Program profilaktyczny - Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w
Transkrypt
Program profilaktyczny - Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w
PROGRAM PROFILAKTYCZNY SZKOŁY PODSTAWOWEJ im. Jana Pawła II w Gołczy 2016-2019 „Dziecko jest pergaminem szczelnie zapisanym drobnymi hieroglifami, których część tylko zdołasz odczytać, a niektóre potrafisz wytrzeć lub tylko zakreślići własną wypełnić treścią.” Janusz Korczak CEL GŁÓWNY Celem nadrzędnym Szkolnego Programu Profilaktyki w Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II w Gołczy jest wspomaganie rozwoju uczniów poprzez ochronę przed zagrożeniami, które mogłyby ten rozwój zaburzyć, a także reagowanie w przypadkach wystąpienia zachowań ryzykownych. IDENTYFIKACJA PROBLEMU Na podstawie wyników przeprowadzonej ewaluacji, analizy dokumentacji (zeszyty uwag, dzienniki lekcyjne, opinie Poradni Psychologiczno Pedagogicznej), wywiadów z nauczycielami, logopedą, pracownikami GOPS-u, rodzicami, niepedagogicznymi pracownikami szkoły, zauważa się, iż występują następujące problemy: agresja słowna i fizyczna niska kultura słowa spędzanie wolnego czasu przed komputerem i telewizorem niewystarczająca wiedza uczniów na temat środków uzależniających, w tym dopalaczy niewystarczająca wiedza na temat skutków palenia papierosów pojedyncze przypadki kradzieży i niszczenia mienia ryzyko wystąpienia wykluczenia społecznego niedostateczna wiedza na temat zdrowego odżywiania Punktem wyjścia do sformułowania celów i zadań SPP była wnikliwa diagnoza i analiza czynników chroniących i czynników ryzyka oraz rozeznanie w zasobachszkoły. W naszej szkole istnieją następujące czynniki chroniące: 1. Silna więź emocjonalna z rodzicami. 2. Zainteresowanie nauką. 3. Regularne praktyki religijne. 4. Stała opieka sprawowana przez kompetentną osobę dorosłą. 5. Zdolności umożliwiające dobre wyniki w nauce. 6. Bogata oferta zajęć pozalekcyjnych rozwijających zainteresowania. 1 oraz czynniki ryzyka: 1. Brak umiejętności społecznych. 2. Presja grupy rówieśniczej. 3. Patologie w środowisku lokalnym. 4. Niewykorzystywanie w praktyce wiedzy zdobytej w szkole. 5. Wpływ mediów. 6. Poczucie bezkarności. 7. Ubóstwo materialne. 8. Brak umiejętności radzenia sobie z problemami okresu dorastania. 9. Problemy emocjonalne. Zasoby naszej szkoły Zasoby tkwiące w ludziach: wykwalifikowana kadra pedagogiczna zaangażowana w działania wychowawczoprofilaktyczne, realizująca ciekawe zajęcia pozalekcyjne, ścieżki edukacyjne, zajęcia psychoedukacyjne dla uczniów i rodziców, dobra współpraca i spójność oddziaływań profilaktyczno-wychowawczych wszystkich pracowników, dbałość katechetów o regularne praktyki religijne uczniów prawidłowy obieg informacji w szkole. Materialne zasoby szkoły: komputeryzacja szkoły i dostęp do Internetu, systematycznie uzupełniany księgozbiór biblioteki szkolnej, hala sportowa i boisko, aula do organizacji imprez szkolnych, świetlice szkolne, stołówka, gabinet logopedyczny do pracy indywidualnej z uczniem. Analiza wyników przeprowadzonych badań diagnostycznych pozwoliła na opracowanie takiego programu profilaktyki, którego realizacja przyniesie ograniczenie występowania niepożądanych zjawisk na terenie szkoły, a także przygotuje uczniów do obrony przed wpływem zagrożeń z zewnątrz. Z analizy ilościowej i jakościowej zebranego materiału faktograficznego wynika, że w naszej szkole istnieje potrzeba podjęcia działań w pięciu obszarach profilaktyki. I Kształtowanie umiejętności interpersonalnych. II Eliminowanie przejawów agresji i przemocy w szkole. III Promowanie zdrowego stylu życia oraz zachowania zasad bezpieczeństwa . IV Profilaktyka uzależnień. 