otwórz... - Szkoła Podstawowa nr 12 im. Zygmunta Glogera w

PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOLNEJ
SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 12
IM. ZYGMUNTA GLOGERA
W BIAŁYMSTOKU
1
WSTĘP
„Budzić nadzieję w sobie i innych,
oznacza: dodawać odwagi , dodawać życia”.
Phil Bosmans
Program profilaktyki stanowi dopełnienie programu wychowawczego szkoły
i jest z nim spójny. Program wychowawczy był punktem wyjściowym do szczegółowej
diagnozy potrzeb środowiska w zakresie profilaktyki. Program szkolnej profilaktyki współgra
z nim, opiera się na nim i wspomaga go. Adresowany jest do uczniów szkoły podstawowej,
którzy raczej nie mieli bezpośredniego kontaktu z nikotyną, alkoholem czy narkotykami.
W naszym założeniu, szkolny program profilaktyki ma za zadanie kompleksowo wspomagać
wychowanie i nauczanie wszędzie tam, gdzie pojawia się zagrożenie dla wszechstronnego
rozwoju uczniów. Za realizację programu są odpowiedzialni wszyscy nauczyciele,
wspierający rodziców w wychowaniu dzieci wspierania wszechstronnego rozwoju ucznia
Celem szkoły jest nie tylko nauka, poznanie uczniów i pomoc w rozwiązywaniu
problemów, ale przede wszystkim zapobieganie powstawaniu problemów, ćwiczenie
przydatnych w życiu umiejętności społecznych i rozwiązywania problemów, wdrażanie
do radzenia sobie w różnych okolicznościach, zagospodarowanie czasu wolnego.
Z obserwacji i innych działań diagnostycznych wynika, że współpraca szkoły z rodzicami
jest najlepszą gwarancją skuteczności działań profilaktycznych.
Istotą profilaktyki w naszej szkole jest: wspomaganie dzieci w radzeniu sobie
z codziennymi trudnościami, rozwijanie w nich umiejętności społecznych i psychologicznych
przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu uczniów ze szczególnym uwzględnieniem
uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, budowanie postaw i zachowań
promujących bezpieczny i zdrowy styl życia.
Profilaktyka ukierunkowana na dostarczanie wiedzy o zagrożeniach, proponująca
formy pomocy w sytuacjach kryzysowych jak również ukazująca działania ukierunkowane na
rozwój, współpracę, aktywne spędzanie wolnego czasu – daje szansę kształtowania
pozytywnych postaw, samorozwoju, dążenia do sukcesu, oraz podejmowania właściwych
wyborów życiowych.
„Zechciejmy uczyć się od siebie nawzajem, abyśmy mogli pracować owocnie”
(św. Jan Bosko)
2
WYKAZ AKTÓW PRAWNYCH ZOBOWIĄZUJĄCYCH
SZKOŁĘ DO PROWADZENIA DZIAŁAŃ
PROFILAKTYCZNYCH
1.
Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej,
2.
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty,
3.
Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008 roku w sprawie podstawy programowej
wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach
szkół,
4.
Ustawa z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i
przeciwdziałaniu alkoholizmowi,
5.
Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 roku,
6.
Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich z dnia 26 października 1982 roku,
7.
Ustawa z 9 listopada 1995 roku o ochronie zdrowia przed następstwami używania
tytoniu i wyrobów tytoniowych,
8.
Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003 roku w sprawie szczegółowych form
działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonej
uzależnieniem,
9.
Rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010 roku w sprawie szczegółowych zasad
działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych
poradni specjalistycznych.
3
ANALIZA SWOT
Analiza SWOT to opis i ocena słabych i mocnych stron z jednoczesnym prognozowaniem zjawisk,
jakie zapewne pojawią się w przyszłości.
MOCNE STRONY

otwartość dyrekcji na inicjatywy ze strony nauczycieli (zapewnienie funduszy lub zabieganie o
fundusze),

