Język polski kl. VI
Transkrypt
Język polski kl. VI
KRYTERIA OCEN Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA KLASY VI Wymagania Liczba Temat lekcji godzin 1 Organizacja pracy na lekcjach języka polskiego w kl. VI. Konieczne (2) Podstawowe (3) Rozszerzające (4) - słucha, o czym będzie uczył się na lekcjach - uważnie słucha, o czym i jak - poznaje zagadnienia będzie uczył się na lekcjach realizowane na zajęciach - poznaje zasady oceniania - zapamiętuje zasady oceniania - zapamiętuje zagadnienia, które realizowane będą na zajęciach - zapamiętuje kryteria oceniania - zapamiętuje autorów - zapamiętuje autorów, i tytuły obowiązujących lektur tytuły oraz terminy omawiania lektur - potrafi zaciekawić swoją - bezbłędnie wypowiada się wypowiedzią na temat - mówi płynnie - mówi ciekawie, wyraźnie - określa elementy świata - wyjaśnia motywy działania przedstawionego bohatera - stara się wyjaśnić motywy - określa cechy języka działania bohaterów - wypowiada się, odwołując - określa okoliczności się do tekstu rozmowy - opowiada o swych przygodach - czyta z podziałem na role, - czyta z podziałem na role, stosując właściwe ruchy, stosując odpowiednie mimikę, gestykulację ruchy, intonację, - wskazuje słownictwo - wskazuje elementy gwarowe u rozmówców oraz w gwarowe dialogach w tekście - podaje własne przykłady słownictwa gwarowego 1 Tematyka lekcji języka polskiego w kl. VI. Podręczniki i lektury. - zapoznaje się z kanonem obowiązujących lektur - zapamiętuje tytuły obowiązujących lektur 1 Koniec swobody! Powrót do obowiązków szkolnych! Wspominamy wakacje. Dlaczego Edward twierdził::„Jest dobrze...”? Cechy języka w tekście„Jasny pobyt nadrzeczny”. - krótko wypowiada się - wypowiada się na temat - uważnie czyta tekst - krótko wypowiada się na jego temat - rozpoznaje dialogi w tekście - czyta z podziałem na role, zwracając uwagę na technikę czytania - rozumie czytany tekst - stara się określić elementy świata przedstawionego - stara się określić okoliczności rozmowy - czyta z podziałem na role, modulując głos Elementy gwarowe w naszym środowisku - wycieczka. Gwara uczniowska. - rozumie pojęcie: gwara - próbuje wskazać elementy gwarowe w dialogach rozmówców 1 O mówieniu i pisaniu. - odróżnia język mówiony i pisany - stara się wskazać cechy języka mówionego i pisanego 1 Aby sprawnie mówić i pisać…tekst B. Wieczorkiewicza. - czyta tekst - próbuje stosować się do - stosuje zasady wymienione zasad wymienionych w tekście w tekście 2 1 1 Dopełniające (5) - wskazuje cechy języka mówionego i pisanego - przekształca język mówiony na język pisany - przekształca wypowiedź w dialog - na podstawie tekstu redaguje notatkę - zwraca uwagę na poprawność zapisu - zwraca uwagę na: wymowę, oddychanie,przestankowanie, akcentowanie, barwę glosu 2 Karta pocztowa. Adresowanie. - z pomocą redaguje tekst pozdrowień, np. z wakacji oraz życzenia, np. imieninowe - zapisuje elementy adresu wg kolejności - redaguje tekst pozdrowień i życzeń - zapisuje adres, dbając o właściwe rozmieszczenie na karcie pocztowej 1 74 rocznica wybuchu II wojny światowej. - zna najważniejsze fakty z historii Polski 4 Obraz obrońców Westerplatte w poetyckiej wizji K. I. Gałczyńskiego Jaką obietnicę składają żołnierze z Westerplatte? „Prosto do nieba czwórkami szli…”, czyli o środkach stylistycznych. Próby recytacji wiersza. - zapamiętuje najważniejsze fakty związane z II wojną światową - zna historię bohaterstwa żołnierzy z Westerplatte - dostrzega różnicę między wierszem a informacją historyczną na ten sam temat - recytuje wiersz - dostrzega w wierszu środki stylistyczne 1 Rodzaje rymów w poezji. 5 Nasze wrażenia po przeczytaniu lektury pt. „Sachem”. Jak sobie wyobrażamy indiańskiego wodza? Prawdziwe oblicze sachema. Byliśmy na występie sachema – plan szczegółowy. Nowela jako krótki utwór literacki. Czy znamy treść noweli? 1 1 Jak piszemy streszczenie? – „Sachem”. - poprawnie redaguje i zapisuje tekst pozdrowień i życzeń - zwraca uwagę na użyte wyrazy - dba o estetykę i właściwy układ graficzny - poprawnie stosuje skróty - zwraca uwagę na ortografię - stara się korzystać z różnych źródeł informacji - samodzielnie redaguje i zapisuje teksty - dba o właściwy układ graficzny - poprawnie stosuje skróty - dba o estetykę i ortografię - przygotowuje informacje, korzystając z różnych źródeł informacji - stara się podać różnice - wyjaśnia różnice między - wyjaśnia związek rymów między tymi tekstami tymi tekstami z tematem wiersza - dostrzega kontrast obrazów - wskazuje postacie mówiące - określa główną myśl poetyckich w wierszu utworu - wskazuje środki stylist, rymy - wskazuje środki stylistyczne, - rozumie pojęcie: pieśń - recytuje wiersz, dobrze wyr. dźwiękonaśl. i rymy jako gatunek literacki odtwarzając go z pamięci - recytuje wiersz, zwracając - recytuje wiersz, zwracając uwagę na: znaki uwagę na: znaki przestank. przestankowe, odpowiednią modulację głosu intonację - rozróżnia rymy końcowe i - dzieli rymy wg trzech - rozróżnia rymy wg - samodzielnie wyszukuje rymy wewnętrzne kryteriów określonych kryteriów rymy w wierszu - odszukuje je w tekście - podaje własne przykłady wiersza - pracuje z nowym tekstem poetyckim - czyta tekst ze zrozumieniem - określa cechy bohatera - podaje przykładowe - odwołuje się do innych - próbuje nazwać cechy - stara się zrozumieć motywy sytuacje uzasadniające cechy źródeł wiedzy o Indianach wodza postępowania wodza bohatera - w liście stosuje słownic- redaguje plan szczegółowy - ocenia postać - potępia lub usprawiedliwia two wyrażające przeżycia - rozumie pojęcie: nowela - w liście opisuje występ bohatera, uzasadnienia wewnętrzne widzów sachema - pisze list zdający relację - wyjaśnia różnice między - wskazuje cechy typowe dla z numeru cyrkowego sachema nowelą a powieścią noweli - dostrzega różnice między nowelą a powieścią - wie, jak osiągnąć zwięzłość - przekształca zdania złożone - redaguje streszczenie, - poprawnie redaguje wypowiedzi w pojedyncze zwracając uwagę na streszczenie - z pomocą redaguje - skraca zdania poprawność wypowiedzi - pamięta o ortografii i stylu streszczenie - redaguje streszczenie 2 2 Maria Konopnicka – patron naszej - poznaje sylwetkę patrona szkoły. szkoły Recytacja poezji M. Konopnickiej. - zapamiętuje ważniejsze fakty z życia poetki - wymienia ważniejsze tytuły dzieł literackich - zna biografię pisarki - recytuje wybrany utwór - samodzielnie wyszukuje informacji biograficznych - recytuje co najmniej dwa wiersze poetki 1 Opowiadanie jako dłuższa forma wypowiedzi. - redaguje opowiadanie wg planu - pisze na temat - zna cechy dobrego opowiadania - używa zwrotów podkreślających następstwo czasowe - stosuje akapity - rozróżnia typy opowiadań - konsekwentnie stosuje narrację w 3 lub 1 