SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁA PODSTAWOWA im
Transkrypt
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁA PODSTAWOWA im
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁA PODSTAWOWA im. TADEUSZA KOŚCIUSZKI W GŁOSKOWIE NA LATA 2015 - 2017 1 SPIS TREŚCI I. PODSTAWA PRAWNA II. WYCHOWANIE I PROFILAKTYKA W SZKOLE –WPROWADZENIE III. DIAGNOZA ŚRODOWISKA SZKOLNEGO IV. ZAŁOŻENIE - CELE SZKOLNEJ PROFILAKTYKI V. ZADANIA ORGANÓW SZKOŁY VI. SPOSOBY REALIZACJI VII. PLAN REALIZACJI DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH VIII. EWALUACJA 2 I. PODSTAWA PRAWNA − Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. 1991 nr 95 poz. 425) - Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2015 poz. 357), − Konwencja Praw Dziecka, - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii, - Statut Szkoły, - Program Wychowawczy Szkoły - Koncepcja pracy szkoły, - Podstawa programowa, - Program „Bezpieczna +” oraz „Bezpieczna i przyjazna szkoła na lata 2014-2016 - Analiza wniosków z ewaluacji bezpieczeństwa w szkole, z realizacji dotychczasowych programów profilaktycznych, - Wnioski wypływające z pracy wychowawczej nauczycieli; - Obserwacje zachowań uczniów, Rozmowy z rodzicami. II. WYCHOWANIE I PROFILAKTYKA W SZKOLE –WPROWADZENIE Wychowanie i profilaktyka są to procesy współistniejące i uzupełniające się nawzajem. Przyjmując wychowanie jako prowadzenie dziecka do rozpoznania i wyboru dobra, profilaktyką będzie zabezpieczenie go przed złem. Działalność wychowawcza w szkole musi opierać się na realizacji zadań promowania zdrowia i wspomagania ucznia w jego rozwoju. Działalność profilaktyczna winna polegać na realizowaniu zadań z zakresu profilaktyki uniwersalnej, selektywnej i wskazującej. Praca całej społeczności szkolnej musi być uzupełniona działalnością edukacyjną i informacyjną. Pierwsza ma za zadanie poszerzać i utrwalać wiedzę i umiejętności uczniów i całego środowiska szkolnego w zakresie promocji zdrowia. Druga ma na celu dostarczenie rzetelnych i aktualnych informacji, dostosowanych do wieku i możliwości psychofizycznych na temat zagrożeń i rozwiazywania problemów. Szkolne działania muszą mieć charakter profilaktyki kreatywnej czyli wzmacniającej czynniki chroniące takie jak: zainteresowanie nauką szkolną, promocja zdrowego trybu życia, 3 silna więź emocjonalna z rodziną, umiejętność rozwiązywania problemów oraz właściwy stosunek do norm, wartości i autorytetów. Program Profilaktyczny Szkoły Podstawowej w Głoskowie jest uzupełnieniem programu wychowawczego. Proponowany przez nas program profilaktyczny obejmuje w różnym stopniu wymienione kierunki pracy, kładąc jednak szczególny nacisk na kształtowanie osobowość i dziecka i wspieranie jego rozwoju, upowszechnianie znajomości praw dziecka i człowieka oraz promowanie bezpieczeństwa wśród dzieci. Formy i sposoby działań zakresu profilaktyki dostosowane są do wieku uczniów. Program ten kierowany jest do każdego ucznia i odpowiada na realne problemy środowiska szkolnego. Zakładamy, że dzięki naszemu zaangażowaniu każdy z uczniów poradzi sobie w trudnej sytuacji i osiągnie sukces na zgodnie ze swoimi możliwościami. III. DIAGNOZA ŚRODOWISKA SZKOLNEGO Na podstawie : - obserwacji środowiska szkolnego pod kątem występujących problemów, - sprawozdań wychowawców zespołów klasowych oraz świetlicy szkolnej, - analizy dokumentacji pedagoga szkolnego i specjalistów, - analizy dokumentów szkolnych , protokołów z Rad Pedagogicznych, - rozmów z uczniami, nauczycielami na temat istniejących problemów, - analizy frekwencji uczniów - współpracy z placówkami zewnętrznymi i rodzicami, zauważa się, że w różnym stopniu występują następujące problemy : 1. Duży dostęp dzieci do zasobów internetowych i nowinek technicznych. 