środowisko rodzinne (dobra współpraca rodziców uczniów z klas I-III),

kompetentny pedagog szkolny,

bogata oferta zajęć pozalekcyjnych,

osobiste zasoby nauczycieli, umiejętności interpersonalne, pasje, doskonalenie zawodowe,

zaangażowanie nauczycieli,

dobra współpraca między nauczycielami,

dobrze zaplanowany WDN,

nowy budynek, nowoczesne wyposażenie,

zdrowe posiłki,

bogata oferta programów prozdrowotnych,

współpraca z instytucjami wspierającymi szkołę,

przedsięwzięcia podejmowane przez szkołę (promocja szkoły),

właściwa postawa uczniów klas IV-VI wobec symboli narodowych i tradycji szkolnych,

kultywowanie tradycji szkoły i regionu (izba tradycji, święto szkoły, gazetki o patronie),
SŁABE STRONY

brak psychologa,

niskie zaangażowanie uczniów w konkursy, zadania dodatkowe, brak motywacji wewnętrznej
dzieci, mała spontaniczność dzieci,

niska liczba osiągnięć dzieci w kl. IV-VI,

używanie wulgaryzmów przez uczniów,

brak ujednoliconych zasad zachowania w stosunku do osób dorosłych,

brak szacunku uczniów w stosunku do pracowników, do osób dorosłych,

nieangażowanie uczniów do udziału w przedsięwzięciach, uroczystościach organizowanych w
szkole (np. Festiwal Kultur, uroczyste zakończenie roku szkolnego),

duża liczba rozbitych rodzin,

słaba współpraca rodziców ze szkołą w klasach IV-VI,

zbyt małe poświęcenie czasu przez rodziców dla dzieci,
4

niska świadomość rodziców o potrzebie zainteresowania się szkołą u dzieci powyżej 9 roku
życia,

brak odpowiedzialności rodziców za szkołę,

rywalizacja między nauczycielami,

niski stopień przepływu informacji między nauczycielami,

niska motywacja niektórych nauczycieli do podejmowania działań, współpracy z innymi
nauczycielami, inicjowania przedsięwzięć,

mała różnorodność metod i form pracy stosowanych przez nauczycieli,

mały stopień indywidualizacji pracy z uczniem

nieproporcjonalne poświęcenie czasu uczniom z trudnościami w stosunku do uczniów
zdolnych,

brak programów adaptacyjnych,

brak zainteresowania wychowawców z kl. I-III postępami w terapii logopedycznej,

duża liczebność uczniów w klasach,

mała liczba sal lekcyjnych,
SZANSE
 właściwe nawyki dotyczące żywienia, higieny, zdrowego trybu życia,
 możliwość zdobycia ogólnopolskiego certyfikatu „Szkoły promującej zdrowie”,
 duże zainteresowanie rodziców z klas I-III współpracą ze szkołą
 dobra opieka pedagogiczna, dobra współpraca z pedagogiem,
 atrakcyjne formy spędzania wolnego czasu,
 rozwijanie zainteresowań i uzdolnień uczniów,
 wysoki poziom kształcenia i wychowania,
 możliwość podejmowania przez nauczycieli wspólnych działań,
 bardzo dobre zaplecze dydaktyczne,
 skuteczna pomoc rodzicom w rozwiązywaniu problemów,
 wzmocnienie postaw patriotycznych,
5
ZAGROŻENIA

zła atmosfera pracy wpływająca na jakość współpracy rodziców ze szkołą i stosunek uczniów
do szkoły,

niska ocena jakości pracy szkoły w oczach instytucji i organów nadzorujących oraz rodziców
przyszłych uczniów,