2 V Współpraca z rodzicami i instytucjami oraz organizacjami zajmującymi się profilaktyką uzależnień. VI Wspieranie dzieci w trudnej sytuacji materialnej. ZADANIA DO REALIZACJI WYZNACZONYCH CELÓW W RAMACH SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI 1. Ochrona dziecka – ucznia przed agresją, uzależnieniami (kontaktem z używkami, środkami psychoaktywnymi, dopalaczami), które hamują bądź zakłócają jego rozwój. 2. Zapobieganie patologiom: agresji, przemocy, uzależnieniom - i właściwe reagowanie w chwili pojawiania się ich na terenie naszej szkoły oraz w środowisku lokalnym. 3. Promowanie zdrowego, bezpiecznego stylu życia i alternatywnych sposobów spędzania wolnego czasu. 4. Poprawa komunikacji w relacjach nauczyciel – uczeń, nauczyciel-rodzic, uczeń – rodzic, uczeń – uczeń. 5. Podniesienie kultury słowa wśród uczniów. Program profilaktyki to uzupełnienie programu wychowawczego szkoły. Stanowi spójną całość z programem wychowawczym i szkolnym zestawem programów nauczania, których treści są powiązane i wynikają z siebie. Program profilaktyki jest dostosowany do potrzeb rozwojowych, uczniów i środowiska wychowawczego, opisuje w sposób całościowy treści oraz działania całej społeczności szkolnej. Program profilaktyki w szkole jest kierowany do uczniów, nauczycieli, rodziców oraz innych pracowników szkoły. ZAŁOŻENIA PROGRAMU W ramach programu profilaktyki szkolnej realizowane są : program MEN „WYPRAWKA SZKOLNA” program prewencyjno-profilaktyczny „BEZPIECZNE DZIECKO” program „OWOCE I WARZYWA W SZKOLE” program „SZKLANKA MLEKA” program edukacyjny "KLUB BEZPIECZNEGO PUCHATKA" program "NIE PAL PRZY MNIE, PROSZĘ" program "TRZYMAJ FORMĘ" konkurs "OBDLASKOWA SZKOŁA" 3 Opracowaniu programu profilaktyki towarzyszyły istniejące przepisy prawne : Konstytucja Rzeczpospolitej Polski z dnia 2 kwietnia 1997r. (Dz. U. Nr.78, poz.483) Konwencja o Prawach Dziecka z dnia 20 listopada 1989r., ratyfikowana przez Polskę 30 kwietnia 1991r. (Dz. U. z 1991r. Nr 120, poz.526) Rozporządzenie MEN i S z dnia 31 stycznia 2003 roku w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem. Rozporządzenie MEN i S z dnia 24 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków i trybu dopuszczenia do użytku szkolnego programów nauczania. Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2002 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół. Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 roku o przeciwdziałaniu narkomanii. Ustawa z dnia 9 listopada 1995 roku o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 roku o ochronie zdrowia psychicznego. Ustawa z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Rozporządzenie MEN z dnia 23.12.2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. (Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17) 4 Harmonogram działań profilaktycznych DZIAŁ PROGRAMU CELE ZADANIA, SPOSÓB REALIZACJI 1.Uczenie -Pogadanki, dyskusje na umiejętności radzenia godzinach do dyspozycji sobie z emocjami. wychowawcy. Kształtowanie umiejętności interpersonalnych. 2. Wzmacnianie poczucia przynależności do grupy klasowej. 3. Ćwiczenia umiejętności wczuwania się w położenie innej osoby. - Organizowanie pomocy koleżeńskiej – koła samopomocy uczniowskiej w klasach. -Wspólne odrabianie lekcji w świetlicy, zajęcia dodatkowe. - Organizowanie zajęć dla uczniów z trudnościami w 4. Organizowanie nauce w ramach godzin pomocy uczniom mającym problemy w wynikających z art. 42 KN - Organizowanie zajęć w szkole i w domu. ramach „pomocy koleżeńskiej” Organizacja zajęć logopedycznych dla dzieci z wadami wymowy. 