2. Występowanie wśród uczniów zachowań agresywnych. 3. Problemy emocjonalne dzieci w sytuacjach trudnych. 4. Utrzymujący się problem uzależnień w rodzinie. 5. Trudności materialne i zróżnicowanie materialne środowiska szkolnego. 6. Zwiększająca się liczba rodzin niepełnych, zrekonstruowanych, rozbitych. 4 7. Rosnąca liczba uczniów z trudnościami szkolnymi, wymagająca intensywnej opieki psychologiczno-pedagogicznej. IV. ZAŁOŻENIA - CELE SZKOLNEJ PROFILAKTYKI Uwzględniając potrzeby i zasoby naszej Szkoły, ustalono następujące cele szkolnego programu profilaktyki: - Troska o bezpieczeństwo dziecka, promowanie bezpieczeństwa w szkole i poza nią, - Promowanie zdrowia i jakości życia, - Otoczenie opieką specjalistyczną uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, eliminowanie niepowodzeń szkolnych i ich ujemnych konsekwencji, - Rozbudzanie zainteresowania własnym rozwojem i nauką, integrowanie środowiska, promowanie aktywności uczniów, - Zapobieganie zachowaniom ryzykownym – profilaktyka uzależnień i zachowań agresywnych, - Wskazywanie pożądanych wzorców zachowań, - Wspieranie rozwoju dziecka młodszego w związku z obniżeniem wieku realizacji obowiązku szkolnego. V. ZADANIA ORGANÓW SZKOŁY 1. Zadania profilaktyczne nauczycieli szkoły podstawowej. - pełnienie wzmożonych dyżurów, dostosowanie się do regulaminów szkolnych, - informowanie na bieżąco wychowawców o pożądanym i niewłaściwym zachowaniu ich wychowanków, - obserwowanie zachowania uczniów w miejscach publicznych, - wdrażanie do świadomego unikania zagrożeń, - dawanie pozytywnych przykładów odpowiedzialności, sumienności, umiejętności rozwiązywania konfliktów, radzenia sobie w trudnych sytuacjach. 2. Zadania profilaktyczne wychowawców klas. - bieżąca pomoc uczniom w rozwiązywaniu trudności, - informowanie o formach pomocy w szkole i konkretnych osobach, - podnoszenie poziomu kultury osobistej uczniów i integrowanie grupy, 5 - współpraca z rodzicami uczniów i systematyczne informowanie rodziców o postępach w nauce i zachowaniu ich dzieci, - organizacja koleżeńskiej pomocy w nauce, - kształtowanie postaw poszanowania mienia wspólnego, dbałości o estetykę klasy, szkoły i otoczenia, - stałe monitorowanie frekwencji uczniów swojej klasy, - pomoc w poznawaniu samego siebie i kształtowaniu pożądanego systemu wartości. 3. Zadania profilaktyczne pedagoga szkolnego - pomoc w rozwiązywaniu problemów wychowawczych, - wprowadzanie zewnętrznych programów profilaktycznych, - organizowanie pogadanek, prelekcji dla uczniów z udziałem policji, psychologa, - organizacja pomocy materialnej i pomocy psychologiczno-pedagogicznej, - wsparcie rodziców, uczniów i nauczycieli. 4. Zadania profilaktyczne psychologa szkolnego - pomoc w rozwiązywaniu problemów wychowawczych, - indywidualna pomoc uczniom w rozwiązywaniu sytuacji trudnych, - organizowanie pogadanek, prelekcji i godzin wychowawczych dla uczniów, - psychoedukacja rodziców, - wsparcie nauczycieli. 