ryzyko demoralizacji niektórych uczniów,

obniżenie kultury osobistej absolwentów szkoły,

obniżenie motywacji do udziału w przedsięwzięciach szkolnych,

słaba identyfikacja ucznia i rodzica ze szkołą, z tradycją szkoły,

niskie poczucie bezpieczeństwa dziecka,

niski wpływ szkoły i rodziców na wychowanie dziecka

osłabienie więzi rodzinnych,

niepowodzenia dydaktyczne dzieci,

wycofanie dzieci, utrata poczucia własnej wartości,

brak zaufania rodziców do szkoły,

obniżenie jakości pracy nauczycieli nadmiernie obciążonych obowiązkami,

obniżenie atrakcyjności zajęć,

spadek aktywności i zainteresowania uczniów podczas zajęć,

obniżenie motywacji uczniów,

obniżenie komfortu pracy uczniów i nauczycieli,

niska efektywność pracy dziecka i nauczyciela,

obniżenie samooceny ucznia,

obniżenie aspiracji do osobistego rozwoju,

brak postępów w terapii logopedycznej.
6
Profilaktyka – ogół działań zapobiegających powstawaniu u dzieci niepożądanych
przyzwyczajeń i postaw, błędów w uczeniu się. W ostatnich latach wzrost patologii we
wszystkich obszarach życia człowieka wymusza wręcz podejmowanie działań, które osobom
zdolnym pozwolą utrzymać funkcjonalność, osobom z pierwszymi przejawami trudności
pomogą obronić się przed rozwojem dysfunkcji, a osobom z rozwinięta patologią stworzą
możliwości poddania się terapii.
Przedstawiony program profilaktyki ma na celu kształtowanie postaw zdrowego i
bezpiecznego stylu życia bez potrzeby stosowania agresji i używek, kształtowanie
umiejętności życiowych, jak również zapobiegania sytuacjom i zachowaniom problemowym
w szkole. Wskazuje na budowanie porozumienia szkoła – dom – środowisko, ich wspólnej
aktywności wychowawczej i partnerstwa w podejmowaniu działań i decyzji wychowawczych
przeciw agresji dziecięcej i uzależnieniom.
Cel strategiczny:
Współpraca szkoły ze środowiskiem rodzinnym i lokalnym przy realizacji przedsięwzięć
zmierzających do wspierania szeroko rozumianej profilaktyki przede wszystkim poprzez
wzmacnianie więzi w rodzinie, organizację czasu wolnego, przeciwdziałanie przemocy.
Cele ogólne:
 Tworzenie i rozwijanie alternatywnych form spędzania wolnego czasu.
 Dbanie o bezpieczeństwo i przeciwdziałanie zjawiskom agresji i przemocy.
 Kształtowanie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach.
 Podnoszenie umiejętności wychowawczych rodziców.
 Podnoszenie umiejętności wychowawczych nauczycieli.
 Kultywowanie tradycji rodzinnych i szkolnych we współpracy ze środowiskiem
rodzinnym.
7
1. Tworzenie i rozwijanie alternatywnych form spędzania wolnego czasu.
L.p
1.
Zadania
Sposoby realizacji
Rozwijanie zainteresowań poprzez ciekawe formy
Włączanie uczniów do zajęć
spędzania wolnego czasu. Zachęcanie do
pozalekcyjnych.
uczestnictwa w wolnych formach rekreacji,
Tworzenie kół zainteresowań
rozrywki, kultury i sportu. Rozwijanie potencjału
zgodnie z potrzebami
twórczego uczniów poprzez poszerzenie oferty
i zainteresowaniami uczniów.
zajęć pozalekcyjnych. Umożliwianie uczniom
podejmowania działalności w kołach
zainteresowań. Zapoznanie
z formami pokonywania zmęczenia fizycznego
i psychicznego.
2.
Zapoznanie z bezpiecznymi formami spędzania
wolnego czasu.
Tworzenie alternatywnych form
spędzania wolnego czasu.
Prowadzenie akcji
profilaktycznych dotyczących
bezpiecznych ferii i wakacji.
3.
Aktywizowanie Samorządu Klasowego
Organizowanie imprez
i Samorządu Uczniowskiego. Umożliwienie
w odpowiednich terminach
zgłaszania wszelkich propozycji związanych z
według scenariuszy.
ogólnospołecznym funkcjonowaniem w szkole.
Prace społeczne na rzecz klasy
i szkoły, akcje ekologiczne,
konkursy.
Wybory Samorządu Klasowego,
Samorządu Uczniowskiego.
4.
Działania w ramach wolontariatu.
Udział w akcjach charytatywnych,
pomoc osobom potrzebującym
w środowisku lokalnym.
8
2. Dbanie o bezpieczeństwo i przeciwdziałanie zjawiskom
agresji i przemocy.
L.p
1.
Zadania
Realizacja
Sposoby realizacji
różnorodnych