osobie - zwraca uwagę na normy gramatyczne i ortograficzne 2 Od czego zależy osiągnięcie sukcesu w życiu? Maksymy zawarte w tekście pt. „Dziwna lekcja”. - uważnie czyta tekst - opowiada odtwórczo - odpowiada na pytania do tekstu - wskazuje maksymy w tekście - czyta tekst, zwracając uwagę na zawarte w nim inf. - stara się wyjaśnić tytuł utworu - wyjaśnia złote myśli zawarte w tekście 2 Piszemy opowiadanie z dialogiem. - redaguje opowiadanie wg planu - pisze na temat - wprowadza krótki dialog - zna cechy dobrego opowiadania - używa zwrotów podkreślających następstwo czasowe - stosuje akapity - zapisuje dialog - wyjaśnia tytuł utworu - wypowiada się nt postaci - odpowiada na pytanie zawarte w temacie lekcji, uzasadnia zdanie - krótko rozwija maksymy z tekstu - rozróżnia typy opowiadań - konsekwentnie stosuje narrację w 3 lub 1 osobie - zwraca uwagę na normy gramatyczne i ortograficzne - poprawnie zapisuje dialog 5 Świat przedstawiony w lekturze pt. „Przygody Tomka Sawyera”. Najciekawsze momenty z życia bohatera. Jakim chłopcem był Tomek? –bohater poznanej powieści. Charakterystyka Tomka. Szkoła w małym, amerykańskim miasteczku w XIX w. Sprawdzian ze znajomości treści lektury. - wymienia postacie główne i drugoplanowe - w wypowiedzi kilkuzdaniowej przedstawia najciekawsze zdarzenia z powieści - wymienia cechy Tomka - próbuje napisać charakterystykę postaci - stosuje bogate słownictwo, trafne określenia, zróżnicowaną składnię - przestrzega norm gramatycznych, ortograf. i interpunk. - wyjaśnia związek osobowości człowieka z sytuacją życiową - podaje przykłady rozwiązania problemów, uzasadnia swoje zdanie - rozwija maksymy - stosuje bogate słownictwo, trafne określenia, zróżnicowaną składnię - przestrzega norm gramatycznych, ortograf. i interpunk. - poprawnie zapisuje dialog, używając słów narratora - wyjaśnia sens wprowadzania postaci epizodycznych - opowiada o najciekawszym wydarzeniu z powieści odwołując się do tekstu lektury - uzasadnia ocenę postaci Tomka - pisze charakterystykę postaci, zwracając uwagę na dokładność i rzetelność opisu 8.X. 1 - wymienia elementy świata przedstawionego - krótko opowiada najciekawszą przygodę bohaterów - rozumie znaczenie wyrażenia: wzór osobowy - z pomocą nauczyciela i wg planu zapisuje krótką charakterystykę bohatera - wymienia postacie epizodyczne - opowiada o najciekawszym zdarzeniu w powieści -wymienia cechy Tomka, uzasadnia swój wybór - korzysta ze słownika języka polskiego - pisze charakterystykę postaci, zwracając uwagę na poprawność pisowni 3 1 Forma zaproszenia. - z pomocą redaguje tekst zaproszenia - pamięta o nagłówku 2 Czego dowiedzieliśmy się o Bogusi R. na podstawie jej dziennika ? Redagujemy zapiski do pamiętnika. - uważnie czyta tekst - krótko wypowiada się na temat postaci - próbuje zredagować kilka zdań 1 Uczymy się pisać sprawozdanie. Sprawozdanie z uroczystości szkolnej. Forma sprawozdania z wycieczki szkolnej. - relacjonując wydarzenia, podaje informację o miejscu, czasie, osobach i przebiegu zdarzeń Świat przedstawiony w lekturze pt. „Marcin Kozera”. Droga Marcina do patriotyzmu. „Jestem Polakiem...”-recytacja fragm. prozy. Sprawdzamy naszą znajomość treści lektury. - czyta tekst ze zrozumieniem - wskazuje elementy świata przedstawionego - podaje temat utworu - recytuje fragm. prozy - próbuje ocenić bohatera - wskazuje wątki poboczne - zachowuje chronologiczny układ wydarzeń - ocenia postać - pracuje z tekstem - recytuje prozę, dobrze odtwarzając tekst z pamięci 1 Mój zeszyt świadczy o mnie! - próbuje ocenić własny zeszyt - ocenia własną pracę 2 Problemy współczesnego świata na podst.tekstu T. Konwickiego. Rzeczywistość czy fikcja? „Piorun rzeczywistości”. - uważnie czyta tekst - rozumie pojęcia: rzeczywistość, rzeczywisty, fikcja literacka - wypowiada się na temat utworu - wyróżnia w tekście: dialog, monolog, opis - zapisuje dialog rzeczywisty 2 Jakie wyobrażenia o św. Mikołaju utrwalone zostały w autobiograficznym opowiadaniu. - czyta tekst ze zrozumieniem - pracuje z tekstem - odróżnia rzeczywistość od - rozumie pojęcie:dystans - rozumie pojęcie: - wskazuje autora, narratora i świata marzeń bohatera czasu autobiograficzny postać literacką - rozróżnia narrację pierwszo- - analizuje przeżycia 1 1 4 1 - redaguje zaproszenie dla różnych adresatów - wskazuje: adresata, nadawcę, miejsce, czas oraz cel zaproszenia - poprawnie zapisuje zwroty grzecznościowe - czyta tekst, zwracając uwagę na informacje w nim zawarte - wypowiada się na temat bohaterki - zna formę dziennika, pamiętnika - redaguje krótki dziennik -zachowuje układ chronologiczny - zachowuje logiczną całość wypowiedzi - projektuje układ graficzny zaproszenia - poprawnie zapisuje daty, godziny - buduje wypowiedzi podrzędnie złożone, zawierające informacje o okolicznościach zdarzenia - dostrzega formę dziennika zastosowaną w utworze - stara się prowadzić dziennik - rozróżnia formę dziennika od pamiętnika - odczuwa empatię - wyjaśnia różnice między pamiętnikiem, dziennikiem a wspomnieniem - redaguje dziennik (pamiętnik) z wydarzeń fikcyjnych lub rzeczywist. - przekształca tekst literacki na pamiętnik - poprawnie pisze sprawozdanie - osiąga dokładność i sprawo -zdawczy charakter wypowiedzi - pisze sprawozdanie, zwracając uwagę na zdania pojedyncze rozwinięta, bogate w informacje - dba o układ graficzny i poprawność językową - wypowiada się na temat zachowań postaci - próbuje zrozumieć postępowa-nie bohatera - ocenia postać, podając uzasadnienie - recytuje, zwracając uwagę na znaki przestankowe, intonację - jest świadomy efektów własnej pracy - dostrzega elementy tekstu bliskie rzeczywistości - zapisuje dialog fikcyjny - wskazuje narratora, określa typ narracji - analizuje zachowanie Marcina - komentuje przemianę wewnętrzną bohatera - recytuje prozę, zwracając uwagę na interpunkcje, zabarwienie uczuciowe tekstu - wyciąga wnioski do dalszej pracy - czyta tekst interpretacyjnie i krytycznie - odróżnia postać narratora i autora wyjaśnia przenośnię z opow 4 Rzeczywistość i świat marzeń bohatera. - opowiada tekst - podaje słownictwo bliskozn. do wyrazów: rzeczywisty, fikcyjny - redaguje proste ogłoszenie - w ogłoszeniu zawiera co - w ogłoszeniu notuje najmniej trzy informacje przynajmniej dwie informacje - formułuje zachętę 1 Ogłoszenie jako forma wypowiedzi użytkowej. 1 Jak mówić i pisać? - stara się mówić głośno i wyraź-nie - zna zasady pisowni 1 Niech spełniają się życzenia… - redaguje tekst życzeń świątecznych - zapisuje adres 1 Przed próbnym sprawdzianem kompetencji – ćwiczenia utrwalające. - powtarza wiadomości o poznanych formach wypowiedzi pisemnej 1 „Ten obcy” - sprawdzian czytania ze zrozumieniem. Świat przedsta wiony w powieści. Czy chcielibyś cie zaprzyjaźnić się z bohaterami lektury? – charakterystyka postaci Tajemnicza postać obcego. Charakterystyka Zenka Wójcika. Historia Zenka.Przyjaźń-szansą na samodoskonalenie. Historia z życia wzięta. Obcy?