje naukowe zawarte w Twojej
aktywności. Użyj czterech dokumentów pomocniczych wyjaśniających Cykle, Zmiany, Stabilność
i Przepływ, a następnie połącz je z dziewięcioma działami nauki: Zmiany klimatu, Zakwaszenie
oceanów, Zubożenie warstwy ozonowej, Cykl azotowy, Cykl fosforu, Zużycie słodkiej wody,
Utrata bioróżnorodności i Gospodarowanie ziemią.
4. Wybierz jedno z pytań kluczowych (możesz wybrać ich też więcej), sprawdź to, czego nie
jesteś do końca pewien, naukowe mapy myśli mogą okazać się tutaj pomocne. Następnie
rozwiń swoje studium, opierając się na wybranym pytaniu kluczowym. Zadania dla
uczestników mogą być takie same ale użyte do nich ramy, jak również szczegółowość i nacisk
kładziony na koncepcje naukowe, będą różniły się w zależności od grupy wiekowej uczestników.
5. Zastanów się jak zapewnić praktyczne przełożenie koncepcji na społeczeństwo globalne,
wspólnotę uczestników, środowisko stworzone przez człowieka, naturę i samych uczestników.
1. Wybierz aktywność: Studium Terenów Leśnych - Polowanie na Bezkręgowce
2. Podziel swoje zadanie na części szkoleniowe.
Badanie ściółki leśnej Mapowanie Drzew
Rowki pułapkowe Wysokość/liczebność drzew i roślinności
Potrząsanie drzewami
3. KLUCZOWE PYTANIA: Wybieramy temat utraty bioróżnorodności, aby skupić się na jednym z następujących
elementów…….
Cykle: Na podstawie definicji cyklów, wymyśliliśmy następujące pytanie: „W jaki sposób cykle sezonowe wpływają na
cykl życiowy bezkręgowca lub grup bezkręgowców?” Z powiązanego dokumentu “Utrata bioróżnorodności
zmniejsza liczbę i różnorodność gatunków regulujących przepływ pokarmu wewnątrz
ekosystemu. Jeżeli z systemu znika jakiś gatunek, zamykają się alternatywne drogi przepływu
pokarmu i tym samym zmniejsza się odporność całego systemu.” Innym kluczowym pytaniem może
być: „Co dzieje się z systemem pokarmowym jeżeli zmniejszy się liczebność przedstawicieli jednego lub więcej gatunków?”
Lub „W jakiej porze roku ekosystemy na terenach leśnych są bardziej odporne na zmiany?”
Zmiany: Które gatunki są przystosowane do życia w różnych środowiskach? Dlaczego? Jakie są cechy tych miejsc? Co by
się stało, gdyby te miejsca uległy zmianie? Z powiązanego dokumentu “Utrata gatunków oznacza utratę
relacji, sieci i złożoności. Oznacza utratę złożonych środowisk naturalnych, w których
gatunki te mogą wykazywać różnorodne zachowania. Te okazje do wykazania
różnorodnych zachowań i zmiany zasobów dostępnych dla innych gatunków
zmniejszają możliwości ewolucji i tym samym przystosowania się do zmian i
przetrwania. Można więc zastanowić się nad analizą zachowań: jakie zachowania można zaobserwować u
bezkręgowców w złożonym środowisku w porównaniu z zachowaniami, które przejawiają w prostym środowisku?
Stabilność: Co mogłoby się stać, gdyby złamało się drzewo; jak takie powalone drzewo wpłynęłoby na liczebność
populacji danego bezkręgowca? Co stałoby się z siecią pokarmową lub całym terenem leśnym w przypadku burzy? Z
powiązanego dokumentu ”Ekosystemy mają liczne mechanizmy sprzężenia zwrotnego, co pozwala
im wracać do równowagi. Zmniejszenie liczebności osobników danego gatunku może mieścić
się w granicach pozwalających populacji na odrobienie strat w ekosystemie; jest to stan
ciągłych wahań, które odzwierciedlają proces przystosowywania się do zmieniających się
warunków. Jednak utrata zbyt wielu przedstawicieli danego gatunku lub części osobników
jakiegoś innego gatunku może sprawić, że ekosystem nie będzie już wystarczająco różnorodny i
w konsekwencji utraci odporność na zmiany. Jaki procent drzewostanu musiałby przetrwać burzę, aby teren
leśny utrzymał swoją wytrzymałość? W jaki sposób różne pory roku wpłynęłyby na mechanizm sprzężenia zwrotnego,
pomagając systemowi leśnemu na powrót do równowagi? Jakie mechanizmy sprzężenia zwrotnego działają na terenach
leśnych? Co by się stało, gdyby więcej drzew jednego gatunku zachorowało i nie przetrwało?
Przepływ: Jakie łańcuchy pokarmowe występują w lesie? Czym są sieci pokarmowe? Jak wygląda struktura troficzna w
lesie? Co by się stało, gdyby drapieżniki znajdujące się na szczycie łańcucha pokarmowego zostały otrute i wiele z nich by
nie przetrwało?