programów Organizacja zajęć związanych
profilaktycznych z zakresu bezpieczeństwa.
z bezpieczeństwem.
Spotkania ze specjalistami.
2.
Dostarczanie
wiedzy
z
zakresu
sposobów Spotkania ze specjalistami.
rozładowywania negatywnych emocji.
Umożliwienie uczniom
zgłaszania swoich problemów.
Włączenie dzieci, rodziców
i pracowników szkoły
do rozwiązywania problemów.
Upowszechnianie skutecznych
sposobów postępowania
w trudnych sytuacjach.
3.
Upowszechnianie
procedur
w
uczniów
stosunku
do
postępowania Zapoznanie uczniów, rodziców,
przejawiających nauczycieli oraz pracowników
szkoły z procedurami
zachowania agresywne.
postępowania w stosunku
do uczniów przejawiających
zachowania agresywne.
4.
Eliminowanie zachowań agresywnych.
Włączanie uczniów do zajęć
Kształtowanie pozytywnych wzorów zachowań
socjoterapeutycznych iTreningu
Zastępowania Agresji,
5.
Współpraca ze środowiskiem rodzinnym.
Spotkania dziecko – rodzic –
wychowawca- pedagog szkolny –
podejmowanie działań
9
zapobiegawczych.
Angażowanie do zajęć
dodatkowych na rzecz klasy,
szkoły.
6.
Współpraca z placówkami specjalistycznymi.
Konsultacje indywidualnych
przypadków.
Realizacja zaleceń poradni.
7.
Współpraca z
instytucjami
i
organizacjami, Realizacja programów
wspierającymi szkołę w zakresie bezpieczeństwa.
dotyczących bezpieczeństwa.
Interwencyjne rozmowy
ostrzegawcze ze sprawcami
przemocy.
8.
Uświadomienie potrzeby roztropnego korzystania z Pogadanki, spotkania
mediów oraz znaczenia zagrożeń cywilizacyjnych - ze specjalistami, warsztaty dla
Internet, agresywne gry komputerowe, portale rodziców, współpraca
społecznościowe, itp.
z rodzicami.
10
3. Kształtowanie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach.
L.p
1.
2.
Zadania
Sposoby realizacji
Obserwacja, diagnoza i organizacja pomocy
Obserwacja, współpraca
uczniom z problemami.
z rodzicami.
Wdrażanie uczniów do samodzielnego
Dostarczanie wiedzy oraz
rozwiązywania problemów.
kształcenie umiejętności z zakresu
sposobów rozładowywania
negatywnych emocji i budowania
adekwatnej samooceny poprzez
organizację zajęć terapeutycznych.
3.
Współpraca ze środowiskiem rodzinnym.
Zawieranie kontraktów pomiędzy
Ujednolicenie działań wychowawczych w domu
rodzicem, uczniem
i szkole.
i nauczycielem.
Zapewnienie pomocy rodzinom niewydolnym
Kierowanie do specjalistycznych
wychowawczo i w trudnej sytuacji życiowej.
placówek.
Dostarczenie wiedzy na temat
wychowania i profilaktyki.
4.
Kształtowanie postaw prospołecznych w stosunku
Spotkania z pedagogiem.
do osób niepełnosprawnych. Ukazywanie uczniom Realizacja godzin
prawidłowych wzorców do naśladowania.
wychowawczych poruszających
tematykę niepełnosprawności.
5.
Kształtowanie postaw asertywnych. Dostarczenie
Zajęcia socjoterapeutyczne,
informacji dotyczących jak radzić sobie z
Trening Zastępowania Agresji,
przemocą i agresją. Wskazanie osób
indywidualne i grupowe spotkanie
wspomagających.
z pedagogiem szkolnym.
Realizacja na godzinach
wychowawczych tematów
o systemie wartości, kształtowaniu
charakteru itp.
11
6.
Zapoznanie z konsekwencjami zachowań
Cykliczne spotkania z młodzieżą oraz
ryzykownych : używania środków odurzających i
nowych środków psychoaktywnych – dopalacze.
Zapoznanie z ryzykownymi zachowaniami
rodzicami w formie warsztatów z
terapeutami uzależnień. Nabywanie
umiejętności psychospołecznych oraz
żywieniowymi dzieci i młodzieży.
zdobywanie wiedzy o zdrowotnych,
emocjonalnych i społecznych
konsekwencjach używania substancji
psychoaktywnych i problemów
żywieniowych nastolatków.
4. Podnoszenie umiejętności wychowawczych rodziców.
L.p
1.
Zadania
Sposoby realizacji
Dostarczanie rodzicom podstawowej wiedzy
Organizowanie tematycznych
z zakresu umiejętności wychowawczych.
spotkań rodziców zgodnie
Stwarzanie dobrego klimatu współpracy i sytuacji
wymagających współdziałania domu i szkoły.
Tworzenie spójnego środowiska wychowawczego,
wspieranie rodziców w procesie wychowawczym i