5. Wzmacnianie poczucia własnej wartości. Współpraca z instytucjami wspierającymi szkołę np. Poradnia P-P - stała współpraca z rodzicami uczniów napotykających na trudności w nauce ODPOWIEDZIALNI wychowawcy nauczyciele wychowawcy opiekun świetlicy nauczyciele pedagog wychowawcy wychowawcy logopeda katecheci nauczyciele rodzice pedagog 5 6. Kształtowanie właściwych postaw uczniów poprzez ukazywanie odpowiednich wzorców. Obchody Święta Szkoły – czerpanie z wzorców osobowych patrona Jana Pawła II 7. Kształtowanie poprawnej komunikacji - Organizowanie różnorodnych kół zainteresowań, zajęcia z pedagogiem. - Wyjazdy, wyjścia, wycieczki, biwaki, ogniska, imprezy szkolne i pozaszkolne. - Integrowanie uczniów na zajęciach wychowawczych (np. zaufaj drugiej osobie, mówimy sobie miłe rzeczy)iuroczystościach szkolnych, zajęcia z edukacji filmowej, przedstawianie inscenizacji i bajek z morałem. - Zajęcia z wychowawcami, pedagogiem. 8.Uwrażliwienie na potrzeby innych Udział w akcjach charytatywnych cyklicznych i wynikających z aktualnych potrzeb - Organizowanie akcji dla uczniów potrzebujących pomocy nauczyciele katecheci wychowawcy pedagog nauczyciele Samorząd Uczniowski 6 Eliminowanie przejawów agresji i przemocy w szkole. 1. Wzmacnianie poczucia odpowiedzialności za mienie własne i społeczne. -Dyżury nauczycieli i uczniów podczas przerw, dyżury w świetlicy. wychowawcy opiekunowie świetlicy nauczyciele 2. Przeciwdziałanie i redukowanie agresji (fizycznej, psychicznej) w szkole, domu i środowisku lokalnym. - Spotkania z profilaktykiem oraz przedstawicielem policji na temat zjawiska agresji wśród uczniów. - Pogadanki, rozmowy, lekcje - Pogadanki, dyskusje, scenki rodzajowe, plakaty. wychowawcy pedagog wychowawcy 3. Uczenie alternatywnych sposobów rozwiązywania konfliktów. 4. Kształtowanie umiejętności radzenia sobie z negatywnymi emocjami. - Spotkania przedstawiciela poradni psychologiczno – pedagogicznej z rodzicami na temat agresji w domu. 5. Pokazanie rodzicom właściwych sposobów radzenia z agresją u dzieci. - Pogadanki z rodzicami. Lekcje wychowawcze dla uczniów i rodziców. 6. Kontrola zachowań pozytywnych i negatywnych uczniów 7. Podnoszenie kultury słowa, eliminowanie wulgaryzmów ze słownika ucznia. Promowanie zasad kulturalnego zachowania się w szkole i poza nią za szczególnym uwzględnieniem zwrotów grzecznościowych - Prezentacja zasad kulturalnego stylu bycia na gazetkach szkolnych - Organizowanie zajęć na nauczyciele i wychowawcy klas nauczyciele prowadzący zajęcia i przygotowujący do konkursów pedagog, wychowawcy klas, przedstawiciele Policji wychowawcy wychowawcy nauczyciele opiekun świetlicy opiekun dowozów 7 następujące tematy: * zasady komunikacji interpersonalnej * jak rozwiązywać konflikty - Zajęcia w kołach zainteresowań. Udział w konkursach recytatorskich, ortograficznych, polonistycznych, teatralnych. 8. Działania informacyjno – profilaktyczne na rzecz środowiska, szkoły i indywidualnych osób. Promowanie zdrowego trybu życia oraz zachowania zasad bezpieczeństwa 1. Zwiększenie bezpieczeństwa w miejscach szczególnie zagrożonych (w szkole, domu i w drodze do szkoły). - Umieszczenie na gazetce szkolnej i tablicy ogłoszeń wykazu instytucji, do których można się zwrócić z prośbą o pomoc. - Spotkania z przedstawicielami policji, realizacja scenariuszy zajęć dla poszczególnych klas. - Realizacja zasad bezpiecznej drogi do szkoły; spotkanie z policjantem, pogadanki, lekcje. (program „Bezpieczne dziecko”) - udział uczniów klas I w programie "Klub Bezpiecznego Puchatka" -Omawianie na zajęciach w klasach edukacji początkowej zasad bezpiecznego poruszania się po drogach, - udział w konkursie "Odblaskowa szkoła", którego celem jest wyposażenie uczniów w elementy odblaskowe. -Ćwiczenia praktyczne na drogach, opiekun Samorząd Uczniowski pedagog szkolny nauczyciele wychowawcy, nauczyciele dyżurujący, wychowawcy opiekun świetlicy wychowawcy, nauczyciele, opiekun świetlicy, nauczyciele 8 -Kurs na kartę rowerową 2.Rady na bezpieczne ferie i wakacje. - Kształtowanie postaw bezpiecznego wypoczynku podczas ferii zimowych i wakacji. Organizacja "Zimowej Akademii Rozwijania Umiejętności Twórczych" 4.Propagowanie zdrowego trybu życia i odżywiania. 