5. Zadania profilaktyczne rodziców Mając na uwadze, że wychowanie dzieci to główne zadanie rodziców, a nauczyciele wspierają ich w dziedzinie wychowania, ustalono następujące zadania profilaktyczne dla rodziców : - każdy rodzic czuwa nad tym, aby jego dziecko wykazywało właściwą kulturę osobistą oraz sumiennie realizowało obowiązek szkolny. - rodzice utrzymują regularny kontakt z wychowawcą klasy, a w razie potrzeby z pedagogiem szkolnym, psychologiem bądź Dyrektorem /zastępcą/ Szkoły w celu zapobiegania niewłaściwym zachowaniom. 6 - rodzice biorą udział w przedsięwzięciach organizowanych przez szkołę mających na celu doskonalenie metod wychowawczych. - rodzice uczniów sprawiających szczególne trudności wychowawcze lub podlegający różnym formom pomocy winni pozostawać w stałym kontakcie ze szkołą, tak by na mocy wzajemnej współpracy wspólnie znajdować sposoby rozwiązywania problemów. VI. SPOSOBY REALIZACJI Szkolny program profilaktyki będzie realizowany w formie pracy indywidualnej, grupowej, zespołowej przy wykorzystaniu strategii: 1. Informacyjnych – przekazywanie wiedzy i podnoszenie świadomości: - Lekcji przedmiotowych i wychowawczych, Lekcji wychowania do życia w rodzinie, Lekcji religii, Zajęć pozalekcyjne, Zajęć specjalistycznych, Zajęć świetlicowych, Apeli, warsztatów dla uczniów, Tworzenia i upowszechniania ulotek informacyjnych, gazetek, Korzystania z Internetu, Warsztatów szkoleniowych dla nauczycieli, Konsultacji, porad, warsztatów szkoleniowych dla rodziców Zebrań rodziców, Rad szkoleniowych; 2. Edukacyjnych – rozwijanie kompetencji społecznych poprzez: - Zajęcia edukacyjne, Zajęcia pozalekcyjne, Zajęcia świetlicowe, Spotkania ze specjalistami, Poradnictwo, Konsultacje, Warsztaty, Zajęcia o charakterze terapeutycznym; 3. Alternatywnych – umożliwianie podejmowania aprobowanych społecznie aktywności sprzyjających zaspokajaniu ważnych potrzeb dla danego etapu rozwojowego poprzez: - Wycieczki, wyjazdy, projekty, Koła zainteresowań, SKS, Zajęcia świetlicowe, Pracę biblioteki. 7 Współpracować będziemy również z osobami reprezentującymi środowisko lokalne, w tym: Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, MGOPS, Urząd Miasta i Gminy Piaseczno, kuratorzy sądowi, Policja, Straż pożarna, Rada Rodziców. VII. PLAN REALIZACJI DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH Cele Zadania Sposoby realizacji Odpowiedzialni Termin Troska o bezpieczeństwo dziecka, promowanie bezpieczeństwa w szkole i poza nią. 1.Wzmacnianie poczucia własnej wartości, nauka zachowań empatycznych i asertywnych, wpajanie zasad moralnych , stwarzanie ładu i porządku w otoczeniu szkolnym. - Zapoznanie uczniów z regulaminami szkoły oraz szczegółowymi kryteriami ocen zachowania, - Stosowanie pochwał, kierunkowanie ucznia do pozytywnych zachowań, organizacja pogadanek, zajęć profilaktycznych, wykorzystywanie inwencji uczniów do poszerzania i wzbogacania działalności szkoły, - Pogadanki w klasach nt. bezpiecznej drogi do szkoły, bezpiecznych ferii i wakacji. - Udział w ogólnopolskich programach dot. bezpieczeństwa, spotkania z przedstawicielami Policji i Straży Miejskiej. - Realizacja zajęć z pierwszej pomocy przedmedycznej - Organizacja programu SKO. - Organizacja zajęć dodatkowych i egzaminu na Kartę Rowerową. - Organizacja pomocy koleżeńskiej. - Rozmowy indywidualne z uczniami, kontrola wypowiedzi, przykład osobisty. - Zajęcia przyrodniczoprofilaktyczne w szkole i w terenie, realizacja programów ekologicznych. - Konkursy przyrodnicze, zabawy plenerowe, zajęcia w terenie, akcje np. „Sprzątanie świata”, sadzenie drzew. - Współpraca z Nadleśnictwem i przyrodnikami. - Organizacja wyjazdów profilaktyczno-krajoznawczych. Nauczyciele, wychowawcy, specjaliści Cały rok - Zajęcia ruchowe, gry i zabawy na świeżym powietrzu. - Prowadzenie zajęć Nauczyciele, pielęgniarka, pedagog Cały rok 2. Tworzenie warunków do kształtowania zachowań sprzyjających bezpieczeństwu dzieci na drodze i w szkole. - Bezpieczeństwo uczniów podczas przerw i imprez szkolnych. - Uwrażliwienie uczniów na zagrożenia podczas drogi do i ze szkoły. 