– już nie obcy, tytuł a treść książki. Powieść jako gatunek literacki. - przeczytał lekturę - wymienia elementy świata przedstawionego - krótko opisuje bohaterów - wskazuje główny wątek utworu 6 - mówi wyraźnie, zwracając uwagę na staranne wymawianie wszystkich głosek - wyjaśnia pisownię trudnych wyrazów - redaguje tekst życzeń świątecznych, dbając o właściwy układ graficzny - adresuje z poprawnym rozmieszczeniem od trzecioosobowej - ogłoszenie zawiera informacje kto?, co?, kiedy?, gdzie? - zapisuje nagłówek - dba o właściwy układ graficzny, poprawność ortograf. i językową - poprawnie mówi i pisze - poprawia własne błędy bohatera - określa czas opisanych przeżyć i zdarzeń - samodzielnie redaguje ogłoszenie w postaci afisza - dba o poprawność językową i ortograf., właściwe rozmieszczenie - używa poprawnych form wyrazów - poprawnie pisze - poprawnie redaguje tekst życzeń świątecznych, zwracając uwagę na pisownię użytych wyrazów - dba o estetykę zapisu - redaguje niebanalne życzenia - poprawnie używa skrótów w adresowaniu - posługuje się poznanymi formami wypowiedzi - zwraca uwagę na poprawność zapisu - dba o poprawność językową, stylistyczną, ortograficzną - pracuje z tekstem - charakteryzuje bohaterów na podst. materiału zgromadzonego na lekcji -dostrzega problemy otaczającego świata - wypowiada się na temat przyjaźni - redaguje charakterystykę wybranego bohatera wg przyjętego schematu, - oceniając bohatera, uzasadnia swój wybór - określa wartość przyjaźni w życiu poszczególnych postaci - samodzielnie redaguje charakterystykę postaci, zwracając uwagę na dokładność opisu - dba o poprawność stylist., ortograf, interpunkcyjną - analizuje i tłumaczy zachowania bohaterów - omawia problemy współczesnego świta 5 NAUKA O JĘZYKU Wymagania Liczba Temat lekcji godzin 1 Czasownik. Powtórzenie. 1 Formy osobowe i nieosobowe czasownika. 1 1 2 Poznajemy strony czasownika. Strony czasownika – ćwiczenia. Zamiana stron czasownika. 2 Sprawdzian wiadomości. Poprawa. Jakie wyrazy zaliczamy do rzeczowników? Rzeczownik jako odmienna część mowy. 1 1 1 Przyimki proste i złożone. 2 Sprawdzian wiadomości. Poprawa 1 1 Przymiotnik jako określenie rzeczownika Przymiotnik jako odmienna część mowy. Konieczne (2) Podstawowe (3) - rozróżnia formy osobowe od bezokoliczników - wyróżnia bezokoliczniki na – ąć - odmienia w trybach łatwiejsze przykłady czasowników - stara się pamiętać zasadę pisowni cząstki –by - wskazuje formy zakończone na –no i –to - rozróżnia czasowniki dokonane i niedokonane - układa w pary: czasowniki dokonane i niedokonane - zna zasadę pisowni ą i ę w czasownikach czasu - tworzy formy cz. przeszł. z ą i ę przeszłego - odmienia czasownik w trybach - samodzielnie określa formy - zna zasady pisowni cząstki – czasowników w trybach by - samodzielnie tworzy od bezokoliczników czasowniki dokonane i niedokonane - poprawnie zapisuje w czasie przeszłym czasowniki z ą i ę przed literami l, ł, cząstkę –by - samodzielnie odmienia czasowniki w trybach - rozumie pojęcie - rozpoznaje wykonawcę - wskazuje zmienne funkcje rzeczownika w zdaniu - dostrzega różnice treści wynikające z użycia strony czasowników - rozpoznaje strony czasow. - wie, jak odmieniają się rzeczowniki żywotne i osobowe - wskazuje temat oboczny - zapisuje głoski oboczne -posługuje się czasownikami w różnych stronach -przekształca zdania, zmieniając stronę czasownika w zależności od celu wypowiedzi - poprawnie stosuje rzeczowniki w zdaniach -nazywa oboczności tematu - samodzielnie zapisuje wymiany głosek - podaje przykłady - tworzy wyrażenia przyimkowe - wskazuje wykonawcę i przedmiot czynności - stara się określić stronę czasow. - próbuje rozróżnia czasowniki w stronach - podaje przykłady rzeczowników żywotnych i osobowych - dostrzega wymiany głosek w obrębie tematu - próbuje zapisać wymiany głosek - buduje przyimki złożone - podaje przykłady przyimków prostych i złożonych - tworzy związek rzeczownika z przymiotnikiem - wskazuje wyraz nadrzędny i podrzędny - odmienia przez przypadki, liczby i rodzaje - dopisuje przymiotniki bliskoznaczne - tworzy wyrażenia przyimkowe określające czas, miejsce i inne zależności - uzupełnia zdania odpowiednimi przyimkami - dostosowuje formę przymiotnika do formy rzeczownika - ze zdania wypisuje związki rzeczownika z przymiotnikiem - przyimek łączy z rzeczow. w odpowiedniej formie - poprawia frazeologizmy, zmieniając nieprawidłowo użyte wyraż. przyimkowe - samodzielnie dobiera odpow. przym, tworząc frazeologizmy - dopisuje przym. o przeciwstawnym znaczeniu - zastępuje wyr.przyimkowe przymiotnikami czynności - dostrzega zmienną treść w zdaniach zawierających czasowniki w stronach - rozróżnia rzeczowniki żywotne i osobowe - określa formę rzeczownika - oddziela temat od końcówki Rozszerzające (4) Dopełniające (5) 6 1 1 2 1 Przysłówek– nieodmienna część mowy. Stopniowanie przymiotników i przysłówków. Sprawdzian gramatyczny. Poprawa. - wyróżnia przysłówki - tworzy związek czasownika z przysłówkiem - stopniuje przymiotniki i przysłówki - wskazuje wyraz nadrzędny i podrzędny - tworzy przysłówki od przymiotników - nazywa sposób stopniowania - opisuje ilustrację, używając przysłówków - wie, że nie wszystkie przymiotniki i przysłówki stopniują się - samodzielnie opisuje sytuację, używając przysł. - bezbłędnie zapisuje stopień wyższy i najwyższy przymiotnikiem Liczebnik jako określenie rzeczownika. Odmiana liczebnika. - wyróżnia liczebniki spośród innych części mowy - tworzy związek rzeczownika z liczebnikiem - dostrzega różne typy liczebników - wskazuje wyraz nadrzędny i podrzędny - wyróżnia liczebniki ze względu na budowę - poprawnie stosuje liczebniki różnych typów - samodzielnie i poprawnie określa formy liczebników - samodzielnie odmienia liczebniki przez przypadki 1 1 2 O zaimku i jego rodzajach. - zna funkcje zaimków Formy zaimków rzeczownych. - wskazuje je w zdaniu Sprawdzian gramatyczny– liczeb., zaimek. Poprawa. - w zdaniach zastępuje części mowy zaimkami - rozróżnia zaimki odmienne i nieodmienne - stosuje liczebniki, starając się używać poprawnych form - zadaje właściwe pytania - poprawnie określa formy liczebników - odmienia liczebniki przez przypadki - rozróżnia formy krótkie i długie zaimków - odmienia zaimki przez przypadki 6 Sprawdziany gramatyczne i ich poprawa. Sprawdziany kompetencji – rozwiązywanie, poprawa, analizowanie wyników. - z pomocą poprawia sprawdzian - poprawia sprawdzian - dostrzega popełnione błędy - potrafi samodzielnie poprawić własne błędy 1 10 - poprawnie stosuje odpowiednie formy zaimków