5.Kształtowanie postaw prozdrowotnych na zajęciach szkolnych i pozaszkolnych. - Organizowanie posiłków dla uczniów - Organizowanie zajęć edukacyjnych na temat zdrowego odżywiania się - Udział w akcji "Śniadanie daje moc" - Kiermasz zdrowej żywności - Konkurs na projekt idealnego jadłospisu na tydzień, dla różnych grup wiekowych, z uzasadnieniem zdrowotnym - Program "Trzymaj formę" - Organizowanie Szkolnego Dnia Sportu - poruszanie problematyki higieny osobistej na zajęciach lekcyjnych - Organizowanie wyjazdów na basen w ramach zajęć wychowania fizycznego. Zapoznanie uczniów ze zdrowym stylem życia; Samorząd Uczniowski wychowawcy nauczyciele Samorząd Uczniowski nauczyciele w-f nauczyciele wychowawcy 9 uświadomienie uczniom, że warto inwestować w swoje zdrowie. Wybierz zdrowy styl życia. Nie bądź niewolnikiem jedzenia skutki niewłaściwego odżywiania (bulimia, anoreksja itp.) - poruszanie problemu na lekcjach wychowawczych. Zorganizowanie i przeprowadzenie akcji w szkole w ramach programu „Szklanka mleka” oraz „Owoce i warzywa w szkole”. Pielęgniarka wychowawcy Nauczyciele Przeprowadzanie fluoryzacji zębów Respektowanie przepisów bhp na zajęciach szkolnych i pozaszkolnych, - gimnastyka śródlekcyjna, - prowadzenie zajęć gimnastyki korekcyjnej. 6.Organizowanie wyjazdów na zieloną szkołę 7.Kształtowanie świadomości ekologicznej. Zapoznanie uczniów ze zdrowym stylem życia Kształtowanie postaw bezpiecznego wypoczynku. - Udział w akcjach mających na celu ochronę środowiska: * sadzenie roślin * sprzątanie świata * Dzień Ziemi * zbiórka surowców wtórnych * dokarmianie ptaków Nauczycieleopiekunowie na zielonej szkole nauczyciele wychowawcy 10 Profilaktyka uzależnień. 1.Wyposażenie uczniów w wiedzę dotyczącą skutków stosowania używek (nikotyna, alkohol, narkotyki, środki pobudzające i psychoaktywne, tzw. „dopalacze”). 2. Uczenie podejmowania decyzji ze szczególnym uwzględnieniem umiejętności odmawiania. 3. Nabycie praktycznych umiejętności umożliwiających samostanowienie i obronę własnych praw. 4. Pomoc w kontaktach między osobami uzależnionymi. zimą *lekcje wychowawcze na temat troski o środowisko naturalne (recykling, segregowanie śmieci, oszczędzanie wody i energii) - Realizacja wybranych tematów na zajęciach wychowawczych, poprzez wykonanie prac plastycznych, pogadanki. - Pogadanki i rozmowy na temat umiejętności odmawiania i podejmowania właściwych decyzji w sytuacjach trudnych - Wykonanie gazetek klasowych n/t szkodliwości palenia papierosów i picia alkoholu, zażywania narkotyków rozmowy, pogadanki. Udział w programie "Nie pal przy mnie, proszę" Konkurs na plakat na "Światowy dzień bez papierosa" - Projekcja filmów video, referaty, prelekcje, plakaty na temat uzależnień. -Dyżury nauczycieli i uczniów na przerwach. - Zorganizowanie wystawy książek i czasopism pod hasłem “Uzależnieniom stop”. wychowawcy wychowawcy wychowawcy nauczyciele, pedagog wychowawcy, bibliotekarze nauczyciele 5. Przestrzeganie zakazu palenia papierosów na terenie Lekcje wychowawcze szkoły. „Dziecko w sieci” - Ulotki edukacyjne - Obchody Dnia 6. Propagowanie Bezpiecznego świadomego Internetu wybierania zajęcia edukacyjne, 11 programów TV i racjonalnego korzystania z komputera. Współpraca z rodzicami i instytucjami oraz organizacjami zajmującymi się profilaktyką uzależnień. Wspieranie dzieci w trudnej sytuacji materialnej. 1. Pogłębienie współpracy z rodzicami. 2. Objęcie uczniów programem „Wyprawka szkolna”. 3.Korzystanie z obiadów refundowanych przez GOPS w Gołczy oraz indywidualnych sponsorów. 4.Przyznanie uczniom spełniającym warunki stypendium. 5.Dofinansowanie wycieczek i wyjazdów na tzw. zieloną szkołę. 