Samoobrona

Samoobrona
Jak skonstruować lekcję z elementami samoobrony?
Nauczyciel przy konstruowaniu lekcji z elementami samoobrony powinien brać pod
uwagę następujecie kryteria:
• wysiłek fizyczny – musi być stopniowany i dozowany, tak by maksymalna intensywność ujawniła się w połowie lekcji,
• wszechstronny rozwój organizmu – powinien odbywać się poprzez aktywizację
wszystkich partii mięśniowych, a także rozwój wszystkich zdolności motorycznych,
• zmienność pracy mięśniowej – powinno zachodzić zjawisko przemienności napięcia i rozluźnienia mięśniowego; ćwiczenia statyczne powinny być stosowane
wymiennie z dynamicznymi,
ujemne
skutki ćwiczeń – należy je niwelować przez ćwiczenia rozluźniające i ko•
rektywne; prowadzący zajęcia powinien chronić uczniów przed ujemnymi skutkami
ćwiczeń,
• poziom zajęć – powinien być dostosowany do możliwości uczniów.
Tok lekcyjny z elementami samoobrony nie różni się od innych zajęć wychowania fizycznego. W obu jednostkach lekcyjnych występują trzy części: część wstępna, główna
i końcowa. Lekcję, która trwa 45 minut, dzielimy na 15 minut części wstępnej, 25 minut
części głównej i 5 minut części końcowej.
Część wstępna
Lekcję w części wstępnej rozpoczynamy od zbiórki, sprawdzenia listy obecności, podania
tematu zajęć, przypomnieniu o wymogach i zasadach bezpieczeństwa podczas zajęć.
Dla uatrakcyjnienia zajęć możemy dodać charakterystyczny dla poszczególnych sztuk
walki początek, polegający na ustawieniu uczniów w dwuszeregu twarzą do prowadzącego, po którym następują komendy:
• seisa – siadajcie – najpierw siada prowadzący, a po nim uczniowie,
• mokuso – zamykamy oczy – jest to pewien rodzaj medytacji przygotowującej do
zajęć,
• mokuso-yame – otwieramy oczy, po czym następują pokłony dla mistrza, nauczyciela
i ucznia.
Następnie ćwiczący wstają i wykonują polecenia prowadzącego.
Część wstępna lekcji powinna zawierać ćwiczenia rozgrzewające, w skład których
wchodzą proste ćwiczenia wolne, ćwiczenia kształtujące wszystkie grupy mięśniowe,
łatwe gry i zabawy oraz ćwiczenia wzmacniające mięśnie palców, nadgarstków, rąk,
przedramion, ramion, barków, nóg, grzbietu, brzucha, szyi oraz ćwiczenia rozciągające
wszystkie mięśnie i zwiększające ruchomość w danych stawach.
W części wstępnej, w celu wzmocnienia poszczególnych grup mięśniowych, poza ćwiczeniami wolnymi możemy zastosować ćwiczenia z wykorzystaniem przyborów (piłki
lekarskie, taśmy, espandory służące do rozciągania, piłeczki, hantle, refleksówki). Należy
jednak pamiętać, iż podczas części wstępnej nie wykonujemy intensywnych ćwiczeń
www.raabe.com.pl
15
Samoobrona
siłowych. Zadaniem tej części lekcji jest rozgrzewka i przygotowanie grup mięśniowych,
ścięgien i stawów do intensywnego wysiłku, jaki nastąpi w części głównej zajęć.
Część główna
W części głównej realizujemy zamierzony cel lekcji. W zależności od tematu lekcji, nauczamy nowych technik samoobrony za pomocą opracowanych metod i form nauczania,
a także doskonalimy już poznane techniki i łączymy je w różnego rodzaju kombinacje.
Przy doskonaleniu technik możemy wykorzystać zarówno formy treningowe, jak i specjalistyczny sprzęt (różnego rodzaju tarcze, łapy trenerskie).
Koncentrujemy się na wyrobieniu w uczniach specjalnych umiejętności, jak np.:
• miękkiego upadku przy zetknięciu się z podłożem podczas wykonywania przewrotów
i padów,
• szybkiego zadawania ciosów i uderzeń,
• oceny sytuacji w czasie walki,
• szybkiej reakcji i decyzji na dany bodziec.
To właśnie w tej części zajęć nauczamy bądź doskonalimy przewroty, pady, chwyty,
rzuty, obalenia, uderzenia, kopnięcia, duszenia, blok, a także nauczamy samokontroli
i samooceny.
Uwaga
• W części głównej zajęć stosujemy walki treningowe, tylko i wyłącznie w ochra-
niaczach. Walki treningowe mają za zadanie utrwalić w uczniach stosowanie
danych technik obronnych w różnych warunkach.
• Należy pamiętać, że do walk treningowych dopuszczamy ucznia dopiero po
opanowaniu przez niego sposobu wykonywania poszczególnych technik.
• Podczas walki treningowej jeden ze współćwiczących atakuje, a drugi się broni.
• Panuje bezwzględny zakaz wykonywania niebezpiecznych chwytów i uderzeń.
Część końcowa
W części końcowej lekcji nastawiamy się na wyciszenie i odpoczynek po wysiłku fizycznym, wykonujemy różnego rodzaju ćwiczenia korekcyjne, a przede wszystkim relaksacyjne. Następnie uczniowie przystępują do ustawienia początkowego, a prowadzący podaje
trzy komendy, podczas których występuje całkowite wyciszenie organizmu poprzez
medytację. Po komendzie mokuso-yame następuje podsumowanie zajęć (omówienie
technik dotyczących tematu) i sprawdzenie stanu zdrowia uczniów.
16
www.raabe.com.pl