w zdaniach NAUKA ORTOGRAFII 1 Świat wakacyjnych wędrówek – użycie wielkiej litery. - próbuje zapamiętać zasady pisowni - odwzorowuje pisownię poznawanych wyrazów - zna zasady ortograficzne - stara się przestrzegać zasad pisowni - na ogół pisze poprawnie poznawane wyrazy - wyjaśnia pisownię wyrazów - pisze poprawnie poznawane wyrazy - samodzielnie wykonuje ćwiczenia ortograficzne 1 Użycie wielkiej litery – tytuły czasopism i książek. - próbuje zapamiętać zasady pisowni - odwzorowuje pisownię poznawanych wyrazów - zna zasady ortograficzne - stara się przestrzegać zasad pisowni - na ogół pisze poprawnie poznawane wyrazy - wyjaśnia pisownię wyrazów - pisze poprawnie poznawane wyrazy - samodzielnie wykonuje ćwiczenia ortograficzne 7 2 Z ortografią za pan brat! – przypo- - przypomina zasady pisowni minamy zasady pisowni poznane - stara się stosować je w klasach młodszych. w ćwiczeniach - pamięta i stosuje zasady pisowni w ćwiczeniach - pisze poprawnie - pisze bezbłędnie - uzasadnia pisownię wyrazów 2 Przecinek w zdaniu pojedynczym i złożonym. - przepisuje zdania, wstawiając przecinki - stara się pamiętać o przecinkach 1 Ćwiczenia z ortografii. - pamięta i stosuje zasady pisowni w ćwiczeniach 1 Słownik frazeologiczny na lekcjach języka polskiego. 1 1 Dyktando powakacyjne. Poprawa dyktanda. - przypomina zasady pisowni - stara się stosować je w ćwiczeniach - zna różnego rodzaju słowniki - z pomocą nauczyciela się nimi posługuje - pisze dyktando - z pomocą poprawia dyktando - stosuje przecinki - zdania składowe oddziela przecinkami - pisze poprawnie - uzasadnia pisownię wyrazów 2/3 4/6 Wypracowania klasowe i ich poprawa. - stara się zredagować wybraną formę wypowiedzi - stara się pisać na temat - z pomocą poprawia pracę - samodzielnie i poprawnie używa przecinków w zd.poj. złoż. i wtrąceniach - pisze bezbłędnie - posługuje się słownikami - wyjaśnia, co może znaleźć w - samodzielnie pracuje ze każdym słowniku słownikami - pisze dyktando, stosując poznane zasady ortograficzne - poprawia dyktando, sięgając do słownika ortograficznego - redaguje wybraną formę wypowiedzi - pisze na temat - poprawia pracę - dostrzega i poprawia - dostrzega i poprawia popełnione błędy, korzystając popełnione błędy, korzysta ze słownika ortograficznego jąc ze słownika ortograf. - pisze bezbłędnie - redaguje wybraną formę - redaguje dłuższą pracę, wypowiedzi, zwracając uwagę uwzględniając wybraną na ortografię, język i styl formę wypowiedzi - pisze na temat - „wyczerpuje” temat - poprawia pracę, uwzględnia - zwraca uwagę na estetykę uwagi nauczyciela zapisu -samodzielnie poprawia pracę 8 Wymagania Liczba godzin 1 Rodzaje słowników. Zasady korzystania. 2 Jakie były przyczyny ucieczki Adriana z domu? Listy o różnych intencjach – „Dramatyczna decyzja”. 1 1 2 2 1 Temat lekcji Konieczne (2) - zna różnego rodzaju słowniki - z pomocą nauczyciela się nimi posługuje - uważnie czyta tekst ze zrozumieniem - podaje główne przyczyny ucieczki chłopca z domu Podstawowe (3) - posługuje się słownikami Rozszerzające (4) Dopełniające (5) - wyjaśnia, co może znaleźć w - samodzielnie pracuje ze każdym słowniku słownikami - stara się wymyślić zakończenie przedstawionej historii -komentuje wybrane fragm. tekstu - wyciąga wnioski dla siebie - stara się zredagować listy z określoną intencją do różnych adresatów Listy prywatne i oficjalne- zasady. - samodzielnie zapisuje adres, - redaguje krótki list - redaguje list oficjalny Adresowanie. zna układ adresu na kopercie nieoficjalny - świadomie posługuje się Ćwiczenia redakcyjne – listy - poprawnie zapisuje rzeczow. - pisze na temat słownictwem wyrażającym o różnych intencjach. własne oraz skróty w adresie - zapisuje adres, dbając o intencję wypowiedzi - redaguje krótki list, właściwe rozmieszczenie na - dba o estetykę i właściwy zachowując jego elementy karcie pocztowej układ graficzny - zapisuje adresu - poprawnie stosuje skróty - zwraca uwagę na ortografię Powtórzenie wiadomości o środ- wyszukuje w tekście wiersza - dostrzega środki stylistyczne - wskazuje środki stylistyczne kach artystycznego wyrazu. O ję- środki artystycznego wyrazu w tekście poetyckim w różnych tekstach zyku poezji- praca z tekstami wskazane przez kolegów - wyjaśnia ich znaczenie literackimi. - wymyśla ciekawe, żartobliwe zakończenie przedstawionej historii - redaguje listy z określoną intencją – wybiera sposób pisania O szczerości życzeń w wierszu T. Różewicza. - ocenia zachowanie rodziny - wypowiada się na temat zasad moralnych, odwołując się do utworu i Biblii - wskazuje na „ironię’ - uważnie słucha nagrania audio - krótko wypowiada się na temat wiersza - czyta tekst, zwracając uwagę na informacje w nim zawarte - pracuje z tekstem literackim - wypowiada się na temat przeżyć bohatera - stara się określić osoby mówiące w wierszu - zwraca uwagę na budowę wiersza - nazywa osoby mówiące w utworze - wyjaśnia zachowanie babci - interpretuje życzenia składane przez rodzinę - poprawnie zapisuje zwrot do adresata i zwroty grzecznościowe w liście oficjalnym - stosuje właściwą interp. - dba o estetykę i poprawność ortograficzną - wskazuje środki stylist. w różnych tekstach poetyckich - wyjaśnia ich funkcje 9 1 Kiedy rozstępują się „ciemności - uważnie słucha nagrania nagromadzone nad światem przez wiersza złych ludzi”? „Przepaść”. - wypowiada się na jego temat - wypowiada się na temat dobra i zła występującego w utworze - zwraca uwagę na budowę wiersza - ocenia zachowanie chłopca - wskazuje najważniejszy wyraz w wierszu - wskazuje obrazy poetyckie - podaje niezwykłe połączenia wyrazów - wyjaśnia znaczenie wyrazu „miłość” w wierszu - objaśnia obrazy poetycki ukazane w utworze - omawia cel użycia przenośni w wierszu 1 - uważnie słucha nagrania wiersza - krótko wypowiada się - uważnie czyta wiersz - krótko wypowiada się na jego temat - dostrzega w wierszu środki stylistyczne - wypowiada się na temat wyobraźni 2 Do czego służy wyobraźnia ? Z. Herbert „Pudełko zwane wyobraźnią” „Jestem mordercą tysiąca roślin…”- „Spowiedź z piątego przykazania”. W jaki sposób poetka wstrząsa sumieniem czytelnika ? - stara się wymyślić strofy wiersza, wzorując się na utworze poetyckim - wskazuje postać mówiącą - nazywa jej uczucia - wskazuje i wyjaśnia znaczenie środków stylistycznych 1 Jak sformułować dedykację? - z pomocą zapisuje dedykację - pamięta o zapisie miejscowości i daty - pamięta o użyciu wielkiej litery - określa główną ideę utworu - pisze opowiadanie twórcze - wyjaśnia ogólny sens wiersza - wypowiada się na temat związku człowieka z przyrodą, dokonując oceny - rozumie użycie ekspresyj nych wyrazów, wyolbrzymienie (hiperbola) - samodzielnie redaguje dedykację 1 6 Sprawdzian czytania ze zrozum. Świat przedstawiony w powieści