6.Współpraca z GOPSw Gołczy. Organizacja pikników szkolnych, zawodów sportowych, rodzinnych konkursów, turniejów nauczyciele wychowawcy opiekun świetlicy zajęcia świetlicowe, lekcje wychowawcze - Udział rodziców w prelekcjach dotyczących uzależnień, integracja rodziców uroczystości – imprezy szkolne. -Uczeń - pierwszoklasista objęty jest programem MEN „Wyprawka szkolna”. -Refundowanie posiłków dla uczniów przez oddział GOPS i indywidualnych sponsorów. -Wsparcie finansowomaterialne dla uczniów z rodzin o złej kondycji finansowej. -Wsparcie finansowe dla dzieci wyjeżdżające na wycieczki i „zieloną szkołę. -Stała współpraca z oddziałem GOPS w Gołczy. - Współpraca z GOZ w Gołczy - Współpraca z Sanepid w Miechowie wychowawcy, nauczyciele, pedagog rodzice wychowawcy Rada Rodziców organizator wyjazdów na zieloną szkołę Realizatorzy programu: wychowawcy pedagog szkolny logopeda pielęgniarka środowiskowa nauczyciele uczący rodzice opiekunowie świetlicy inni pracownicy szkoły 12 Działania informacyjne i interwencyjne: Informacyjne: Tablica informacyjna: miejsca, telefony Przekazywanie zainteresowanym rodzicom informacji dotyczących placówek wspomagających, które działają na terenie gminy i powiatu. Interwencyjne: W szkole obowiązują procedury postępowania w przypadku zaistnienia sytuacji kryzysowej (zał. nr 1)oraz Strategia działań wychowawczych, zapobiegawczych i interwencyjnych wobec dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem. Przewidywane osiągnięcia uczniów: W wyniki działań profilaktycznych uczeń umie: 1. 2. 3. 4. 5. Radzić sobie w sytuacjach przemocy, stresu, zagrożenia. Być asertywnym. Prowadzić zdrowy styl życia. Bezpiecznie i higienicznie spędzać czas w szkole i poza nią. Dbać o kulturę języka. W wyniku działań profilaktycznych uczeń: 1. Zna procedury dotyczące swojego zachowania. 2. Zna konsekwencje zażywania narkotyków, picia, palenia, wpływu używek na własne zdrowie 3. Zdaje sobie sprawę z wpływu Internetu i telewizji na stan swojego zdrowia. Sposoby realizacji: Treści w większości realizuje się na godzinach wychowawczych i poszczególnych przedmiotach. Należy je realizować również na zajęciach pozalekcyjnych, wycieczkach, zajęciach plenerowych, spotkaniach z rodzicami, pedagogiem, logopedą, pielęgniarką środowiskową, przedstawicielami służb mundurowych i w świetlicy szkolnej. Nauczyciel wybiera stosowne metody pracy do osiagania w/w celów. Będą to: pogadanki, dyskusje, „burze mózgów” 13 EWALUACJA Ewaluacja SPP ma odpowiedzieć na pytanie „Czy w efekcie podejmowanych w naszej szkole działań profilaktycznych uległy osłabieniu czynniki wpływające na występowanie zachowań ryzykownych oraz czy nastąpiło wzmocnienie czynników chroniących przed tymi zachowaniami?” Natomiast wyniki ewaluacji służą do oceny rezultatów i efektywności prowadzonych działań. Pozwalają także systematycznie i na bieżąco modyfikować Szkolny Program Profilaktyki uwzględniając aktualne potrzeby uczniów i rodziców naszej szkoły. Kryteria ewaluacji: 1. Dostosowanie zadań SPP do warunków szkoły i bazy szkoły. 2. Poprawność doboru zadań do realizacji założonych celów. 3. Poziom realizacji zadań skierowanych na uczniów, nauczycieli i rodziców. 4. Zaangażowanie nauczycieli w realizację SPP. 5. Dostosowanie programu do wyników diagnozy. Formy ewaluacji: zapisy w dziennikach szkolnych, ankiety, obserwacje, rozmowy z uczniami, nauczycielami, pedagogiem, logopedą, dyrekcją i innymi pracownikami, rozmowy z uczniami, kronika klasy, szkoły, protokoły szkoleniowych rad pedagogicznych, protokoły z zebrań z rodzicami, protokoły z rad pedagogicznych, sprawozdania. Program profilaktyki został uchwalony przez Radę Pedagogiczną uchwałą nr 7/2016/17 z dnia 12.09.2016r po zasięgnięciu opinii Rady Rodziców i Samorządu Uczniowskiego. Program profilaktyki jest dokumentem otwartym, który może być zmieniany i uzupełniany w zależności od potrzeb uczniów i środowiska. Stąd konieczność powtarzania badań po upływie rocznej realizacji Programu Profilaktyki 14