Przekładanie nauki:
Pokazanie w jaki sposób zdobyta wiedza łączy się z doświadczeniem uczących się (i to w różnych kontekstach), jest ważnym
krokiem na drodze do motywowania do działania na rzecz zrównoważonego rozwoju. Dbając o przekładalność wiedzy,
możemy spróbować pokazać w jaki sposób kluczowe kwestie z programu edukacji mogą być użyteczne w szerszym
kontekście. Ponownie mogą nam tutaj pomóc kluczowe koncepcje naukowe. Przyjrzyj się wszystkim tym, które zostały
opracowane w twoim projekcie edukacyjnym i zastanów się w jaki sposób mogą one zostać przełożone na inne dziedziny
życia.
Cykle: cykle sezonowe odgrywają dużą rolę w wyborze czasu i miejsca naszych podróży wakacyjnych. Lecąc za ocean, mamy
większy wpływ na globalne społeczeństwo. Można również zastanowić się nad tym, gdzie – w środowisku stworzonym przez
człowieka – pojawiają się cykle. Czy możemy znaleźć je na przykład w sposobie wytwarzania produktów? Nie, są to
najczęściej procesy linearne (wydobyć – wyprodukować – wyrzucić). Czy upodobniająć te procesy do cyklów obecnych w
naturze można zwiększyć ich stabilność i szanse na przetrwanie?
Zmiany: w ciągu roku u bezkręgowców zachodzą zmiany wywołane warunkami zewnętrznymi. Można zastanowić się nad
tym, jak zmieniła się społeczność, w której żyją uczestnicy szkolenia. Czy wszystko pozostaje takie samo, czy ciągle
następują zmiany? Możemy tutaj również odnaleźć związek ze stabilnością.
Stabilność: jeśli będziemy obserwować gatunek bezkręgowców przez dłuższy czas, to okaże się, że populacja tego gatunku się
waha, ale jeśli teren leśny pozostaje w stabilnym, wahania populacji mieszczą się w granicach dynamicznej równowagi. Czy
można zaobserwować podobną stabilność w środowisku utworzonym przez człowieka? Można na przykład zastanowić się
nad ilością odpadów, które produkujemy. Czy te liczby pozostają stabilne czy stale rosną? Który z tych stanów byłby
bardziej zgodny z zasadami zrównoważonego rozwoju? Te same pytania można sobie zadać jeśli chodzi o globalne emisje
gazów cieplarnianych.
Przepływ energii: bezkręgowce zyskują energię żywiąc się roślinami, które z kolei pozyskują energię słoneczną. Część tej
energii wraca do gleby, kiedy bezkręgowce umierają i się rozkładają. Ten cykl energii maksymalnie wykorzystuje energię
słoneczną. Czy systemy stworzone przez człowieka bazują na tych samych zasadach? Czy możemy w jakiś sposób poprawić
systemy tworzone przez człowieka, inspirując się tym, co możemy zaobserwować w przypadku lasów? Czy możemy podjąć
jakieś działania w naszym życiu lub w naszej społeczności, aby poprawić efektywność zużycia energii?
Analizując po kolei wszystkie koncepcje naukowe razem z zasadami przekładalności, możemy znaleźć sposoby na ich
zastosowanie w różnych kontekstach, które wspierają działania na rzecz zrównoważonego rozwoju nadając kierunek
myśleniu i działaniu uczniów.
Gotowe Studium:
Zaczynając od relatywnie prostego studium, można przyjrzeć się cyklom na przestrzeni pór roku.
W jaki sposób sezonowe cykle wpływają na liczebność i typy bezkręgowców obecnych na terenach leśnych?
Można kilka razy w roku zliczyć bezkręgowce znajdujące się w danym miejscu, używając w tym celu stałej metody.
Pozwoliłoby to na porównanie ich liczby i typów w różnych sezonach. Zebranie danych dotyczących warunków
pogodowych w ciągu roku i warunków w dniach badań, pozwoliłoby na umieszczenie wyników w szerszym kontekście.
Między terminami badań w terenie, uczestnicy mogą uzupełnić wiedzę na temat typów bezkręgowców i ich cyklach
życiowych.
Jeżeli masz tylko jeden dzień na badania, można zastanowić się nad porównaniem liczb zebranych w południe, z liczbami
zebranymi o świcie lub o zmierzchu oraz nad ograniczeniem badań do jednej warstwy roślinności, np. podszycia.
Oba badania byłyby jedynie wstępem do dalszych prac, ale na pewno stanowiłyby dobry punkt wyjścia do dyskusji na temat
powiązań istniejących w ekosystemach leśnych. Można na przykład spróbować odpowiedzieć na pytanie: Czy to temperatura
czy raczej wilgotność wpływają na liczebność bezkręgowców o różnych porach dnia? Czy dostępność pożywienia wpływa na
liczebność bezkręgowców o różnych porach dnia? Czy uczestnicy badania powinni byli zbierać dane dotyczące pożywienia
wybranego bezkręgowca równocześnie z danymi dotyczącymi jego obecności o różnych porach dnia? Czy lokalizacja
kryjówek służących za schronienie przed drapieżnikami wpływa na to, gdzie można znaleźć bezkręgowce?
Proces szczegółowego opracowania programu jest ciągle powtarzany, dzięki czemu będzie on coraz lepszy.