Lucy Maud Montgomery „Ania z Zielonego Wzgórza”.Najciekawsze momenty w życiu Ani opowiad. odtwórcze. Jak z brzydkiego - czyta ze zrozumieniem - wymienia elementy świata przedstawionego - opowiada najciekawszą przygodę bohaterki - krótko charakteryzuje główną bohaterkę - pracuje z tekstem - opowiada, zachowując chronologię wydarzeń - charakteryzuje bohaterkę, wykorzystując materiał zgromadzony na lekcji - wskazuje elementy komiczne w powieści - opowiada w ciekawy sposób - redaguje charakterystykę bohaterki wg przyjętego schematu, - oceniając bohatera, uzasadnia swój wypowiedź - wymienia złote myśli bohaterki - zna pojecie: wywiad - wie, jaki jest cel jego przeprowadzania - redaguje pytania - przeprowadza krótki wywiad - przeprowadza wywiad z fikcyjną osobą z fikcyjną osobą - poprawnie go zapisuje - zwraca uwagę na normy gramatyczne i ortograficzne kaczątka wyrósł piękny łabędź, czyli opowieść o spełnieniu się marzeń bohaterki. Ania: „Jestem takim niespokojnym duchem!...” Próby - wypowiada swoje wrażenia na temat wiersza - wskazuje środki stylistyczne w wierszu - rozumie problemy ekologiczne charakterystyki bohaterki. „Ta wyspa to wspaniały, kwitnący ogród!...”, czyli fascynacja światem Ani Shirley. 1 Przeprowadzamy wywiad – Ania Shirley. - samodzielnie redaguje charakterystykę postaci, zwracając uwagę na dokładność opisu - dba o poprawność stylistyczną, ortograficzną, interpunkc. - analizuje i tłumaczy zachowania bohaterki - tworzy fantazyjne nazwy własne - przeprowadza ciekawy wywiad - przestrzega norm gram., ortograf. i interpunk. 10 2 Jakimi cechami odznaczał się Jarek Świerz ? „Patrzę w przyszłość z odwagą…” – o sukcesie Jarka Świerza. 1 1 - uważnie czyta tekst - krótko wypowiada się na jego temat - czyta tekst, zwracając uwagę na informacje w nim zawarte - odpowiada na pytanie zawarte w temacie lekcji - nazywa cechy człowieka - pozytywnie ocenia bohatera - uzasadnia swoje zdanie - nazywa cechy osobowości postaci rzeczywistej i fikcyjnej - samodzielnie redaguje charakterystykę postaci przestrzegając planu Historia niezwykłego syna - uważnie czyta tekst ze zwykłych farmerów – „Modig, czyli zrozumieniem dzielny” - wypowiada się na temat głównego bohatera - stara się zredagować krótką charakterystykę postaci wg planu - układa plan wydarzeń -próbuje nazywać cechy głównego bohatera - redaguje krótką charakterystykę postaci wg planu - ocenia bohatera - pracuje z tekstem literackim - nazywa cechy osobowości postaci fikcyjnej - samodzielnie redaguje charakterystykę postaci, zachowując właściwą kompozycję - wskazuje w tekście charakterystykę bezpośrednią i pośrednią - unika powtórzeń wyrazowych Charakterystyka bezpośrednia i pośrednia. - rozróżnia charakterystykę bezpośrednią i pośrednią - stosuje zwroty oceniające postać - dba o układ graficzny - nazywa cechy człowieka - pozytywnie ocenia bohatera - uzasadnia swoje zdanie - stara się rozróżnić sposób charakteryzowania postaci - na podstawie charakterystyki pośredniej stara się określić cechy bohatera -redaguje charakterystykę, zachowując właściwą kompozycję - poprawnie charakteryzuje postać - wyciąga wnioski - dba o poprawność językową i stylistyczną - rozumie pojęcie - zna plan charakterystyki postaci - redaguje krótką pracę - samodzielnie pisze charakterystykę postaci literackiej i rzeczywistej - dba o dokładność opisu - stosuje słownictwo ekspresywne 2 Charakterystyka postaci jako forma wypowiedzi. Lustereczko, powiedz przecie… autocharakterystyka. - rozumie pojęcie - zna plan charakterystyki postaci - redaguje krótką pracę - rozróżnia charakterystykę bezpośrednią i pośrednią - stosuje zwroty oceniające postać - dba o układ graficzny - poprawnie charakteryzuje postać - wyciąga wnioski - dba o poprawność językową i stylistyczną - samodzielnie pisze charakterystykę postaci literackiej i rzeczywistej - dba o dokładność opisu - stosuje słownictwo 3 Jak powtórzyć to, co ktoś powiedział? Mowa zależna i niezależna. Dialog jego zapis, opowiadanie z dialogiem. - dostrzega różne sposoby zapisywania wypowiedzi osób - odwzorowuje różne sposoby zapisu wypowiedzi osób - wskazuje w opowiadaniu różne sposoby zapisywania wypowiedzi bohaterów - wyodrębnia w tekście wypowiedzi z mową zależną - przekształca zdania, zapisując je w mowie zależnej i niezależnej - redaguje dialog na podst. mowy zależnej - przekształca zdania, zapisując je w mowie zależnej i niezależ. - dopisuje tekst uzupełniający sytuację mówienia - dokonuje różnych redakcji tego samego tekstu, sto- ekspresywne sując mowę zależną i niezależ. 11 1 Jak to działa? – instrukcja, przepis. Spr. „Słońce”. - podaje w punktach instrukcję - podaje składniki i sposób wykonania potrawy - dba o właściwy układ graficzny zapisu - używa bezokoliczników lub czasowników w tr. rozkaz. - uwzględnia chronologię działań- zapis umożliwia wykonanie potrawy - zachowuje jednolitą formę zapisu – nieosob. lub osobową formę czasownika - redaguje zawiadomienie, które zawiera co najmniej trzy informacje - pamięta o zwięzłości i komunikatywności - dba o poprawność stylist., językową i ortograficzną zapisu - samodzielnie redaguje przepis na prawdziwą lub wymyśloną potrawę 1 Piszemy zawiadomienie i telegram. - z pomocą redaguje zawiadomienie - samodzielnie redaguje zawiadomienie - zwraca uwagę na poprawność językową, ortograf, estetykę zapisu - stara się zredagować krótki opis przeżycia - redagując zawiadomienie, pamięta o niezbędnych informacjach, np. nagłówek, termin, miejsce, przyczyna, kolejny termin, podpis - zwraca uwagę na zapis - redaguje krótki opis przeżyć - stosuje jak najwięcej zwrotów oddających przeżywane emocje: zwraca uwagę na 2 Jak wyrażamy swoje uczucia? Opis - nazywa uczucia przeżyć wewnętrznych. - układa zdania z wyrazami nazywającymi uczucia - redagując opis przeżyć wewnętrznych, stosuje różne typy zdań - dba o poprawność mimikę, gesty, ton głosu, zachow językowo - stylistyczną - układa plan opisu, - buduje poprawne zachowuje właściwą kolejność wypowiedzenia opisywanych elementów - unika powtórzeń wyrazowych i składniowych - wskazuje wyznaczniki - wskazuje elementy epickie w opowiadaniu liryczne w epice, wyjaśnia ich funkcje - poprawnie buduje zdania - samodzielnie redaguje - w opisie zwraca uwagę na opis, zwracając uwagę na szczegóły styl, stosowane słownictwo, poprawność ortograficzną - redaguje opis dzieła sztuki, - redaguje opis dzieła dbając o poprawność zapisu sztuki, dbając o dokładność i wierność wypowiedzi - stosuje słownictwo oceniające 2 Opis krajobrazu - ćwiczenia słownikowe. Widok z okna. - krótko wypowiada się na - wymienia elementy temat obserwowanego widoku (składniki) krajobrazu 1 Co jest tematem opowiadania D. Wawiłow pt.