pomoc w rozwijaniu ich kompetencji
i współpracy z rodzicami.
Udostępnienie rodzicom
informatorów i materiałów
wspomagających wychowanie.
wychowawczych
3.
z harmonogramem pedagogizacji
Współdziałanie z instytucjami wspierającymi
rozwój dziecka i rodziny. Pomoc rodzicom
Prowadzenie konsultacji
dla rodziców.
uczniów przejawiających trudności dydaktycznowychowawcze w diagnozie specjalistycznej.
12
Dostarczenie informacji na temat
instytucji wspierających rodzinę.
5. Podnoszenie umiejętności wychowawczych nauczycieli.
L.p
1.
Zadania
Sposoby realizacji
Dostarczanie nauczycielom wiedzy
Organizowanie tematycznych
z zakresu umiejętności wychowawczych
szkoleń nauczycieli zgodnie
i profilaktycznych.
z harmonogramem.
Planowanie doskonalenia
nauczycieli z zakresu profilaktyki.
Współpraca liderów zespołów
przedmiotowych z pedagogiem
szkolnym i logopedą w zakresie
profilaktyki.
6. Kultywowanie tradycji rodzinnych i szkolnych
we współpracy ze środowiskiem rodzinnym.
L.p
1.
Zadania
Sposoby realizacji
Stwarzanie pozytywnych wzorców zachowań.
Organizacja spotkań w ramach
Kształtowanie przez ćwiczenia prawidłowych
imprez lokalnych, szkolnych
zachowań w stosunku do osób dorosłych.
i innych.
Ukazanie roli komunikacji niewerbalnej.
2.
Angażowanie i wspieranie rodziców w zakresie
Wspólne świętowanie
organizacji imprez klasowych i szkolnych.
uroczystości o charakterze
rodzinnym.
13
DIAGNOZOWANIE PROBLEMÓW SZKOŁY
Praca profilaktyczna nie powinna być prowadzona jedynie w trybie doraźnych imprez
i wyodrębnionych akcji, chociaż i to jest potrzebne i pożyteczne, lecz powinna stanowić
zwarty blok działań profilaktycznych, realizowanych systematycznie i planowo.
Niezwykle istotne jest dostrzeganie specyfiki problemów, z jakimi borykają się nasi
uczniowie. Stąd konieczność powtarzania badań po upływie rocznej realizacji Programu
Profilaktyki Szkoły Podstawowej nr 12.
Poprzez analizę ankiet, obserwację i rozmowy z uczniami mamy możliwość otrzymania
spektrum problemów szkoły – natężenia, specyfiki, różnorodności.
Odpowiedzialność za diagnozowanie problemów szkoły:
- członkowie zespołu wychowawczego
REALIZACJA PROGRAMU PROFILAKTYKI SZKOŁY
PODSTAWOWEJ NR 12 W BIAŁYMSTOKU
Program realizują i odpowiedzialni są za wykonanie zadań:
- wychowawcy,
- nauczyciele,
- pedagog szkolny,
- wychowawcy świetlicy,
- pracownicy biblioteki,
- pielęgniarka szkolna,
- rodzice,
- pracownicy Komendy Policji oraz inne organy wspomagające,
14
Poszczególne zadania realizowane są na lekcjach, zajęciach pozalekcyjnych, świetlicowych,
bibliotecznych, apelach i wycieczkach.
Duża swoboda w sposobie wykonania zadań daje realizatorom możliwość twórczego
myślenia i kreatywności.
KOMPETENCJE WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNE
NAUCZYCIELI
Profilaktyka to proces mający na celu wspomaganie dzieci i młodzieży w radzeniu sobie
z trudnościami zagrażającymi ich prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu. To m.in.
uświadamianie, kształcenie umiejętności świadomego dokonywania wyborów, propagowanie
zdrowego stylu życia. Problemy wymagają od nauczycieli ciągłego doskonalenia się,
zdobywania nowych wiadomości i umiejętności. W związku z czym planuje się szkolenie
Koleżanek i Kolegów na organizowanych kursach wychowawczo-profilaktycznych.
PLANOWANE FORMY OCENY ZAŁOŻONYCH EFEKTÓW
PROGRAMU – EWALUACJA
Przebieg działań profilaktycznych i ich efekty, poddawane będą systematycznej obserwacji
i ocenie. Informacje zwrotne pochodzące z ankiet skierowanych do uczniów, rodziców
i nauczycieli, posłużą dalszemu doskonaleniu pracy i wyciąganiu wniosków na przyszłość.
Program profilaktyczny, będzie podlegał ewentualnemu uzupełnieniu po zakończeniu
każdego roku szkolnego oraz po konsultacjach dyrekcji z Radą Pedagogiczną, rodzicami
i uczniami.
Program Profilaktyki Szkolnej został przyjęty
przez Radę Pedagogiczną dnia 10.09.2015 r.
Zatwierdzony przez Radę Rodziców dnia 15.09.2015r.
15