3. Uczenie zasad postępowania w sytuacjach zagrożenia. 4. Uczenie bezpiecznego korzystania z zasobów internetowych. 5. Wzbudzanie odpowiedzialności za siebie i własny język, przestrzeganie zasad kulturalnego języka. 6. Wdrażanie do dbałości o nasze środowisko naturalne. Promowanie zdrowia i jakości życia. 1. Promowanie aktywnego, zdrowego stylu życia 2. Pedagogizacja rodziców w 8 zakresie zdrowego odżywania dzieci. 3. Kształtowanie umiejętności kulturalnego spędzania czasu wolnego. 4. Wczesne diagnozowanie wad postawy, wzroku i słuchu. 5. Przygotowanie do życia w rodzinie. 6. Budzenie miłości do ojczyzny i poczucia wspólnoty narodowej. Pielęgnowanie i tworzenie tradycji szkoły. 7. Poznawanie symboli, tradycji, obrzędów szkolnych i środowiskowych. Otoczenie opieką specjalistyczną uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, eliminowanie niepowodzeń szkolnych i ich ujemnych konsekwencji. 1. Zapewnienie pomocy uczniom o specjalnych potrzebach edukacyjnych. 2. Pomoc pedagogiczna i psychologiczna - zapobieganie niepowodzeniom szkolnym poprzez wczesne wykrywanie trudności w nauce i problemów wychowawczych. 3. Terapia pedagogiczna, logopedyczna. 4. Wsparcie uczniów zdolnych wychowania fizycznego. - Nauka pływania w kl. II. - Pogadanki na temat odpowiedniego odżywiania się, ubierania adekwatnego do pory roku, itp. - Organizowanie konkursów tematycznych z zakresu zdrowego odżywiania, - Wspólne spożywanie drugiego śniadania - Upowszechnianie wśród uczniów wiedzy z zakresu zdrowego odżywiania, - Prowadzenie Koła Zdrowożerców. - Udział w ogólnopolskich programach „Mleko w szkole”, „Warzywa i owoce w szkole” i innych. - Organizacja imprez rodzinnych, klasowych, szkolnych. - Badania diagnostyczne. - Zajęcia z Wychowania do życia w rodzinie. - Udział w okolicznościowych apelach, uroczystościach szkolnych i klasowych. - Udział i współtworzenie imprez szkolnych. - Opieka stomatologiczna i pielęgniarska. - Eksponowanie zasad wychowawczych. - Konsultacje w sprawach uczniów, wymiana spostrzeżeń, wypracowanie wspólnych form pomocy uczniom mającym trudności. - Dyżury dla rodziców. - Konsultacje dla nauczycieli, wspólne rozwiązywanie aktualnych problemów edukacyjnych i wychowawczych. - Planowanie i koordynowanie działań zgodnie z zaleceniami Poradni P-P i w oparciu o potrzeby dziecka. - Dostosowanie wymagań edukacyjnych do możliwości dziecka. - Prowadzenie dokumentacji (IPET) zgodne z obowiązującymi przepisami. - Rozpoznawanie sytuacji wychowawczych w celu wspierania rozwoju ucznia, Wychowawcy, specjaliści, nauczyciele Cały rok według potrzeb 9 Rozbudzanie zainteresowania własnym rozwojem i nauką, integrowanie środowiska, promowanie aktywności uczniów. 1. Stwarzanie możliwości i zachęcanie do rozwijania zainteresowań i uzdolnień. 2. Motywowanie do systematycznego uczęszczania na zajęcia dodatkowe. 3. Integracja środowiska szkolnego i klasowego. 