„Wiosna”? - stara się określić temat utworu 1 Wiosna – piękna pora roku. Opis. - uważnie czyta tekst - krótko wypowiada się na jego temat - w kilku zdaniach stara się opisać porę roku 3 To chciałoby się mieć! Opis dzieła sztuki (rzeźby, dzieła plast.). „Dama z łasiczką” – opis obrazu – ćw. redakcyjne. Opis rzeźby – „Dyskobol” – ćw. redakcyjne. - gromadzi słownictwo potrzebne do opisu dzieła sztuki - stara się krótko opisać dzieło sztuki - redaguje opis dzieła sztuki, wykorzystując zgromadzone słownictwo 1 Opis pomieszczenia – nasza klasa. - krótko wypowiada się na - wymienia elementy temat obserwowanego widoku (składniki) krajobrazu - opisuje porę roku wg planu - wykorzystuje zgromadzone słownictwa - układa plan opisu, -buduje poprawne wypow zachowuje właściwą kolejność - unika powtórzeń opisywanych elementów wyrazowych i składniowych 12 1/2 Przed sprawdzianem szóstoklasis- - posługuje się poznanymi ty! – ćw. sprawdzające Utrwalenie formami wypowiedzi wiadomości o poznanych formach wypowiedzi ustnej i pisemnej. Czy tak samo mówimy i piszemy? - zna wyrazy, które pisze się tak samo, jak się mówi - zna wyrazy, których pisownia nie jest zgodna z wymową Piszemy krótko i zwięźle. - zapisuje plan Streszczenie, telegram. - stara się skrócić tekst, by napisać telegram - posługuje się poznanymi formami wypowiedzi - zwraca uwagę na poprawność zapisu - dba o poprawność językową, stylistyczną, ortograficzną - stara się poprawnie zapisać wyrazy, które pisze się inaczej, niż się mówi - przekształca punkty planu na zdania - skraca tekst, by napisać telegram - zapamiętuje wyrazy o pisowni innej niż ich wymowa - odnajduje je w słowniku ortograficznym - dokonuje korekty napisanego przez siebie streszczenia - redaguje telegram 1 2 Rodzaje literackie. Podstawowe gatunki literackie. - rozumie pojecie: rodzaje, gatunki epickie - rozróżnia pojęcia: rodzaje i gatunki literackie - wymienia rodz.i gatunki lit. - posługuje się słownictwem związanym z rodzajami i gatunkami literackimi - poprawnie zapisuje wyrazy - samodzielnie sprawdza pisownię w słowniku ortograficznym - streszcza tekst, kierując się punktami planu - wyjaśnia konieczność skracania tekstu - posługuje się skrótami -biegle posługuje się terminami 1 1 Co najbardziej ceni poeta we fraszce pt. „Na zdrowie”? Próby recytacji wiersza - uważnie czyta wiersz - krótko wypowiada się na jego temat - nazwa wartości występujące - ocenia wartości w utworze wymienione w wierszu - rozmawia na ich temat 1 Obraz dziecka w wierszu L. Staffa - czyta utwór pt. „Gęsiarka”. - określa cechy głównej bohaterki Od czego zależy nastrój wiersza? - uważnie czyta wiersz „Sypie się i skacze dżdżu wodnisty - krótko wypowiada się na puszek…” jego temat - stara się nazwać wartości występujące w utworze - poznaje znaczenia archaizmów - zna pojęcie: sonet - wskazuje w tekście epitety 1 1 1 1 5 1 Bohaterowie, narracja, czas i miejsce w powieści E. Niziurskiego pt. „Sposób na Alcybiadesa”. Sylwetki profesorów w lekturze. Na czym polegał sposób na gogów? „Każdy ma piętę Achillesa” – czyli jak znaleźć sposób na naszych gogów? Cud? Zemsta Szekspira? Nadzwyczajna moc sposobu? Blaski i cienie uczniowskiego żargonu. Sprawdzian. Projekcja filmu pt. „Spona”. - czyta ze zrozumieniem - wymienia elementy świata przedstawionego -opowiada o sposobach uczn. - krótko charakteryzuje głównych bohaterów - zaznacza odpowiednie fragmenty - rozumie pojęcie: żargon - określa funkcję epitetów w wierszu - wskazuje rymy w wierszu - omawia budowę wiersza - uzasadnia zastosowanie zdrobnień - nazywa uczucia osoby mówiącej - określa rolę środków stylis - stara się wskazać bohatera - dostrzega rytmiczną budowę - wyjaśnia, co decyduje o utworu - wskazuje podstawowe środki wiersza rytmicznej stronie utworu - wskazuje środki poetyckie stylist. - oddaje głosem nastrój - pracuje z tekstem - opowiada w ciekawy sposób - samodzielnie redaguje - charakteryzuje bohaterów, - redaguje charakterystykę charakterystykę postaci, wykorzystując materiał bohaterów wg przyjętego - dba o poprawność stylist., zgromadzony na lekcji schematu, ortograficzną, interpunkc. - wskazuje elementy - oceniając bohatera, - analizuje i tłumaczy komiczne w powieści uzasadnia swój wypowiedź zachowania bohaterów - próbuje wskazać elementy - wskazuje elementy żargonu - podaje własne przykłady gwarowe w dialogach w wypowiedziach bohaterów żargonu uczniowskiego rozmówców - mówi o sposobach na n-li 13 2 Kto jest odpowiedzialny za czynienie dobra i zła? O zasadach i pouczeniach moralnych w przypowieściach biblijnych. Jęz. Pol. w Szk. 4/2004/2005 Kim byli Kain i Abel? – w oparciu o „Opowieści biblijne”. „Gość w dom, Bóg w dom” „Goście Abrahama” A. Kamieńskiej. „Dziecko z koszyka”opowieść biblijna o znalezieniu Mojżesza. uważnie czyta teksty - krótko wypowiada się na ich temat - wypowiada się na temat dobrych i złych uczynków - uważnie czyta teksty - krótko wypowiada się na ich temat - czyta teksty, zwracając uwagę na zawarte w nich informacje - nazywa uczucia bohaterów - dostrzega pouczenia zawarte w opowieściach biblijnych 3 Fantastyka. Fantastyka naukowa, opowiad. fantastycznonaukowe. Czy „Bajkę o maszynie cyfrowej, co ze smokiem walczyła” można nazwać baśnią? Jakie elementy baśni występują w utworze pt. „Trzej elektrycerze”? - rozumie pojęcia: fantastyka, fantastyka naukowa (science fiction) - posługuje się Słownikiem jęz. polskiego - czyta tekst ze zrozumieniem - zna cechy baśni 4 Realizm a zmyślenie, wina i kara. „Ja mam dwie córki – Alinę i Balladynę” - charakterystyka porównawcza. „Balladyna” jako utwór sceniczny. 2 Sztuka poetyckiego słowa. „Pan Tadeusz” fragm. Ks. VIII. 1 Obraz Wszechświata w wierszu „Przypowieść o maku” Cz. Miłosza. Jęz.Pol. w Szk. 3/2006/07 3 - wskazuje fragmenty odnoszące się do różnych wartości - wypowiada się na temat tych wartości, odnosząc je do czasów współczesnych - ocenia postępowanie bohaterów - wyjaśnia wyrażenie „piętno Kaina” - formułuje pouczenia - wyjaśnia znaczenie wyrażeń i zwrotów frazeol. pochodzących z Biblii - wyjaśnia zasady moralne - rozmawia o moralności - wyjaśnia przenośny sens zdania odnoszącego się do opowieści o Kainie i Ablu - wie, do kogo to wyrażenie można współcz. odnieść - przytacza polskie przysłowia wiążące się z opowieścią o gościach Abrahama -redaguje ciekawe opowiadanie fantastycznonaukowe, wykorzystując własną wiedzę - wskazuje cechy tradycyjnych baśni i cechy baśni S. Lema -podaje przykł. filmów s.f. - uzasadnia swój wybór - czyta tekst ze zrozumieniem - opowiada losy sióstr - odróżnia utwór dramatyczny - wskazuje wyróżniki utworu - czyta z podziałem na role - zachowuje chronologię od epickiego dramatu dramatycznego - wskazuje elementy zdarzeń - redaguje charakterystykę - redaguje charakterystykę realistyczne i fikcyjne - gromadzi materiał do porównawczą bohaterek postaci, zwracając uwagę - nazywa cechy bohaterek charakterystyki postaci - obiektywnie ocenia postacie na dokładność opisu - próbuje zredagować -dba o poprawność stylist., charakterystykę porównawczą ortograficzną, interpunk. - uważnie słucha czytanego - stara się nazwać dźwięki - wskazuje środki, dzięki - wyjaśnia znaczenie wiersza i odgłosy składające się na którym poeta uzyskał efekt zastosowanych środków - krótko wypowiada się na wieczorny koncert muzyczność stylistycznych jego temat - nazywa zastosowane środki stylistyczne - uważnie czyta wiersz - wyodrębnia obrazy - stara się wskazać pouczenie - wyjaśnia treść pouczenia - krótko wypowiada się na poetyckie zawarte w wierszu - wyjaśnia refleksje zawarte jego temat w poszczególnych strofach - stara się nadać nowy tytuł w utworze - poznaje pojęcie: - stara się odczytać dosłowny wierszowi przypowieść sens wiersza - stara się zredagować opowiada-nie fantastycznonaukowe - zwraca uwagę na zawarte w tekstach informacje - stara się określić elementy świata przedstawionego - redaguje opowiadanie fantastycznonaukowe - wskazuje wyrazy z cząstką cyber- i wyjaśnia, czemu one służą - wskazuje elementy baśniowe 14 1 Cechy dramatu – rodzaju literackiego. - rozumie pojecie: dramat, gatunki dramatyczne - wymienia słownictwo związane z dramatem: tekst główny, didaskalia, dialog, monolog, bohater, aktor - wymienia gatunki dramatycz - posługuje się słownictwem związanym z dramatem - krótko charakteryzuje gatunki dramatyczne -biegle posługuje się terminami - pracuje z nowymi tekstami dramatycznymi 1 Rodzaje literackie. Epika. - rozumie pojecie: epika, gatunki epickie - wymienia słownictwo związane z epiką: bohater, narrator, narracja, fikcja literacka, wątek - wymienia gatunki epickie -biegle posługuje się terminami - pracuje z nowymi tekstami epickimi 1 Kiedy i gdzie, czyli o czasie i przestrzeni w balladzie „Świtezianka”. 1 Kochał, ale nikt go nie chciał… „Dom Dziecka”. - zna pojecie: ballada - czyta utwór ze zrozum. - czyta tekst z podziałem na role - uważnie czyta wiersz - wypowiada się na jego temat - wskazuje narratora – świadka zdarzeń - opowiada, zachowując chronologię wydarzeń - stara się wskazać osobę mówiącą w wierszu 1 Radość pisania wynikająca z wiersza W. Szymborskiej. - uważnie czyta wiersz - krótko wypowiada się 1 J. Twardowski „Co to znaczy kochać?” Myśli i uczucia zawarte w wierszu A. Kamieńskiej pt. „Widok z gór”. - stara się odpowiedzieć na pytanie postawione w tytule - uważnie czyta wiersz - krótko wypowiada się - stara się wskazać wyrażenia i zwroty odnoszące się do pisania - stara się rozpoznać myśl autora - stara się wskazać wyznanie liryczne w utworze - posługuje się słownictwem związanym z epiką - krótko charakteryzuje gatunki epickie - odróżnia narrację pierwszood trzecioosobowej - rozumie pojęcia: ludowość, fantastyka, realizm - określa czas i miejsce zdarzeń - określa rzeczywistość wskazaną w utworze - wskazuje środki stylist. zastosowane w wierszu - stara się określić treść wiersza - wyjaśnia, jakie jest zdanie autora na temat miłości - nazywa uczucia zawarte w utworze - wskazuje środki stylist. zastosowane w wierszu - odnajduje pouczenia biblijne w tekście - wyjaśnia funkcje zastosowanych środków stylistycznych - dostrzega związek budowy wiersza z jego treścią - odwołuje się do wiadomości z historii Polski - uzasadnia, że tekst jest opowiadaniem historycznym 1 2 1 Cechy opowiadania historycznego na podst. „Hołdu pruskiego”. - czyta tekst ze zrozumieniem - zna cechy opowiadania - wskazuje postacie historycznego historyczne - wymienia bohaterów fikcyjnych - rozumie pojęcie: archaizm Tworzymy słowniczek teatralny – - uważnie czyta tekst - nazywa zawody ludzi na podst. tekstu pt. „ABC teatru”. - poznaje słownictwo związanych z teatrem związane z teatrem - określa czas akcji oraz czas powstania utworu - wyszukuje w tekście archaizmy - nazywa cechy aktora, - wypowiada się na temat jego pracy -wskazuje cechy ballady jako gatunku synkretycznego- uzasadnia swoje zdanie - wyjaśnia funkcje zastosowanych środków stylistycznych - wyjaśnia główną myśl utworu - opisuje pracę aktora, ocenia ją - używa słowniczka wyrazów związanych z teatrem 15 1 Teatr w codziennym języku. - wzbogaca słownictwo związane z teatrem - stosuje poznane słownictwo w zdaniach w znaczeniu dosłownym 1 Sylwetka aktora w wierszu K. I. Gałczyńskiego „Rozmowa z aktorem”. - uważnie czyta wiersz - krótko wypowiada się - stara się rozpoznać sytuacje liryczną 1 Do widzenia! Podsumowanie pracy - próbuje ocenić własna pracę - ocenia własną pracę na lekcjach języka polskiego. - korzysta ze słownika języka polskiego - stosuje poprawne związki wyrazowe - rozpoznaje sytuację liryczną - jest świadomy efektów własnej pracy - stosuje poznane słownictwo w zdaniach w znaczeniu przenośnym - określa główną myśl utworu - porównuje różne teksty dotyczące tego samego tematu - wyciąga wnioski do dalszej pracy 16 NAUKA O JĘZYKU Wymagania Liczba Temat lekcji godzin 1 Rozbiór gramatyczny zdania. Części mowy odmienne 1 i nieodmienne. Konieczne (2) Podstawowe (3) - rozróżnia części mowy - określa formy łatwiejszych przykładów wyrazów - części mowy dzieli na odmienne i nieodmienne - określa formy części mowy - rozróżnia części mowy - określa formy łatwiejszych przykładów wyrazów - części mowy dzieli na odmienne i nieodmienne - określa formy części mowy - zna pojęcia; głoska, litera - rozróżnia samogłoski i spółgłoski - z pomocą nauczyciela nazywa głoski w wyrazach - rozumie pojęcie: akcent Rozszerzające (4) Dopełniające (5) - łączy części mowy w związki wyrazowe - samodzielnie określa formy części mowy - łączy części mowy w związki wyrazowe - samodzielnie określa formy części mowy - używa poprawnych form w zdaniu - samodzielnie i poprawnie określa formy części mowy - używa poprawnych form w zdaniu - samodzielnie i poprawnie określa formy części mowy - dzieli wyrazy na głoski, litery i sylaby - dostrzega różnice w wymowie samogłosek i spółgłosek - nazywa głoski w wyrazach - zna zasady akcentowania języku polskim - dzieli trudniejsze wyrazy na głoski, litery i sylaby - głośno i wyraźnie czyta sąsiadujące samogłoski - nazywa głoski w trudniejszych wyrazach - stara się poprawnie akcentować sylaby i wyrazy - samodzielnie dzieli trudniejsze wyrazy na głoski, litery i sylaby - na sylaby dzieli na kilka sposobów - wyraźnie czyta tekst - samodzielnie określa rodz. głosek w trudniejszych wyrazach - poprawnie wymawia akcentowane sylaby i wyr. 1 Utrwalenie wiadomości o częściach mowy. 2 Sprawdzian gramatyczny. Poprawa. 1 1 2 1 Głoska, litera i sylaba. Głoski. Samogłoski i spółgłoski. Rodzaje głosek. Akcent wyrazowy i zdaniowy. 2 Sprawdzian. Poprawa. 1 Zdanie a cel wypowiedzi. - z pomocą nauczyciela odróżnia zdania - odróżnia zdania ze względu na cel wypowiedzi - stosuje odpowiednie znaki interpunkcyjne - zwraca uwagę na intonację głosu Związki wyrazów w zdaniu, wykresy zdań. Rozbiór logiczny zdania. Rodzaje podmiotu i sposoby jego wyrażania. Zdanie bezpodmiotowe. - wypisuje związki wyrazowe - rysuje wykres zadania - z pomocą nauczyciela nazywa części zdania - określa typy części zdania - rozpoznaje podmiot w zd. - nazywa podmiot gramatyczny - wskazuje podmiot szeregowy - dobiera odpowiednie formy orzeczenia- wyjaśnia, jak rozpoznać orzeczenie - stara się wskazać różne orzeczenia w zdaniach - wyróżnia podmiot domyślny i logiczny - wskazuje zdanie bezpodmiotowe - rozpoznaje orzeczenia imienne - dostrzega różnice w zdaniach spowodowane użyciem różnych orzeczeń - samodzielnie i poprawnie wykonuje rozbiór logiczny zd. - rozróżnia wszystkie podmioty w zdaniach - zmienia zdania bezpodmiotowe na podmiotowe - stosuje różne typy orzeczeń w zależności od formy wypowiedzi - przekształca zdania z różnymi typami orzeczeń II cz. 1 1 1 1 1 Rodzaje orzeczenia i sposoby jego - rozpoznaje orzeczenie wyrażania. czasownikowe w zdaniach 17 1 Rodzaje przydawki i sposoby jej wyrażania. 1 Rodzaje dopełnienia i sposoby jego wyrażania. 1 Rodzaje okolicznika i sposoby jego wyrażania. 2 Rozbiór logiczny zdania. 1 Równoważnik zdania. 1 1 Zdanie złożone podrzędnie. Zdanie złożone współrzędnie. 2 Sprawdzian gramatyczny. Poprawa. 1 1 Budowa słowotwórcza wyrazów. Rodzaje formantow. Budowa słowotwórcza wyrazów a pisownia. Sprawdziany gramatyczne i ich poprawa. Sprawdziany kompetencji – rozwiązywanie, poprawa, analizowanie wyników. - z pomocą nauczyciela próbuje odnaleźć przydawkę w zdaniu - z pomocą nauczyciela próbuje odnaleźć dopełnienie w zdaniu - z pomocą nauczyciela próbuje odnaleźć okolicznik w zdaniu - wypisuje związki wyrazowe - rysuje wykres zadania - odróżnia zdanie od równoważnika zdania - rozróżnia zdania złożone od pojedynczych - przepisuje zdania, wstawiając brakujące przecinki - odnajduje przydawkę w zdaniu - wyjaśnia, jakimi częściami mowy jest wyrażona - samodzielnie i prawidłowo wypisuje przydawki ze zdań - odnajduje dopełnienie w zdaniu - wyjaśnia, jakimi częściami mowy jest wyrażone - odnajduje okolicznik w zdaniu - wyjaśnia, jakimi częściami mowy jest wyrażony - samodzielnie i prawidłowo wypisuje dopełnienia ze zdań - samodzielnie i prawidłowo wypisuje okoliczniki ze zdań - z pomocą nauczyciela nazywa części zdania - wskazuje różnice między zdaniem a równoważnikiem zd. - stara się rozróżniać zdania współrzędne od podrzędnych - próbuje rysować wykresy zdań - stara się pamiętać o spójnikach, przed którymi stawiamy lub nie stawiamy przecinka - rozumie pojęcia: wyraz - w wyrazie pochodnym podstawowy i wyraz pochodny wyróżnia podstawę - z pomocą nauczyciela słowotwórczą i formant tworzy wyrazy pochodne - tworzy wyrazy pochodne - próbuje wskazać wymiany głosek w obrębie podstawy słowotwórczej - określa typy części zdania - z pomocą poprawia sprawdzian - dostrzega popełnione błędy - poprawia sprawdzian - buduje równoważniki zdań - wskazuje zdania składowe: w zdaniu współrzędnym i w zdaniu podrzędnym - rysuje wykresy zdań - uzupełnia zdania, wstawiając zdania wtrącone - poprawia zdania, w których brakuje przecinków - wyróżnia przyrostki i przedrostki - tworzy wyrazy za pomocą przyrostków lub przedrostków - wskazuje wymiany głosek w obrębie podstawy słowotwórczej - samodzielnie i poprawnie wykonuje rozbiór log. zd. - zamienia zdania na równoważniki zdań i odwrotnie - samodzielnie określa typ zdania złożonego - samodzielnie rysuje wykres zdania - oddziela zdanie wtrącone przecinkami - do wyrazów pochodnych samodzielnie dopisuje wyr. podstawowe i odwrotnie - samodzielnie omawia budowę słowotwórczą wyr - zapisuje wymiany głosek w obrębie podstawy słowotwórczej - potrafi samodzielnie poprawić własne błędy 18 NAUKA ORTOGRAFII 2 Ćwiczenia ortograficzne – materiał mieszany. 2/4 3/6 Dyktanda i ich poprawa. - próbuje zapamiętać zasady pisowni - odwzorowuje pisownię poznawanych wyrazów - pisze dyktando - z pomocą poprawia dyktando 1 Pisownia liczebników złożonych. 1 Pisownia „nie” z różnymi częściami mowy. Cząstka „nie” – ćw. gram. – ort. Dyktando – pisownia „nie” na podst.lektury „Ania z …” Poprawa Pisownia ą, ę, om, on, em, en. - próbuje zapamiętać zasady pisowni - odwzorowuje pisownię poznawanych wyrazów Pisownia „j” i „i” po - próbuje zapamiętać zasady samogłoskach i spółgłoskach. pisowni - odwzorowuje pisownię poznawanych wyrazów Pisownia niektórych - próbuje zapamiętać zasady przedrostków. pisowni - odwzorowuje pisownię poznawanych wyrazów Wypracowania klasowe i ich - stara się zredagować poprawa. wybraną formę wypowiedzi - stara się pisać na temat - z pomocą poprawia pracę 1 2 1 1 1 3 - z pomocą nauczyciela pisze słownie liczebniki - próbuje zapamiętać zasady pisowni - odwzorowuje pisownię poznawanych wyrazów - zna zasady ortograficzne - stara się przestrzegać zasad pisowni - na ogół pisze poprawnie poznawane wyrazy - wyjaśnia pisownię wyrazów - pisze dyktando, stosując poznane zasady pisowni - poprawia dyktando, sięgając do słownika ortograficznego - stara się pisać poprawnie - dostrzega i poprawia popełnione błędy, korzystając ze słownika ortograficznego - zna zasady ortograficzne - stara się przestrzegać zasad pisowni - na ogół pisze poprawnie poznawane wyrazy - wyjaśnia pisownię wyrazów - zna zasady ortograficzne - stara się przestrzegać zasad pisowni - na ogół pisze poprawnie poznawane wyrazy - wyjaśnia pisownię wyrazów - zna zasady ortograficzne - stara się przestrzegać zasad pisowni - zna zasady ortograficzne - stara się przestrzegać zasad pisowni - redaguje wybraną formę wypowiedzi - pisze na temat - poprawia pracę - zwraca uwagę na pisownię - pisze poprawnie poznawane wyrazy - samodzielnie wykonuje ćwiczenia ortograficzne - pisze bezbłędnie - bezbłędnie zapisuje liczebniki - pisze poprawnie poznawane wyrazy - samodzielnie wykonuje ćwiczenia ortograficzne - pisze poprawnie poznawane wyrazy - samodzielnie wykonuje ćwiczenia ortograficzne - na ogół pisze poprawnie - pisze poprawnie poznawane wyrazy poznawane wyrazy - wyjaśnia pisownię wyrazów - samodzielnie wykonuje ćwiczenia ortograficzne - na ogół pisze poprawnie - pisze poprawnie poznawane wyrazy poznawane wyrazy - wyjaśnia pisownię wyrazów - samodzielnie wykonuje ćwiczenia ortograficzne - redaguje wybraną formę - redaguje dłuższą pracę, wypowiedzi, zwracając uwagę uwzględniając wybraną na ortografię, język i styl formę wypow.„wyczerpuje” - pisze na temat temat,- zwraca uwagę na - poprawia pracę, uwzględnia- estetykę zapisu, -samodziejąc uwagi nauczyciela lnie poprawia pracę 19