4. Nakłanianie do poszukiwania własnych uzdolnień i talentów. Zapobieganie zachowaniom ryzykownym – profilaktyka uzależnień i zachowań agresywnych. 1. Dostarczanie wiedzy o szkodliwości palenia papierosów, piciu alkoholu i zażywaniu narkotyków. 2. Propagowanie świadomego wybierania programów i racjonalnego korzystania z mediów. 3. Diagnoza środowiska szkolnego pod kątem uzależnień, przemocy i agresji oraz klimatu szkoły. 4. Zaznajamianie ze zjawiskiem cyberprzemocy oraz podnoszenie świadomości o szkodliwości dopalaczy. 5. Stosowanie przez wszystkich nauczycieli procedur postępowania w sytuacjach kryzysowych. określenie odpowiednich form pomocy. - Diagnostyka, badania przesiewowe, zajęcia specjalistyczne. - Wystawy prac. - Prezentacja osiągnięć. - Koła zainteresowań. - Konkursy literackie, plastyczne, przedmiotowe, itp. - Nagrody książkowe, stypendia. - Pikniki szkolne, szkolne imprezy okolicznościowe, wycieczki klasowe, itp. - Zajęcia integracyjne z wykorzystaniem metod aktywizujących, gier i zabaw grupowych. - Wyjazdy, wycieczki, imprezy szkolne i pozaszkolne. - Tworzenie oferty zajęć dostosowanej do potrzeb uczniów. - Projekty edukacyjne. - Organizowanie konkursów, galerii prac uczniów. - Kontrolowanie frekwencji uczniów na zajęciach dodatkowych. - Wykorzystywanie działalności Samorządu Uczniowskiego do tworzenia poczucia ważności uczniów i ich pomysłów. - Warsztaty profilaktyczne, pogadanki z klasach, bieżące interwencje, rozmowy i spotkania ze specjalistami, diagnozy. - Systematyczna aktualizacja tablicy informacyjnej i strony internetowej. - Lekcje wychowawcze, lekcje WDŻ. - Zaznajamianie i nieustanne przypominanie o obowiązujących regulaminach. - Gazetki tematyczne, ulotki, broszury. - Przestrzeganie procedur. - Dyżury nauczycieli. - Współpraca z rodzicami. - Stały dostęp do monitoringu. - Interwencja kryzysowa. - Szkolenia, warsztaty. Nauczyciele, pedagog, psycholog Według potrzeb Pedagog, psycholog, wychowawcy, pracownicy Cały rok 6. Uczenie konstruktywnego 10 rozwiązywania konfliktów, negocjowania i przepraszania. 7. Podnoszenie umiejętności wychowawczych nauczycieli. Wskazywanie pożądanych wzorców zachowań. 1. Praca nad wzrostem zachowań zgodnych z normami społecznymi. 2. Kształtowanie pozytywnych sposobów radzenia sobie ze stresem. 3. Uczenie i pokazywanie alternatywnych form spędzania czasu wolnego. Wspieranie rozwoju dziecka młodszego w związku z obniżeniem wieku realizacji obowiązku szkolnego. 1. Zapoznanie dzieci z prawami dziecka oraz poszerzanie wiedzy o pozycji dziecka w świetle prawa. 2. Kierunkowanie rozwoju dziecka, diagnozowanie zdolności i zamiłowań, wspieranie. - Ustalenie i spisanie kontraktu klasowego. - Zajęcia grupowe, gry i zabawy zespołowe, itp. - Rozmowy indywidualne, warsztaty, zajęcia wychowawcze. - Dawanie osobistego przykładu. - Promowanie wartościowych form spędzania wolnego czasu. - Organizacja zajęć sportowych i zajęć świetlicowych. Wychowawcy, nauczyciele Na bieżąco - Pogadanki, tablice informacyjne, gazetki ścienne. - Diagnoza przedszkolna, diagnozy etapowe. - Stała współpraca nauczycieli i wychowawców ze specjalistami. - Rozpoznawanie potencjalnych możliwości, wspieranie mocnych stron, stymulowanie rozwoju dziecka młodszego. - Organizacja zajęć dodatkowych. - Okres adaptacji uczniów młodszych. - Zabawowe i nowoczesne formy pracy. Wychowawcy, specjaliści Według potrzeb VIII. EWALUACJA - Obserwacje dzieci, monitoring uczniów stwarzających problemy wychowawcze; Diagnoza sytuacji ucznia, diagnozy atmosfery szkolnej, diagnozy tematyczne, stała - kontrola, Analiza działań uczniów; Procedury postępowania w sytuacji zagrożenia uczniów; Wytwory artystyczne ( prace plastyczne, literackie); Rozmowy z uczniami i rodzicami, pogadanki z Policją; Realizacja programów profilaktycznych lub ich elementów; 11 - Realizacja zaleceń zawartych w opiniach PPP; Realizacja tematyki profilaktyki zawartych w planach pracy wychowawców klas; Pedagogizacja rodziców uczniów na spotkaniach z wychowawcami klas, pedagogiem, - psychologiem; Występowanie czynników chroniących: więź z rodzicami, opieka dorosłych, zainteresowanie nauką i własnym rozwojem, aktywność, ciekawość poznawcza, zakorzenienie w tradycji społeczności i szacunek dla jej norm, konstruktywna grupa rówieśnicza, autorytety. Wyniki badań i diagnoz, zebrane w wyniku działań ewaluacyjnych są opracowywane przez pedagoga i przedstawiane wraz ze szczegółowym omówieniem na Zespołach Wychowawczych. Zespół nauczycieli klas młodszych i starszych, po analizie, wyciąga i formułuje wnioski do realizacji na kolejny okres w roku szkolnym. Ewaluacja programu profilaktyki (jej składowych) odbywa się w miarę potrzeb, na podstawie oceny klimatu szkoły, potencjalnych zagrożeń i osiągniętego poziomu bezpieczeństwa i zachowań uczniów. Ponadto program profilaktyczny ukierunkowany jest na realizowanie założeń pozytywnej profilaktyki, której głównym zadaniem jest rozwijanie mocnych stron i zasobów uczniów, dzięki którym młody człowiek staje się bardziej odporny na działanie czynników ryzyka, czyli bardziej przygotowany do życia w świecie różnych zagrożeń. 12 Aneks (modyfikacja) do Szkolnego Programu Profilaktyki na lata 2015-2017 Szkoły Podstawowej w Głoskowie Na podstawie: - zmian w prawie oświatowym, - kierunków polityki oświatowej w r. szk. 2016/17, - wniosków z ewaluacji wewnętrznej, nadzoru pedagogicznego, wniosków z analizy działań wychowawczych i profilaktycznych w szkole, wyników badań dotyczących bezpieczeństwa w szkole oraz oczekiwań i potrzeb rodziców, - analiz osiągnięć uczniów w r. szk. 2015/16 oraz oceny efektywności udzielanej pomocy psychologicznopedagogicznej, wprowadza się następujące zmiany w zakresie form realizacji przyjętych celów do Szkolnego Programu Profilaktyki na rok szkolny 2016/17: 1. Dokonać modernizacji systemu odbywania przerw wraz ze wzmożoną czujnością podczas pełnienia dyżuru przez nauczycieli. 2. Poszerzyć pracę szkoły o utworzenie Zespołu Rewalidacji i działań z tym związanych celem możliwie najpełniejszej opieki nad uczniami z orzeczeniem. 3. Wprowadzić harmonogram tygodni tematycznych promujących właściwe zachowania. 4. Konsekwentnie reagować na wulgaryzmy i agresję słowną, wyeksponować w szkole zasady, które bezwzględnie muszą być przez uczniów przestrzegane w ramach współpracy zespołu nauczycieli i samorządu uczniowskiego. 5. Wprowadzić system diagnozowania sytuacji szkolnej uczniów. 6. Aktywizować uczniów, wspierać ich pomysły i działania, wykorzystywać działalność Samorządu Uczniowskiego do promowania pozytywnych zachowań i norm społecznych. 7. Poddać pod dyskusję z uczniami prawa i obowiązki ucznia oraz system nagród i konsekwencji negatywnych zachowań, w tym dokonać zmian w regulaminie stypendiów za wyniki w nauce. 8. Przeprowadzić konkursy, pogadanki i lekcje dotyczące kultury jedzenia i zasad właściwego zachowania się w stołówce szkolnej. 13